Θα σας ελέγχουμε κάθε μήνα
Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, Συνέντευξη στην Αγγελική Παπαμιλτιάδου, Κυρ. Ελευθεροτυπία, Δημοσιευμένο: 2009-12-06
Εάν τα μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν αποδειχθούν αποτελεσματικά, τότε η Ελλάδα θα εισαχθεί στο πιο σκληρό στάδιο επιτήρησης, που προβλέπει άμεσες κυρώσεις, όπως το πάγωμα επιδοτήσεων και την απαγόρευση δανεισμού από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
*Σε συνέντευξή του προς την «Κ.Ε.» ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, ο πανίσχυρος πρόεδρος του Οικονομικού Συμβουλίου των χωρών της Ευρωζώνης (eurogroup) είναι σαφής: «Εάν τα μέτρα δεν είναι επαρκή, θα εφαρμόσουμε αυτό που προβλέπει η Συνθήκη», δηλώνει.
*Ο κ. Γιουνκέρ παραδέχεται ότι η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα είναι τραγική και ζητεί αλλαγές στον τομέα των εσόδων, αύξηση της ανταγωνιστικότητας και περισσότερες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες.
*Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου θυμώνει, πάντως, όταν ακούει τα περί πτωχεύσεως της χώρας μας. Δηλώνει, άλλωστε, ανακουφισμένος, καθώς «η αξιοπιστία έχει πλέον επιστρέψει στα ελληνικά στοιχεία».
*Εχετε ήδη ενημερωθεί για τον προϋπολογισμό της Ελλάδας. Είστε ικανοποιημένος με τα μέτρα που προβλέπει;
-Το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2010 είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ομως, καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να πάρει επιπρόσθετα μέτρα για να διορθώσει τον τομέα των δαπανών.
*Θεωρείτε ότι πρέπει να συρρικνωθεί περαιτέρω ο δημόσιος τομέας ή και να μπουν νέοι φόροι;
-Πιστεύουμε ότι ο προϋπολογισμός πρέπει να ισορροπήσει εκ νέου τόσο στον τομέα των δαπανών όσο και των εσόδων. Είναι θέμα της κυβέρνησης να αποφασίσει για την ακριβή φύση των μέτρων που θα εφαρμόσει και θα παρουσιάσει στην ελληνική Βουλή. Δεν έχουμε αρμοδιότητα για το ακριβές περιεχόμενο των μέτρων. Εκεί που επιμένουμε, όμως, πολύ, και θέλουμε να τα δούμε, είναι επιπλέον ενέργειες και επιπρόσθετα μέτρα.
*Τον τελευταίο καιρό είδαν το φως της δημοσιότητας επιστολές σας προς τον υπουργό Οικονομίας, με συστάσεις για το τι ακριβώς μέτρα πρέπει να πάρει. Προηγουμένως, όμως, είπατε ότι η Ε.Ε. δεν έχει την αρμοδιότητα να ορίσει το είδος των μέτρων. Τι ισχύει τελικά;
-Κοιτάξτε, ως πρόεδρος του euro-group έχω υποχρέωση να βρίσκομαι σε στενή επαφή και συνεργασία με τους υπουργούς Οικονομίας της ευρωζώνης. Υπάρχει ανταλλαγή επιστολών με όλες τις χώρες-μέλη που βρίσκονται σε επιτήρηση, όχι μόνο με την Ελλάδα. Βέβαια, αυτές οι επιστολές είναι απόρρητες και όχι για κοινή θέα. Στην τελευταία μου επιστολή απλά συνόψισα τις συστάσεις της Κομισιόν για την Ελλάδα και την έστειλα ως υπενθύμιση ενόψει στης συζήτησης για την ελληνική οικονομία στο Eurogroup της (σ.σ.: προηγούμενης) Δευτέρας. Τα μέτρα της επιστολής είναι εισηγήσεις, προτάσεις που ήδη έχουν συζητηθεί σε προηγούμενα συμβούλια που έχουν περάσει ως συστάσεις από το Ecofin.
*Από το 2004 μέχρι σήμερα ήρθαν ενώπιόν σας τρεις διαφορετικοί υπουργοί, οι οποίοι ανέλαβαν τις ίδιες δεσμεύσεις. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι τώρα τα πράγματα θα είναι διαφορετικά;
-Είμαι πεπεισμένος ότι η νέα κυβέρνηση, η οποία είναι αντιμέτωπη με μια τραγική κατάσταση, θα αναλάβει την ευθύνη για τα μέτρα τα οποία χρειάζονται. Είναι για το συμφέρον όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της ευρωζώνης συνολικά. Πιστεύω πολύ ότι η δέσμευση που έλαβε η νέα κυβέρνηση θα ολοκληρωθεί επιτυχώς.
*Ποιο είναι, τελικά, το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας; Γιατί ανέκαθεν αντιμετώπιζε υψηλά ελλείμματα και χρέη.
-Νομίζω ότι το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας είναι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Αυτό δεν είναι μόνο δημοσιονομικό πρόβλημα το οποίο η κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί. Πρέπει να γίνει μεγάλη προσπάθεια για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας συνολικά.
*Η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος της χρεοκοπίας, όπως λένε κάποιοι;
-Δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην κατάσταση που περιγράφετε. Ομολογώ ότι ανησυχώ λίγο. Είμαι έκπληκτος, όμως, αν όχι θυμωμένος, για το γεγονός ότι από καιρού εις καιρόν, εμφανίζονται άρθρα που διαδίδουν στο κοινό και στις αγορές ότι η Ελλάδα αρχίζει τάχα να μπαίνει σε κατάσταση χρεοκοπίας. Αυτή η κατάσταση δεν είναι υπαρκτή και όλοι πρέπει να το γνωρίζουν αυτό. Ναι, υπάρχει ανάγκη να πάρει η Ελλάδα σκληρά μέτρα, όμως σε καμία περίπτωση δεν βρίσκεται σε καθεστώς πτώχευσης.
*Ο πρωθυπουργός μίλησε για συντονισμένες επιθέσεις. Συμφωνείτε;
-Δεν ξέρω εάν υπάρχει οργανωμένο κερδοσκοπικό παιχνίδι. Η χώρα σας, όμως, δεν βρίσκεται σε κατάσταση που να επιτρέπει τη δημοσίευση τέτοιων άρθρων. Επαναλαμβάνω, δεν θα φθάσετε στο χείλος της χρεοκοπίας, γιατί η νέα κυβέρνηση θα πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποφύγει τέτοιο ενδεχόμενο. Το ξαναλέω: τέτοιο ενδεχόμενο δεν υπάρχει!
*Πιστεύετε ότι τα ελληνικά ομόλογα είναι τοξικά;
-Δεν υπάρχει ρίσκο η Ελλάδα να εξαφανιστεί μέσα στην καταιγίδα που περιγράφουν κάποιες εφημερίδες. Θα πάρετε τα μέτρα που πρέπει και αυτά τα μέτρα θα είναι επιτυχημένα.
*Η κυβέρνηση ζητάει 3-4 χρόνια παράταση προκειμένου να μειώσει το έλλειμμα. Θα τα δώσετε;
-Είναι ακόμα πολύ νωρίς για να μιλάμε για παρατάσεις. Η κυβέρνηση πρέπει πρώτα να παρουσιάσει το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας μέσα στον Ιανουάριο και εμείς θα παρουσιάσουμε τις συστάσεις μας τον Φεβρουάριο. Είναι πολύ νωρίς για να προβλέψουμε οποιοδήποτε είδος παράτασης.
*Η Κομισιόν και το eurogroup αποφάσισαν την ένταξη της Ελλάδας στο κεφάλαιο 104,9, δηλαδή της πιο σκληρής επιτήρησης, τον Φεβρουάριο. Ακολουθεί το κεφάλαιο 104,11, το οποίο περιλαμβάνει την επιβολή κυρώσεων. Θεωρείτε ότι θα φθάσουμε μέχρι εκεί;
-Είναι στα χέρια των Ελλήνων να μη φθάσουμε σε αυτό το σημείο. Εάν τα μέτρα που θα παρθούν είναι αποτελεσματικά, κάτι το οποίο και πιστεύω, αυτό που λέτε δεν θα γίνει. Ομως, εάν δεν παρθούν επαρκή, μόνιμα, μέτρα, θα εφαρμόσουμε αυτό που λέει η Ευρωπαϊκή Συνθήκη.
*Πότε θα είσαστε σε θέση να έχετε εικόνα ότι η Ελλάδα ανταποκρίθηκε;
-Θα ελέγχουμε την κατάσταση στην Ελλάδα κάθε μήνα.
*Ενα από τα χρόνια προβλήματα στην Ελλάδα είναι το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό. Πολλές κυβερνήσεις επιχείρησαν να το αναδιαρθρώσουν, αλλά προσέκρουσαν σε αντιδράσεις.
-Η Ελλάδα χρειάζεται αναδιάρθρωση του συνταξιοδοτικού της συστήματος. Η νέα κυβέρνηση έχει ξεκινήσει τις αλλαγές και απ’ ό,τι γνωρίζω έχει αρχίσει ο διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους. Μέσα στην άνοιξη θα ενημερωθούμε για τη φύση αυτών των αλλαγών. Αλλά, όταν έρθει η ώρα των αποφάσεων, εγώ πάντα συντάσσομαι με τον υπουργό Οικονομικών.
*Οσον αφορά την ποιότητα των ελληνικών στοιχείων, τον Οκτώβριο μιλήσατε για «λογιστικές αλχημείες». Εξακολουθείτε να έχετε την ίδια άποψη;
-Δεν ξέρω τι άποψη έχει η Κομισιόν, όμως το συμβούλιο του eurogroup είναι ανακουφισμένο που τώρα η αξιοπιστία και η ειλικρίνεια έχουν επιστρέψει στα ελληνικά στατιστικά στοιχεία.
*Ποιο το μήνυμά σας στους έλληνες;
-Να είναι υπομονετικοί. Να μην πιστεύουν αυτά που γράφονται στον διεθνή τύπο, αλλά να γνωρίζουν ότι χρειάζονται σκληρά μέτρα. Οι έλληνες πολίτες πρέπει να έχουν για το μέλλον μεγάλα αποθέματα από κουράγιο.
*Σ.Σ.: Η Ελλάδα από τον Φεβρουάριο θα λειτουργεί υπό το καθεστώς αυστηρότερης επιτήρησης βάσει του άρθρου 104 (9). Σύμφωνα με αυτό, θα πρέπει να μειωθεί το δημόσιο έλλειμμά της στο 3%, σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και με τακτική αξιολόγηση (ο κ. Γιουνκέρ αποκαλύπτει ότι θα είναι ανά μήνα). Εάν η Ελλάδα δεν τα καταφέρει, τότε μπορεί να εφαρμοστεί το άρθρο 104 (11). Οι κυρώσεις δηλαδή που υπαγορεύουν:
-Δημοσίευση ειδικών πληροφοριών πριν η χώρα εκδώσει ομολογίες και χρεόγραφα.
-Αναθεώρηση των όρων δανειοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
-Καταβολή από τη χώρα χρηματικού ποσού εγγυήσεων, μέχρι να διορθωθεί το έλλειμμα.
-Επιβολή προστίμων από την Ε.Ε. προς την χώρα-μέλος.
*Σε συνέντευξή του προς την «Κ.Ε.» ο Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, ο πανίσχυρος πρόεδρος του Οικονομικού Συμβουλίου των χωρών της Ευρωζώνης (eurogroup) είναι σαφής: «Εάν τα μέτρα δεν είναι επαρκή, θα εφαρμόσουμε αυτό που προβλέπει η Συνθήκη», δηλώνει.
*Ο κ. Γιουνκέρ παραδέχεται ότι η οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα είναι τραγική και ζητεί αλλαγές στον τομέα των εσόδων, αύξηση της ανταγωνιστικότητας και περισσότερες περικοπές στις δημόσιες δαπάνες.
*Ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου θυμώνει, πάντως, όταν ακούει τα περί πτωχεύσεως της χώρας μας. Δηλώνει, άλλωστε, ανακουφισμένος, καθώς «η αξιοπιστία έχει πλέον επιστρέψει στα ελληνικά στοιχεία».
*Εχετε ήδη ενημερωθεί για τον προϋπολογισμό της Ελλάδας. Είστε ικανοποιημένος με τα μέτρα που προβλέπει;
-Το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2010 είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ομως, καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να πάρει επιπρόσθετα μέτρα για να διορθώσει τον τομέα των δαπανών.
*Θεωρείτε ότι πρέπει να συρρικνωθεί περαιτέρω ο δημόσιος τομέας ή και να μπουν νέοι φόροι;
-Πιστεύουμε ότι ο προϋπολογισμός πρέπει να ισορροπήσει εκ νέου τόσο στον τομέα των δαπανών όσο και των εσόδων. Είναι θέμα της κυβέρνησης να αποφασίσει για την ακριβή φύση των μέτρων που θα εφαρμόσει και θα παρουσιάσει στην ελληνική Βουλή. Δεν έχουμε αρμοδιότητα για το ακριβές περιεχόμενο των μέτρων. Εκεί που επιμένουμε, όμως, πολύ, και θέλουμε να τα δούμε, είναι επιπλέον ενέργειες και επιπρόσθετα μέτρα.
*Τον τελευταίο καιρό είδαν το φως της δημοσιότητας επιστολές σας προς τον υπουργό Οικονομίας, με συστάσεις για το τι ακριβώς μέτρα πρέπει να πάρει. Προηγουμένως, όμως, είπατε ότι η Ε.Ε. δεν έχει την αρμοδιότητα να ορίσει το είδος των μέτρων. Τι ισχύει τελικά;
-Κοιτάξτε, ως πρόεδρος του euro-group έχω υποχρέωση να βρίσκομαι σε στενή επαφή και συνεργασία με τους υπουργούς Οικονομίας της ευρωζώνης. Υπάρχει ανταλλαγή επιστολών με όλες τις χώρες-μέλη που βρίσκονται σε επιτήρηση, όχι μόνο με την Ελλάδα. Βέβαια, αυτές οι επιστολές είναι απόρρητες και όχι για κοινή θέα. Στην τελευταία μου επιστολή απλά συνόψισα τις συστάσεις της Κομισιόν για την Ελλάδα και την έστειλα ως υπενθύμιση ενόψει στης συζήτησης για την ελληνική οικονομία στο Eurogroup της (σ.σ.: προηγούμενης) Δευτέρας. Τα μέτρα της επιστολής είναι εισηγήσεις, προτάσεις που ήδη έχουν συζητηθεί σε προηγούμενα συμβούλια που έχουν περάσει ως συστάσεις από το Ecofin.
*Από το 2004 μέχρι σήμερα ήρθαν ενώπιόν σας τρεις διαφορετικοί υπουργοί, οι οποίοι ανέλαβαν τις ίδιες δεσμεύσεις. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι τώρα τα πράγματα θα είναι διαφορετικά;
-Είμαι πεπεισμένος ότι η νέα κυβέρνηση, η οποία είναι αντιμέτωπη με μια τραγική κατάσταση, θα αναλάβει την ευθύνη για τα μέτρα τα οποία χρειάζονται. Είναι για το συμφέρον όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της ευρωζώνης συνολικά. Πιστεύω πολύ ότι η δέσμευση που έλαβε η νέα κυβέρνηση θα ολοκληρωθεί επιτυχώς.
*Ποιο είναι, τελικά, το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας; Γιατί ανέκαθεν αντιμετώπιζε υψηλά ελλείμματα και χρέη.
-Νομίζω ότι το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας είναι η έλλειψη ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας. Αυτό δεν είναι μόνο δημοσιονομικό πρόβλημα το οποίο η κυβέρνηση καλείται να διαχειριστεί. Πρέπει να γίνει μεγάλη προσπάθεια για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας συνολικά.
*Η Ελλάδα βρίσκεται στο χείλος της χρεοκοπίας, όπως λένε κάποιοι;
-Δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην κατάσταση που περιγράφετε. Ομολογώ ότι ανησυχώ λίγο. Είμαι έκπληκτος, όμως, αν όχι θυμωμένος, για το γεγονός ότι από καιρού εις καιρόν, εμφανίζονται άρθρα που διαδίδουν στο κοινό και στις αγορές ότι η Ελλάδα αρχίζει τάχα να μπαίνει σε κατάσταση χρεοκοπίας. Αυτή η κατάσταση δεν είναι υπαρκτή και όλοι πρέπει να το γνωρίζουν αυτό. Ναι, υπάρχει ανάγκη να πάρει η Ελλάδα σκληρά μέτρα, όμως σε καμία περίπτωση δεν βρίσκεται σε καθεστώς πτώχευσης.
*Ο πρωθυπουργός μίλησε για συντονισμένες επιθέσεις. Συμφωνείτε;
-Δεν ξέρω εάν υπάρχει οργανωμένο κερδοσκοπικό παιχνίδι. Η χώρα σας, όμως, δεν βρίσκεται σε κατάσταση που να επιτρέπει τη δημοσίευση τέτοιων άρθρων. Επαναλαμβάνω, δεν θα φθάσετε στο χείλος της χρεοκοπίας, γιατί η νέα κυβέρνηση θα πάρει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποφύγει τέτοιο ενδεχόμενο. Το ξαναλέω: τέτοιο ενδεχόμενο δεν υπάρχει!
*Πιστεύετε ότι τα ελληνικά ομόλογα είναι τοξικά;
-Δεν υπάρχει ρίσκο η Ελλάδα να εξαφανιστεί μέσα στην καταιγίδα που περιγράφουν κάποιες εφημερίδες. Θα πάρετε τα μέτρα που πρέπει και αυτά τα μέτρα θα είναι επιτυχημένα.
*Η κυβέρνηση ζητάει 3-4 χρόνια παράταση προκειμένου να μειώσει το έλλειμμα. Θα τα δώσετε;
-Είναι ακόμα πολύ νωρίς για να μιλάμε για παρατάσεις. Η κυβέρνηση πρέπει πρώτα να παρουσιάσει το νέο Πρόγραμμα Σταθερότητας μέσα στον Ιανουάριο και εμείς θα παρουσιάσουμε τις συστάσεις μας τον Φεβρουάριο. Είναι πολύ νωρίς για να προβλέψουμε οποιοδήποτε είδος παράτασης.
*Η Κομισιόν και το eurogroup αποφάσισαν την ένταξη της Ελλάδας στο κεφάλαιο 104,9, δηλαδή της πιο σκληρής επιτήρησης, τον Φεβρουάριο. Ακολουθεί το κεφάλαιο 104,11, το οποίο περιλαμβάνει την επιβολή κυρώσεων. Θεωρείτε ότι θα φθάσουμε μέχρι εκεί;
-Είναι στα χέρια των Ελλήνων να μη φθάσουμε σε αυτό το σημείο. Εάν τα μέτρα που θα παρθούν είναι αποτελεσματικά, κάτι το οποίο και πιστεύω, αυτό που λέτε δεν θα γίνει. Ομως, εάν δεν παρθούν επαρκή, μόνιμα, μέτρα, θα εφαρμόσουμε αυτό που λέει η Ευρωπαϊκή Συνθήκη.
*Πότε θα είσαστε σε θέση να έχετε εικόνα ότι η Ελλάδα ανταποκρίθηκε;
-Θα ελέγχουμε την κατάσταση στην Ελλάδα κάθε μήνα.
*Ενα από τα χρόνια προβλήματα στην Ελλάδα είναι το ασφαλιστικό-συνταξιοδοτικό. Πολλές κυβερνήσεις επιχείρησαν να το αναδιαρθρώσουν, αλλά προσέκρουσαν σε αντιδράσεις.
-Η Ελλάδα χρειάζεται αναδιάρθρωση του συνταξιοδοτικού της συστήματος. Η νέα κυβέρνηση έχει ξεκινήσει τις αλλαγές και απ’ ό,τι γνωρίζω έχει αρχίσει ο διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους. Μέσα στην άνοιξη θα ενημερωθούμε για τη φύση αυτών των αλλαγών. Αλλά, όταν έρθει η ώρα των αποφάσεων, εγώ πάντα συντάσσομαι με τον υπουργό Οικονομικών.
*Οσον αφορά την ποιότητα των ελληνικών στοιχείων, τον Οκτώβριο μιλήσατε για «λογιστικές αλχημείες». Εξακολουθείτε να έχετε την ίδια άποψη;
-Δεν ξέρω τι άποψη έχει η Κομισιόν, όμως το συμβούλιο του eurogroup είναι ανακουφισμένο που τώρα η αξιοπιστία και η ειλικρίνεια έχουν επιστρέψει στα ελληνικά στατιστικά στοιχεία.
*Ποιο το μήνυμά σας στους έλληνες;
-Να είναι υπομονετικοί. Να μην πιστεύουν αυτά που γράφονται στον διεθνή τύπο, αλλά να γνωρίζουν ότι χρειάζονται σκληρά μέτρα. Οι έλληνες πολίτες πρέπει να έχουν για το μέλλον μεγάλα αποθέματα από κουράγιο.
*Σ.Σ.: Η Ελλάδα από τον Φεβρουάριο θα λειτουργεί υπό το καθεστώς αυστηρότερης επιτήρησης βάσει του άρθρου 104 (9). Σύμφωνα με αυτό, θα πρέπει να μειωθεί το δημόσιο έλλειμμά της στο 3%, σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και με τακτική αξιολόγηση (ο κ. Γιουνκέρ αποκαλύπτει ότι θα είναι ανά μήνα). Εάν η Ελλάδα δεν τα καταφέρει, τότε μπορεί να εφαρμοστεί το άρθρο 104 (11). Οι κυρώσεις δηλαδή που υπαγορεύουν:
-Δημοσίευση ειδικών πληροφοριών πριν η χώρα εκδώσει ομολογίες και χρεόγραφα.
-Αναθεώρηση των όρων δανειοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
-Καταβολή από τη χώρα χρηματικού ποσού εγγυήσεων, μέχρι να διορθωθεί το έλλειμμα.
-Επιβολή προστίμων από την Ε.Ε. προς την χώρα-μέλος.