Συμψηφισμός παρ-ανομιών
Θα παρακολουθήσουμε ατάραχοι το ξεκαθάρισμα λογαριασμών;
Γιάννης Πανούσης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2005-02-01
Κάθε φορά που δημοσιογραφικές ή άλλες έρευνες ανακαλύπτουν κυκλώματα (στη Δικαιοσύνη, στα Πανεπιστήμια, στην Υγεία) η κοινή γνώμη - δηλαδή εμείς οι ίδιοι υπό την ανώνυμον ιδιότητά μας - εκπλήσσεται και συνταράσσεται. Κι όμως, είναι γνωστό εδώ και πολλά χρόνια ότι η Δημοκρατία μας λειτουργεί με βάση την αρχή του συμψηφισμού των παρ-ανομιών (επιμέρους στοιχεία της οποίας είναι η παραοικονομία και η μικροδιαφθορά), ενώ η κοινωνική μας ηρεμία στηρίζεται στην ισορροπία (συμφερόντων) των κλαδικών κυκλωμάτων (κάτι σαν τους χώρους ελέγχου των Μαφιών). Τα κυκλώματα αυτά δεν συγκροτούνται από αόρατους ανθρώπους αλλά από πολίτες υπεράνω υποψίας, οι οποίοι σε αγαστή συνεργασία με επαγγελματίες της παρανομίας στήνουν σιγά σιγά ένα παζλ υπόγειων μηχανισμών, το οποίο άλλοτε κινείται ως ομάδα πίεσης προς την κυβέρνηση κι άλλοτε ως σπείρα καταπίεσης των μη-συμμορφούμενων.
Αυτά τα κυκλώματα-επιχειρήσεις δεν έχουν μόνον έναν στενό κύκλο συνιδρυτών. Διάφοροι άλλοι ομόκεντροι κύκλοι απλώνονται και εξακτινώνονται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και σε όλη τη χώρα. Ως αχυράνθρωποι-δολώματα χρησιμοποιούνται επώνυμοι καλλιτέχνες, αθλητές, άνθρωποι των γραμμάτων και των επιστημών, ενώ ως έδρα των εργασιών επιλέγεται αναλόγως ένα επαγγελματικό γραφείο, ένα Πανεπιστήμιο, ένα ίδρυμα κ.ο.κ.
H κάλυψη του συστήματος επιτυγχάνεται από την ίδια τη δομή του συστήματος, δηλαδή από το γεγονός ότι το γνωρίζουν πολλοί (και το ζηλεύουν ακόμα περισσότεροι), αλλά και από τη συνύπαρξή του με τα συγγενή συστήματα (νόμιμα και μη), δηλαδή από την ισορροπία του τρόμου.
Έτσι π.χ. το σάπιο κύκλωμα της Δικαιοσύνης δεν έχει κανέναν λόγο να καρφώσει το σάπιο κύκλωμα της Υγείας, αφού μπορούν να συνεργαστούν και μεταξύ τους και με το σάπιο σύστημα της Αστυνομίας, των Κοινωνικών Ασφαλίσεων και των Πολιτικών και να περάσουν ζωή χαρισάμενη.
Αν έτσι έχουν τα πράγματα, αν η Δημοκρατία μας δεν θεμελιώνεται στο Σύνταγμα και στη λαϊκή κυριαρχία αλλά στην επικυριαρχία των κυκλωμάτων (επί των θεσμών) και στη συνένοχη σιωπή των εξυπηρετούμενων πολιτών, τότε αναρωτιέμαι ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος του αμέτοχου έντιμου πολίτη ή πολιτικού.
Αν δεν είναι συνειδησιακά εύκολο να μείνεις απαθής σε όλα αυτά που καταγγέλλονται, άλλο τόσο δύσκολο είναι πρακτικά να παρέμβεις. Τα κυκλώματα έχουν ανθρώπους σε όλα τα πόστα, ελέγχουν όλες τις πύλες εισόδου στην ευρύτερη δημοσιότητα και στην κάθαρση, διαθέτουν μηχανισμούς υπονόμευσης και συκοφάντησης όλων των αντίθετων φωνών. Επιρροές τους βρίσκονται σε υψηλές θέσεις εξουσίας και διακινούν - μέσω των δημοσίων σχέσεων και της εξαργύρωσης παλαιών επιταγών - όποια φήμη τούς βολεύει.
Τι θα γίνει λοιπόν; Θα παρακολουθήσουμε ατάραχοι το ξεκαθάρισμα λογαριασμών των διαφόρων κυκλωμάτων και θα κλείσουμε - ρητή ή σιωπηρή συμφωνία, ομερτά - με τη νέα κατάσταση, δηλαδή με τον νικητή (στα σημεία και όχι βέβαια με νοκ άουτ), ή θα πιέσουμε προς κάθε κατεύθυνση για μια ηθική κάθαρση (κι όχι για μια ενδοσυντεχνιακή εκκαθάριση);
Μια τέτοια απόφαση προϋποθέτει αφενός να δηλώσουμε ότι δεν ψηφίζουμε βουλευτή, νομάρχη, δήμαρχο που έχει - έστω και περιφερειακή - επαφή με κυκλώματα και αφετέρου να μην επωφελούμαστε από τέτοιες καταστάσεις, αλλά να τις καταγγέλλουμε, να τις δημοσιοποιούμε. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι του σκότους το μόνο που φοβούνται είναι το φως.
Φως, λοιπόν, περισσότερο φως. Αυτή ας είναι η δυναμική απαίτηση των πολιτών που δεν φοβούνται γιατί δεν διαπλέκονται. Όχι άλλοι συμψηφισμοί των καλών με τους κακούς
Αυτά τα κυκλώματα-επιχειρήσεις δεν έχουν μόνον έναν στενό κύκλο συνιδρυτών. Διάφοροι άλλοι ομόκεντροι κύκλοι απλώνονται και εξακτινώνονται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και σε όλη τη χώρα. Ως αχυράνθρωποι-δολώματα χρησιμοποιούνται επώνυμοι καλλιτέχνες, αθλητές, άνθρωποι των γραμμάτων και των επιστημών, ενώ ως έδρα των εργασιών επιλέγεται αναλόγως ένα επαγγελματικό γραφείο, ένα Πανεπιστήμιο, ένα ίδρυμα κ.ο.κ.
H κάλυψη του συστήματος επιτυγχάνεται από την ίδια τη δομή του συστήματος, δηλαδή από το γεγονός ότι το γνωρίζουν πολλοί (και το ζηλεύουν ακόμα περισσότεροι), αλλά και από τη συνύπαρξή του με τα συγγενή συστήματα (νόμιμα και μη), δηλαδή από την ισορροπία του τρόμου.
Έτσι π.χ. το σάπιο κύκλωμα της Δικαιοσύνης δεν έχει κανέναν λόγο να καρφώσει το σάπιο κύκλωμα της Υγείας, αφού μπορούν να συνεργαστούν και μεταξύ τους και με το σάπιο σύστημα της Αστυνομίας, των Κοινωνικών Ασφαλίσεων και των Πολιτικών και να περάσουν ζωή χαρισάμενη.
Αν έτσι έχουν τα πράγματα, αν η Δημοκρατία μας δεν θεμελιώνεται στο Σύνταγμα και στη λαϊκή κυριαρχία αλλά στην επικυριαρχία των κυκλωμάτων (επί των θεσμών) και στη συνένοχη σιωπή των εξυπηρετούμενων πολιτών, τότε αναρωτιέμαι ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος του αμέτοχου έντιμου πολίτη ή πολιτικού.
Αν δεν είναι συνειδησιακά εύκολο να μείνεις απαθής σε όλα αυτά που καταγγέλλονται, άλλο τόσο δύσκολο είναι πρακτικά να παρέμβεις. Τα κυκλώματα έχουν ανθρώπους σε όλα τα πόστα, ελέγχουν όλες τις πύλες εισόδου στην ευρύτερη δημοσιότητα και στην κάθαρση, διαθέτουν μηχανισμούς υπονόμευσης και συκοφάντησης όλων των αντίθετων φωνών. Επιρροές τους βρίσκονται σε υψηλές θέσεις εξουσίας και διακινούν - μέσω των δημοσίων σχέσεων και της εξαργύρωσης παλαιών επιταγών - όποια φήμη τούς βολεύει.
Τι θα γίνει λοιπόν; Θα παρακολουθήσουμε ατάραχοι το ξεκαθάρισμα λογαριασμών των διαφόρων κυκλωμάτων και θα κλείσουμε - ρητή ή σιωπηρή συμφωνία, ομερτά - με τη νέα κατάσταση, δηλαδή με τον νικητή (στα σημεία και όχι βέβαια με νοκ άουτ), ή θα πιέσουμε προς κάθε κατεύθυνση για μια ηθική κάθαρση (κι όχι για μια ενδοσυντεχνιακή εκκαθάριση);
Μια τέτοια απόφαση προϋποθέτει αφενός να δηλώσουμε ότι δεν ψηφίζουμε βουλευτή, νομάρχη, δήμαρχο που έχει - έστω και περιφερειακή - επαφή με κυκλώματα και αφετέρου να μην επωφελούμαστε από τέτοιες καταστάσεις, αλλά να τις καταγγέλλουμε, να τις δημοσιοποιούμε. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι του σκότους το μόνο που φοβούνται είναι το φως.
Φως, λοιπόν, περισσότερο φως. Αυτή ας είναι η δυναμική απαίτηση των πολιτών που δεν φοβούνται γιατί δεν διαπλέκονται. Όχι άλλοι συμψηφισμοί των καλών με τους κακούς