Από τον Ζαχαριάδη στην άμεση δημοκρατία

Γιώργος Σιακαντάρης, Athens Voice, Δημοσιευμένο: 2011-10-14

Το ΚΚΕ με τις αποφάσεις της Πανελλαδικής του Συνδιάσκεψης του περασμένου Ιουλίου και με το μνημόσυνο που πραγματοποίησε την Κυριακή 2 Οκτωβρίου αποκατέστησε πολιτικά και κομματικά τον Γενικό του Γραμματέα κατά τη σταλινική περίοδο. Αυτή όμως ήταν μια τυπική αποκατάσταση –τυπική, όπως είναι και η αστική δημοκρατία για το ΚΚΕ–, μια που στην ουσία ο πυρήνας της αντίληψης του Ζαχαριάδη για τη δημοκρατία, για την κοινωνική αλλαγή, για το αστικό κράτος ποτέ δεν είχε εγκαταλειφθεί από αυτό το κόμμα.

Ο πυρήνας αυτός ισχυριζόταν και ισχυρίζεται ακόμη πως η δημοκρατία δεν είναι παρά το αστικό περίβλημα της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, πως η αστική αντιπροσωπευτική δημοκρατία δεν είναι μια κατάκτηση των λαϊκών μαζών αλλά το μέσο που χρησιμοποιούν οι αστοί για να εξαπατήσουν τις μάζες. Υποστηρίζει επίσης, αυτός ο πυρήνας, πως το κράτος δεν είναι μια συμπύκνωση συσχετισμού δυνάμεων, όπου σε συνθήκες σχετικής, πάντοτε, ελευθερίας οι διαφορετικές πολιτικές δυνάμεις επιχειρούν να κυριαρχήσουν, αλλά ένα φρούριο που κάποιος μπορεί να το καταλάβει, χωρίς φυσικά να σεβαστεί τους κανόνες και τους νόμους του.

Άλλωστε το ΚΚΕ πάντοτε, και όχι μόνο σήμερα, δήλωνε πως δεν αναγνωρίζει τους αστικούς νόμους και το Σύνταγμα. Απλώς στο παρελθόν λόγω της απουσίας δημοκρατικών ελευθεριών στη χώρα υποστήριζε αυτή την άποψη με ντροπαλό τρόπο, ενώ σήμερα όχι μόνο τη διακηρύσσει με στεντόρεια φωνή, αλλά και την κάνει σημαία της πολιτικής του τακτικής και στρατηγικής. Ήδη διά της διολισθήσεως από κριτικά διακείμενο στο κίνημα «δεν πληρώνω», λόγω του μη κατευθυνόμενου απ’ αυτό χαρακτήρα του, σήμερα επιδιώκει να τεθεί επικεφαλής αυτού του κινήματος.

Το σταλινικό και ζαχαριαδικό μίσος κατά της δημοκρατίας, η οποία επιτρέπει σε λαϊκά στρώματα να επωφελούνται του συσχετισμού δυνάμεων και να κατακτούν πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα, είναι διαχρονικό. Είναι το μίσος εκείνου που η δημοκρατία τού χαλάει τη σούπα της ολοκληρωτικής του αντίληψης για το πώς αλλάζει και γίνεται καλύτερος ο κόσμος. Συνεπώς η σημερινή αποκατάσταση του Ζαχαριάδη αποτελεί μια ευθεία γραμμή στην ολοκληρωτική σύλληψη του ΚΚΕ για τον κόσμο.

Αν το πρόβλημα ήταν η αντίληψη του ΚΚΕγια τη δημοκρατία, θα περιοριζόταν στον αυξομειούμενο μικρό και καθόλου αποτελεσματικό κόσμο αυτού του κόμματος και μάλλον θα μας απασχολούσε μόνο ως γραφικότητα. Το ζήτημα είναι πως η περιφρονητική στάση αυτού του κόμματος έναντι της αστικής αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι μια αντίληψη διάχυτη στην ελληνική κοινωνία, που διαπερνά εγκάρσια τις πολιτικές και πνευματικές ελίτ και φθάνει μέχρι τα «φασκελώματα» και τις «κρεμάλες» της πλατείας Συντάγματος.

Στις 14 Δεκέμβριου του 2005, η Πολιτική Επιτροπή της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης αποφάσισε να προωθήσει στην Ολομέλεια Μνημόνιο με τίτλο «Ανάγκη διεθνούς καταδίκης των εγκλημάτων των ολοκληρωτικών κομμουνιστικών καθεστώτων». Η απόρριψη αυτού του μνημονίου από το ελληνικό πολιτικό σύστημα υπήρξε καθολική. Όχι μόνο το ΚΚΕ, αλλά και τα υπόλοιπα κόμματα και οι εκπρόσωποί τους στο Συμβούλιο απέρριψαν αυτό το «τεράστιο ψέμα» και «φασιστικό μνημόνιο». Σύσσωμος ο ελληνικός πολιτικός κόσμος, από το ίδιο το ΚΚΕ μέχρι τη Νέα Δημοκρατία, απέρριψε μετά βδελυγμίας αυτό το ψήφισμα. Ενδεικτικά ο τότε Γραμματέας της Κ.Ε. της ΝΔ Βαγγέλης Μεϊμαράκης δήλωνε με επαναστατική «παρρησία» στον «Ριζοσπάστη» (24/12/2005) πως «δεν επιτρέπεται να έχουμε κείμενα τα οποία, στην ουσία, μας διαχωρίζουν με τέτοιο τρόπο και που πολλά από τα γεγονότα που αναφέρονται πιθανόν και να μην είναι αληθή (sic) και να μην αναφέρονται με ειλικρίνεια».

Πάλι όμως θα έλεγα πως ακόμη και αν μεγάλα τμήματα της πολιτικής ελίτ αντιλαμβάνονται τη δημοκρατία ως μια τυπική πλευρά των πραγμάτων, το πρόβλημα, ενώ μεγεθύνεται επικίνδυνα, είναι αντιμετωπίσιμο. Αφού εξακολουθούμε να έχουμε δημοκρατία –όσο μας το επιτρέπουν οι Αλαβάνοι, οι Τσίπρες και οι Παπαρήγες– μπορούμε να αλλάξουμε αυτή την ελίτ. Το πρόβλημα είναι ανυπέρβλητο, αν αυτή η θεώρηση της δημοκρατίας είναι απόρροια μια πολιτισμικής συμπεριφοράς του ίδιου του λαού. Γιατί το λαό φυσικά δεν μπορείς να τον αλλάξεις.

Εδώ έχουμε ένα πρόβλημα μιας ενστικτώδους πολιτισμικής αντίληψης και συμπεριφοράς που θεωρεί την αντιπροσωπευτική δημοκρατία προϊόν που παρήγαγε η Δύση και όχι η καθ’ ημάς Ανατολή, στην οποία προσιδιάζει το κοινοτιστικό πρότυπο της αμεσοδημοκρατικής παρέας. Το ΚΚΕ δεν έχει καταλάβει πόσο κοντά του βρίσκονται τα υπόλοιπα ελληνικά πολιτικά κόμματα, της ακροδεξιάς συμπεριλαμβανόμενης, αρκετοί διανοούμενοι, αλλά και ευρύτερα λαϊκά στρώματα, όσον αφορά την αντίληψη που έχουν όλοι αυτοί για τη δημοκρατία ως αποτέλεσμα της επάρατης καπιταλιστικής Δύσης και όχι ως εκείνης της κοινωνικής πραγματικότητας που εκπροσωπεί καλύτερα την ελευθερία, αλλά και το αίτημα της ισότητας. Η αντίληψη που θεωρεί πως υπάρχει μια ριζική τομή μεταξύ ακόμη και μιας ανεπαρκούς δημοκρατίας και του ολοκληρωτισμού, είναι ξένη σ’ αυτή την πολιτισμική συμπεριφορά.

Υπαρκτές δυνάμεις μέσα στην ελληνική κοινωνία, οι οποίες ποτέ στην ουσία δεν πίστεψαν στη δημοκρατία, σήμερα με το πρόσχημα της κρίσης αντιπροσώπευσης και της αδυναμίας του κομματικό-πολιτικού συστήματος να βρει λύσεις στα προβλήματα που ταλαιπωρούν τη χώρα και τους πολίτες, απελευθερώνονται και απροσχημάτιστα βάλλουν κατά της αστικής δημοκρατίας. Δυνάμεις που εκτείνονται σ’ όλους τους πολιτικούς χώρους επιτίθενται κατά της αντιπροσωπευτικής διακυβέρνησης, ενώ ταυτοχρόνως υμνούν τη βία, την ανομία και την ανυπακοή. Και όλο αυτό το ολοκληρωτικής φύσης ιδεολόγημα το σερβίρουν με τη μορφή της φρέσκιας αμεσοδημοκρατικής τροφής. Χρειάζεται άμεση απάντηση για την υπεράσπιση της έμμεσης δημοκρατίας.

Άρθρα/ Κίνηση Ιδεών

Γιάννης Βούλγαρης

Πολιτικές νοσταλγίες σε σκληρούς καιρούς

Γιάννης Βούλγαρης, 2024-10-12

Το ότι το κομματικό μας σύστημα εμφανίζει «ασυμμετρία»...

Το Zeigeitst της τελετής

Πάσχος Μανδραβέλης, 2024-08-01

Εμείς οι παλιότεροι, ως εραστές της γραμμικής αφήγησης...

Το Είναι και το Φαίνεσθαι

Κώστας Κωστής, 2023-12-24

...Δεν έχω τίποτε εναντίον των ιδιωτικών πανεπιστημίων,...

Αυτοκίνητο που μαρσάρει μέσα στη λάσπη

Τάσος Τσακίρογλου, 2023-09-29

Ένας ακμαίος πολιτισμός αντιλαμβάνεται έγκαιρα τα προβλήματά...

Η διάκριση Δεξιάς - Αριστεράς

Θανάσης Γιαλκέτσης, 2023-07-08

Αρθρο του Μάρκο Ρεβέλι που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα...

Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Το ύφος και το βάθος

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2023-07-08

Ο Ελύτης έγραψε κάποτε ότι ο Σολωμός είναι «ένας από τους...

Ορντολιμπεραλισμός, κοινωνική οικονομία της αγοράς και σοσιαλδημοκρατία

Θεόδωρος Ν. Τσέκος, 2023-06-20

Υπάρχει τα τελευταία χρόνια διάχυτη σε κύκλους της Κεντροαριστεράς...

Αντώνης Λιάκος

Η Δικαιοσύνη και το βάρος της Ιστορίας

Αντώνης Λιάκος, 2023-06-13

Υπάρχει μια υπόθεση που έχει γαγγραινιάσει εκεί στη Θεσσαλονίκη,...

Το ήθος ως αίσθημα

Ευάγγελος Αυδίκος, 2023-06-13

Ζούμε στην εποχή της εντύπωσης. Ολα στην υπηρεσία του φευγαλέου....

Γιώργος Σιακαντάρης

Πότε αποτυγχάνουν οι δημοκρατίες;

Γιώργος Σιακαντάρης, 2023-04-26

Η συζήτηση που γίνεται στη χώρα μας από πλευράς ορισμένων...

Πράσινες, μπλε και κόκκινες γραμμές

Τάσος Παππάς, 2023-03-01

Τι χωρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ από τη Νέα Δημοκρατία; Αβυσσος, λένε...

Συνηγορία υπέρ των διαπραγματεύσεων

Γιούργκεν Χάμπερμας, 2023-02-19

Αρθρο του κορυφαίου πολιτικού φιλοσόφου της εποχής μας...

×
×