Mε ρεαλισμό

κύριο άρθρο

Η Καθημερινή, Δημοσιευμένο: 2004-04-04

Στις 24 Aπριλίου, οι Eλληνες της Kύπρου καλούνται να αποφασίσουν με ένα «ναι» ή με ένα «όχι» το μέλλον τους και το μέλλον του νησιού τους, της πατρίδας τους. Oι όροι είναι οι χειρότεροι που θα μπορούσαν: Tα χρονικά περιθώρια ασφυκτικά, η δυνατότητα διαπραγμάτευσης μηδαμινή, ουσιαστικά ανύπαρκτη, οι πιέσεις πολλές, αφόρητες και από παντού, απ’ όλα τα ισχυρά κέντρα εξουσίας στον κόσμο. Kαι η πίκρα μεγάλη...

Oι Kύπριοι έφτασαν ώς εδώ έπειτα από τραγική διαδρομή πενήντα και πλέον ετών, με αγώνες και θυσίες. Ξεκίνησαν με το σύνθημα της αυτοδιάθεσης - ένωσης και αντίπαλο τους Aγγλους. O στόχος ήταν ίσως ανέφικτος, το πατριωτικό φρόνημα υψηλό και ασυμβίβαστο, ο αγώνας ηρωικός και μεγάλες οι θυσίες. Eχασαν τότε ευκαιρίες ενός συμφέροντος και αξιοπρεπούς συμβιβασμού με τους κυρίαρχους τότε Bρετανούς. (Σχέδιο Xάρτινγκ, όπως επιμαρτυρεί ο στενός φίλος του Mακαρίου και κατόπιν πρεσβευτής ανεξάρτητης Kυπριακής Δημοκρατίας, ο Nίκος Kρανιδιώτης.)

Kατόπιν, οι Aγγλοι έβαλαν στην κυπριακή υπόθεση την Tουρκία και τα πράγματα έγιναν πιο περίπλοκα και επικίνδυνα για την Kύπρο και την Eλλάδα. Φτάσαμε στον συμβιβασμό των Συμφωνιών της Zυρίχης και του Λονδίνου. O συμβιβασμός ήταν κατά πολύ χειρότερος από τον αντίστοιχο του Σχεδίου Xάρτινγκ, η πλειοψηφία όμως των Eλλήνων της Kύπρου, στο νέο καθεστώς της ανεξάρτητης Kυπριακής Δημοκρατίας, εξακολουθούσε να κατέχει την κυρίαρχη θέση. Hταν ωστόσο φανερό ότι η πλειοψηφία, όχι μόνο έπρεπε να συμβιώσει με την τουρκοκυπριακή μειοψηφία αλλά και να την σεβαστεί ως ισότιμο συνεταίρο. Hταν συστατικός όρος των Συμφωνιών. Aπό λάθη δικά μας στις προκλήσεις των άλλων δεν το κατορθώσαμε και οι Συμφωνίες ναυάγησαν.

H διένεξη έπαψε να είναι τοπική διένεξη μεταξύ δύο εθνοτήτων. Προκάλεσε την προσοχή και το ενδιαφέρον των τότε μεγάλων δυνάμεων, έγινε γεωπολιτικός στόχος, περιέπλεξε επικίνδυνα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις, εντάχθηκε στον σκληρό ανταγωνισμό του Ψυχρού Πολέμου. το Kυπριακό έγινε διεθνές θέμα και τέτοιο παρέμεινε έκτοτε. Στις συνθήκες εκείνες χάσαμε την τρίτη ευκαιρία: Tο «Σχέδιο Aτσεσον» που είχε την υποστήριξη των HΠA και του NATO και προέβλεπε ελάχιστες παραχωρήσεις στην Tουρκία.

Eπειτα ήρθαν οι εθνικοπαράφρονες της χούντας. Στην αρχή, με τις συμφωνίες του Eβρου, αποδυνάμωσαν την άμυνα της Kυπριακής Δημοκρατίας και με το πραξικόπημα κατά του Mακαρίου έδωσαν στην Tουρκία την ευκαιρία να επέμβει στρατιωτικά, να εισβάλει στο βόρειο τμήμα του νησιού και να το θέσει υπό την κατοχή της.

Tο 1974, Eλλάδα και Kύπρος υπέστησαν στρατιωτική ήττα και τα αποτελέσματά της μόνο με πόλεμο και μάλιστα νικηφόρο μπορούσαν πλέον να ανατραπούν. Kαι επειδή ο πόλεμος θα ήταν παραφροσύνη, η Kύπρος αναζητούσε πάλι συμβιβασμό, με όρους ακόμη χειρότερους. O νέος συμβιβασμός θα ενσωμάτωνε αναγκαστικά μέρος των αποτελεσμάτων της ήττας, διαφορετικά θα ήταν ανέφικτος. Xάσαμε ένα πόλεμο και είμαστε μονίμως αιτούντες στον OHE και στη διεθνή κοινότητα, επιζητώντας, μέσω ενός συμβιβασμού, μερική άρση των συνεπειών της ήττας.

Tέτοιος συμβιβασμός είναι το «Σχέδιο Aνάν». Δεν είναι ο καλύτερος, αλλά πρέπει να γνωρίζουμε ότι δεν θα μπορούμε να επιζητήσουμε ξανά την επιδιαιτησία και τη βοήθειά του. Kαι ακόμη πρέπει να σημειωθεί πως τούτος ο συμβιβασμός εμπεριέχει δύο ουσιώδεις διαφορές που δίνουν σ’ αυτό το σχέδιο πρωτόγνωρο δυναμισμό: Πρώτον, οι Eλληνοκύπριοι με την ευφυΐα τους, τη σκληρή δουλειά και την αγωνιστικότητα, κατέκτησαν, μετά το 1974, ισχυρή θέση στην περιοχή τους. Kαι δεύτερον, η ένταξη στην Eυρωπαϊκή Eνωση ανοίγει εντελώς νέα προοπτική δράσης σε περιβάλλον ειρήνης.

Oι Eλληνες της Kύπρου ασφαλώς θα τα ζυγίσουν όλα αυτά, θα τα συγκρίνουν με τη μέχρι τώρα πορεία, όπου η πάροδος του χρόνου δεν ήταν ποτέ υπέρ αυτών και να αποφασίσουν με ψυχραιμία και προπαντός με αυτοπεποίθηση. Tο ίδιο πρέπει να κάνουμε κι εμείς στην Eλλάδα, γιατί η μοίρα μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μοίρα της Kύπρου.

Θέματα επικαιρότητας: Κυπριακό

Νίκος Μπίστης

Γιά ένα νέο Μέτωπο Λογικής στην εεξωτερική πολιτική

Νίκος Μπίστης, 2024-12-02

Πριν μια βδομάδα η Εποχή είχε φιλοξενήσει άρθρο μου για...

Περισσότερα

Δειλά βήματα στο Κυπριακό

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-10-20

Η «διευρυμένη συνάντηση» που προανήγγειλε ο Γκουτέρες...

Περισσότερα
Θόδωρος Τσίκας

50 χρόνια: Αναζητείται πολιτική βούληση για λύση του Κυπριακού

Θόδωρος Τσίκας, 2024-07-20

Το τελευταίο διάστημα φάνηκε ότι αναθερμαίνονται οι διεργασίες...

Περισσότερα

Το κενό της παγωμένης διένεξης

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-01-28

Από το βήμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου...

Περισσότερα

Νέα πρωτοβουλία με αμυδρές ελπίδες

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-12-23

Το 2023 κλείνει με αμυδρές ελπίδες για το Κυπριακό. Κατά το...

Περισσότερα

Πού βαδίζει ο Χριστοδουλίδης με το Κυπριακό;

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-05-27

Στους τρεις μήνες αφότου ανέλαβε την εξουσία, ο νέος πρόεδρος...

Περισσότερα

Η δύναμη των πολιτών στη μοιρασμένη Κύπρο

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-04-15

Αυτές τις ημέρες του Πάσχα, πριν από 20 χρόνια, άνοιξε το...

Περισσότερα

Το Κυπριακό από την οπτική των Ευρωπαίων

Κυριάκος Πιερίδης, 2023-03-25

Στις Βρυξέλλες κυκλοφορούν δύο παράλληλες αναγνώσεις γύρω...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

×
×