Οι αλληλέγγυοι αντίπαλοι

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, Ελευθεροτυπία, Δημοσιευμένο: 2005-12-28

Οταν άκουσα τις εξωφρενικές δηλώσεις που έκανε πρόσφατα ο πρόεδρος του Ιράν, σύμφωνα με τις οποίες το Ολοκαύτωμα είναι μάλλον μύθος και το Ισραήλ θα πρέπει να μετακομίσει στην Ευρώπη, το μυαλό μου πήγε αμέσως στο βιβλίο «Η νέα εβραιοφοβία» (εκδόσεις Πόλις), όπου ο Pierre-Andre Taguieff παραθέτει πλούσιο πραγματολογικό υλικό, επίσημα κείμενα, σχόλια, αλλά και πράξεις, για να στοιχειοθετήσει την άποψη ότι ο αντισημιτισμός σήκωσε ξανά κεφάλι. Την περίπτωση του προέδρου Αχμαντινετζάντ φυσικά δεν την αναφέρει, εφόσον δεν την είχε υπόψη του, αλλά στην επόμενη έκδοση θα μπορούσε να την συμπεριλάβει ως υπέρτατη απόδειξη.

Κατά μία ένοια ο Taguieff έχει δίκιο. Αν εξετάσουμε ένα ένα τα στοιχεία, θα αναγκαστούμε να συμπεράνουμε ότι το μίσος κατά του Ισραήλ στον αραβικό κόσμο κυρίως, αλλά και σε κάποιες ομάδες της Αριστεράς, συχνά οδηγεί σε απόψεις που φτάνουν στον ρατσισμό ή τον πλησιάζουν επικίνδυνα. Παρ’ όλα αυτά, το επιχείρημά του στηρίζεται στην εξής αδήλωτη μεθοδολογική προϋπόθεση: τα κρούσματα εβραιοφοβίας αντιμετωπίζονται ως αυτοτελή συμβάντα, και ως τέτοια ορθώς καταδικάζονται στο όνομα κάποιων ηθικών και πολιτικών αρχών. Με άλλα λόγια, η εβραιοφοβία απομονώνεται κατά κάποιο τρόπο, και συνεπώς δεν εμφανίζεται ως αντίδραση σε ένα γενικότερο πρόβλημα -αντίδραση την οποία οφείλουμε να καυτηριάσουμε, για να εξηγούμαστε- αλλά ως παθογενής προκατάληψη που γεννιέται σε αρρωστημένα μυαλά ή σε οπισθοδρομικές κοινωνίες, όπως αυτές στη Μέση Ανατολή. Ετσι, η ευθύνη για την εβραιοφοβία βαρύνει αποκλειστικά εκείνους που την ενστερνίζονται, ενώ το καθήκον όλων ημών των υπολοίπων είναι να την καταπολεμήσουμε. Το ίδιο δεν λέει ο Μπους για την τρομοκρατία;

Νομίζω ότι ο λεγόμενος «πόλεμος κατά της τρομοκρατίας» αναδεικνύει τις πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος. Και για να προλάβω ενδεχόμενη παρανόηση, διευκρινίζω ότι δεν υπαινίσσομαι ότι θα πρέπει να αποδεχθούμε ή έστω να δικαιολογήσουμε τον ρατσισμό ή τους καμικάζι. Αλλο θέλω να πω: ότι στην εβραιοφοβία και στην τρομοκρατία συνέβαλαν το Ισραήλ και οι ΗΠΑ, επειδή επέλεξαν συνειδητά μια πολιτική η οποία ενίσχυσε τα φονταμενταλιστικά στοιχεία μέσα στον αραβικό κόσμο. Φυσικά ο ακραίος λόγος των μουλάδων προϋπήρχε· ήταν όμως περιθωριακός. Σήμερα κυριαρχεί. Η στάση του Σαρόν αποτελεί εύγλωττο παράδειγμα αυτής της τακτικής. Η διαβόητη «επίσκεψή» του στον ιερό τόπο των μουσουλμάνων πυροδότησε την ιντιφάδα ακριβώς όταν το Ισραήλ πιεζόταν να κάνει υποχωρήσεις. Η έκρηξη βίας που ακολούθησε ήρθε ως μάννα εξ ουρανού στα γεράκια του Λικούντ, εφόσον τους έδωσε τη δυνατότητα να ισχυριστούν ότι για να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει πρώτα να σταματήσουν οι επιθέσεις των Παλαιστινίων, τις οποίες συνέχισαν σκόπιμα να υποκινούν με τις δολοφονίες των ηγετών της Τζιχάντ και της Χαμάς. Δηλαδή, έχουμε μπροστά μας ένα κλασικό παράδειγμα αυτοεκπληρούμενης προφητείας: επικαλείσαι κάτι που δεν υπάρχει για να δράσεις έτσι, ώστε η δράση σου να δημιουργήσει αυτό που επικαλέστηκες.

Αν ο Σαρόν ενήργησε κυνικά, οι Αμερικανοί έκαναν στην ουσία το ίδιο για μια σειρά λόγους που περιλαμβάνουν τη βλακεία, τον ακροδεξιό επεκτατισμό και το πετρέλαιο. Η αντίδραση στην 11η Σεπτεμβρίου εξουσιοδότησε μια άνευ προηγουμένου αμερικανική επιθετικότητα, η οποία εμπεριέχει το σπέρμα της αναπαραγωγής της. Δεν εννοώ μόνο την κατάλυση κάθε έννοιας διεθνούς νομιμότητας, τα τερατώδη ψέματα, τα βασανιστήρια στο Γκουαντανάμο, στο Μπαγκράμ και το Αμπού Γκράιμπ, τις απαγωγές και την κατάργηση βασικών ελευθεριών στη Δύση. Οι Αμερικανοί, όπως και ο Σαρόν, εξώθησαν τους ταπεινωμένους ανά τον κόσμο μουσουλμάνους να στραφούν κι αυτοί με τη σειρά τους στον ακραίο λόγο και στις ακραίες λύσεις. Ετσι εξηγείται η εκλογική νίκη του Αχμαντινετζάντ στο Ιράν και οι ρατσιστικές δηλώσεις του για το Ολοκαύτωμα, έτσι εξηγούνται τα τυφλά τρομοκρατικά χτυπήματα στη Μαδρίτη και στο Λονδίνο. Προσοχή! Εξηγούνται, δεν δικαιώνονται.

Γι’ αυτό η καταδίκη τους με βάση κάποιες ηθικές αρχές, μολονότι επιβεβλημένη, δεν αρκεί και μάλλον συσκοτίζει τα πράγματα. Το μεγάλο ελάττωμα της ηθικής είναι ο αφηρημένος χαρακτήρας της και η τάση να γενικεύει. Δηλαδή αν περιοριστούμε σ’ αυτή, θα φτάσουμε μέχρι την καταδίκη και του ισλαμικού φονταμενταλισμού και της Αμερικής. Στην πραγματικότητα, όμως, στην πολιτική δηλαδή, οι δύο αντίπαλοι δεν είναι απλώς εξίσου ένοχοι -είναι συνένοχοι, είναι κατά ένα περίεργο τρόπο αλληλέγγυοι, εφόσον ο ένας τροφοδοτεί τον άλλο.

Συνεπώς όποιος δεν το βλέπει, μοιραία μπαίνει στον ίδιο φαύλο κύκλο, αλλά από διαφορετική είσοδο. Δηλαδή είτε επευφημεί τους πεζοναύτες που ανέλαβαν το θεάρεστο έργο να διασώσουν ανά τον κόσμο τη δημοκρατία, είτε συστρατεύεται με τους μουλάδες που σκοτώνουν αδιακρίτως «σταυροφόρους» και φιλοδοξούν να σβήσουν το Ισραήλ από το χάρτη.

Θέματα επικαιρότητας: Διεθνής Τρομοκρατία

Το Πακιστάν μοιάζει με βόμβα έτοιμη να εκραγεί

David Ignatius, 2009-04-12

Το Πακιστάν θυμίζει βόμβα μολότοφ που περιμένει το σπίρτο...

Περισσότερα

Το χρονικό ενός καλά οργανωμένου μακελειού

Κάκη Μπαλλή, 2008-12-07

Δέκα νέοι άνδρες λέγεται ότι ήταν, ίσως λίγοι περισσότεροι....

Περισσότερα

Επιστροφή στη ζωή

Γιώργος Αγγελόπουλος, 2008-03-26

«Η μη βία», λέει, «είναι ο νέος μου τζιχάντ». Έξι χρόνια αφότου...

Περισσότερα

Η Αριστερά και η βία: Μια συμβολή του Φάουστο Μπερτινόττι

Στάθης Λουκάς, 2007-02-22

Το κείμενο που ακολουθεί είναι μέρος από την επεξεργασμένη...

Περισσότερα

Γίναμε άραγε κατά πέντε χρόνια σοφότεροι;

Μισέλ Ροκάρ, 2006-09-19

Η πέμπτη επέτειος των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου της...

Περισσότερα
Γιώργος Γιαννουλόπουλος

Πέντε χρόνια πολέμου κατά της τρομοκρατίας

Γιώργος Γιαννουλόπουλος, 2006-09-13

Προχθές έκλεισαν πέντε χρόνια πολέμου κατά της τρομοκρατίας....

Περισσότερα

Ο κόσμος χωρίς την 11η Σεπτεμβρίου...

Κάκη Μπαλλή, 2006-09-10

Πώς θα ήταν άραγε ο κόσμος χωρίς το σοκ της 11ης Σεπτεμβρίου;...

Περισσότερα

Tι γεννά τον φαύλο κύκλο της βίας;

Νίκος Κοτζιάς, 2006-08-19

H δημόσια συζήτηση για τις εξελίξεις στη Mέση Aνατολή και...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωτήρης Βαλντέν

Ελληνοτουρκικά: ο Μητσοτάκης, ο Σαμαράς και η αντιπολίτευση

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-10-29

Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για αποκλιμάκωση και διάλογο...

Μαριλένα Κοππά

Κάποιες σκέψεις για τον ελληνοτουρκικό διάλογο

Μαριλένα Κοππά, 2024-10-26

Χρειάζεται αποφασιστικότητα, σχεδιασμός και εξαιρετικά...

Δειλά βήματα στο Κυπριακό

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-10-20

Η «διευρυμένη συνάντηση» που προανήγγειλε ο Γκουτέρες...

Τα μίλια και η θάλασσα

Παύλος Τσίμας, 2024-10-19

Συμπληρώνονται, αυτές τις ημέρες, 51 χρόνια από τότε που...

Θόδωρος Τσίκας

Ελλάδ, Ισραήλ και κρίση στη Μέση Ανατολή

Θόδωρος Τσίκας, 2024-10-12

Στη χώρα μας ο δημόσιος διάλογος διεξάγεται μεταξύ δύο...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Εξωφρενικό το εξώδικο Κασσελάκη

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2024-10-12

...Το χάσμα είναι υπαρκτό, καθώς ο πρώην πρόεδρος και όσοι/ες...

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Bing bang στην Κεντροαριστερά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-10-06

...Ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία οφείλει να συμμετέχει...

Θόδωρος Τσίκας

Κρίσιμο όριο ο χειμώνας για το ουκρανικό μέτωπο

Θόδωρος Τσίκας, 2024-09-29

Ο χειμώνας αλλάζει τις συνθήκες του πολέμου στην περιοχή...

Ζητούμενο η ποιότητα της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

2024-09-28

Αν την ευθύνη για την χρεοκοπία και την πολυεπίπεδη κρίση...

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

2024-09-26

Πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία χρειάζεται έναν ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ...

Γεράσιμος Μοσχονάς

Λάμψη, ταλέντο και μετά κενό

Γεράσιμος Μοσχονάς, 2024-09-22

Εν αρχή ην το γνωστικό κενό. Η μη καλή γνώση της χώρας, του...

Ελληνοτουρκικά, εξαΰλωση του ρεαλισμού

Κώστας Κωστής, 2024-09-22

Δεν είμαι ειδικός στις διεθνείς σχέσεις, πολύ περισσότερο...

×
×