Η μοίρα του Μουζάλα

Παύλος Τσίμας, Το αγκάθι του Μεταναστευτικού, οι κυβερνητικές αβελτηρίες και ένας υπουργός εξιλαστήριο θύμα των «μακεδονομάχων», Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2016-03-19

Ο Γιάννης Μουζάλας μοιάζει τόσο εξωτικός στο περιβάλλον του Υπουργικού Συμβουλίου, ώστε θα μπορούσε να κηρυχθεί προστατευόμενο είδος της πολιτικής πανίδας: ένας υπουργός με γνώσεις και εμπειρία στο αντικείμενό του. Αφοσιωμένος στη δουλειά που ανέλαβε. Και, προπάντων, με έναν δημόσιο λόγο εντελώς μη συμβατικό, που αποφεύγει να μετέρχεται τα συνήθη κλισέ της μεγαλόστομης μπαρούφας, που έχουμε πια συνδέσει αξεδιάλυτα με την πολιτική ως επάγγελμα.

Οταν εμφανίστηκε στη σκηνή, ως μέλος της υπηρεσιακής κυβέρνησης του Σεπτεμβρίου, ξεχώρισε για τη μεθοδικότητα με την οποία έβαλε μια τάξη στο χάος που ήταν τότε η Λέσβος. Και όταν εντάχθηκε στη νέα, μετεκλογική κυβέρνηση πέτυχε, αθόρυβα, να λύσει τον ιδεολογικό κόμπο που κρατούσε δεμένη τη μεταναστευτική πολιτική της πρώτης κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ: επέβαλε την αναγνώριση της δυσάρεστης αλήθειας ότι ο διαχωρισμός των ξένων που φθάνουν στα σύνορά μας σε πρόσφυγες που δικαιούνται ασύλου και οικονομικούς μετανάστες που μπορούν να κρατούνται και να επιστρέφονται στις πατρίδες τους μπορεί να είναι ηθικά και νομικά προβληματικός, αλλά επιβάλλεται από τον ρεαλισμό της άσκησης εξουσίας. Ο οποίος ρεαλισμός εκτείνεται πια ως την αποδοχή των στρατιωτικών περιπολιών του ΝΑΤΟ για την ανάσχεση των προσφυγικών ροών.

Ολα αυτά θα μπορούσαν να εκθέσουν τον Μουζάλα σε κριτική εξ αριστερών, στο όνομα των «ιερών αρχών». Αλλά η αμφισβήτηση ήρθε εκ δεξιών. Με αφορμή ένα ασήμαντο lapsus linguae, ο Μουζάλας δέχθηκε τα πυρά των μακεδονομάχων υπηρεσίας που ζήτησαν την κεφαλή του επί πίνακι. Και κινδυνεύει τώρα η κυβέρνηση να χάσει - θυσία στον βωμό του λαϊκισμού - έναν χρήσιμο υπουργό της. Κινδυνεύει όμως επίσης να εκληφθεί η υπέρ του υπουργού αυτού κινητοποίηση και έξωθεν καλή μαρτυρία ως επιβράβευση και της μεταναστευτικής πολιτικής, την οποία εφαρμόζει.

Ο ίδιος ο όρος «μεταναστευτική πολιτική» μοιάζει, στα ελληνικά διατυπωμένος, περισσότερο ως ανέκδοτο. Από τις παραμονές των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας, όταν άρχισαν να αναπτύσσονται νέου τύπου μεταναστευτικές ροές, η ελληνική Πολιτεία ακολούθησε πολιτική στρουθοκαμήλου: αν δεν τους βλέπουμε, αν δεν τους καταγράφουμε, αν δεν διαχωρίζουμε πρόσφυγες από μετανάστες, αν δεν απαντούμε ποτέ στα αιτήματά τους για άσυλο ή για δικαίωμα παραμονής και αν επιπλέον τους κακομεταχειριζόμαστε όσο γίνεται περισσότερο τότε αυτοί, με κάποιον τρόπο, θα εξαφανιστούν. Θα βρουν τρόπο να διαφύγουν προς άλλες χώρες της Ευρώπης. Και όταν κάποια στιγμή η παρουσία τους στο κέντρο της Αθήνας άρχισε να γίνεται πολιτικά επικίνδυνη, ξεκίνησαν οι επιχειρήσεις-σκούπα και οι δειγματοληπτικές, τυχαίες συλλήψεις, με τους άτυχους να υποβάλλονται σε πολύμηνες κρατήσεις, σε άθλιες συνθήκες. Η πολιτική αυτή δεν έλυνε κανένα πρόβλημα. Αλλά το έκρυβε κάπως. Φοβισμένοι οι «χωρίς χαρτιά», απέφευγαν να βγαίνουν να «λιαστούν» σε κοινή θέα.

Για τις διαχρονικές επιδόσεις της στο Μεταναστευτικό, η Ελλάδα έχει υποστεί μια πανηγυρική και ταπεινωτική καταδίκη από το Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το 2011, με αφορμή την υπόθεση ενός Αφγανού, ο οποίος καίτοι δικαιούμενος προσφυγικού στάτους βρέθηκε κρατούμενος «δίχως εξηγήσεις» και υπό συνθήκες «ιδιαιτέρως σοβαρές».

Το ότι η νέα κυβέρνηση θέλησε να αλλάξει αυτές τις πρακτικές δεν ήταν παράξενο, ούτε αδικαιολόγητο. Μόνο που, ξεκινώντας από διαφορετικές αξιακές αφετηρίες και χρησιμοποιώντας διαφορετικές μεθόδους, κατέληξε στο ίδιο αποτέλεσμα. Στο όνομα των δικαιωμάτων τους, οι άνθρωποι έμπαιναν με υποτυπώδη ή μηδενική καταγραφή, διέμεναν υπό άθλιες συνθήκες στο Πεδίον του Αρεως ή στην Πλατεία Βικτωρίας και διοχετεύονταν αδιακρίτως μέσω Σκοπίων προς την Ευρώπη των ονείρων τους. Κι όταν, μήνες τώρα, έγινε φανερό ότι η πρακτική αυτή έχει ημερομηνία λήξεως, ότι η έμφοβη, ανασφαλής Ευρώπη θα κλείσει τα σύνορα, η δύναμη της αδράνειας συνέχισε να σπρώχνει προς την ίδια κατεύθυνση.

Η Ειδομένη είναι η μοιραία κατάληξη του δράματος: μια Αμυγδαλέζα στη νιοστή, ένα αληθινό κολαστήριο, από το οποίο το κράτος - στρουθοκάμηλος απουσιάζει και στο οποίο οι άνθρωποι, στο όνομα πάντα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους, τα στερούνται ολοκληρωτικά.

Ο,τι κι αν κάνει, λοιπόν, η Ευρώπη, η Ελλάδα οφείλει να θεραπεύσει τις δικές της αποτυχίες. Και η αλήθεια είναι ότι δύσκολα θα έβρισκε κανείς καταλληλότερο να το κάνει από τον ατυχή Μουζάλα.

Θέματα επικαιρότητας: Νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ

Νίκος Μπίστης

Υπάρχουν δύο γραμμές στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ;

Νίκος Μπίστης, 2018-03-26

Έρχεται ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης...

Περισσότερα
Νίκος Τσούκαλης

Ακυρώθηκε ο σχεδιασμός για δομικές αλλαγές

Νίκος Τσούκαλης, 2018-03-02

Ο ανασχηματισμός φέρει την σφραγίδα του απρόοπτου και του...

Περισσότερα
Γιάννης Παπαθεοδώρου

Κυνηγοί κεφαλών

Γιάννης Παπαθεοδώρου, 2018-02-26

«Εμείς είμαστε από άλλο υλικό, δεν τρομάζουμε», είπε ο πρωθυπουργός...

Περισσότερα
Δημήτρης Χατζησωκράτης

Στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία σκιών για τους πολιτικούς αντιπάλους

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2018-02-18

Ο στόχος της κυβέρνησης είναι έκδηλος: η δημιουργία σκιών,...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Καθυστερήσεις και άγνοια κινδύνου

Κώστας Καλλίτσης, 2018-02-17

Οι αυταπάτες είναι κακός σύμβουλος. Και η κυβέρνηση φέρεται...

Περισσότερα
Κώστας Καλλίτσης

Κυβέρνηση με διχασμένη προσωπικότητα

Κώστας Καλλίτσης, 2017-10-01

Ο πρωθυπουργός επισκέπτεται κέντρα τεχνολογίας, επαινεί...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Άλλαξαν όλα σε λίγες μέρες

Γιάννης Βούλγαρης, 2017-05-27

Μέσα σε μια εβδομάδα η ελληνική πολιτική κατάσταση άλλαξε...

Περισσότερα

Την πάτησε...

Νίκος Φιλιππίδης, 2017-05-24

«Μας κοροϊδέψατε. Μας βάλατε να ψηφίσουμε μέτρα και τώρα...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Πολύ λίγα και πολύ αργά κύριε Μητσοτάκη....

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-04-26

Οι εσπευσμένες ανακοινώσεις του κ. Μητσοτάκη, για τη διάθεση...

Σταμάτης Μαλέλης

Τι φταίει στην Κεντροαριστερά

Σταμάτης Μαλέλης, 2025-05-06

...Εάν τα βασικά κόμματα της Κεντροαριστεράς δεν εκσυγχρονιστούν...

Κώστας Καλλίτσης

Ο προπομπός

Κώστας Καλλίτσης, 2025-05-04

Η πολιτική ζωή σήμερα έχει δύο χαρακτηριστικά που ίσως...

Οι περιστάσεις

Τάσος Παππάς, 2025-04-22

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Σωκράτης Φάμελλος μιλώντας στο ΜEGA...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Οι προοδευτικές δυνάμεις σε κοινό ψηφοδέλτιο

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2025-04-20

…Ας σκεφτούμε και την προοπτική για την πρόοδο της χώρας,...

Κώστας Καλλίτσης

Αδύναμη κυβέρνηση

Κώστας Καλλίτσης, 2025-04-19

Διάχυτη είναι η πεποίθηση ότι τα πράγματα δεν πάνε καλά....

Διαφάνεια Ποτέμκιν

Πάσχος Μανδραβέλης, 2025-04-10

Θεσμοί υπάρχουν», που θα ‘λεγε και ο Γιώργος Παπανδρέου,...

Κατά φαντασίαν ιατρός

Παντελής Μπουκάλας, 2025-04-08

Πολλούς Απρίληδες πριν, το 1967, οι Ελληνες άκουγαν τον αρχιπραξικοπηματία...

Κώστας Ζαχαριάδης

Πρότυπο για τη συνεργασία το εγχείρημα του Δήμου της Αθήνας

Κώστας Ζαχαριάδης, 2025-04-08

Να επιλέξει ο κόσμος της παράταξης την ηγεσία του κόμματος...

Παναγιώτης Παναγιώτου

Συνεργασία ή πολιτική αυτοκτονία

Παναγιώτης Παναγιώτου, 2025-04-07

Η ΝΔ φθίνει πολιτικά και εκλογικά. Και η ισχυρή πρωθυπουργική...

Βασίλης Τραϊφόρος

ΚΑΝΤΕ ΤΟ ΟΠΩΣ ΤΟ Die Linke στη Γερμανία

Βασίλης Τραϊφόρος, 2025-04-06

...Ναι η κριτική στην κυβέρνηση πρέπει να είναι οξεία και...

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα στην Τουρκία

Χρήστος Ροζάκης, 2025-04-06

Το καλό κλίμα στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μπορεί να διατηρηθεί...

×
×