Θα αποβεί τελικά η πανδημία του κορονοϊού ένα συμβάν-ορόσημο της ανθρώπινης ιστορίας; Ενας επιταχυντής της κίνησης της «προόδου», μετασχηματιστής των κοινωνικών και διανθρώπινων σχέσεων, υβριδοποιώντας κοινωνικές λειτουργίες; Θα οξύνει την κριτική ματιά μας, θα βαθύνει το αίσθημα αλληλεγγύης, θα επιτείνει την ατομοκεντρική οριοθέτηση του ανθρώπινου βίου;

Η καταιγίδα έχει όνομα, λέγεται ανεργία. Και θα είναι σφοδρή. Ενώ χρειάστηκαν έξι χρόνια για να βρεθεί πέρυσι 10 μονάδες χαμηλότερα, ίσως αυξηθεί περισσότερο από 10 μονάδες σε μόλις έξι μήνες. Αν δεν αντιδράσουμε γρήγορα, με σχέδιο, αποτελεσματικά, για να περιορίσουμε την καταστροφή θέσεων εργασίας και να προστατεύσουμε τη μισθωτή εργασία, αύριο δεν θα μιλάμε για μια χαμένη 10ετία, με ντροπή θα μιλάμε για μια χαμένη, κατεστραμμένη, γενιά. Η ταχύρρυθμη υλοποίηση ενός σοβαρού προγράμματος επενδύσεων σε υποδομές (με κριτήρια αναπτυξιακά και διαφάνεια, όχι για τοπικά ρουσφέτια) είναι ένα σπουδαίο εργαλείο.

,,,Είναι εξαιρετικά ανησυχητικό το γεγονός, ότι πολλοί συνηθίζουν στην ιδέα της «λύσης» δύο κρατών, της νομιμοποίησης της διχοτόμησης δηλαδή. Παλιά οι σκληροπυρηνικοί στην Άγκυρα, και ο Ρ. Ντενκτάς στην τουρκοκυπριακή πλευρά, έλεγαν ότι «το Κυπριακό λύθηκε το 1974». Τώρα βλέπουμε και αρκετούς στην ελληνοκυπριακή πλευρά, να το ασπάζονται επί της ουσίας. Με «περικοκλάδες» ή χωρίς. Κι αυτό, μόνο και μόνο, για να μην διαχειριστούν ένα κοινό κράτος μαζί με την άλλη Κοινότητα, ως δύο πολιτικά ισότιμοι εταίροι σε μια Διζωνική-Δικοινοτική Ομοσπονδία στην Κύπρο.

Κατά την πρώτη φάση της πανδημίας Covid-19 έχουν ληφθεί, ακόμη και στις ευρωπαϊκές χώρες, μέτρα που εισχωρούν στο πεδίο της ιδιωτικότητας και της προσωπικής ελευθερίας, το οποίο στον ευρωπαϊκό τουλάχιστον χώρο υπάγεται σε αυστηρή νομική προστασία.

Είναι ίδιον των κρίσεων. Φέρνουν στην επιφάνεια τα αδρότερα χαρακτηριστικά μιας χώρας, αναδεικνύουν τις καλές και τις κακές πλευρές της, ρίχνουν φως σε θέματα που ήταν στο ημίφως, επιταχύνουν προϋπάρχουσες τάσεις. Από την άλλη, η κρίση καθαυτή αποτελεί ένα αυτοτελές «γεγονός», στη διαχείρισή της κρίνονται ηγεσίες, κόμματα, θεσμοί, κρίνεται η ίδια η κοινωνία. Κατά τούτο μπορεί να παραγάγει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. Μακροχρόνιες δομικές τάσεις και μάχιμες επιλογές που γίνονται στο καμίνι του κινδύνου και της αβεβαιότητας, αθροίζονται κάποια στιγμή στη συλλογική συνείδηση και κάνουν ταμείο. Διεθνώς η ώρα αυτή δεν έχει έρθει, η υγειονομική κρίση παραμένει, οι οικονομικές επιπτώσεις είναι προς το παρόν απροσδιόριστες, και οι γεωπολιτικές παιζόμενες με κομβικό σημείο τις αμερικανικές εκλογές τον Νοέμβριο του 2020.

Η τηλεδιάσκεψη κορυφής Ε.Ε. - Δυτικών Βαλκανίων την Τετάρτη 6/5 δεν πρόσθεσε τίποτε το καινούργιο ως προς τον χρονικό ορίζοντα της ενταξιακής προοπτικής των χωρών της περιοχής.

Για δεύτερη φορά μέσα σε τρεις δεκαετίες τα Βαλκάνια λειτουργούν ως βαρόμετρο της δυναμικής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με τη διεύρυνση να βρίσκεται σε σχέση συγκοινωνούντων δοχείων με την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης.

Η τωρινή κρίση της πανδημίας, και η οικονομική που σέρνει πίσω της, ακολουθούν τη σχεδόν δεκαετή οικονομική κρίση που γονάτισε τη χώρα. Αν δούμε, όμως, την ελληνική Ιστορία στον παρόντα αιώνα, εκείνο που παρατηρούμε είναι μια πορεία μέσα από κρίσεις, μια πορεία που καθορίζεται ως απάντηση στις κρίσεις. Κρίσεις που έπληξαν τη χώρα, κρίσεις που έπληξαν μέρος της χώρας, κρίσεις οι οποίες περιέλαβαν τη χώρα. Κρίσεις οξείες, με είσοδο, κορύφωση και έξοδο, κρίσεις χρόνιες και υφέρπουσες, κρίσεις βαθμιαία επιδεινούμενες.

Ας γυρίσουμε λίγο πίσω, τότε που ζούσαμε σε άλλο πλανήτη.

Οταν υπογράφηκε η Συμφωνία των Πρεσπών βάζοντας τέλος στην πολυετή εθνική μας παράκρουση, χωριστήκαμε σε δύο στρατόπεδα. Από τη μια εκείνοι που την απέρριψαν επικαλούμενοι διάφορους λόγους κι από την άλλη όσοι πίστευαν ότι καλώς έγινε και ότι έπρεπε να είχε γίνει από καιρό.