Η επόμενη ημέρα των ευρωεκλογών: ανησυχητικά μηνύματα για την Ευρώπη
Αποστόλης Στραγαλινός, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2009-06-14
Ευρωεκλογές χωρίς τη συμμετοχή των ευρωπαίων πολιτών: αυτό ήταν το κύριο χαρακτ a;ριστικό της αναμέτρησης της προηγούμενης Κυριακής. Μετά τις βουλευτικές εκλογές της Ινδίας, οι ευρωεκλογές αποτελούν τη μεγαλύτερη δημοκρατική εκλογική διαδικασία του κόσμου. Κι όμως, από τα 375 εκατομμύρια των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων της Ευρώπης των "27", μόνο ένα ποσοστό 43% προσήλθε στις κάλπες για να εκπέμψει το δικό του μήνυμα στους ευρωκράτες των Βρυξελλών.
Καμιά συζήτηση για την Ευρώπη
Σε μια εποχή πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και απέναντι σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία έχει εγγραφεί στη συνείδηση της πλειοψηφίας των πολιτών ως ένα "καφκικ #972;" μόρφωμα μακριά από τις ανάγκες και τα προβλήματα των λαών, ως τόπος περιττής γραφειοκρατίας και ατελέσφορων συνόδων κορυφής, οι ευρωπαίοι πολίτες απάντησαν αφενός με αποχή και αφετέρου με το "μαύρισμα", στις περισσότερες περιπρτώσεις, των κυβερνήσεών τους. Άλλωστε, έτσι όπως εξελίχθηκε ο προεκλογικός αγώνας σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη-μέλη, οι ευρωεκλογές προσέλαβαν μορφή εσωτερικής πολιτικής δημοσκόπησης, από την οποία απουσίασαν παντελώς τα κρίσιμα ευρωπαϊκά ερωτήματα.
Με δεδομένο ότι η Ευρώπη δεν διαθέτει κοινή δημόσια πολιτική σκηνή, τα αποτελέσματα κάθε χώρας είναι δύσκολο να συγκριθούν μεταξύ τους. Είναι όμως κοινός τόπος ότι, χονδρικά, πράσινοι και ακροδεξιοί κέρδισαν, ενώ σοσιαλδημοκράτες και αριστεροί έχασαν. Έχασαν ωστόσο και οι πολίτες την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και να συμμετάσχουν ενεργά σε μια δημόσια συζήτηση για το παρόν και το μέλλον της ενοποιητικής διαδικασίας.
Όταν σε μια χώρα το μείζον θέμα της προεκλογικής αναμέτρησης είναι η ένταξη της μουσουλμανικής και (όχι χριστιανικής όπως ορίζει ο ευρωπαϊκός… κώδιξ) Τουρκίας, ενώ σε μιαν άλλη η ανεμπόδιστη διαφυγή μεγαλοστελεχών της Siemens στο εξωτερικό, ένα "χαμένο" τηλεγράφημα κ.ο.κ., τότε φαίνεται ότι, πολλές φορές και από σκοπιμότητα, ποτέ δεν θα βρεθεί χρόνος για την συζήτηση των κεντρικών ευρωπαϊκών ζητημάτων: Ευρώπη ομόσπονδη ή συνονθύλευμα εθνικών κρατών (και εγωισμών); Ευρωπαϊκή Ένωση με Σύνταγμα; Χωρίς Σύνταγμα; Με τι Σύνταγμα;
Μια Ευρώπη οικολογική, δημοκρατική, διάφανη, ανοιχτή ή μια Ευρωπαϊκή Ένωση στρατοκρατική, γραφειοκρατική, ξενοφοβική, ένα συμπίλημα οδηγιών, ανακοινώσεων και ευχολογίων; Οικονομική ή πολιτική ένωση; Πού φτάνουν τα σύνορα της Ευρώπης; Πώς θα διασφαλιστεί η προσβασιμότητα του πολίτη στα κέντρα που αποφασίζουν ερήμην του; Πώς θα επιτευχθεί ισοτιμία μεταξύ των κρατών-μελών; Πότε θα μεταρρυθμιστούν τα θεσμικά όργανα; Ποιοι είναι οι στρατηγικοί στόχοι της διευρυμένης Ευρώπης στον κόσμο; Με ποιους συγκεκριμένους στόχους θα αντιμετωπιστεί το τεράστιο δημοκρατικό έλλειμμα;
Ευρωεκλογές-εσωτερική δημοσκόπηση
Κατά συνέπεια, ο εκφυλισμός των ευρωεκλογών σε εσωτερικό δημοψήφισμα εθνικών κυβερνήσεων και αντιπολίτευσης ήρθε σαν φυσιολογικό επακόλουθο. Σ’ αυτό το δημοψήφισμα, οι κυβερνήσεις υπέστησαν σημαντικές ήττες. Όλες τους συνδέονται με ένα κοινό χαρακτηριστικό: εφαρμόζουν νεοφιλελεύθερη οικονομική διακυβέρνηση. Αλλά ποτέ δεν λένε ευθέως ότι ο νεοφιλελευθερισμός τους αποδομεί το κράτος πρόνοιας, σημαίνει απορύθμιση και στρέφεται κατά της απασχόλησης και της ανάπτυξης, καθώς και ότι είναι υπεύθυνος για την οικονομική κρίση.
Αντιθέτως, τον "σερβίρουν" είτε ως εκσυγχρονισμό είτε ως αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, παραπέμποντας στο μέλλον. Η απάντηση των πολιτών, μέσω της (μη) ψήφου, αφορούσε το "τώρα", εξέφραζε απογοήτευση και διαμαρτυρία, ανησυχία και αγωνία για το παρόν. Το "μέλλον" που επαγγέλλονται οι κυβερνήσεις το έχουν ήδη βιώσει οι Ευρωπαίοι σε Ανατολή και Δύση, Βορρά και Νότο στο παρελθόν, το βιώνουν και σήμερα: λιτότητα, περιστολή δικαιωμάτων, καταστολή. Δεν προκαλεί επομένως σάστισμα η άνοδος του ευρωσκεπτικισμού.
Ο νεοφιλελευθερισμός οδηγεί στην ευρωφοβία
Η αγανάκτηση των Ευρωπαίων, οφείλουμε να σημειώσουμε, δεν διοχετεύτηκε στην Αριστερά, η οποία πανευρωπαϊκά έμεινε στο 4,5%. Η αριστερή ευρωομάδα απώλεσε αριθμητικά επτά έδρες κι έτσι έμεινε πλέον με 33 ευρωβουλευτές, σε σύνολο 736 του νέου Ευρωκοινοβουλίου. Ο Λόταρ Μπίσκι, επικεφαλής του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, εμφανώς κατηφής, δήλωσε: "Το αποτέλεσμα δεν είναι επιτυχές. Η Αριστερά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει πλέον επτά βουλευτές λιγότερους. Αυτό μας δείχνει ότι χρειάζεται στενότερη συνεργασία μεταξύ μας". Άλλοι αριστεροί ευρωβουλευτές, όπως ο γερμανός Τομπίας Πφλίγκερ, χαρακτήριζαν την ήττα της Αριστεράς "καταστροφική".
Παρατίθενται κάποιοι αριθμοί, και όχι μόνο για τη σημειολογία τους: στην Γερμανία, η Αριστερά με στόχο το 10%+x, έμεινε στο 7,5%, αποτέλεσμα που αποδόθηκε από την ηγεσία της στις εσωκομματικές έριδες για την κατεύθυνση του κόμματος. Στην Ελλάδα, το ΚΚΕ έχασε 15.2000 χιλιάδες ψήφους σε σχέση με το 2004, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ 14.000 ψήφους από τον ΣΥΝ που είχε κατέβει μόνος του στις προηγούμενες ευρωεκλογές και άλλες 46.565 από τον συνδυασμό "Γυναίκες για την Ευρώπη" (αθροιστικά, ο ευρω-ΣΥΡΙΖΑ του 2004). Στην Ιταλία, η αποτυχία ήταν ιδιαιτέρως πικρή: αμφότερα αριστερά κόμματα, η Επανίδρυση και η "Αριστερά και Ελευθερία" έμειναν εκτός Ευρωκοινοβουλίου με ποσοστά 3,4% και 3,1% αντιστοίχως. Στην Γαλλία οι μεγάλες προσδοκίες δεν επαληθεύτηκαν: το Αριστερό Μέτωπο (Μπιφέ, Μελενσόν) έλαβε 6%, οι τροτσκιστές του Μπεζανσενό 4,8% και η LO 1,3%. Μέτρια πήγε η Ενωμένη Αριστερά στην Ισπανία, με ποσοστό μόλις 3,7%.
Είναι προφανές ότι η Αριστερά δεν συγκίνησε, δεν έπεισε. Πιάστηκε απροετοίμαστη και δεν προσέφερε λύσεις απτές και κατανοητές στον κόσμο εν μέσω κρίσης, παρόλο που οι ανά την Ευρώπη προφήτες της ανέμεναν την κατάρρευση του καπιταλισμού εδώ και καιρό.
Η νέα "Φασιστική Διεθνής" του Ευρωκοινοβουλίου
Αντιθέτως --κι αυτό είναι το ανησυχητικό μήνυμα των ευρωεκλογών-- ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη, βοηθούσης της αποχής, τα φασιστικά, ευρωφοβικά, ακροδεξιά ή υπερεθνικιστικά κόμματα έκαναν επίδειξη δύναμης. Υπενθυμίζεται ότι αυτή η άνοδος αναμενόταν πριν πέντε χρόνια, όμως δεν είχε τότε επαληθευτεί, καθώς η "υπόσχεση" για καλύτερες μέρες μέσα από τη διεύρυνση είχε αναστείλει τη δυναμική των ακραίων. Ειδικότερα, στην Ουγγαρία το ναζιστικό, αντισημιτικό, αντιτσιγγανικό κόμμα Jobbik από το 2,2% του 2006 έκανε άλμα στο 15%.
Στη Ρουμανία το υπερεθνικιστικό Partidul Romania Mare έλαβε 7,2%, η "Ατάκα" στην Βουλγαρία που έχει στο στόχαστρο τη μουσουλμανική μειονότητα πήρε το 12% των ψήφων. Αν προσθέσουμε το κόμμα του αντισλαμιστή Χέερτ Βίλντερς στην Ολλανδία με το 17%, το Βρετανικό Εθνικό Κόμμα (10%), τη ραγδαία άνοδο της Λέγκα στην Ιταλία, του ΛΑΟΣ στην Ελλάδα, της αυστριακής και σλοβακικής ακροδεξιάς, τότε σίγουρα μπορούμε να ομιλούμε για τη δημιουργία μιας ετερογενούς "Φασιστικής Διεθνούς", η οποία εισέρχεται στο νέο Ευρωκοινοβούλιο με δύναμη άνω των 100 ευρωβουλευτών.
Θα ξεπεράσει την ήττα η Αριστερά;
Για πολλούς είναι οξύμωρο να ηττάται η Αριστερά σε εποχές οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, ενώ η κατίσχυση των θέσεών της ακριβώς σ’ αυτό το πολιτικοοικονομικό τοπίο φάνταζε προηγουμένως σχεδόν σαν αυτοματισμός, σαν φυσικό επακόλουθο. Τα πράγματα ήρθαν ανάποδα. Η οικονομική κρίση δεν ωφέλησε την Αριστερά, το αντίθετο. Εκεί όπου κοινωνικός αποκλεισμός και ανισότητες, ειδικά σε ολόκληρη την ανατολική Ευρώπη, αλλά και στο περιθώριο των δυτικών αστικών κέντρων, δεν συμβαδίζουν με την ταξική συνείδηση των αποκλεισμένων (με ευθύνη της Αριστεράς), οι φτωχοί και οι περιχαρακωμένοι καθίστανται ευάλωτοι στον λαϊκισμό και στους διάφορους ακροδεξιούς "σωτήρες".
Έτσι κατασκευάζουν φανταστικούς (χειροπιαστούς) εχθρούς και αποδιοπομπαίους τράγους, με αποτέλεσμα να στρέφονται εναντίων άλλων κατατρεγμένων και αδυνάμων ομάδων, εναντίον μουσουλμάνων, Ρομά, όσων φαντάζουν ξένοι στην κουλτούρα, τις συνήθειες, τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά τους ή θεωρούνται υπεύθυνοι για την ανέχειά τους. Στον αστερισμό της οικονομικής κρίσης, είκοσι χρόνια μετά την εμφάνιση της παγκοσμιοποίησης, αυτά τα στρώματα, όπως έδειξαν οι Ευρωεκλογές, τα χάνει η Αριστερά και τα κερδίζει η ακροδεξιά στην εκάστοτε εθνική της βερσιόν.
Το μήνυμα των ευρωπαίων πολιτών χρειάζεται να εξεταστεί με προσοχή και χωρίς την αλαζονεία που χαρακτηρίζει την ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ. Η ενοποιητική διαδικασία πρέπει να προχωρήσει πέραν από εθνοκεντρικές παρωπίδες. Το ταξίδι της Ε.Ε. ξεκίνησε ως ιστορική αναγκαιότητα για τη διασφάλιση της ειρήνευσης μεταξύ της Γερμανίας και της Γαλλίας, και βασίστηκε στην οικονομική συνεργασία των κυβερνήσεων. Δεν ξεκίνησε από κάτω, από τη γειτονιά, την πόλη, την περιφέρεια για να φτάσει στο κράτος και να το ξεπεράσει, δεν κατακτήθηκε μέσα από λαϊκούς αγώνες και διεκδικήσεις.
Μέχρι σήμερα παραμένει υπόθεση των κυβερνήσεων, και όχι των λαών. Εκεί ακριβώς πρέπει να αναλάβει συντεταγμένη δράση η Αριστερά, ανακαλύπτοντας ξανά τον φιλοευρωπαϊσμό της, και να απαιτήσει μια ενωμένη και δημοκρατική Ευρώπη για λαούς και πολίτες ενωμένους. Να βάλει τα ζητήματα που δεν συζητήθηκαν, να προτείνει, να διεκδικήσει και να πείσει. Να αφήσει την ομφαλοσκόπηση, τις θεωρητικές συζητήσεις στα αμφιθέατρα και τα κομματικά γραφεία, να βγει στους δρόμους και τους εργασιακούς χώρους για να ξανασυναντήσει τον κόσμο (της).
Ο Απόστολος Στραγαλινός είναι πολιτικός επιστήμων
Καμιά συζήτηση για την Ευρώπη
Σε μια εποχή πρωτοφανούς οικονομικής κρίσης και απέναντι σε μια Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία έχει εγγραφεί στη συνείδηση της πλειοψηφίας των πολιτών ως ένα "καφκικ #972;" μόρφωμα μακριά από τις ανάγκες και τα προβλήματα των λαών, ως τόπος περιττής γραφειοκρατίας και ατελέσφορων συνόδων κορυφής, οι ευρωπαίοι πολίτες απάντησαν αφενός με αποχή και αφετέρου με το "μαύρισμα", στις περισσότερες περιπρτώσεις, των κυβερνήσεών τους. Άλλωστε, έτσι όπως εξελίχθηκε ο προεκλογικός αγώνας σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη-μέλη, οι ευρωεκλογές προσέλαβαν μορφή εσωτερικής πολιτικής δημοσκόπησης, από την οποία απουσίασαν παντελώς τα κρίσιμα ευρωπαϊκά ερωτήματα.
Με δεδομένο ότι η Ευρώπη δεν διαθέτει κοινή δημόσια πολιτική σκηνή, τα αποτελέσματα κάθε χώρας είναι δύσκολο να συγκριθούν μεταξύ τους. Είναι όμως κοινός τόπος ότι, χονδρικά, πράσινοι και ακροδεξιοί κέρδισαν, ενώ σοσιαλδημοκράτες και αριστεροί έχασαν. Έχασαν ωστόσο και οι πολίτες την ευκαιρία να παρακολουθήσουν και να συμμετάσχουν ενεργά σε μια δημόσια συζήτηση για το παρόν και το μέλλον της ενοποιητικής διαδικασίας.
Όταν σε μια χώρα το μείζον θέμα της προεκλογικής αναμέτρησης είναι η ένταξη της μουσουλμανικής και (όχι χριστιανικής όπως ορίζει ο ευρωπαϊκός… κώδιξ) Τουρκίας, ενώ σε μιαν άλλη η ανεμπόδιστη διαφυγή μεγαλοστελεχών της Siemens στο εξωτερικό, ένα "χαμένο" τηλεγράφημα κ.ο.κ., τότε φαίνεται ότι, πολλές φορές και από σκοπιμότητα, ποτέ δεν θα βρεθεί χρόνος για την συζήτηση των κεντρικών ευρωπαϊκών ζητημάτων: Ευρώπη ομόσπονδη ή συνονθύλευμα εθνικών κρατών (και εγωισμών); Ευρωπαϊκή Ένωση με Σύνταγμα; Χωρίς Σύνταγμα; Με τι Σύνταγμα;
Μια Ευρώπη οικολογική, δημοκρατική, διάφανη, ανοιχτή ή μια Ευρωπαϊκή Ένωση στρατοκρατική, γραφειοκρατική, ξενοφοβική, ένα συμπίλημα οδηγιών, ανακοινώσεων και ευχολογίων; Οικονομική ή πολιτική ένωση; Πού φτάνουν τα σύνορα της Ευρώπης; Πώς θα διασφαλιστεί η προσβασιμότητα του πολίτη στα κέντρα που αποφασίζουν ερήμην του; Πώς θα επιτευχθεί ισοτιμία μεταξύ των κρατών-μελών; Πότε θα μεταρρυθμιστούν τα θεσμικά όργανα; Ποιοι είναι οι στρατηγικοί στόχοι της διευρυμένης Ευρώπης στον κόσμο; Με ποιους συγκεκριμένους στόχους θα αντιμετωπιστεί το τεράστιο δημοκρατικό έλλειμμα;
Ευρωεκλογές-εσωτερική δημοσκόπηση
Κατά συνέπεια, ο εκφυλισμός των ευρωεκλογών σε εσωτερικό δημοψήφισμα εθνικών κυβερνήσεων και αντιπολίτευσης ήρθε σαν φυσιολογικό επακόλουθο. Σ’ αυτό το δημοψήφισμα, οι κυβερνήσεις υπέστησαν σημαντικές ήττες. Όλες τους συνδέονται με ένα κοινό χαρακτηριστικό: εφαρμόζουν νεοφιλελεύθερη οικονομική διακυβέρνηση. Αλλά ποτέ δεν λένε ευθέως ότι ο νεοφιλελευθερισμός τους αποδομεί το κράτος πρόνοιας, σημαίνει απορύθμιση και στρέφεται κατά της απασχόλησης και της ανάπτυξης, καθώς και ότι είναι υπεύθυνος για την οικονομική κρίση.
Αντιθέτως, τον "σερβίρουν" είτε ως εκσυγχρονισμό είτε ως αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, παραπέμποντας στο μέλλον. Η απάντηση των πολιτών, μέσω της (μη) ψήφου, αφορούσε το "τώρα", εξέφραζε απογοήτευση και διαμαρτυρία, ανησυχία και αγωνία για το παρόν. Το "μέλλον" που επαγγέλλονται οι κυβερνήσεις το έχουν ήδη βιώσει οι Ευρωπαίοι σε Ανατολή και Δύση, Βορρά και Νότο στο παρελθόν, το βιώνουν και σήμερα: λιτότητα, περιστολή δικαιωμάτων, καταστολή. Δεν προκαλεί επομένως σάστισμα η άνοδος του ευρωσκεπτικισμού.
Ο νεοφιλελευθερισμός οδηγεί στην ευρωφοβία
Η αγανάκτηση των Ευρωπαίων, οφείλουμε να σημειώσουμε, δεν διοχετεύτηκε στην Αριστερά, η οποία πανευρωπαϊκά έμεινε στο 4,5%. Η αριστερή ευρωομάδα απώλεσε αριθμητικά επτά έδρες κι έτσι έμεινε πλέον με 33 ευρωβουλευτές, σε σύνολο 736 του νέου Ευρωκοινοβουλίου. Ο Λόταρ Μπίσκι, επικεφαλής του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, εμφανώς κατηφής, δήλωσε: "Το αποτέλεσμα δεν είναι επιτυχές. Η Αριστερά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει πλέον επτά βουλευτές λιγότερους. Αυτό μας δείχνει ότι χρειάζεται στενότερη συνεργασία μεταξύ μας". Άλλοι αριστεροί ευρωβουλευτές, όπως ο γερμανός Τομπίας Πφλίγκερ, χαρακτήριζαν την ήττα της Αριστεράς "καταστροφική".
Παρατίθενται κάποιοι αριθμοί, και όχι μόνο για τη σημειολογία τους: στην Γερμανία, η Αριστερά με στόχο το 10%+x, έμεινε στο 7,5%, αποτέλεσμα που αποδόθηκε από την ηγεσία της στις εσωκομματικές έριδες για την κατεύθυνση του κόμματος. Στην Ελλάδα, το ΚΚΕ έχασε 15.2000 χιλιάδες ψήφους σε σχέση με το 2004, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ 14.000 ψήφους από τον ΣΥΝ που είχε κατέβει μόνος του στις προηγούμενες ευρωεκλογές και άλλες 46.565 από τον συνδυασμό "Γυναίκες για την Ευρώπη" (αθροιστικά, ο ευρω-ΣΥΡΙΖΑ του 2004). Στην Ιταλία, η αποτυχία ήταν ιδιαιτέρως πικρή: αμφότερα αριστερά κόμματα, η Επανίδρυση και η "Αριστερά και Ελευθερία" έμειναν εκτός Ευρωκοινοβουλίου με ποσοστά 3,4% και 3,1% αντιστοίχως. Στην Γαλλία οι μεγάλες προσδοκίες δεν επαληθεύτηκαν: το Αριστερό Μέτωπο (Μπιφέ, Μελενσόν) έλαβε 6%, οι τροτσκιστές του Μπεζανσενό 4,8% και η LO 1,3%. Μέτρια πήγε η Ενωμένη Αριστερά στην Ισπανία, με ποσοστό μόλις 3,7%.
Είναι προφανές ότι η Αριστερά δεν συγκίνησε, δεν έπεισε. Πιάστηκε απροετοίμαστη και δεν προσέφερε λύσεις απτές και κατανοητές στον κόσμο εν μέσω κρίσης, παρόλο που οι ανά την Ευρώπη προφήτες της ανέμεναν την κατάρρευση του καπιταλισμού εδώ και καιρό.
Η νέα "Φασιστική Διεθνής" του Ευρωκοινοβουλίου
Αντιθέτως --κι αυτό είναι το ανησυχητικό μήνυμα των ευρωεκλογών-- ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη, βοηθούσης της αποχής, τα φασιστικά, ευρωφοβικά, ακροδεξιά ή υπερεθνικιστικά κόμματα έκαναν επίδειξη δύναμης. Υπενθυμίζεται ότι αυτή η άνοδος αναμενόταν πριν πέντε χρόνια, όμως δεν είχε τότε επαληθευτεί, καθώς η "υπόσχεση" για καλύτερες μέρες μέσα από τη διεύρυνση είχε αναστείλει τη δυναμική των ακραίων. Ειδικότερα, στην Ουγγαρία το ναζιστικό, αντισημιτικό, αντιτσιγγανικό κόμμα Jobbik από το 2,2% του 2006 έκανε άλμα στο 15%.
Στη Ρουμανία το υπερεθνικιστικό Partidul Romania Mare έλαβε 7,2%, η "Ατάκα" στην Βουλγαρία που έχει στο στόχαστρο τη μουσουλμανική μειονότητα πήρε το 12% των ψήφων. Αν προσθέσουμε το κόμμα του αντισλαμιστή Χέερτ Βίλντερς στην Ολλανδία με το 17%, το Βρετανικό Εθνικό Κόμμα (10%), τη ραγδαία άνοδο της Λέγκα στην Ιταλία, του ΛΑΟΣ στην Ελλάδα, της αυστριακής και σλοβακικής ακροδεξιάς, τότε σίγουρα μπορούμε να ομιλούμε για τη δημιουργία μιας ετερογενούς "Φασιστικής Διεθνούς", η οποία εισέρχεται στο νέο Ευρωκοινοβούλιο με δύναμη άνω των 100 ευρωβουλευτών.
Θα ξεπεράσει την ήττα η Αριστερά;
Για πολλούς είναι οξύμωρο να ηττάται η Αριστερά σε εποχές οικονομικής και κοινωνικής κρίσης, ενώ η κατίσχυση των θέσεών της ακριβώς σ’ αυτό το πολιτικοοικονομικό τοπίο φάνταζε προηγουμένως σχεδόν σαν αυτοματισμός, σαν φυσικό επακόλουθο. Τα πράγματα ήρθαν ανάποδα. Η οικονομική κρίση δεν ωφέλησε την Αριστερά, το αντίθετο. Εκεί όπου κοινωνικός αποκλεισμός και ανισότητες, ειδικά σε ολόκληρη την ανατολική Ευρώπη, αλλά και στο περιθώριο των δυτικών αστικών κέντρων, δεν συμβαδίζουν με την ταξική συνείδηση των αποκλεισμένων (με ευθύνη της Αριστεράς), οι φτωχοί και οι περιχαρακωμένοι καθίστανται ευάλωτοι στον λαϊκισμό και στους διάφορους ακροδεξιούς "σωτήρες".
Έτσι κατασκευάζουν φανταστικούς (χειροπιαστούς) εχθρούς και αποδιοπομπαίους τράγους, με αποτέλεσμα να στρέφονται εναντίων άλλων κατατρεγμένων και αδυνάμων ομάδων, εναντίον μουσουλμάνων, Ρομά, όσων φαντάζουν ξένοι στην κουλτούρα, τις συνήθειες, τα πολιτιστικά χαρακτηριστικά τους ή θεωρούνται υπεύθυνοι για την ανέχειά τους. Στον αστερισμό της οικονομικής κρίσης, είκοσι χρόνια μετά την εμφάνιση της παγκοσμιοποίησης, αυτά τα στρώματα, όπως έδειξαν οι Ευρωεκλογές, τα χάνει η Αριστερά και τα κερδίζει η ακροδεξιά στην εκάστοτε εθνική της βερσιόν.
Το μήνυμα των ευρωπαίων πολιτών χρειάζεται να εξεταστεί με προσοχή και χωρίς την αλαζονεία που χαρακτηρίζει την ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ. Η ενοποιητική διαδικασία πρέπει να προχωρήσει πέραν από εθνοκεντρικές παρωπίδες. Το ταξίδι της Ε.Ε. ξεκίνησε ως ιστορική αναγκαιότητα για τη διασφάλιση της ειρήνευσης μεταξύ της Γερμανίας και της Γαλλίας, και βασίστηκε στην οικονομική συνεργασία των κυβερνήσεων. Δεν ξεκίνησε από κάτω, από τη γειτονιά, την πόλη, την περιφέρεια για να φτάσει στο κράτος και να το ξεπεράσει, δεν κατακτήθηκε μέσα από λαϊκούς αγώνες και διεκδικήσεις.
Μέχρι σήμερα παραμένει υπόθεση των κυβερνήσεων, και όχι των λαών. Εκεί ακριβώς πρέπει να αναλάβει συντεταγμένη δράση η Αριστερά, ανακαλύπτοντας ξανά τον φιλοευρωπαϊσμό της, και να απαιτήσει μια ενωμένη και δημοκρατική Ευρώπη για λαούς και πολίτες ενωμένους. Να βάλει τα ζητήματα που δεν συζητήθηκαν, να προτείνει, να διεκδικήσει και να πείσει. Να αφήσει την ομφαλοσκόπηση, τις θεωρητικές συζητήσεις στα αμφιθέατρα και τα κομματικά γραφεία, να βγει στους δρόμους και τους εργασιακούς χώρους για να ξανασυναντήσει τον κόσμο (της).
Ο Απόστολος Στραγαλινός είναι πολιτικός επιστήμων
