Η Κύπρος μπήκε ταχέως σε προεκλογικό κλίμα εν όψει των προεδρικών εκλογών. Ο πρόεδρος του κυβερνώντος ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, «τρέχει», προσκαλώντας χθες Παρασκευή στο αρχηγείο του κόμματος όλους τους υπουργούς της κυβέρνησης για συντονισμό. Αλλο ένα δείγμα πλήρους υπαγωγής του κράτους στις επιταγές του ενός κόμματος.

ΑΝΑΛΥΣΗ

Σε προεκλογική εκστρατεία πλήρους κλίμακας για τις προεδρικές εκλογές τον Φεβρουάριο του 2023 εισήλθε η Κύπρος, 14 μήνες πριν από την εκπνοή της δεύτερης θητείας Ν. Αναστασιάδη. Τις πολιτικές εξελίξεις πυροδότησε ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, που είναι έτοιμος να εξαγγείλει υποψηφιότητα αρχές Ιανουαρίου, «ψαλιδίζοντας» ταυτόχρονα τις αντίστοιχες φιλοδοξίες του ΥΠΕΞ Νίκου Χριστοδουλίδη.

Τα νέα τετελεσμένα που δημιουργεί η Τουρκία οδηγούν την Κύπρο «στην οριστική διχοτόμηση» προειδοποιεί, μιλώντας στα «ΝΕΑ», ο γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ Στέφανος Στεφάνου. Από το Λονδίνο όπου βρέθηκε για σειρά επαφών με στελέχη της βρετανικής κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, κάλεσε τη Βρετανία να παραμείνει προσηλωμένη στις προσπάθειες για λύση εντός του πλαισίου των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.

Ποιος θα επωμιστεί το τίμημα της τεράστιας νέας φούσκας ακινήτων (πύργοι έναντι πολιτογραφήσεων), που στρέβλωσε τη δυναμική της οικονομίας; H πανδημία έδωσε δυνατότητες για φτηνό δανεισμό στο κράτος, αλλά εκτόξευσε το δημόσιο χρέος μιας ήδη βεβαρημένης οικονομίας πέρα από το 118%. Ποιος θα εξηγήσει στους πολίτες ότι η επόμενη γενιά θα κληθεί να το αποπληρώσει μέχρι το 2045;

Το φάσμα της διεθνούς απαξίωσης του προέδρου Ν. Αναστασιάδη για τα Pandora Papers κλονίζει ξανά την Κύπρο, τη θέση της στην Ευρώπη και την υπόθεση του Κυπριακού. Το βράδυ της Πέμπτης (21/10), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με συντριπτική πλειοψηφία καταδίκασε τις γκρίζες πρακτικές φοροδιαφυγής δισεκατομμυρίων ευρώ προς όφελος Ρώσων και άλλων ολιγαρχών με τη συνέργεια Ευρωπαίων νυν και πρώην αρχηγών κυβερνήσεων. Στο ψήφισμα που ενέκρινε, περιέλαβε ονομαστικά τον Τσέχο πρωθυπουργό Αντρέι Μπάμπις και τον Κύπριο πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη.

Όταν ο «Αττίλας» πάτησε το πόδι του στην Κύπρο, το 1974, η ελληνική Πολεμική Αεροπορία ήταν ουσιαστικά καθηλωμένη στο έδαφος. Οι συμβάσεις για την αγορά μαχητικών (Corsair και Mirage) είχαν ακόμη νωπή τη μελάνη από τις υπογραφές. Κοινώς, όταν έφτασαν τα αεροσκάφη στην Ελλάδα, το παιχνίδι στην Κύπρο είχε χαθεί.

Εδώ και μήνες είναι διάχυτη η κρίση εμπιστοσύνης προς τον πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη και την κυβέρνησή του ανάμεσα στους Κύπριους πολίτες. Δεν είναι μόνο η αβεβαιότητα για το πού πάει η Κύπρος, η διαφθορά και οι συνέπειες της πανδημίας. Σε όλα αυτά προστίθενται το αυταρχικό ύφος, οι μέθοδοι επιβολής που χρησιμοποιεί και η αποπνικτική ατμόσφαιρα που εκπέμπει το σύστημα εξουσίας που κυβερνά. Μια ματιά σε διαδοχικές έρευνες κοινής γνώμης το μαρτυρεί. Η Κύπρος φθίνει και οι επιπτώσεις της παρακμής εντείνονται, ακουμπούν πια την ποιότητα της δημοκρατίας.

Μια σοβαρή παρενέργεια της επιλογής του Χρήστου Στυλιανίδη από τον πρωθυπουργό για την κάλυψη της θέσης του υπουργού Πολιτικής Προστασίας είναι ασφαλώς ότι για πρώτη φορά τοποθετείται σε υπουργική θέση ένα ενεργό πολιτικό στέλεχος άλλης χώρας. Ασφαλώς ήταν άστοχη η τοποθέτηση του εκδότη της εφημερίδας «Documento» κ. Βαξεβάνη, ο οποίος σε μια πρώτη ανάρτηση ειρωνεύτηκε την επιλογή του πρωθυπουργού («11 εκατ. Ελληνες, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται ο Μητσοτάκης θα ανακοινώσει για υπουργό Πολιτικής Προστασίας, υπουργό απ’ το εξωτερικό, χωρίς ελληνική ιθαγένεια. Δεν του κάνει κανένας στη χώρα ή δεν δέχεται κανένας;»).

Για αρκετούς δεν είναι πλέον μυστικό. Οσα εκπορεύονται από το Προεδρικό και συνιστούν δήθεν ιδέες ή προτάσεις για το Κυπριακό, όπως η «αποκεντρωμένη Ομοσπονδία» ή, τώρα, η «επιστροφή στο Σύνταγμα του ’60», δεν εξυπηρετούν καμία στρατηγική για τη λύση, παρά μόνο έχουν μια διπλή ξεκάθαρη σκοπιμότητα.

Θυμός. Μόνο θυμός και ένα μεγάλο γιατί. Αυτά είναι τα συναισθήματα μετά από ένα οδοιπορικό στην περίκλειστη πόλη της Αμμοχώστου παραμονές της 47ης επετείου της κατάληψής της από τον τουρκικό στρατό στις 15 Αυγούστου 1974. Μέχρι τότε η Αμμόχωστος ήταν μια αμυδρή ανάμνηση των παιδικών χρόνων. Τώρα πήρε «σάρκα και οστά» με τρόπο επώδυνο.

Η νέα κίνηση της Τουρκίας πάνω στη σκακιέρα της διχοτομημένης Κύπρου έγινε. Ο Τ. Ερντογάν άνοιξε τμήμα της περιφραγμένης περιοχής της Αμμοχώστου. Πίσω του η τουρκική διπλωματία ζύγισε τις διεθνείς αντιδράσεις, έδωσε τη μάχη των εντυπώσεων με κάποιες απώλειες και τώρα προετοιμάζεται για τις συζητήσεις που θα μεταφερθούν στα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. Η Αγκυρα χάνει ορισμένους πόντους, αλλά αφήνει τον χρόνο να κυλά για να απορροφήσει σιγά σιγά το κόστος ακόμα ενός καταδικαστικού ψηφίσματος για την Κύπρο, του υπ’ αριθμόν 2.587 του Συμβουλίου Ασφαλείας (29/7).

Η πρωτοβουλία θα πρέπει τώρα, μετά τη Δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που καταδικάζει απερίφραστα τις παράνομες τουρκικές ενέργειες σχετικά με την Αμμόχωστο και ζητά την ανάκληση των τετελεσμένων, να περάσει στη Λευκωσία. Η Δήλωση όμως τονίζει επίσης την ανάγκη για μια διαρκή και συνολική λύση του κυπριακού προβλήματος «στη βάση της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα».