ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ του ΘΑΝΑΣΗ ΘΕΟΧΑΡΟΠΟΥΛΟΥ

Η Δημοκρατική Αριστερά σε αυτή την κρίσιμη συγκυρία για την χώρα, την αριστερά και την ευρύτερη προοδευτική παράταξη αποφάσισε να διοργανώσει την σημερινή εκδήλωση για τον Γρηγόρη Γιάνναρο. Όχι μόνο γιατί η μνήμη πρέπει να νικά πάντοτε την λήθη, αλλά γιατί σήμερα, 20 χρόνια μετά την απώλειά του, αποδεικνύεται πόσο σωστά και προφητικά ήταν τα λόγια, οι πράξεις και τα έργα του. Σε μία εποχή ευμάρειας και ανόδου του βιοτικού επιπέδου, δεν παρασύρθηκε από σειρήνες αλλά έμεινε σταθερός σε αρχές και αξίες, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για όσα έρχονται.

Το σημερινό τραπέζι των ομιλητών είναι αντάξιο όσων πρέσβευε ο Γρήγορης Γιάνναρος, ο οποίος απέδειξε στην πράξη ότι πίστευε στη συνεννόηση. Μία συνεννόηση όμως που βασίζεται σε προγραμματικές θέσεις, μακριά από ιδεοληψίες και στερεότυπα του παρελθόντος. Μία πολιτική στη βάση μιας προωθημένης μεταρρυθμιστικής ατζέντας που στηρίζει την υγιή επιχειρηματικότητα, ευνοεί την ανάπτυξη τόσο των δημόσιων όσο και των ιδιωτικών επενδύσεων, αλλά και ένα αναπτυξιακό κράτος παροχής υπηρεσιών.

Η αποψινή εκδήλωση μνήμης γίνεται σε μια περίοδο γενικευμένης κρίσης, που μοιραία συναντιέται με τις ιδέες, τις προτάσεις και τους προβληματισμούς του Γρηγόρη Γιάνναρου. Ενός διορατικού πολιτικού με βαθιά γνώση της οικονομίας, με λόγο ευθύ και με απόψεις σύγχρονες. Ενός ανθρώπου με πνεύμα ανήσυχο, με όραμα, θάρρος και ηπιότητα.

Ο πολιτικός λόγος του είναι περισσότερο επίκαιρος από ποτέ.

Ο Γιάνναρος έλεγε ότι: «Η κρίση στην Ελλάδα είναι προγραμματική γι’ αυτό κανείς πλέον δεν μπορεί να τη διαχειριστεί. Χρειάζονται μεγάλες τομές, βαθιές μεταρρυθμίσεις». Εδώ βρίσκεται συμπυκνωμένη η ουσία της πολυδιάστατης κρίσης που βιώνει η χώρα, αλλά και ο τρόπος υπέρβασής της.

Όταν αναφερόταν στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται έδινε ιδιαίτερη σημασία στην ανάγκη ριζικής φορολογικής μεταρρύθμισης. Έλεγε χαρακτηριστικά ότι «το φορολογικό σύστημα είναι το μέγα διαρθρωτικό πρόβλημα, είναι η ενσάρκωση της καθυστέρησης, του αναχρονισμού, εκσυγχρονισμός χωρίς φορολογική μεταρρύθμιση είναι αδιανόητος». Ζητούσε με τόλμη την κατάργηση των φοροαπαλλαγών. Επεσήμανε το άδικο των έμμεσων φόρων, χαρακτηρίζοντας αυτή την κατάσταση «τραγική οπισθοδρόμηση». Τόνιζε ότι το φορολογικό σύστημα στην χώρα δεν παίζει αναδιανεμητικό ρόλο, δεν μειώνει τις ανισότητες αλλά τις διευρύνει.

Στον πυρήνα της σκέψης του ήταν η προσπάθεια μείωσης των ανισοτήτων.

Η συνεχής προσπάθεια άρσης των ανισοτήτων πρέπει να είναι στον πυρήνα κάθε προοδευτικής πολιτικής, καθώς ο αγώνας για ισότητα, αλληλεγγύη και κοινωνική συνοχή δεν είναι μάταιος.

Και βέβαια οι προτάσεις του διακρίνονταν από εκείνα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, που επιβεβαίωναν τον πρωτοποριακό και ανανεωτικό ρόλο της Αριστεράς που πρέσβευε. Έθεταν στο επίκεντρο, πέρα από την μείωση των ανισοτήτων, και την προάσπιση των ανθρωπίνων και ατομικών δικαιωμάτων. Όταν έκανε λόγο για ριζική αναπροσαρμογή του φορολογικού συστήματος, τόνιζε ταυτοχρόνως ότι έτσι θα εξασφαλιστούν και τα μέσα που θα στηρίζουν πρωτοποριακές πολιτικές για την παιδεία, τον πολιτισμό και το περιβάλλον. Τέτοιου είδους χαρακτηριστικά έχουν για εμάς, για τον χώρο της Ανανεωτικής Αριστεράς, ξεχωριστή σημασία.

Η Ελλάδα του Γρηγόρη Γιάνναρου είχε πάντα το βλέμμα στραμμένο προς το μέλλον. Έλεγε χαρακτηριστικά: «Πρέπει να ρίξουμε τη ματιά μας στο μέλλον […]στους όρους επιβίωσης μέσα στις νέες συνθήκες και όχι στην αναβίωση του παρελθόντος που είναι ανέφικτη κι απρόσφορη».

Οι τολμηρές θέσεις του και οι ρεαλιστικές του προτάσεις μας φέρνουν αντιμέτωπους με κρίσιμα ερωτήματα:

Γιατί δεν έχει υιοθετηθεί ένα υγιές παραγωγικό μοντέλο, ένα νέο σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας;

Γιατί το μεταρρυθμιστικό έργο δεν επιχειρείται ή αναβάλλεται;

Γιατί δεν έχουμε καταφέρει να δημιουργήσουμε ένα φιλικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις, αλλά και για την προσέλκυση επενδύσεων;

Έχουμε χαράξει νέους δρόμους για την τεχνολογική εξέλιξη και τη διεύρυνση της παραγωγικότητας της οικονομίας;

Πώς θα εγγυηθούμε ότι θα δημιουργηθούν δουλειές με κοινωνική συνοχή και προστασία των εργασιακών σχέσεων;

Η Ελλάδα του Γρηγόρη Γιάνναρου δεν ήταν μικρή και αποκομμένη. Ως αταλάντευτα ευρωπαϊστής, αναγνώριζε τα οφέλη και ήθελε μια Ελλάδα που θα μετέχει ενεργά σε όλα τα στάδια της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Επεδίωκε σε πολιτικό επίπεδο το ομοσπονδιακό πρότυπο, αλλά ταυτοχρόνως προειδοποιούσε ότι η νομισματική ένωση χωρίς ουσιαστικές συγκλίσεις είναι επισφαλής. Προειδοποιούσε για την θέση μας στην Ε.Ε. Ανησυχούσε για μία Ευρώπη πολλαπλών ταχυτήτων. Μια φωνή καθαρή που αξίζει να την ακούσουμε ξανά σήμερα που ο αντιευρωπαϊσμός βαίνει αυξανόμενος.

Ας στοχαστούμε, φίλες και φίλοι, πόσο αναγκαία είναι σήμερα η Ελλάδα που οραματιζόταν ο Γρηγόρης Γιάνναρος.

Η κοινωνική δικαιοσύνη και η πρόοδος ήταν προαπαιτούμενα τα οποία –όπως υπογράμμιζε- «απαιτούν ρήξεις με ‘κεκτημένα’ δηλαδή με κατεστημένα συμφέροντα. Όλες οι διεκδικήσεις δεν είναι προοδευτικές. Η άκριτη υιοθέτηση τους και η πλειοδοσία υποσχέσεων είναι χυδαίος λαϊκισμός».

Τάχθηκε υπέρ των συνεργασιών και των πολιτικών συμμαχιών, υποστηρίζοντας ότι δεν γίνεται να προτείνει κανείς τομές και ριζικές αλλαγές στην κοινωνία αλλά να αρνείται την ευθύνη της συμμετοχής. Και το απέδειξε μάλιστα στην πράξη. Στη θητεία του ως Αν. Υπουργός Βιομηχανίας προώθησε βιώσιμες λύσεις στο θέμα των προβληματικών επιχειρήσεων.

Φίλες και φίλοι,

Ο Γρηγόρης Γιάνναρος τόνιζε ότι «η αριστερά θα γίνει αναχρονιστική δύναμη αν επιδιώξει να εκφράσει με τις πολιτικές της θέσεις το άθροισμα των δυσαρεσκειών που θα προκύψουν από αλλαγές που έχουν καταστεί αναπόφευκτες» και προειδοποιούσε για τις «επιζήμιες αυταπάτες».

Για τον Γιάνναρο, η πολιτική και προγραμματική ανασυγκρότηση ήταν βασικό στοιχείο για την πολιτική συμμαχιών.

Αλλά και για εμάς σήμερα στρατηγικός στόχος είναι η ανασυγκρότηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Σοσιαλισμός και δημοκρατία αποτελούν για εμάς πεδία αλληλένδετα. Αυτό σημαίνει αδιάκοπο αγώνα για βαθιές αλλαγές, με σκοπό τον μετασχηματισμό του κράτους και του παραγωγικού μοντέλου της χώρας.

Σε αυτό το πλαίσιο εργαζόμαστε για μια μεγάλη σύγχρονη, ενωμένη και ανανεωμένη προοδευτική παράταξη. Όπου οι αρχές, οι αξίες και οι δυνάμεις της ανανεωτικής αριστεράς θα ενωθούν με αυτές της σοσιαλδημοκρατίας και του προοδευτικού κέντρου. Στην ΔΗΜΑΡ και την Δημοκρατική Συμπαράταξη εργαζόμαστε συστηματικά για την ανάδειξη αυτής της προοπτικής μακριά από κάθε λαϊκισμό που ταλαιπώρησε και ταλαιπωρεί την χώρα.

Φίλες και φίλοι,

Ο Γρηγόρης Γιάνναρος έφυγε, αλλά άφησε πίσω τις πολύτιμες ιδέες του.

​Η πορεία του, η αποτελεσματικότητά του και οι θέσεις του αποτελούν μια σημαντική παρακαταθήκη για τη δημοκρατία και το πολιτικό μας σύστημα.

Η γνώση του, ο αγώνας και η δύναμή του ένα φωτεινό παράδειγμα για τους νέους ανθρώπους.

Οι αρχές και οι αξίες της Ανανεωτικής Αριστεράς, τις οποίες υπηρέτησε με πίστη και αφοσίωση, αποτελούν οδηγό για εμάς. Η Δημοκρατική Αριστερά μπολιάζει σήμερα την ελληνική κοινωνία με θέσεις και απόψεις που δεν λαμβάνουν υπόψη το πολιτικό κόστος για την θεσμική θωράκιση, την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την προάσπιση του κράτους δικαίου, την υπεράσπιση κοινωνικών δικαιωμάτων και πολιτικών ελευθεριών στο πλαίσιο μιας ανοικτής και ανεκτικής κοινωνίας.

Σήμερα κάνουμε μια μεγάλη προσπάθεια για την αναγέννηση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Με όλη την παράδοση των αξιών και των αγώνων που εξέφραζε ο Γρηγόρης Γιάνναρος ο οποίος ήταν πολύ μπροστά από την εποχή του.

Οι θέσεις του τον έκαναν να ξεχωρίζει όχι μόνο στην Αριστερά αλλά και σε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Θέσεις, αρχές και αξίες που σήμερα αναζητούν να βρουν τους εκφραστές τους, οι δε ανησυχίες του για την χώρα δυστυχώς επιβεβαιώνονται.

Σε αυτό το πλαίσιο ένα θέμα το οποίο αναμένεται να φωτίσουν οι σημερινοί ομιλητές με τις τοποθετήσεις τους είναι πόση σχέση έχει η κυβερνώσα αριστερά που οραματιζόταν ο Γρηγόρης Γιάνναρος με την σημερινή κυβερνητική αριστερά και τις ασκούμενες πολιτικές.

Ένα είναι σίγουρο, ότι ο Γρηγόρης Γιάνναρος ως αριστερός ρεαλιστής και οραματιστής ταυτόχρονα, λείπει όχι μόνο από την αριστερά αλλά κυρίως από την χώρα και ιδιαίτερη σημασία σήμερα έχει αν, ποιοι και πώς θα αναπληρώσουν την απώλειά του.

Με αυτές τις σκέψεις χαιρετίζω τη σημερινή εκδήλωση και είμαι βέβαιος ότι οι ομιλητές δεν θα τιμήσουν απλώς τη μνήμη του Γρηγόρη Γιάνναρου αλλά, εμπνεόμενοι από τη ζωή και την δράση του, θα καταδείξουν γιατί σήμερα, όπως έλεγε ο ίδιος, «οφείλουμε να κάνουμε μεγάλες επιλογές».

Επιλογές που θα γκρεμίζουν τείχη και θα χαράσσουν τον δρόμο που θα μας βγάλει από την κρίση.