H κλιματική κρίση θέτει νέα ζητήματα κατεύθυνσης και ιδεολογίας

Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης δεν είναι μόνο θέμα διαχείρισης. Είναι πρωτίστως ζήτημα κατεύθυνσης και ιδεολογίας

Γιατί να ζητήσει κάποιος συγγνώμη όταν πιστεύει ότι όλα έγιναν καλώς στις πυρκαγιές, ότι έγιναν όσα ήταν ανθρωπίνως δυνατά κι όταν μαζί μ’ αυτά απαριθμεί και τις άλλες «εθνικές» του επιτυχίες; Επιτυχία στην πανδημία. Επιτυχία στους εμβολιασμούς. Επιτυχία στα ελληνοτουρκικά. Πόση έπαρση και πόση αλαζονεία; Μια συγγνώμη που δεν ήρθε σαν μεταμέλεια για πράξεις και παραλείψεις μιας κυβέρνησης της οποίας ηγείται, αλλά μια συγγνώμη για να θυμίσει ότι υπάρχει.

Ένας πρωθυπουργός που επικοινωνεί με τους πολίτες μόνο με διαγγέλματα. Όταν έχουν κατακαεί ήδη 650.000 στρέμματα κι όταν οι φωτιές εξακολουθούν να αφήνουν πίσω τους αποκαΐδια και στάχτες, μια συγγνώμη που δεν την πίστεψε κανείς. Ούτε οι πολίτες στους οποίους την απευθύνει ούτε ο ίδιος ο απευθύνων.

Σ’ αυτά τα ερωτήματα φρόντισε να απαντήσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός με τις ανακοινώσεις του για τις πυρκαγιές. Για ακόμη μια φορά ο κ. Μητσοτάκης δεν διέκρινε κάποια δική του ευθύνη ή της κυβέρνησής του σ’ αυτή την καταστροφή που βιώνει η χώρα. Και ενώ, όπως ο ίδιος επαίρεται, «νίκησε» δύο φορές την πανδημία, τώρα δηλώνει με περίσσιο θράσος ότι και στις πυρκαγιές ο κρατικός μηχανισμός λειτούργησε ικανοποιητικά και αποτελεσματικά, κάνοντας αυτό που πρέπει. Ούτε τη λέξη «λάθος» δεν κατάφερε να αρθρώσει, παρά μόνο αοριστολόγησε για ενδεχόμενες αδυναμίες και τυχόν αστοχίες, ενώ απέτυχε να προστατέψει το ίδιο το φυσικό περιβάλλον, που είναι δομικό στοιχείο τής ποιότητας ζωής των πολιτών, αλλά και τις ίδιες τις περιουσίες τους.

Ειδικά την Ηλεία, για ακόμη μια φορά, ο κ. Μητσοτάκης φρόντισε να την ξεχάσει στις εξαγγελίες του. Καμία αναφορά, καμία συγκεκριμένη ενίσχυση σε έναν νομό που βιώνει για δεύτερη φορά μέσα σε 14 χρόνια την πύρινη καταστροφή. Το 2007 οι φλόγες πήραν δεκάδες ζωές, κατέστρεψαν σπίτια, περιουσίες, καλλιέργειες, επιχειρήσεις και υποδομές. Τότε ακούσαμε πολλές υποσχέσεις για αποζημιώσεις και άμεση αποκατάσταση των ζημιών.

Όλα, όμως, έμειναν στα λόγια και ο νομός ξεχάστηκε και εγκαταλείφθηκε στην υπανάπτυξη. Τότε, προεκλογικά, μοιράστηκαν τριχίλιαρα που μετά ζητήθηκαν πίσω. Ακόμα και οι πόροι του γνωστού ταμείου Μολυβιάτη δεν αξιοποιήθηκαν στον νομό που είχε ισοπεδωθεί από τη φωτιά. Τώρα, πάλι, στο ίδιο έργο θεατές. Χάθηκαν 120.000 στρέμματα, τα μισά από τα οποία ήταν καλλιέργειες και τα άλλα δάσος.

Τώρα, ξανά αγνόηση και εγκατάλειψη. Η θλίψη, η απογοήτευση, η σωματική και ψυχολογική επιβάρυνση των πληγέντων είναι εξουθενωτική, κάνοντας άμεση την ανάγκη για θέσπιση ουσιαστικών μέτρων ανακούφισης των κατοίκων που έχασαν τα πάντα.

Ζώντας τον πύρινο εφιάλτη από κοντά, αναλογίζομαι πόσα ακόμα μπορούμε να αντέξουμε πριν αναγνωρίσουμε συλλογικά ότι η ασφάλεια (των πολιτών, του περιβάλλοντος, των ενεργειακών και υδάτινων αποθεμάτων κ.ά.) είναι έννοια κοινωνική. Ώστε να αναγνωρίσουμε ότι μόνο οι προοδευτικές δυνάμεις που προτάσσουν το κοινό καλό έναντι των κατεστημένων και κακόβουλων ιδιωτικών συμφερόντων μπορούν να εξασφαλίσουν τη διαφάνεια, τη διαύγεια, τον δημόσιο διάλογο για τις βέλτιστες πρακτικές, την αποτελεσματική πρόληψη, τη δίκαιη αποκατάσταση των πληγέντων, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τις συμμαχίες με άλλες χώρες, ειδικά τις μεσογειακές, στην αντιμετώπιση αντίστοιχων κρίσεων, τον επαναπροσδιορισμό της στόχευσης του ταμείου ανάκαμψης, την έμφαση σε υποδομές με περιβαλλοντικά βιώσιμους όρους, την προστασία των κοινών αγαθών.

Η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης δεν είναι μόνο θέμα διαχείρισης. Είναι πρωτίστως ζήτημα κατεύθυνσης και ιδεολογίας.