Ο φαύλος κύκλος της πολιτικής της Γερμανίας στην ενεργειακή κρίση

Το γαλλογερμανικό οικονομικό Ινστιτούτο Bruegel υπολόγισε προ ημερών ότι με βάση τα εθνικά σχέδια στήριξης των οικονομιών που έχουν ήδη ανακοινωθεί στο πλαίσιο των ενεργειών για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, η Γερμανία είναι σε θέση να δαπανήσει ποσά που αντιστοιχούν στο 8% του ΑΕΠ της, ενώ χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία μετά βίας θα μπορέσουν να διαθέσουν το 3,5% του ΑΕΠ τους.

Και αυτό, διότι η Γερμανία είναι λίγο-πολύ σε κατάσταση δημοσιονομικής ισορροπίας και έχει σημαντικά εμπορικά πλεονάσματα, ενώ η Ελλάδα και η Ιταλία δεν έχουν ούτε το ένα ούτε το άλλο. Το αποτέλεσμα αυτής της πελώριας διαφοράς παροχών δεν μπορεί ωστόσο να είναι άλλο από την περαιτέρω διεύρυνση των ενδοευρωπαϊκών ανισοτήτων, αφού οι ισχνά επιδοτούμενες ελληνικές και ιταλικές επιχειρήσεις θα είναι πλέον εξαιρετικά δύσκολο να ανταγωνιστούν τις παχυλά επιδοτούμενες γερμανικές.

Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος για τον οποίο ο Γάλλος επίτροπος Τιερί Μπρετόν και ο Ιταλός Πάολο Τζεντιλόνι σε κοινό άρθρο που δημοσίευσαν πρόσφατα έθεσαν επιτακτικά το ερώτημα «πώς θα μπορέσουν και τα κράτη-μέλη που δεν έχουν τα ίδια δημοσιονομικά περιθώρια, να στηρίξουν τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά;».

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του αναλυτή του Bruegel Σιμόν Ταλιαπιέτρα, «αναπόφευκτα αυτά τα μέτρα θα επιδεινώσουν τον κατακερματισμό της ευρωζώνης αφού οι πιο χρεωμένες χώρες δεν θα μπορέσουν να ακολουθήσουν». Και όχι μόνον αυτό.

Ενα άλλο πρόβλημα, αν όλοι επιδοτούν το φυσικό αέριο, είναι -κατά τον Ταλιαπιέτρα- η μη μείωση της ζήτησης και η συνέχιση των υψηλών τιμών χονδρικής, ειδικά για τις χώρες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να δημιουργήσουν επιδοτήσεις. «Είναι μια θανατηφόρα κούρσα που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερο πληθωρισμό στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

»Δεν πρέπει να συνεχίσουμε να ξοδεύουμε χρήματα για να στηρίζουμε τη ζήτηση. Οι κυβερνήσεις που υποστηρίζουν την αγοραστική δύναμη, αλλά και οι επιχειρήσεις, πρέπει να παρέχουν κίνητρα για τη μείωση της ζήτησης για ορυκτά καύσιμα. Αυτό πρέπει να καθοδηγεί την πολιτική σε ευρωπαϊκό επίπεδο», εκτιμά ο αναλυτής του Ινστιτούτου, υποστηρίζοντας ότι «μόνο ένα κοινό ταμείο σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα επιτρέψει την επίλυση αυτής της κρίσης».

Σύμφωνα με πληροφορίες του πρακτορείου Bloomberg, η Γερμανία, που όλο και περισσότερο βρίσκεται αντιμέτωπη με τη δυσπιστία, αν όχι την οργή, των άλλων κρατών της Ε.Ε., φέρεται πλέον πως είναι διατεθειμένη να υποστηρίξει μια κοινή έκδοση χρέους της Ε.Ε. ώστε να αμβλυνθεί το πλήγμα της ενεργειακής κρίσης για όλους. Υποστηρίζει ωστόσο πως τα χρήματα που θα συγκεντρωθούν θα πρέπει να καταβληθούν στα προβληματικά κράτη-μέλη με τη μορφή δανείων και όχι επιχορηγήσεων. Ο κίνδυνος δημιουργίας ενός νέου φαύλου κύκλου είναι δηλαδή ορατός.