Στην Ουκρανία και για την Ουκρανία, πρέπει να πάψουμε να μιλάμε με όρους «νίκης» και «ήττας» και, κυρίως, με όρους ηθικούς. Ως μέλος της Task Force της Ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Ουκρανία, δεν εκτιμώ ότι το «καλό» και το «κακό» είναι σαφές.

«Επί της αρχής», η δημοκρατία δεν θριαμβεύει πουθενά, ούτε στην Κριμαία, ούτε στο Κίεβο.

Στην Κριμαία είχαμε ένα δημοψήφισμα τύπου Κοσόβου, που παραδίδει τα δικαιώματα της μειοψηφίας στην πυρά. Αν παίρναμε κάθε χώρα στον πλανήτη, κόβαμε ένα κομμάτι, δίνοντας δικαίωμα αυτοδιάθεσης, τότε από την Ευρώπη έως την Άπω Ανατολή λίγα θα ήταν τα κράτη που θα παρέμεναν ολόκληρα. Για παράδειγμα, τι θα γινόταν σ’ ένα ανάλογο δημοψήφισμα στην Τσετσενία; Η κυριαρχία δεν είναι «ντεμοντέ». Υπάρχει λόγος σοβαρός να την σεβόμαστε. Και υπάρχει λόγος σοβαρός που κράτη όπως η Ισπανία ή η Ελλάδα, δεν έχουν αναγνωρίσει το Κόσοβο.

Από την άλλη, έχουμε μια κυβέρνηση στο Κίεβο που δεν έχει εκλεγεί, με ένα υπουργό Άμυνας που είναι ιδρυτής Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, με κοινοβουλευτική στήριξη των βουλευτών του Γιανουκόβιτς. Και για όσους αναζητούν τον δάχτυλο του «διεθνούς ιμπεριαλισμού», το ζήτημα είναι δυστυχώς πιο πεζό: οι βουλευτές βρήκαν νέο πελάτη. Σε κάθε περίπτωση, έως τον Νοέμβριο, η Ευρώπη έβλεπε τον κ. Γιανουκόβιτς ως αξιοπρεπή ηγέτη που διαπραγματεύεται μια Συμφωνία Σύνδεσης και τώρα ως τη μετενσάρκωση του Καντάφι. Η υποκρισία περισσεύει, ένθεν και ένθεν.

Όσο για το αποτέλεσμα: Η Γερμανία έχει φροντίσει να έχει αποθέματα LNG. Οι χώρες που δεν έχουν πρόσβαση στη θάλασσα και στηρίζονται στο ρωσικό αέριο για το 90% των αναγκών τους είναι η Σερβία, η Βουλγαρία, κ.ο.κ.. Την προηγούμενη φορά που οι Ρώσοι έκλεισαν τη στρόφιγγα, αυτοί υπέφεραν. Στο μεταξύ, επειδή είχαμε κάτι δηλώσει «περί κύρους της Ε.Ε.» που πήρε λέει μέτρα, να θυμηθούμε ότι η Βρετανία ήταν η πρώτη που σύστησε «αυτοσυγκράτηση», επειδή το City διαχειρίζεται δισ. δολάρια Ρώσων ολιγαρχών. Με άλλα λόγια, είμαστε άμεπτοι και ακέραιοι, αλλά όχι πολύ.

Όσον αφορά την Κριμαία, όσοι χειροκροτούν τη Ρωσία που αντιστέκεται στον διεθνή ιμπεριαλισμό, ας θυμηθούν μια ανάλογη περίπτωση στη Νότια Οσετία το 2008. Και εκεί, με μεγάλο ενθουσιασμό υποδέχτηκαν τη μητέρα Ρωσία. Μόνο που έμειναν διεθνώς απομονωμένοι, πείνασαν και μετανάστευσαν. Να θυμηθούμε, επίσης, την Υπερδνειστερία, που αγόρασε ο Ουκρανός Αχμέτοβ με τις ευλογίες του Κρεμλίνου.

Τώρα, ας μιλήσουμε για το μέλλον. Όσον αφορά το Κίεβο και τη Σεβαστούπολη, το πλέγμα των υποδομών δεν ακολουθεί τους πολιτικούς σχεδιασμούς, είτε μιλάμε για δίκτυα φυσικού αερίου είτε ηλεκτροδότησης. Ο ένας χρειάζεται ακόμα τον άλλο. Και όταν ανοίξουμε το κουτί της Πανδώρας της αυτοδιάθεσης άντε να κλείσει, δεδομένου ότι όταν έχουμε πλειοψηφία, έχουμε και μειονοτικούς «θύλακες», από το 12% των Τατάρων στην Κριμαία έως την Οδησσό και το Ντόνετσκ, ένθεν και ένθεν.

Όσον αφορά τη Ρωσία, αναρωτιέται κανείς εάν θέλει πράγματι η Ρωσία να παίξει αυτό το παιχνίδι. Διότι οι Ουκρανοί εθνικιστές ήδη καλούν τους Τσετσένους να πάρουν τα όπλα και μπορεί κάποιος να ακούει. Και μπορεί η Ρωσία να πιστεύει ότι έχει τα συναλλαγματικά αποθέματα να αντέξει για λίγο τις διεθνείς κυρώσεις, αλλά για πόσο λίγο;

Ψυχραιμία λοιπόν. Η καλύτερη λύση θα ήταν να επιστρέφαμε στην αφετηρία. Αλλά αφού αυτό δεν είναι δυνατόν, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι να πάψουμε να μιλάμε για νικητές και ηττημένους. Κανένας δεν έχει ηθικό πλεονέκτημα. Και κάθε νίκη, στην πράξη, μπορεί να αποδειχθεί πύρρεια.