Ο βασιλιάς Πούτιν είναι σχεδόν γυμνός

Θόδωρος Τσίκας, Μεταρρύθμιση, Δημοσιευμένο: 2023-06-25

Από την στιγμή που η ρωσική εισβολή δεν κατόρθωσε να απομακρύνει την κυβέρνηση Ζελένσκι από το Κίεβο και να «λύσει» το θέμα της Ουκρανίας μέσα σε κάποιες μέρες, ή το πολύ μέσα σε λίγες εβδομάδες, ήταν θέμα χρόνου να εμφανιστούν οι ρωγμές στο καθεστώς του Πούτιν.

Η «αυτοκρατορική» ιδεολογία, που είναι το συνεκτικό στοιχείο του καθεστώτος, δεν μπορεί να σταθεί με τα πενιχρά αποτελέσματα της εισβολής. Τι αυτοκρατορία είσαι, αν δεν μπορείς να κατακτήσεις τον μικρότερο γείτονα σου…;

Η αντίληψη του μεγάλου ρωσικού έθνους, που είναι μοιρασμένο σε τρεις χώρες -Ρωσία, Ουκρανία, Λευκορωσία, βασικό στοιχείο της ιδεολογίας αυτής, έχει καταρρεύσει κι αυτή. Πώς δεν σε υποδέχονται τα «αλύτρωτα αδέλφια σου» μετά βαΐων και κλάδων, αλλά αντιστέκονται λυσσαλέα και παλλαϊκά…;

Με αφορμή την απόπειρα ανταρσίας του Πριγκόζιν και της μισθοφορικής εταιρείας Wagner, μπορούν να γίνουν οι εξής παρατηρήσεις:

Είδαμε μια κλασική απόπειρα ξεκαθαρίσματος λογαριασμών στο εσωτερικό ενός αυταρχικού καθεστώτος. Αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει και σε άλλες ρωγμές. Φυγόκεντρες δυνάμεις απελευθερώνονται. Η εικόνα ότι ο πρόεδρος της χώρας αναγκάζεται να διαπραγματευθεί και να συμβιβαστεί με κάποιον που ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει σε απευθείας τηλεοπτική μετάδοση ως προδότη, είναι καταλυτική. Άλλοι επίδοξοι επιβήτορες της εξουσίας βλέπουν ότι η ισχύς του ηγέτη δεν είναι απεριόριστη.

Μέχρι τώρα ο Πούτιν ήταν ο εγγυητής κατά κάποιο τρόπο της ισορροπίας των διαφόρων φατριών στο εσωτερικό του καθεστώτος. Κατόρθωνε να τις εξισορροπήσει με μη στρατιωτικό τρόπο, με μη βίαιο τρόπο. Τώρα αυτή του η δυνατότητα αμφισβητείται εμπράκτως και αυτό γίνεται ενώπιον και της διεθνούς κοινότητας και του ρωσικού λαού. Αυτό δίνει μια εικόνα αδυναμίας του Ρώσου προέδρου.

Ανεξάρτητα από την τύχη του πραξικοπήματος του Πριγκόζιν, ο Πούτιν έχει δεχτεί ένα τεράστιο πλήγμα. Η ηγεσία του αμφισβητήθηκε ανοιχτά και με τα όπλα εντός της Ρωσίας, οι δυνάμεις ασφαλείας είναι διασπασμένες και εχθρικές μεταξύ τους Είναι βέβαιο ότι η κατάσταση της οικονομίας θα επιδεινωθεί –και λόγω των διεθνών κυρώσεων- και η Ρωσία θα απομονωθεί ακόμα περισσότερο.

Ο Πούτιν προσπάθησε να ενεργοποιήσει «το ρωσικό ΝΑΤΟ», το Σύμφωνο Συλλογικής Ασφάλειας που έχει φτιάξει η Ρωσία, με ορισμένες χώρες πρώην μέλη της Σοβιετικής Ένωσης. Κάλεσε στη Μόσχα το δικτάτορα της Λευκορωσίας, Αλεξάντρ Λουκασένκο, πολύ στενό του σύμμαχο, και τον ημι-δικτάτορα πρόεδρο του Καζακστάν. Ο Λουκασένκο ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση. Όμως ο πρόεδρος του Καζακστάν αρνήθηκε να πάει, λέγοντας ότι η σύγκρουση αυτή είναι εσωτερική υπόθεση της Ρωσίας.

Να υπενθυμίσουμε ότι το Καζακστάν εδώ και λίγους μήνες, ακριβώς επειδή έβλεπε ότι μειώνεται η επιρροή της Ρωσίας στην ευρύτερη περιοχή λόγω της εμπλοκής της στην Ουκρανία, έχει κάνει πολύ σοβαρές και ισχυρές διμερείς και συλλογικές συμφωνίες με την Κίνα. Έχει δώσει τη δυνατότητα στην Κίνα να διεισδύσει οικονομικά και αλλιώς στο Καζακστάν. Προφανώς και το Καζακστάν, ψάχνοντας να βρει συμμάχους στο χώρο της Κεντρικής Ασίας που να μπορούν να το διασφαλίζουν κάπως, σε περίπτωση που όπως φαίνεται η Ρωσία αποδυναμώνεται.

Είναι μεγάλο ερωτηματικό τι θα γίνει στο μέτωπο της Ουκρανίας.

Ο Πριγκόζιν σε δηλώσεις προς το ρωσικό κοινό, πριν αρχίσει την ανταρσία του, υπονόμευσε τρία βασικά στοιχεία της προπαγάνδας του Πούτιν. α) διέψευσε ότι υπήρχε «γενοκτονία» των ρωσόφωνων της Ανατολικής Ουκρανίας από τις δυνάμεις του Κιέβου, πριν την ρωσική εισβολή. β) τόνισε ότι η Ουκρανία δεν αποτελούσε άμεση απειλή για την Ρωσία, όταν άρχισε η εισβολή, και γ) ανέφερε ότι οι ρωσικές απώλειες είναι 3πλάσιες και 4πλάσιες όσων ισχυρίζεται η ηγεσία των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων.

Η ουσιαστική, αν όχι και τυπική, διάλυση της Wagner μετά τις εξελίξεις, θα στερήσει τη ρωσική πλευρά τις μόνες δυνάμεις που είχαν κάποιες επιτυχίες στο μέτωπο.

Η Ουκρανία αισθάνεται μεγαλύτερη άνεση να προχωρήσει την αντεπίθεση της για να απελευθερώσει τα κατεχόμενα εδάφη της. Κάποιες φωνές στη Δύση που πρότειναν, άμεσα ή έμμεσα, συμβιβασμό σε βάρος της ουκρανικής εδαφικής ακεραιότητας, προς το παρόν τουλάχιστον θα σιγήσουν.

Το ηθικό των ρωσικών στρατευμάτων που επιχειρούν στην Ουκρανία, σίγουρα δεν βοηθιέται από τις πρόσφατες εξελίξεις. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα αντιδράσουν οι στρατιώτες στο μέτωπο αφού οι περισσότεροι δεν προέρχονται καν από την «καρδιά» της Ρωσίας, αλλά από περιοχές του Καυκάσου και της Σιβηρίας.

Πολλές από αυτές τις περιοχές αρχίζουν να εμφανίζουν αιτήματα ανεξαρτησίας, αποχώρησης και απόσχισης από την ίδια την Ρωσική Ομοσπονδία.

*Ο Θόδωρος Τσίκας είναι Πολιτικός Επιστήμονας-Διεθνολόγος, Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για την Ομοσπονδία της Ευρώπης-ΕΕνΟΕ

Θέματα επικαιρότητας: Ρωσία

Θόδωρος Τσίκας

Ο βασιλιάς Πούτιν είναι σχεδόν γυμνός

Θόδωρος Τσίκας, 2023-06-25

Από την στιγμή που η ρωσική εισβολή δεν κατόρθωσε να απομακρύνει...

Περισσότερα

Παλινόρθωση ή διάλυση;

Γιώργος Καπόπουλος, 2022-09-22

Η Δύση θέλει να καταστρέψει τη Ρωσία όπως κατέστρεψε τη...

Περισσότερα
Γιάννης Βούλγαρης

Μιχαήλ Γκορμπατσόφ: Ο άταφος νεκρός

Γιάννης Βούλγαρης, 2022-09-04

Σήμερα γίνεται η κηδεία του μέσα σε κλίμα αμηχανίας του...

Περισσότερα

Ελλάδα – Ρωσία, μια σχέση χωρίς στρατηγικό βάθος

Κωνσταντίνος Φίλης, 2022-07-04

Οι ελληνορωσικές σχέσεις βρίσκονταν σε περιδίνηση ήδη...

Περισσότερα
Θόδωρος Τσίκας

Η απειλή του μεγαλο-ρωσικού επεκτατισμού

Θόδωρος Τσίκας, 2022-06-28

Οι δραματικές εξελίξεις στην ρωσική στρατιωτική εισβολή...

Περισσότερα

Η ευρωπαϊκή κόπωση και ο πόλεμος

Ξένια Κουναλάκη, 2022-06-16

Βαθαίνει το ρήγμα στους κόλπους της Ε.Ε. μεταξύ των Ευρωπαίων...

Περισσότερα
Στέργιος Καλπάκης

Η Ελλάδα να είναι διαρκώς μέρος της λύσης

Στέργιος Καλπάκης, 2022-03-06

Την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και την στάση της Ε.Ε. και...

Περισσότερα
Γιώργος Κατρούγκαλος

Μόνο η διπλωματία μπορεί να σταματήσει τον πόλεμο

Γιώργος Κατρούγκαλος, 2022-03-05

«Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση καταφέρει να καταστεί πόλος με στρατηγική...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Νίκος Μπίστης

Γιά ένα νέο Μέτωπο Λογικής στην εεξωτερική πολιτική

Νίκος Μπίστης, 2024-12-02

Πριν μια βδομάδα η Εποχή είχε φιλοξενήσει άρθρο μου για...

Σωτήρης Βαλντέν

Όχι στο ”πατριωτικό Μέτωπο”

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-12-01

Κάθε μέρα που περνά, τα «ήρεμα νερά» στις ελληνοτουρκικές...

Δημήτρης Λιάκος

Σκέψεις, με αφορμή το βιβλίο της Άνγκελα Μέρκελ

Δημήτρης Λιάκος, 2024-12-01

Η έκδοση των απομνημονευμάτων της Άνγκ. Μέρκελ και οι αναφορές...

Στέργιος Καλπάκης

Αφετηρία μιας νέας εποχής ανάκαμψης

Στέργιος Καλπάκης, 2024-11-26

Μετά από όσα συνέβησαν τη χρονιά που πέρασε απαιτούνται...

Χρήστος Ροζάκης

Ανατρέχοντας στο παρελθόν των ελληνοτουρκικών

Χρήστος Ροζάκης, 2024-11-23

Οι ομάδες του «πατριωτικού μετώπου» έχουν οργιάσει με μια...

Αντώνης Λιάκος

Μπορεί να επιβιώσει η Αριστερά;

Αντώνης Λιάκος, 2024-11-24

Δεδομένων του κατακερματισμού, της απώλειας επιρροής και...

Δημήτρης Χατζησωκράτης

Συνέδριο καμπής…

Δημήτρης Χατζησωκράτης, 2024-11-07

Αύριο το απόγευμα ξεκινάει τις εργασίες του το Έκτακτο...

Σωτήρης Βαλντέν

Ελληνοτουρκικά: ο Μητσοτάκης, ο Σαμαράς και η αντιπολίτευση

Σωτήρης Βαλντέν, 2024-10-29

Οι πρωτοβουλίες της κυβέρνησης για αποκλιμάκωση και διάλογο...

Μαριλένα Κοππά

Κάποιες σκέψεις για τον ελληνοτουρκικό διάλογο

Μαριλένα Κοππά, 2024-10-26

Χρειάζεται αποφασιστικότητα, σχεδιασμός και εξαιρετικά...

Δειλά βήματα στο Κυπριακό

Κυριάκος Πιερίδης, 2024-10-20

Η «διευρυμένη συνάντηση» που προανήγγειλε ο Γκουτέρες...

Τα μίλια και η θάλασσα

Παύλος Τσίμας, 2024-10-19

Συμπληρώνονται, αυτές τις ημέρες, 51 χρόνια από τότε που...

Θόδωρος Τσίκας

Ελλάδ, Ισραήλ και κρίση στη Μέση Ανατολή

Θόδωρος Τσίκας, 2024-10-12

Στη χώρα μας ο δημόσιος διάλογος διεξάγεται μεταξύ δύο...

×
×