Στις 15 Ιανουαρίου συµπληρώθηκαν ακριβώς είκοσι χρόνια από την ηµέρα που πέρασα τα σύνορα και ήρθα στην Ελλάδα. Μαζί µε ένα καραβάνι ανθρώπων, όπως περιγράφω τη σκηνή στο βιβλίο µου «Μικρόηµερολόγιο συνόρων». Περνούσαµε έναν φονικό φράχτη που µας είχε χωρίσει βίαια για πέντε δεκαετίες από τον κόσµο, που µετέτρεψε την Αλβανία σε φυλακή και µας είχε πετάξει έξω από τον χρόνο.

Μιλάμε συχνά, όλο και συχνότερα, για κρίση των ΜΜΕ, αναλύουμε τις αλλαγές στις συνήθειες ενημέρωσης, τις αλλαγές στον τρόπο ζωής, την εισβολή του Διαδικτύου, και εντοπίζουμε σε αυτά τα αίτια της κρίσης. Σπανίως όμως μιλάμε για την κρίση περιεχομένου στα ΜΜΕ και σχεδόν ποτέ για την κρίση αξιοπιστίας. Είναι λοιπόν υπεράνω κριτικής τα παραδοσιακά μέσα; Φαίνεται πως όχι.

Τα ποσοστά είναι περίπου τα ίδια και προκαλούν απολύτως όμοια αισθήματα, οδυνηρή έκπληξη και θυμό: Η ελληνική πολιτεία χορηγεί με το σταγονόμετρο πολιτικό άσυλο στους ικέτες της, από χώρες της Ασίας και της Αφρικής κυρίως, και το σχετικό ποσοστό μόλις ξεπερνάει το 0,1%, ίσα για να καταγράφεται στις δέλτους της αναλγησίας.

Οσοι παρακολούθησαν Παρασκευή και Σάββατο διαδικτυακά το συνέδριο της Ομοσπονδίας των Πανεπιστημιακών (ΠΟΣΔΕΠ) πρέπει να απογοητεύτηκαν. Ο κανόνας ήταν κενές ρητορείες που δεν προτείνουν λύσεις στα προβλήματα, αλλά γκρεμίζουν την ελπίδα ότι από τους ex officio εγγράμματους μπορεί να πυροδοτηθεί η προκοπή σ’ αυτόν τον τόπο. Στον σωρό όμως των αριστερίστικων ανοησιών (κάποιος πρότεινε «δυναμική συμπαράσταση» στους αγώνες των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ, δηλαδή να κλείσουν τα πανεπιστήμια για να μπορούν να παίρνουν πάνω από 4.000 ευρώ οι οδηγοί του ΗΣΑΠ) υπήρξαν και ομιλίες-διαμάντια. Μία από αυτές ήταν του επίκουρου καθηγητή στο Οικονομικό πανεπιστήμιο κ. Μάνου Ματσαγγάνη.

Σ’αυτή την κρίσιμη φάση για τη χώρα, τα αριστερά κόμματα αποφάσισαν να βγάλουν τα εσώψυχά τους, αφήνοντας τον αριστερό πολίτη μόνο κι απροστάτευτο.

Ο ΕΛΕΓΧΟΣ των αριστερών πολιτικών δεν μπορεί να γίνεται με ιστορική αυτο-αναφορικότητα. Πρέπει να γαλβανιστεί μέσα στο αμόνι των ανασυνθέσεων και στο εκστρατευτικό σώμα των ανοικτών οριζόντων και ανοικτών συνεργασιών και όχι της κλειστής (περικυκλωμένης ή και αγκυλωμένης) εσωστρέφειας.

Η αντίδραση των Τυνήσιων στο τρίτο κατά σειρά τηλεοπτικό διάγγελμα του προέδρου Μπεν Αλί μέσα σε διάστημα μικρότερο της μίας εβδομάδας - όταν πλέον η εξουσία αντιλήφθηκε ότι η εξέγερση των νέων έχει λάβει πλέον πολιτικά και ριζοσπαστικά χαρακτηριστικά - ήταν χαρακτηριστική: παρά τις υποσχέσεις ότι δεν θα είναι υποψήφιος στις εκλογές του... 2014, παρά την υπόσχεση για μείωση των τιμών βασικών ειδών διατροφής, παρά τη διαταγή προς την αστυνομία να μην πυροβολεί τους διαδηλωτές, οι νέοι ήσαν πάλι στους δρόμους, στο κέντρο της Τύνιδας, το πρωί της Παρασκευής, ζητώντας την παραίτηση του προέδρου...

Μπορεί η Λ. Αμερική να γίνει το «μεταδοτικό παράδειγμα» για την ευρωπαϊκή αριστερά, της σοσιαλδημοκρατίας συμπεριλαμβανομένης; Από πρώτη ματιά, η απάντηση είναι αρνητική. Κι αυτό γιατί το ένα τμήμα της δείχνει πλήρως υποταγμένο, ενώ το άλλο φαντασιώνεται συνεχώς εξεγέρσεις για να αναδιπλωθεί απογοητευμένο όταν η πορεία των πραγμάτων δεν δικαιώνει τις προσδοκίες του.

Το ερώτημα που τίθεται από τους ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι υφίστανται τις συνέπειες της σκληρής λιτότητας, είναι αν είναι δυνατόν να ελεγχθούν από την πολιτική εξουσία οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές.

Ενα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά των περισσότερων πολιτών αυτής της χώρας είναι η συνεχής προβολή του αδιαπραγμάτευτου πατριωτισμού τους. Βέβαια ο πατριωτισμός αυτός περιορίζεται στην ανέξοδη κουβέντα. Μόλις θίγονται επιμέρους συμφέροντα εξαφανίζεται.

Με ενοχλεί πάρα πολύ, εδώ και χρόνια, η ευκολία με την οποία ορισμένοι χρησιμοποιούν βαριές κουβέντες όταν μιλούν για τα λεγόμενα εθνικά θέματα. Ειδικότερα, μου προκαλεί μεγάλη απέχθεια η χρήση του όρου «προδότης», «προδοσία» κ.λπ. Την βλέπουμε και πάλι στις μέρες μας, σε μια περίοδο, μάλιστα, που πληθαίνουν οι θεωρίες συνωμοσίας γύρω από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Δεν έχει η χώρα μας μεγάλη παράδοση στον διάλογο ούτε και στην ανοχή (πόσω μάλλον στον σεβασμό) για τη διαφορετική άποψη. Η νεοελληνική Ιστορία περιλαμβάνει μεγάλες περιόδους εθνικών διχασμών και εμφυλίων συγκρούσεων. Χώρα της υπερβολής, της μοναδικής αλήθειας και του απόλυτου.

Τη βελτίωση του κλίματος για τις προοπτικές του ευρώ, που χτιζόταν όλη την περασμένη εβδομάδα, ήρθε να ανακόψει το απόγευμα της Παρασκευής η υποβάθμιση του ελληνικού χρέους από τον οίκο Fitch σε επίπεδο «σκουπιδιών». Η απόφαση και του τρίτου οίκου αξιολόγησης να κατατάξει τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στη βαθμίδα «μη επένδυσης» θα επιβαρύνει την οικονομία της χώρας, μειώνοντας ακόμα περισσότερο τις δυνατότητες χρηματοδότησης. Φάνηκε μάλιστα προς στιγμήν να επηρεάζει ολόκληρη την Ευρωζώνη, με το ευρώ να υποχωρεί ελαφρά έναντι του δολαρίου, σύμφωνα με το Bloomberg.