Πορτογάλοι και Ισπανοί δείχνουν τον δρόμο!
Τάσος Παππάς, Η Εφημερίδα των Συντακτών, Δημοσιευμένο: 2019-12-03
Μετά τη συμφωνία της σοσιαλδημοκρατίας με τη ριζοσπαστική και κομμουνιστική Αριστερά στην Πορτογαλία, μετά την υπογραφή του πρωτοκόλλου κυβερνητικής συνεργασίας ανάμεσα στους Σοσιαλιστές και τους Podemos στην Ισπανία, ήταν η σειρά των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών να κάνουν το πρώτο βήμα για τον απεγκλωβισμό τους από το καθεστώς πολιτικής και ιδεολογικής αιχμαλωσίας στο οποίο είχαν εθελοντικά μπει, συνεργαζόμενοι στο κυβερνητικό επίπεδο με τη Δεξιά.
Εκπλήξεις έκρυβε το αποτέλεσμα για τη νέα ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD). Νικητές της ψηφοφορίας και επόμενοι αρχηγοί του κόμματος αναδείχθηκαν ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς, και η βουλευτής του ίδιου κρατιδίου Σάσκια Εσκεν, που έχουν εκφραστεί επανειλημμένα ενάντια στο έργο της κυβέρνησης συνασπισμού (συμμετέχει και το SPD).
Το δίδυμο Βάλτερ-Μπόργιανς και Εσκεν απέσπασαν το 53,6% των ψήφων των μελών του κόμματος και επικράτησαν του αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομικών Ολαφ Σολτς και της Κλάρα Γκέιβιτς, μέλους του προεδρείου του κόμματος, οι οποίοι συγκέντρωσαν ποσοστό 45,3% και υποστήριξαν τον συνασπισμό με τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και τη Χριστιανοκοινωνική Ενωση (CSU).
Το αποτέλεσμα αναμένεται να επικυρωθεί στο συνέδριο του κόμματος που θα γίνει τις επόμενες μέρες. Φυσικά δεν πρέπει να προεξοφληθεί η αποχώρηση του SPD από τον κυβερνητικό συνασπισμό γιατί και στο παρελθόν είχαν δημιουργηθεί προσδοκίες για μια άλλη πορεία των Σοσιαλδημοκρατών, ωστόσο την τελευταία στιγμή οι γραφειοκρατικές αδράνειες, ο κυβερνητισμός και μια αίσθηση εθνικής ευθύνης (όπως την εννοούν τα συμβιβασμένα κόμματα της Σοσιαλδημοκρατίας) «κράτησαν» το SPD στον μεγάλο συνασπισμό. Η ηγεσία του προτίμησε να συνεχίσει να είναι κομπάρσος της Δεξιάς παρά να επιστρέψει στη μαχητική αντιπολίτευση.
Τη συγκεκριμένη επιλογή την έχουν πληρώσει πανάκριβα οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες. Είδαν τα ποσοστά τους να κατρακυλούν σχεδόν σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, είτε σε ομοσπονδιακό είτε σε τοπικό επίπεδο. Στις δημοσκοπήσεις σταθερά εδώ και καιρό κινούνται γύρω στο 15%, αρκετά κάτω από τους Πράσινους, που έχουν γίνει η εναλλακτική λύση για τους δυσαρεστημένους οπαδούς τους, και λίγο πιο πάνω από την Ακρα Δεξιά.
Στη θέση που είναι σήμερα το SPD (συρρικνωμένο εκλογικά, απαξιωμένο στη συνείδηση των κοινωνικών στρωμάτων που επί χρόνια εκπροσωπούσε) είχαν βρεθεί και το πορτογαλικό κόμμα και το ισπανικό. Οι ηγεσίες τους κοιτούσαν μόνον προς τα δεξιά, συμμετείχαν σε κυβερνήσεις συνεργασίας με τους συντηρητικούς, απέκλειαν κάθε σκέψη για διάλογο με την Αριστερά και έχαναν συνεχώς δυνάμεις. Η Αριστερά κέρδιζε έδαφος και διεκδικούσε με αξιώσεις την ηγεμονία στην περιοχή της προοδευτικής παράταξης. Η κατάσταση άλλαξε θεαματικά και τα δύο κόμματα επέστρεψαν σε πρωταγωνιστικούς ρόλους μόλις ο Κόστα και ο Σάντσεθ πήραν τον έλεγχο. Εξουδετέρωσαν τις δεξιές βαρονίες των κομμάτων τους, συγκρούστηκαν με τα συντηρητικά κόμματα, υιοθέτησαν πιο προοδευτικές θέσεις και έκαναν ανοίγματα στη ριζοσπαστική Αριστερά.
Η γραμμή τους επιδοκιμάστηκε από τα κομματικά μέλη, οι διαρροές σταμάτησαν, η εκλογική δύναμή τους ενισχύθηκε και η συνεργασία με την Αριστερά επεκτάθηκε και στο κυβερνητικό πεδίο. Η συνταγή φαίνεται να αποδίδει στην Ιβηρική. Στη Γερμανία, εφόσον η νέα ηγεσία την εφαρμόσει, θα δούμε αν θα έχει την ίδια τύχη. Το σίγουρο πάντως είναι ότι η προηγούμενη -πάση θυσία- κυβέρνηση με τη Δεξιά έχει γίνει για το SPD συνταγή καταστροφής. Αν επιμένει να τη «μαγειρεύει» και να την προσφέρει στον κόσμο του, οι εναπομείναντες οπαδοί του θα διαλέξουν άλλα εστιατόρια με καλύτερο μενού, γρήγορη εξυπηρέτηση και πιο προσιτές τιμές.
Εκπλήξεις έκρυβε το αποτέλεσμα για τη νέα ηγεσία του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD). Νικητές της ψηφοφορίας και επόμενοι αρχηγοί του κόμματος αναδείχθηκαν ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Νόρμπερτ Βάλτερ-Μπόργιανς, και η βουλευτής του ίδιου κρατιδίου Σάσκια Εσκεν, που έχουν εκφραστεί επανειλημμένα ενάντια στο έργο της κυβέρνησης συνασπισμού (συμμετέχει και το SPD).
Το δίδυμο Βάλτερ-Μπόργιανς και Εσκεν απέσπασαν το 53,6% των ψήφων των μελών του κόμματος και επικράτησαν του αντικαγκελάριου και υπουργού Οικονομικών Ολαφ Σολτς και της Κλάρα Γκέιβιτς, μέλους του προεδρείου του κόμματος, οι οποίοι συγκέντρωσαν ποσοστό 45,3% και υποστήριξαν τον συνασπισμό με τους Χριστιανοδημοκράτες (CDU) και τη Χριστιανοκοινωνική Ενωση (CSU).
Το αποτέλεσμα αναμένεται να επικυρωθεί στο συνέδριο του κόμματος που θα γίνει τις επόμενες μέρες. Φυσικά δεν πρέπει να προεξοφληθεί η αποχώρηση του SPD από τον κυβερνητικό συνασπισμό γιατί και στο παρελθόν είχαν δημιουργηθεί προσδοκίες για μια άλλη πορεία των Σοσιαλδημοκρατών, ωστόσο την τελευταία στιγμή οι γραφειοκρατικές αδράνειες, ο κυβερνητισμός και μια αίσθηση εθνικής ευθύνης (όπως την εννοούν τα συμβιβασμένα κόμματα της Σοσιαλδημοκρατίας) «κράτησαν» το SPD στον μεγάλο συνασπισμό. Η ηγεσία του προτίμησε να συνεχίσει να είναι κομπάρσος της Δεξιάς παρά να επιστρέψει στη μαχητική αντιπολίτευση.
Τη συγκεκριμένη επιλογή την έχουν πληρώσει πανάκριβα οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες. Είδαν τα ποσοστά τους να κατρακυλούν σχεδόν σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις, είτε σε ομοσπονδιακό είτε σε τοπικό επίπεδο. Στις δημοσκοπήσεις σταθερά εδώ και καιρό κινούνται γύρω στο 15%, αρκετά κάτω από τους Πράσινους, που έχουν γίνει η εναλλακτική λύση για τους δυσαρεστημένους οπαδούς τους, και λίγο πιο πάνω από την Ακρα Δεξιά.
Στη θέση που είναι σήμερα το SPD (συρρικνωμένο εκλογικά, απαξιωμένο στη συνείδηση των κοινωνικών στρωμάτων που επί χρόνια εκπροσωπούσε) είχαν βρεθεί και το πορτογαλικό κόμμα και το ισπανικό. Οι ηγεσίες τους κοιτούσαν μόνον προς τα δεξιά, συμμετείχαν σε κυβερνήσεις συνεργασίας με τους συντηρητικούς, απέκλειαν κάθε σκέψη για διάλογο με την Αριστερά και έχαναν συνεχώς δυνάμεις. Η Αριστερά κέρδιζε έδαφος και διεκδικούσε με αξιώσεις την ηγεμονία στην περιοχή της προοδευτικής παράταξης. Η κατάσταση άλλαξε θεαματικά και τα δύο κόμματα επέστρεψαν σε πρωταγωνιστικούς ρόλους μόλις ο Κόστα και ο Σάντσεθ πήραν τον έλεγχο. Εξουδετέρωσαν τις δεξιές βαρονίες των κομμάτων τους, συγκρούστηκαν με τα συντηρητικά κόμματα, υιοθέτησαν πιο προοδευτικές θέσεις και έκαναν ανοίγματα στη ριζοσπαστική Αριστερά.
Η γραμμή τους επιδοκιμάστηκε από τα κομματικά μέλη, οι διαρροές σταμάτησαν, η εκλογική δύναμή τους ενισχύθηκε και η συνεργασία με την Αριστερά επεκτάθηκε και στο κυβερνητικό πεδίο. Η συνταγή φαίνεται να αποδίδει στην Ιβηρική. Στη Γερμανία, εφόσον η νέα ηγεσία την εφαρμόσει, θα δούμε αν θα έχει την ίδια τύχη. Το σίγουρο πάντως είναι ότι η προηγούμενη -πάση θυσία- κυβέρνηση με τη Δεξιά έχει γίνει για το SPD συνταγή καταστροφής. Αν επιμένει να τη «μαγειρεύει» και να την προσφέρει στον κόσμο του, οι εναπομείναντες οπαδοί του θα διαλέξουν άλλα εστιατόρια με καλύτερο μενού, γρήγορη εξυπηρέτηση και πιο προσιτές τιμές.
