Ο γαλλικός καθρέφτης

Παύλος Τσίμας, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2006-04-01

Yπάρχει στ’ αλήθεια κάτι που να μας αφορά σε αυτό που συμβαίνει στους γαλλικούς δρόμους; H σωστή απάντηση είναι «ναι»

Όταν οι Γάλλοι έστειλαν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών τους εκλογών τον Λε Πεν, αφήνοντας εκτός νυμφώνος τον υποψήφιο των Σοσιαλιστών, αρχίσαμε να μετράμε προσεκτικά τα κουκιά του Καρατζαφέρη. Όταν η Γαλλία καταψήφισε το Ευρωσύνταγμα, αρχίσαμε να θερμομετρούμε τον δικό μας ευρωσκεπτικισμό. Όταν καίγονταν τα παρισινά προάστια των μεταναστών, ρίχναμε λοξές ματιές στους Αλβανούς μας. Και τώρα που τα γαλλικά Πανεπιστήμια πήραν φωτιά, ψάχνουμε μήπως και των δικών μας μεσαίων τάξεων τα παιδιά έχουν διαθέσεις εξέγερσης.

Για κάποιο μυστήριο λόγο, χρησιμοποιούμε τη Γαλλία, ειδικά τη Γαλλία, ως καθρέφτη στον οποίο αναζητούμε μετά μανίας να διακρίνουμε και το δικό μας είδωλο. Κι έχουμε πάντα την αυταπάτη ότι το βλέπουμε. Παράξενη αυταπάτη.

Μα υπάρχει στ’ αλήθεια κάτι που να μας αφορά σε αυτό που συμβαίνει στους γαλλικούς δρόμους; Με τα κλειστά Πανεπιστήμια, τα τρία εκατομμύρια διαδηλωτών στους δρόμους, την ξέχειλη οργή; Με όλες τις επιφυλάξεις για τους κινδύνους που περικλείουν οι παρακινδυνευμένες συγκρίσεις ανόμοιων καταστάσεων, νομίζω πως η σωστή απάντηση είναι «ναι».

Πρώτον, επειδή όσο διαφορετικό κι αν παρουσιάζεται από χώρα σε χώρα, κατά βάθος το πρόβλημα είναι, στη ρίζα του, κοινό. Ο μεγάλος μεταπολεμικός συμβιβασμός, το «κεϋνσιανό κοινωνικό συμβόλαιο», που εξασφάλισε στη μεταπολεμική Ευρώπη κοινωνική ειρήνη και αδιάλειπτη ευημερία, τρίζει. Σε μια εποχή όπου στις υπερπαγκοσμιοποιημένες οικονομίες μας τη μοίρα του κόσμου φαίνεται να ορίζουν οι διακυμάνσεις της κίνησης των κεφαλαίων μάλλον παρά οι αποφάσεις των κυβερνήσεων, οι προϋποθέσεις που δημιούργησαν αυτόν τον μεγάλο συμβιβασμό μετά τον πόλεμο (στην Ελλάδα με καθυστέρηση τριών δεκαετιών) μοιάζει να μην υπάρχουν πια. Ούτε το ισχυρό παρεμβατικό κράτος ούτε τα στεγανά σύνορα ούτε η ύπαρξη του σοσιαλιστικού αντίπαλου δέους... Ό,τι ώς τώρα ήταν θεμέλιος λίθος της ευρω-ευτυχίας - οι κοινωνικές παροχές, η εργασιακή ασφάλεια, τα εργατικά δικαιώματα - μας παρουσιάζεται τώρα ως μια ευρω-κατάρα, ως αναχρονισμός και τροχοπέδη της προόδου.

Δεύτερον, επειδή, με όλες τις εθνικές διαφορές, οι συνέπειες αυτής της κρίσης του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου έχουν κοινό χαρακτήρα σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες: Εκείνοι που προπάντων εξεγείρονται είναι εκείνοι που νιώθουν πως έχουν περισσότερα να χάσουν - οι αχανείς μεσαίες τάξεις, που ζουν στον γαλαξία της ανασφάλειας, με τον φόβο της κοινωνικής πτώσης, με τον τρόμο πως για πρώτη φορά στην ευρωπαϊκή ιστορία τα παιδιά τους θα ζουν χειρότερα από ό,τι έζησαν οι ίδιοι. 200.000 άνεργους νέους μετρά η Ελλάδα. Και οι μισοί τουλάχιστον από αυτούς είναι νέοι που έκαναν ό,τι τους ζήτησαν. Στραμπούληξαν το μυαλό τους σε Πανελλήνιες και Σχολές, πήραν πτυχία, αλλά...

Τρίτον, επειδή, όπου οι κυβερνήσεις αποφασίζουν να κάνουν κάτι, κάνουν λίγο πολύ όλες το ίδιο. Προτείνουν την ίδια συνταγή. Αν οι σιδερένιοι εργατικοί νόμοι γίνουν πλαστικότεροι - λένε -, αν οι απολύσεις γίνουν ευκολότερες, οι εργασιακές σχέσεις πιο ευλύγιστες, το κόστος της εργασίας χαμηλότερο, τότε ο ουρανός θα βρέξει νέες θέσεις εργασίας, η ανεργία θα μειωθεί, η τελματωμένη ανάπτυξη θα αρχίσει πάλι να κουρδίζεται. Σε όποια παραλλαγή του κι αν υποστηρίζεται, αυτό είναι το κοινό μάντρα της ευρωπαϊκής πολιτικής. Αλλά δεν πείθει. Εκείνοι που καλούνται να παραιτηθούν από μια κατακτημένη (έστω και φαντασιακή πια) εργασιακή και κοινωνική ασφάλεια, στο όνομα μιας αβέβαιης αναπτυξιακής ανταπόδοσης από την οποία ίσως και να μην ωφεληθούν ποτέ, δεν είναι εύκολο να πεισθούν. Ο Ντε Βιλπέν προσπάθησε να παρακάμψει αυταρχικά την αδυναμία του να πείσει. Και το πληρώνει. Ο διπλός πειρασμός της αυταρχικής κίνησης ή της λαϊκίστικης ακινησίας παραμονεύει για όλους.

Για όλους αυτούς τους λόγους - και όχι βέβαια γιατί θα δούμε αύριο το πρωί και στους δικούς μας δρόμους τρία εκατομμύρια διαδηλωτές - ό,τι συμβαίνει στη Γαλλία μας αφορά. Και για έναν ακόμη λόγο.

Γατί και εκεί, και εδώ, περιμένουμε ακόμη να ακούσουμε - από τη μόνη πλευρά που θα μπορούσε να το διατυπώσει: τη μεταρρυθμιστική, δημοκρατική Αριστερά - κάτι που έστω και αχνά να θυμίζει εναλλακτικό σχέδιο, πρόταση για ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο. Κι ώς τότε, μένουμε καταδικασμένοι να μετέχουμε σε ρομαντικές, αλλά απελπισμένες μάχες οπισθοφυλακών.

Θέματα επικαιρότητας: Ευρωπαϊκή Αριστερά

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Περισσότερα

H άνοδος Die Linke και το μήνυμα στους Έλληνες συντρόφους

Γκρέγκορ Γκίζι, 2025-03-17

...Eκπλαγήκαμε λίγο και μεις οι ίδιοι. Είναι πασιφανές ότι...

Περισσότερα
Στέργιος Καλπάκης

Η Γαλλία τρομάζει ήδη Μητσοτάκη και συμφέροντα

Στέργιος Καλπάκης, 2024-07-09

Ανησυχούν: Αυτό που έγινε για να αποτραπεί η νίκη της Ακροδεξιάς...

Περισσότερα
Φίλιππος Σαχινίδης

Κρίσεις, οικονομικά παραδείγματα και οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές

Φίλιππος Σαχινίδης, 2022-06-26

Οι κρίσεις της τελευταίας δωδεκαετίας και οι αλλαγές στις...

Περισσότερα
Γιάννης Μπουρνούς

Καθόρισε τη γενιά μας, καθόρισε την ευρωπαϊκή και την ελληνική Αριστερά

Γιάννης Μπουρνούς, 2021-07-17

Οι διαδηλώσεις στη Γένοβα (19-21 Ιουλίου 2001), ενάντια στη σύνοδο...

Περισσότερα
Λουτσιάνα Καστελίνα

Η Ροσάντα μάς δίδαξε να αγωνιζόμαστε και να σκεφτόμαστε

Λουτσιάνα Καστελίνα, 2020-09-27

Η Ροσάντα δεν ήταν σε κανένα κόμμα, αλλά έμεινε ως το τέλος...

Περισσότερα
Θανάσης Γιαλκέτσης

Μια αιρετική και αμετανόητη κομμουνίστρια

Θανάσης Γιαλκέτσης, 2020-09-22

Η είδηση του θανάτου της Ροσάνα Ροσάντα (πέθανε προχθές...

Περισσότερα
Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου

Ενας άλλος δρόμος είναι αναγκαίος και εφικτός

Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, 2020-06-05

Την τελευταία δεκαετία, εξαιτίας της χρηματοπιστωτικής...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

×
×