Στο Καπιτώλιο το κύκνειο άσμα του τραμπικού φασισμού
Νίκος Αλεξίου, Συνέντευξη στον Α.Παναγόπουλο, Αυγή της Κυριακής, Δημοσιευμένο: 2021-01-10
Για τη Γερμανία αποτελεί μια ανάσα εναντίον της δυναμικής της AfD, για τη Γαλλία και την Ιταλία αποτελεί ένα πλήγμα για τη Λεπέν και τον Σαλβίνι
Η εισβολή στο Καπιτώλιο αποτέλεσε το κύκνειο άσμα των θεατρινισμών του Ντόναλντ Τραμπ, τη στιγμή μάλιστα που η τεχνητή ακροδεξιά πόλωση που δημιούργησε μετεκλογικά τον οδήγησε να χάσει μία από τις πιο αντιδραστικές πολιτείες του αμερικανικού Νότου, την Τζόρτζια, χαρίζοντας τη Γερουσία στους Δημοκρατικούς του Τζο Μπάιντεν.
Οι εκλογές στην Τζιόρζια επισφράγισαν τη στρατηγική ήττα τού φασιστοειδούς τραμπισμού και έβαλαν την πολιτική ταφόπλακα στον εφιάλτη που ζήσαμε τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια. Η πλειονότητα του αμερικανικού λαού, ακόμη και ενός μεγάλου τμήματος των Ρεπουμπλικανών, στάθηκε δίπλα στους δημοκρατικούς θεσμούς, στις ελεύθερες εκλογές και στο σύμβολο του Καπιτωλίου ως αναπόσπαστο κομμάτι του αμερικανικού ονείρου εναντίον ενός μικρού όχλου ακροδεξιών, ρατσιστών, συνωμοσιολόγων και τραμπούκων. Ο Τραμπ έδειξε ότι δεν έχει τον παραμικρό ενδοιασμό να επιτεθεί στους δημοκρατικούς θεσμούς για να κερδίσει χρόνο και να σωθεί από τις δίκες και τις νομικές προσφυγές που θα πρέπει να αντιμετωπίσει.
Πέρα από τις γελοιότητες από τις τραμπικές φανφάρες, πρέπει να σημειώσουμε την προσήλωση της μεγάλης πλειονότητας του αμερικανικού λαού στις αρχές της δημοκρατίας. Ο Ρεπουμπλικανός κυβερνήτης της Τζόρζια έδειξε την πολιτική σοβαρότητα και τη σταθερότητά του απέναντι στους θεσμούς της αμερικανικής δημοκρατίας και αψήφησε τον διχαστικό λόγο του Τραμπ. Είναι αισιόδοξο να βλέπουμε ότι μπροστά στις επιθέσεις του Τραμπ οι αμερικανικοί δημοκρατικοί θεσμοί αντέχουν. Αυτό είναι το ευχάριστο πολιτικό μήνυμα από τα μισαλλόδοξα πολιτικά γεγονότα που εξαιτίας του Τραμπ βάφτηκαν με αίμα.
Ο Τραμπ μας επιβεβαίωσε ότι οι διάφορες ελίτ δεν είναι πάντα ενωμένες και ότι στο εσωτερικό τους έχουν διαφορετικές κουλτούρες, στόχους και προτεραιότητες, διατηρώντας τη δική τους πολιτική ατζέντα και αθέμιτους ανταγωνισμούς. Ένα τμήμα των ελίτ των Ρεπουμπλικανών δεν χρειάζεται πια την πολιτική του Τραμπ ούτε τη μορφή - persona του Τραμπ.
Η πρωτοφανής ήττα του Τραμπ στην Τζόρτζια οφείλεται στη σκληρή γραμμή, στον φανφαρονισμό και στην πόλωση που προσπάθησε να τροφοδοτήσει με την ομιλία του μία ημέρα πριν τις εκλογές στη συγκεκριμένη πολιτεία. Ο Τραμπ κατάφερε να κάνει τους μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανούς να σκεφτούν την αξία τής ψήφου τους και της ανάγκης στήριξης των δημοκρατικών θεσμών. Άνθρωποι που γαλουχήθηκαν και στήριζαν το σύνθημα «Πατρίς - Θρησκεία - Οικογένεια», μπροστά στην αμφισβήτηση της δημοκρατικής εκλογικής διαδικασίας από τον Τραμπ, χωρίς μάλιστα να έχει κανένα στοιχείο, του γύρισαν την πλάτη. Αυτό το στοιχείο το εισέπραξαν πολύ καλά τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα και μεγάλο τμήμα της μεσαίας τάξης ως μια σοβαρά παρέκκλιση από το θείον, το νόμιμο και το εύνομο. Όταν ο Τραμπ αμφισβήτησε την αξία της ψήφου, δεν πήρε την ψήφο τους. Όσο περισσότερο πόλωνε το κλίμα στην Τζόρτζια τόσο πιο πολύ έχανε τους μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανούς.
Το δεύτερο μεγάλο στοιχείο τής ήττας του διαμορφώνεται από την αντιφατική εικόνα του Τραμπ ως προστάτη των εργατικών και λαϊκών στρωμάτων, προστάτη των ανέργων και των περιθωριοποιημένων εναντίον των ισχυρών ελίτ, ενώ στην Τζόρτζια είχε ως υποψήφιο τον Ντέιβιντ Περντιού, που αποτελεί τον de facto ορισμό της πλουτοκρατίας. Τα μέσα ενημέρωσης του Τραμπ και του τραμπισμού παρουσίαζαν τον Τραμπ ως άνθρωπο του λαού και των εργαζομένων, αλλά στις κρίσιμες εκλογές της Τζόρτζια ζητούσαν από τις λαϊκές μάζες και τους απλούς εργαζόμενους να ψηφίσουν τον εκπρόσωπο της ελίτ των ελίτ. Ψυχολογικά και πολιτικά απομάκρυνε ακόμη περισσότερο τις λαϊκές μάζες από τον Τραμπ. Οι αντιφάσεις γραμμής και ιδεολογίας του τραμπισμού φαίνεται ότι του έσκαψαν τον λάκκο στην Τζόρτζια.
Οι Ρεπουμπλικανοί, παρά τους κλυδωνισμούς, στήριξαν τη δημοκρατία…
Το γεγονός ότι πρωτοκλασάτα στελέχη των Ρεπουμπλικανών, όπως ο Μιτς ΜακΚόνελ, δεν αναγνώρισαν τη νίκη του Μπάιντεν οφείλεται περισσότερο στο γεγονός ότι με την ήττα του Τραμπ χάνουν τις ισχυρές θέσεις τους στους θεσμούς, την προβολή και τα προνόμιά τους για να καθορίζουν τις πολιτικές εξελίξεις, κυρίως με τον έλεγχο της Γερουσίας, αφού οι Δημοκρατικοί είχαν διασφαλίσει την πλειοψηφία στη Βουλή. Ο ΜακΚόνελ ήταν βασιλικότερος του βασιλέως και στήριξε τον Τραμπ για να διασφαλίσει την προεδρία της Γερουσίας, αλλά η ήττα στην Τζόρτζια κατέστρεψε το πολύχρονο βασίλειό του. Είδαμε έναν ανταγωνισμό ανάμεσα στις ελίτ και έναν ανταγωνισμό ανάμεσα στις διάφορες θέσεις τού κρατικού μηχανισμού.
Ο κρατικός μηχανισμός είναι ταξικός και εξυπηρετεί τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης, αλλά αυτή τη στιγμή έχουμε μια αναδιάρθρωση και έναν νέο καταμερισμό για το ποιος θα ελέγξει τη νέα οικονομία, τις νέες μορφές ενέργειας και τεχνολογίας, τα στρατιωτικά και εξοπλιστικά συμφέροντα και τον χώρο των μέσων ενημέρωσης.
Θα λέγαμε ότι έχουμε μια νέα τάξη πραγμάτων στην αμερικανική ελίτ, γιατί αλλάζει και ο γεωπολιτικός χάρτης, από το Brexit και τις σχέσεις με την Ε.Ε., τη νοτιοανατολική Μεσόγειο και τη βόρεια Αφρική, με την αποχή των ΗΠΑ, τις ανακατατάξεις στη νοτιοανατολική Ασία και την αντιπαράθεση με την Κίνα, τις νέες μορφές ενέργειας. Αυτή η νέα τάξη δεν χρειάζεται τον Τραμπ, που αποχώρησε από τις συμφωνίες, τους διεθνείς οργανισμούς και απονομιμοποίησε το πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης που είχαν δημιουργήσει.
Η κατάληψη του Καπιτωλίου έδωσε ένα μήνυμα στους σκληροπυρηνικούς του Τραμπ, αλλά και στον δημοκρατικό και προοδευτικό κόσμο και τους αριστερούς που στήριξαν τον Μπάιντεν;
Χωρίς να υποβαθμίσουμε σε καμία περίπτωση το τραγικό γεγονός, η εισβολή στο Καπιτώλιο δεν πραγματοποιήθηκε από μια τεράστια μαζική διαδήλωση. Είδαμε πόσος κόσμος συμμετείχε, που είχε έρθει από τις εσχατιές της Αμερικής και που είχε αρχικά, από ό,τι φαίνεται, και την ανοχή της αστυνομίας για την παραβατική συμπεριφορά του. Ο διχαστικός λόγος του Τραμπ έβαψε την Αμερική με αίμα.
Μην ξεχνάμε όμως ότι στην Αμερική έχουν δολοφονήσει τους Κένεντι, η χώρα έχει δει στο παρελθόν, και μάλιστα στο πλέον πρόσφατο, τεράστιες διαδηλώσεις και κινήματα. Το φασιστικό υβρεολόγιο και η πόλωση του Τραμπ έπιασε σε μια μερίδα ανθρώπων που αποτελούν τον σκληρό του πυρήνα. Είτε τους πούμε τραμπιστές ή χρυσαυγίτες είναι το ίδιο πράγμα, πρόκειται για το ίδιο κατακάθι. Η εισβολή στο Καπιτώλιο αποτέλεσε το κύκνειο άσμα του τραμπικού φασισμού.
Τι εξελίξεις θα πυροδοτήσει η εισβολή στο Καπιτώλιο;
Η απάντηση θα είναι η δημοκρατική λειτουργία των θεσμών, με πολλούς Ρεπουμπλικανούς να απομακρύνονται από τον Τραμπ και τον τραμπισμό και να συμφωνούν με τους Δημοκρατικούς στην υπεράσπιση των θεσμών. Τα αποτελέσματα θα είναι ακριβώς τα αντίθετα από αυτά που θα ήθελε ο Τραμπ. Οι εκλογές στην Τζόρτζια μας έδειξαν ότι το 2021 θα είναι η χρονιά της νίκης των δημοκρατικών θεσμών. Ακόμη και ο συντηρητικός Νότος γύρισε την πλάτη στον Τραμπ, δείχνοντας ότι έχει ένα αίσθημα δικαιοσύνης και εμπιστοσύνης στους δημοκρατικούς θεσμούς.
Η εισβολή στο Καπιτώλιο δεν θα αποτρέψει μια περισσότερο ριζοσπαστική πολιτική από τον Μπάιντεν;
Στην αρχή της θητείας του θα ακολουθήσει σίγουρα μια μετριοπαθή πολιτική. Ο Μπάιντεν είναι Πρόεδρος μίας θητείας και θα φροντίσει πάνω απ’ όλα για την υστεροφημία του. Ξέρει ότι τελειώνει η καριέρα του και θα προτιμήσει να παίξει έναν ρυθμιστικό ρόλο κοντά στους θεσμούς ως ύστερή του πολιτική χειρονομία. Θα δούμε όμως πώς θα κινηθεί και η ριζοσπαστική αντιπρόεδρος. Στο πολιτικό πεδίο ο Μπάντεν ισχυροποιήθηκε ελέγχοντας, έστω και με μικρή πλειοψηφία, και τα δύο σώματα του Κοινοβουλίου κι αυτό είναι το επίμαχο όταν θα αναλάβει στις 20 Ιανουαρίου τα ηνία της χώρας.
Η εικόνα της εισβολής στο Καπιτώλιο θα έχει συνέπειες για τη διεθνή πολιτική των ΗΠΑ;
Αυτό μέχρι ενός σημείου θα είναι το χαρτί που θα παίξουν οι Ρώσοι, κάποιοι αντιδραστικοί Ευρωπαίοι και Ασιάτες ηγέτες, οι δικτατορίσκοι των αυταρχικών και ανελεύθερων δημοκρατιών που έχουν κάνει τα αίσχη των αισχών. Αυτοί που στήριξαν τον Τραμπ, από τον Πούτιν και τους ακροδεξιούς ηγέτες των ευρωπαϊκών χωρών έως τον Ερντογάν και τους οπαδούς του Τραμπ στην Ασία, θα προσπαθήσουν να διαπραγματευθούν την αρνητική εικόνα των ΗΠΑ. Θα προσπαθήσουν να χρησιμοποιήσουν πολιτικά την εικόνα της εισβολής στο Καπιτώλιο όταν θα μιλάνε για εμπορικές συμφωνίες, για ενεργειακούς αγωγούς, για την οικονομία.
Για τη Γερμανία, η ανατροπή του τραμπισμού αποτελεί μια ανάσα εναντίον της δυναμικής των ακροδεξιών και των φασιστών της AfD, για τη Γαλλία και την Ιταλία αποτελεί ένα πλήγμα για τη Λεπέν και τον Σαλβίνι, ένα ράπισμα για τον Όρμπαν και τους άλλους ακροδεξιούς ηγέτες της κεντρικής Ευρώπης, ένα θανάσιμο πλήγμα για τον Μπολσονάρου και τους ακροδεξιούς ηγέτες της Κεντρικής και Λατινικής Αμερικής. Όλοι αυτοί θα θέλανε να παραμείνει το πολωτικό κλίμα του Τραμπ στις ΗΠΑ γιατί θα είχαν ένα είδος νομιμοποίησης στις χώρες τους. Μόνο που ο Τραμπ έχασε και η επίσημη γραμμή της διεθνούς Ακροδεξιάς ηττήθηκε κατά κράτος, παρά την εισβολή της στο Καπιτώλιο.
Οι τραμπούκοι του Τραμπ μετέτρεψαν τον Μπάιντεν σε σημαιοφόρο της υπεράσπισης των δημοκρατικών θεσμών και του κράτος δικαίου σε όλο τον κόσμο. Η εισβολή του ακροδεξιού όχλου στο Καπιτώλιο μας επιβεβαίωσε ότι εχθρός της δημοκρατίας ήταν και είναι ο φασισμός και τα παρακλάδια του, από τον Μουσολίνι και τον Χίλτερ έως τους τραμπούκους των «Proud Boys» και τους ρατσιστές από τον αμερικανικό Νότο. Το Καπιτώλιο μας έδειξε ότι χρειαζόμαστε μια απάντηση σε διεθνές επίπεδο εναντίον της Ακροδεξιάς τόσο στο πολιτικό επίπεδο για την υπεράσπιση των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου όσο και στην αντιμετώπιση των ανισοτήτων, που οδηγούν τις κοινωνίες μας σε έναν κοινωνικό αναβρασμό. Η απομάκρυνση του Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου θα πρέπει να αποτελέσει την αρχή του τέλους των ακροδεξιών ηγετών πρωτίστως στις μεγάλες δημοκρατίες του κόσμου μας. Θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε τον ακροδεξιό λαϊκισμό και εθνικισμό με τις αξίες των καθολικών δικαιωμάτων και της κοινωνικής δικαιοσύνης.