Οι πλατείες και η αυτοδυναμία

Η τραγωδία στα Τεμπη δεν έχει απλά ανατινάξει τον εκλογικό σχεδιασμό της κυβέρνησης. Δείχνει με βάση τα στοιχεία των πρώτων μετρήσεων, να απομακρύνει το βασικό πολιτικό στόχο του Κυριάκου Μητσοτάκη. Την αυτοδυναμία της ΝΔ στις δεύτερες εκλογές.

Όπως λέγεται, οι δημοσκοπήσεις είναι η «φωτογραφία της στιγμής». Και η στιγμή αυτή είναι φορτισμένη. Κυριαρχεί και δικαιολογημένα η θλίψη, η οργή, η αγανάκτηση, ο θυμός, ένα ανάθεμα για ολόκληρο το πολιτικό σύστημα. Αλλά είναι βέβαιο ότι ο κύριος αποδέκτης των συναισθημάτων είναι η κυβέρνηση. Το Μέγαρο Μαξίμου είναι αναγκασμένο, πέραν της μεταφοράς του χρόνου των εκλογών, να αλλάξει στρατηγική, να την προσαρμόσει στα νέα δεδομένα που έχει δημιουργήσει το τραγικό δυστύχημα, να θέσει νέα διλήμματα στο εκλογικό σώμα.

Οι επιτελείς του Μεγάρου Μαξίμου ανέμεναν, όπως είναι λογικό, τη δημοσκοπική πτώση της κυβέρνησης. Θα χρειαστεί να περιμένουν και τα επόμενα κύματα των μετρήσεων για να διαπιστώσουν αν το έδαφος που έχει χαθεί μπορεί να καλυφθεί, όπως στις περιπτώσεις των πυρκαγιών και της κακοκαιρίας «Ελπίδα» που δοκίμασαν τα ανακλαστικά του επιτελικού κράτους και ανέδειξαν τις αδυναμίες του. Ωστόσο, σε σχέση, με τις προηγούμενες καταστάσεις υπάρχει ένα καινούργιο δεδομένο. Οι πλατείες και η δυναμική που δημιουργούν.

Η κυβέρνηση ανησυχεί, και καλώς ανησυχεί, για τα όσα διαδραματίζονται στις πλατείες. Όχι γιατί φοβάται επανάληψη των έξαλλων και με τυφλή βία σκηνών που είδαμε την περίοδο των μνημονίων. Αλλά γιατί αυτές οι κινητοποιήσεις έχουν άλλα χαρακτηριστικά. Το 2023 δεν έχουμε να κάνουμε, με εισοδήματα που εξανεμίστηκαν αλλά με ζωές που χάθηκαν. Και δεν έχουμε να κάνουμε με κινητοποιήσεις κομμάτων της αντιπολίτευσης και συνδικαλιστών αλλά με ένα ξεσηκωμό της νεολαίας. Που βγαίνει δύσκολα στους δρόμους αλλά αν βγει δύσκολα μαζεύεται. Μια άλλη διαφορά είναι ότι ανεξαρτήτως των επεισοδίων που δημιουργούν οι γνωστοί-άγνωστοι αυτές οι κινητοποιήσεις δεν εκπέμπουν μια έξαλλη οργή που στρέφεται κατά των πάντων και απαιτεί να γίνουν τα πάντα στάχτη. Είναι στο μεγαλύτερο μέρος τους, ειρηνικές. Συνεπώς έχουν την κατανόηση ακόμα και τη στήριξη του κόσμου.

Το μεγάλο ζήτημα για την κυβέρνηση είναι αν όλες αυτές οι κινητοποιήσεις ενισχύουν τάσεις που έδειξαν οι πρώτες μετρήσεις. Αν δηλαδή παγιωθεί το σκηνικό απωλειών της κυβέρνησης, η εικόνα πολιτικής ρευστότητας, η μετακίνηση και άλλων ψηφοφόρων στη γκρίζα ζώνη των αναποφάσιστων. Γιατί στην περίπτωση αυτή μοιάζει πιθανό η κυβέρνηση να χρειαστεί να αποχαιρετήσει την αυτοδυναμία. Και ο Πρωθυπουργός να αναγκαστεί να επιστρέψει στο πνεύμα της δήλωσης που είχε κάνει πριν λίγους μήνες, για κυβέρνηση συνεργασίας. Όχι μετά τις δεύτερες αλλά μετά τις πρώτες κάλπες. Ειδικά αν το ποσοστό που θα λάβει η ΝΔ, δεν της επιτρέπει να ελπίζει ότι θα πάρει την αυτοδυναμία στις εκλογές της ενισχυμένης αναλογικής. Και τότε θα αρχίσουν τα πραγματικά δύσκολα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Με ποιόν θα πάει και ποιόν θα αφήσει;