ΝΔ / Η μυθολογία της αύξησης των ξένων επενδύσεων
Στάθης Σχινάς, Η Αυγή, Δημοσιευμένο: 2023-06-04
Οι κυβερνητικοί πανηγυρισμοί διά στόματος Άδωνη Γεωργιάδη και Νίκου Παπαθανάση αλλά και του Κυριάκου Μητσοτάκη καθ’ όλη την προεκλογική περίοδο για άμεσες ξένες επενδύσεις-ρεκόρ κατά τη διετία που ακολούθησε την πανδημία (2021-2022) ενέχουν ένα «μεγάλο μυστικό». Το γεγονός ότι κατά την τελευταία τριετία καταγράφηκαν οι μεγάλες εξαγορές πακέτων κόκκινων δανείων από ξένα funds, οι οποίες αντιστοιχούν σε περισσότερο από το 50%-65% των «επενδύσεων» αυτών (τα εισαγωγικά στις επενδύσεις προφανώς σχετίζονται με το ότι αυτές είναι… παραγωγικές μόνο για τα funds και όχι για την οικονομική ανάπτυξη της χώρας).
Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας: «Το 2022 η συνολική αξία των υπό διαχείριση ανοιγμάτων ανήλθε σε 90,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το 74% αφορά ανοίγματα που διαχειρίζονται οι ΕΔΑΔΠ (δηλαδή οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις) για λογαριασμό Εταιρειών Απόκτησης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις». Οι εταιρίες Απόκτησης Απαιτήσεων κ.λπ. δεν είναι άλλες από τα funds ή άλλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς που έχουν εξαγοράσει από ελληνικές τράπεζες πακέτα στεγαστικών, καταναλωτικών αλλά και επιχειρηματικών δανείων μικρών, πολύ μικρών αλλά και μεγάλων επιχειρήσεων.
Επενδύσεις και… επενδυτές
Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, οι άμεσες ξένες επενδύσεις κατά την τελευταία δεκαετία (από το 2012 και μετά) διαμορφώθηκαν ως εξής:
* 2012: 1,354 δισ. ευρώ
* 2013: 2,122 δισ. ευρώ
* 2014: 2,022 δισ. ευρώ
* 2015: 1,143 δισ. ευρώ
* 2016: 2,498 δισ. ευρώ
* 2017: 3,085 δισ. ευρώ
* 2018: 3,364 δισ. ευρώ
* 2019: 4,484 δισ. ευρώ
* 2020: 2,813 δισ. ευρώ
* 2021: 5,350 δισ. ευρώ
* 2022: 7,221 δισ. ευρώ
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας πάντα, στα 70,679 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε το ύψος της ονομαστικής αξίας των κόκκινων δανείων -κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2022- που βρίσκεται στα «χέρια» των funds.
Ποιοι είναι οι μεγαλύτεροι κάτοχοι (στοιχεία 2022, έχουν μεσολαβήσει διάφορες αγοραπωλησίες στη δευτερογενή αγορά, δηλαδή μεταξύ funds) σύμφωνα με στοιχεία που έχουν δημοσιευτεί;
1. Davidson Kempner: 15,1 δισ. ευρώ
2. Intrum: 13,5 δισ. ευρώ
3.doValue: 11,4 δισ. ευρώ
4.Bain Capital: 3,5 δισ. ευρώ
5. B2Holding: 3 δισ. ευρώ
6. PIMCO: 2,7 δισ. ευρώ
7. Hoist: 2,4 δισ. Ευρώ
6. Carval-Intrum: 2 δισ. Ευρώ
7. Ellington Solutions: 1,6 δισ. Ευρώ
8. Aldridge: 1,3 δισ. Ευρώ
9. Apollo: 1,2 δισ. Ευρώ
10. Fortress: (μητρική της doValue) 1,1 δισ. ευρώ
Τα δάνεια των προαναφερθέντων funds διαχειρίζονται εταιρείες, οι ΕΔΑΔΠ (Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις), οι servicers δηλαδή, εκ των οποίων μεγαλύτερες είναι οι εξής (τα ποσά αφορούν δάνεια υπό διαχείριση σε ονομαστική αξία):
1. doValue: 36 δισ. ευρώ
2. Cepal: 30 δισ. ευρώ
3. Intrum Hellas: 28 δισ. ευρώ
4. Qquant: 11 δισ. ευρώ
5. PQH: 9 δισ. ευρώ
6. B2Kapital: 4 δισ. ευρώ
7. PIMCO: 4 δισ. ευρώ
8. APS: 3 δισ. ευρώ
9. Apollo: 3 δισ. ευρώ
10. Artemis: 2 δισ. ευρώ
Αθροιστικά οι διαχειριζόμενες απαιτήσεις υπερβαίνουν τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών ή των funds είτε επειδή οι διαχειριστές (servicers) έχουν αναλάβει και άλλες «ανοιχτές θέσεις» ή και εξυπηρετούμενα δάνεια ή απαιτήσεις άλλων φορέων (π.χ., ΔΕΗ).
Ολα τα παρατιθέμενα ποσά αφορούν την ονομαστική αξία των δανείων και όχι το τι πλήρωσαν τα funds για να τα εξαγοράσουν (δηλαδή έως 20% κατά μέσο όρο).
Οι παραγωγικές επενδύσεις
Με βάση τα επίσημα στοιχεία που ήδη παραθέσαμε, προκύπτει ότι από τα «ρεκόρ» της περιόδου 2021-2022, για τα οποία αλαλάζουν οι κυβερνητικοί αρχιερείς, μόνο το στην καλύτερη περίπτωση 30% αφορά πραγματικές παραγωγικές επενδύσεις. Το διάγραμμα που δημοσιεύουμε της αρμόδιας κυβερνητικής υπηρεσίας για τις άμεσες ξένες επενδύσεις, της Enterprise Greece, καταμαρτυρεί του λόγου το αληθές.
Σύμφωνα με όσα επισήμως επιβεβαιώνονται, μόνο το 17% αφορά επενδύσεις στη βιομηχανία, στη γεωργία, στην κτηνοτροφία, στις ιχθυοκαλλιέργειες, στα μεταλλεία.
Βεβαίως, στο κομμάτι των υπηρεσιών που αφορά το 70% περιλαμβάνονται οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες, η διαχείριση ακινήτων (ειδικά τα τελευταία χρόνια με τα κόκκινα δάνεια) και οι μεταφορές-αποθήκευση (logistics).
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην κατηγορία «διαχείριση ακινήτων» δεν περιλαμβάνονται (σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδας) οι ιδιωτικές αγοραπωλησίες ακινήτων, που άγγιξαν αθροιστικά τα 4,5 δισ. ευρώ την περίοδο 2012-2022. Και πολλές εξ αυτών αφορούσαν τον τομέα του τουρισμού, τάση που εμφανίστηκε με την εκτίναξη του 2019 ξένων επισκεπτών στην Ελλάδα.
Αλλά αν αφαιρεθούν οι «επενδύσεις» των funds στην απόκτηση πρόσβασης στην περιουσία των διαλυμένων από την υπερδεκαετή κρίση με την εξαγορά των υποθηκών και των προσημειώσεων, τότε οι επιδόσεις της κυβέρνησης Μητσοτάκη γίνονται χαμηλότερες από τις αντίστοιχες της περιόδου 2018-2019, οπότε και σημειώθηκε ρεκόρ από το 2006 και εντεύθεν.
Και οι αποδόσεις της περιόδου 2021-2022 γίνονται ακόμη χαμηλότερες αν συνυπολογιστεί το γεγονός ότι υπήρξαν εισροές για εξαγορές πλειοψηφικών πακέτων δημόσιων αλλά και ιδιωτικών κολοσσών όπως η ΔΕΗ, ο ΔΕΔΔΗΕ, η Εθνική Ασφαλιστική και πολλά ιδιωτικά θεραπευτήρια («ειρήσθω εν παρόδω» ότι η εγκατάλειψη του ΕΣΥ από την κυβέρνηση έχει οδηγήσει στη δημιουργία εκατοντάδων διαγνωστικών κέντρων που ξεφυτρώνουν εν είδει… βιντεοκλάμπ της δεκαετίας του ’80, «αρμέγοντας» στην κυριολεξία τον δημόσιο ΕΟΠΥΥ, ο οποίος εξασφαλίζει ένα συντριπτικό ποσοστό από τον τζίρο τους).
Αντιθέτως, οι υψηλές επιδόσεις της περιόδου 2018-2019 έχουν να κάνουν με την επένδυση 300 εκατ. ευρώ από τη Philipp Morris για την κατασκευή του IQOS στην Ελλάδα, τα κέντρα συναρμολόγησης της Dell και της ΗP κ.ά. Βεβαίως, είναι σημαντική η δημιουργία μεγάλων data centers από τη Microsoft και άλλους τεχνολογικούς κολοσσούς, αυτό δεν αναιρεί όμως το γεγονός ότι, αφαιρουμένων των εξαγορών κόκκινων δανείων, οι ποσοτικές αποδόσεις υστερούν έναντι της πιο δύσκολης περιόδου 2018-2019.
Για την Ιστορία, να αναφέρουμε ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, βασικές χώρες προέλευσης των ξένων κεφαλαίων είναι οι κορυφαίοι φορολογικοί παράδεισοι της Ευρώπης, δηλαδή κατά σειρά οι Ελβετία, Λουξεμβούργο και Κύπρος. Ακολουθούν Γερμανία και Ολλανδία, ενώ την πρώτη δεκάδα ως προς την προέλευση των κεφαλαίων συμπληρώνουν η Κίνα με το Χονγκ Κονγκ, που έχει ενισχύσει σημαντικά τη θέση της τα τελευταία χρόνια, η Γαλλία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Ιταλία. Τα στοιχεία αυτά αφορούν όλη την περίοδο 2012-2022.
Θα συνεχιστεί…
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ECB), λόγω της αύξησης των επιτοκίων μέχρι το προσεχές φθινόπωρο, το επίπεδο των κόκκινων δανείων θα αυξηθεί κυρίως στον ευρωπαϊκό Νότο (Ελλάδα, Κύπρος, Ιταλία), κάτι που σημαίνει ότι οι εξαγορές σχετικών πακέτων θα συνεχιστούν, προς δόξαν των επενδύσεων αυτής της κατηγορίας. Ήδη υπάρχουν προς πώληση από τις τράπεζες ή άλλα funds πακέτα δανείων ύψους 10 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η απελευθέρωση των πλειστηριασμών και η αχαλίνωτη προβολή θέσεων του τύπου «θα τσακίσουμε τους κακοπληρωτές που κρύφτηκαν πίσω από τον νόμο Κατσέλη» από την ηγεσία της Ν.Δ. ανοίγουν την όρεξη κάποιων ακόμη περισσότερο.
Και βεβαίως εκκρεμεί το… αγλάισμα του κυβερνητικού Πτωχευτικού Νόμου, ο Φορέας Επαναμίσθωσης Ακινήτων, ο οποίος θα αναλάβει να αγοράσει (έναντι των χρεών τους φυσικά) τα ακίνητα των ευάλωτων δανειοληπτών για να τους τα νοικιάσει και πάλι, ώστε αν επί μια δωδεκαετία πληρώνουν τα ενοίκια κανονικά, τότε θα μπορούν να εξαγοράσουν τα ακίνητά τους σε τιμή από την οποία δεν θα έχουν αφαιρεθεί τα καταβαλλόμενα επί δώδεκα έτη ενοίκια. Ουσιαστικά πρόκειται περί δήμευσης της μικρομεσαίας περιουσίας. Για τον συγκεκριμένο φορέα, που θα είναι ιδιωτικός (τι άλλο…) έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον τα funds Bain, Cristofferson, Fortress, KAICAN και LCM Capital.
Αυτά πάντα με το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας…