Η ύφεση θα κορυφωθεί το 2009

Γκέρχαρντ Σρέντερ, Συνέντευξη στην Βάλη Καϊμάκη, Κυρ. Ελευθεροτυπία, Δημοσιευμένο: 2008-11-09

Ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, Γκέρχαρντ Σρέντερ, ταξίδεψε ξανά στην Αθήνα, μια πόλη που, όπως λέει, αγαπάει ιδιαίτερα. Αφορμή της επίσκεψής του ήταν μία ομιλία για την ψηφιακή τεχνολογία.

*Οσον αφορά την επικαιρότητα, ωστόσο, στην αποκλειστική του συνέντευξη στην «Κ.Ε.» αναπτύσσει τρία ιδιαίτερα ενδιαφέροντα «ναι»: Ναι στην επίλυση της κρίσης με βάση έναν ανανεωμένο άξονα συνεργασίας ΗΠΑ-Ευρώπης, ναι στην προσέγγιση Ε.Ε.-Ρωσίας για τη δημιουργία ενός ισχυρότατου παγκόσμιου πόλου, ναι στους μεγάλους κυβερνητικούς συνασπισμούς.

*Ποια είναι η εκτίμησή σας για την τρέχουσα οικονομική κρίση;

- Πρόκειται για κρίση των χρηματιστηριακών αγορών κι αυτό που πρέπει να κάνει η διεθνής κοινότητα είναι να την αποσοβήσει ώστε να μην φτάσει στην πραγματική οικονομία. Να οργανωθούν οι χρηματαγορές και ταυτόχρονα να σταθεροποιηθεί η οικονομία. Η αποσταθεροποίηση των αγορών είναι ένας από τους βασικούς λόγους που πολλές χώρες έχουν προβλήματα, τόσο συγκυριακά όσο και ανάπτυξης. Πρέπει να έχουμε καλύτερες υποδομές και ν’ αντιμετωπίσουμε σοβαρά το θέμα της κατανάλωσης. Ακόμα κι αν αυτό που θα χρειαστεί -και στη Γερμανία το κάνουμε μ’ ένα νέο πακέτο 50 δισ. ευρώ- είναι να ενεργοποιήσουμε κεφάλαια για επενδύσεις. Παρ’ όλα αυτά θα υπάρξει ύφεση, η οποία θα φτάσει στο απόγειό της το 2009. Γι’ αυτό πρέπει να ρίξουμε το βάρος στις επενδύσεις. Δεύτερον, είναι πολύ θετικό το ότι υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση. Η Ευρώπη είναι ισχυρή, τόσο ισχυρή ώστε να συμφωνήσει κοινά μέτρα. Η ουσία τους -η οποία με βρίσκει σύμφωνο- είναι από τη μία η ενίσχυση της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών, γιατί έτσι αποφεύγονται τα προβλήματα των πιστώσεων. Για παράδειγμα, η μικρομεσαία επιχείρηση να μπορεί να διαθέτει ρευστό. Από την άλλη, η διαφάνεια στα χρηματοπιστωτικά προϊόντα. Επ’ αυτού χρειαζόμαστε διεθνείς συμφωνίες -κι εδώ το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα παίξει σημαντικό ρόλο. Η πρόταση Σαρκοζί για αναβάθμιση του ρόλου του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι σωστή απάντηση. Θα βοηθήσουν ώστε η κρίση να μην κρατήσει πολύ ώστε να μην έχουμε πολλά κοινωνικά προβλήματα και κυρίως ανεργία.

*Θα χαρακτηρίζατε κι εσείς την εκλογή Ομπάμα ιστορική;

- Χωρίς αμφιβολία. Εγινε κάτι που κανείς δεν θα το περίμενε λίγα χρόνια πριν: εξελέγη πρόεδρος ένας Αφροαμερικανός. Είναι μια «καισαρική τομή» για την αμερικανική κοινωνία. Πιο σημαντικό είναι, ωστόσο, ότι θα καλυτερεύσει το «ίματζ» της Αμερικής στον κόσμο. Ο Ομπάμα εκπροσωπεί το κομμάτι της Αμερικής που όλοι θέλουμε και μας αρέσει, κακά τα ψέματα. Δηλαδή την καινοτομία, τη δυναμική, την ανανέωση. Μια Αμερική η οποία βασίζεται στο δίκαιο. Οχι στο δίκαιο του ισχυρότερου.

*Πώς βλέπετε τις επερχόμενες αλλαγές στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ;

- Σύμφωνα με την έκθεση Μπέικερ-Χάμιλτον, που θα είναι η κατευθυντήρια γραμμή της, θα υπάρξει άνοιγμα και διάλογος. Στη Μέση Ανατολή, η ειρήνη δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς διάλογο με τη Συρία και το Ιράν. Πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί και η Ρωσία ως ισότιμος εταίρος. Θα υπάρξει αναγέννηση των πολυεπίπεδων επαφών. Και αυτό δεν μπορεί παρά να είναι θετικό για όλους τους λαούς. Βέβαια, ο Ομπάμα θα περάσει ένα διάστημα ξεκαθαρίζοντας τα βάρη που άφησε πίσω της η κυβέρνηση Μπους. Αυτό θα τον περιορίσει σε διεθνές επίπεδο ώς ένα βαθμό κι έτσι οι συνεργασίες θα παίξουν μείζονα ρόλο. Πιστεύω, πάντως, ότι είναι κάτι που επιθυμεί.

*Μετά τα γεγονότα του καλοκαιριού στη Γεωργία, οι σχέσεις Ε.Ε.-Ρωσίας διαταράχτηκαν και πάλι. Είναι μη αναστρέψιμη η κατάσταση;

- Είναι σημαντικό να λάβουμε σοβαρά υπ’ όψιν την ευρωπαϊκή διάσταση της Ρωσίας. Οι ιστορικοί θ’ αποφασίσουν στο μέλλον ποιος ήταν εκείνος που έδωσε το έναυσμα για την τελευταία κρίση. Οι εχθροπραξίες, πάντως, ξεκίνησαν από τη Γεωργία. Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να πάψουμε να περιορίζουμε τη Ρωσία. Γι’ αυτό δεν πιστεύω ότι η Γεωργία και η Ουκρανία πρέπει να μπουν στο ΝΑΤΟ σε αυτή τη φάση. Και νομίζω ότι πρέπει κανείς να σκεφτεί εκ νέου τη στρατηγική συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Ευρώπης. Οχι μόνο για λόγους ενεργειακής πολιτικής αλλά και γιατί συντρέχουν και γεωπολιτικοί λόγοι. Η Ευρώπη θα μπορέσει να παίξει το χαρτί του ισχυρού παγκόσμιου παίκτη εάν συντονίσει τη δική της υποδομή σε τεχνολογία και ανθρώπους με το ανθρώπινο και ενεργειακό δυναμικό της Ρωσίας. Ο συνδυασμός αυτός θα κάνει την Ευρώπη πολύ δυνατή. Θα ήθελα εδώ να σχολιάσω ότι η Ελλάδα χειρίστηκε άριστα το θέμα Blue Stream.

*Η Ευρώπη περνά θεσμική κρίση. Τι θα γίνει με τις επόμενες διευρύνσεις; Ιδιαίτερα με την Τουρκία.

- Δεν χρειαζόμαστε μόνο διεύρυνση, αλλά και εμβάθυνση και αυτός είναι ο λόγος που το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα είναι απαραίτητο. Ωστόσο, η ευρωπαϊκή οικοδόμηση είναι μια διαδικασία που άλλοτε προχωρεί γοργά και άλλοτε πηγαίνει σημειωτόν. Οσο για την Τουρκία, πρέπει να παίξουμε το χαρτί της. Ειδικά η Ελλάδα, που έχει σταθερή θέση για την είσοδο της Τουρκίας στην Ε.Ε. θεωρώ ότι το χειρίζεται άριστα. Χρειαζόμαστε την Τουρκία στην Κοινότητα για δύο βασικούς λόγους: Μία δημοκρατική Τουρκία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης -και μόνο μία δημοκρατική Τουρκία θα γίνει μέλος- χαρίζει περισσότερη ασφάλεια στην Ευρώπη. Δεύτερον, θα μπορούσε να είναι υπόδειγμα για μια επιτυχημένη διασύνδεση ενός μη φονταμενταλιστικού Ισλάμ με την Ευρώπη.

* Στη χώρα σας, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μεγάλη πτώση του SPD. Τελικά, ο μεγάλος συνασπισμός στην κυβέρνηση ήταν σωστή επιλογή;

- Δεν θα έλεγα ότι το SPD δεν τα πηγαίνει καλά. Τώρα τι λένε οι δημοσκοπήσεις... θα σας μιλήσω μόνο για τη δική μου εμπειρία, όταν λίγες εβδομάδες πριν απ’ τις εκλογές με έβγαζαν μεγάλο χαμένο. Θεωρώ, πάντως, ότι ο μεγάλος συνασπισμός λειτούργησε και ότι πιθανότατα θα υπάρξει και νέος το 2009. Μόνο που το κόμμα μου έχει πιθανότητες ν’ αναλάβει τότε τον ηγετικό ρόλο σ’ αυτόν. Ο Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ως υποψήφιος καγκελάριος, έχει πολλές πιθανότητες να κρατήσει το λάβαρο της νίκης.

*Θα το συστήνατε και σε άλλους ως λύση; Ξέρετε, και στην Ελλάδα οι δημοσκοπήσεις δεν δίνουν νικητή για τις επόμενες εκλογές...

- Προφανώς, δεν πρόκειται να σχολιάσω την εσωτερική πολιτική κατάσταση της Ελλάδας! Το μόνο σχόλιο είναι αυτό που λέμε στη Γερμανία: το τι κάνουν οι φίλοι μας -και γνωρίζω αρκετά τον κύριο Καραμανλή από προηγούμενες συνεργασίες μας- «είναι δική τους μπίρα». Γενικά, θα έλεγα ότι φυσικά είναι καλύτερο να είσαι στην κυβέρνηση μόνος σου. Ομως, το γεγονός ότι μεγάλα κόμματα από το κέντρο προς τα δεξιά ή αριστερά δεν είναι σε θέση να κερδίσουν την πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο αποτελεί πια μια ευρωπαϊκή εμπειρία τού σήμερα. Ετσι, το κάθε μεγάλο κόμμα είναι υποχρεωμένο να ψάξει εταίρους. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να βρεις εταίρο ανάμεσα στα μικρά κόμματα -τα οποία συνήθως προσφέρονται- και τελικά ντε φάκτο αποφασίζεις να συνεργαστείς με το άλλο μεγάλο κόμμα. Τελικά, είναι η αναξιοπιστία των μικρών που οδηγεί τους μεγάλους σε συνεργασία. Είναι πολύ σημαντικό, πάντως, να μην «καβαλήσει κανείς το καλάμι» και να μη θέσει εμπόδια αρχής. Γιατί τότε δεν θα μπορέσει να υπερπηδήσει τις όποιες δυσκολίες υπάρξουν.

*Πολλοί σήμερα ξαναγυρίζουν στις «παλιές καλές» σοσιαλδημοκρατικές συνταγές. Είναι αρκετά σύγχρονες και αρκετά αποτελεσματικές;

- Οι παλιές συνταγές δεν βοηθούν ποτέ ιδιαίτερα σ’ ένα παγκοσμιοποιημένο κόσμο. Οι παλιές αρχές, όμως, η δημοκρατία, η κοινωνική δικαιοσύνη, η ελευθερία ισχύουν πάντοτε. Το ερώτημα είναι ποια είναι η σημασία τους σ’ ένα πλαίσιο που έχει αλλάξει εκ βαθέων. «Ναι» στην κρατική βοήθεια, αλλά με μέτρο. Η νεοφιλελεύθερη ιδεολογία υποστηρίζει ότι δεν χρειάζεται κρατική αρωγή. Λάθος. Η κομμουνιστική ιδεολογία πιστεύει ότι δεν χρειάζεται ελευθερία σε κανένα επίπεδο. Λάθος και αυτό! Η σωστή ισορροπία ανάμεσα στα δύο είναι κάτι που προσπαθούν οι σοσιαλδημοκράτες.

Θέματα επικαιρότητας: Χρηματοπιστωτική κρίση

Ο κόσμος του μαύρου κύκνου

Joschka Fischer, 2009-05-08

Στη σημερινή παγκόσμια οικονομική κρίση η εικόνα ενός μαύρου...

Περισσότερα

Απογαλακτισμός από το «αποθεματικό δολάριο» θα έκανε καλό και στις ΗΠΑ

Τζόζεφ Στίγκλιτς, 2009-04-25

Ενα νέο αποθεματικό νόμισμα που δεν θα στηρίζεται αποκλειστικά...

Περισσότερα
Ελίζα Παπαδάκη

Αλλαγή λογικής επιβάλλει η κρίση

Ελίζα Παπαδάκη, 2009-04-22

Φρικτή θα είναι η φετινή χρονιά συρρίκνωσης της παγκόσμιας...

Περισσότερα
Ελίζα Παπαδάκη

Εκμεταλλεύονται την κρίση

Ελίζα Παπαδάκη, 2009-04-15

Μηδενική ανάπτυξη φέτος, μείωση της απασχόλησης γύρω στο...

Περισσότερα
Ελίζα Παπαδάκη

Η ύφεση είναι εδώ!

Ελίζα Παπαδάκη, 2009-04-12

Στάσιμη θα είναι φέτος η ελληνική οικονομία, προβλέπει...

Περισσότερα
Ελίζα Παπαδάκη

Γέφυρα η κρίση

Ελίζα Παπαδάκη, 2009-04-08

Είναι καλό ότι συνήλθαν στις 2 Απριλίου οι ηγέτες των 20 μεγαλύτερων...

Περισσότερα

Η κρίση υπογραμμίζει τις διαφορές ΗΠΑ- Ευρώπης

Joschka Fischer, 2009-04-03

Στις όχθες του Ρήνου και στην Πράγα, το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή...

Περισσότερα

Πήραμε πολύ μεγάλο ρίσκο

Thomas Friedman, 2009-04-02

Δεν περιμένω πολλά από τη συνάντηση της G20, αλλά εάν είχα...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

Bing bang στην Κεντροαριστερά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-10-06

...Ο ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία οφείλει να συμμετέχει...

Ζητούμενο η ποιότητα  της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Ζητούμενο η ποιότητα της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

2024-09-28

Αν την ευθύνη για την χρεοκοπία και την πολυεπίπεδη κρίση...

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

Πάμε ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ

2024-09-26

Πιστεύω ότι η ελληνική κοινωνία χρειάζεται έναν ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ...

Θόδωρος Τσίκας

Κρίσιμο όριο ο χειμώνας για το ουκρανικό μέτωπο

Θόδωρος Τσίκας, 2024-09-29

Ο χειμώνας αλλάζει τις συνθήκες του πολέμου στην περιοχή...

Γεράσιμος Μοσχονάς

Λάμψη, ταλέντο και μετά κενό

Γεράσιμος Μοσχονάς, 2024-09-22

Εν αρχή ην το γνωστικό κενό. Η μη καλή γνώση της χώρας, του...

Γιάννης Δρόσος

Η καθαίρεση

Γιάννης Δρόσος, 2024-09-16

Για ζητήματα κρίνει αποφασιστικά το ίδιο το κόμμα, μέσω...

Στέργιος Καλπάκης

3 σημεία για την επόμενη ημέρα στον ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ

Στέργιος Καλπάκης, 2024-09-12

Η διχαστική ομιλία Κασσελάκη στην έναρξη των εργασιών της...

Ελληνοτουρκικά, εξαΰλωση του ρεαλισμού

Κώστας Κωστής, 2024-09-22

Δεν είμαι ειδικός στις διεθνείς σχέσεις, πολύ περισσότερο...

Καταστατικό ΣΥΡΙΖΑ: Από την άγνοια, στη διαστρέβλωσή του

Τρύφων Αλεξιάδης, 2024-09-14

Οι πρόσφατες εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ, έφεραν ξανά στη δημοσιότητα...

Μαρία Ρεπούση

Η μεγάλη περιπέτεια του ΣΥΡΙΖΑ

Μαρία Ρεπούση, 2024-09-14

Μετά τη διπλή ήττα του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία στις...

Θανάσης Θεοχαρόπουλος

H δημοκρατία έχει κανόνες, ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. προχωρά μπροστά

Θανάσης Θεοχαρόπουλος, 2024-09-11

Πριν από περίπου έναν χρόνο εκλέχθηκε πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική...

Κώστας Καλλίτσης

Καθημερινότητα και μεταρρυθμίσεις

Κώστας Καλλίτσης, 2024-09-08

Μεταρρυθμίσεις ή φροντίδα για την καθημερινότητα; Συνήθως...

×
×