Αποπληθωρισμός
Δημήτρης Χατζησωκράτης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2008-11-27
Η «χαμένη δεκαετία» του ΄90 στην Ιαπωνία δεν είναι τόσο μακρινή. Έχει υπάρξει. Και τώρα εμφανίζεται ως ένα πιθανότατο σενάριο.
Εξηγούμαι. Αποπληθωρισμός σημαίνει ότι τα προϊόντα που παράγονται σε μια οικονομία, δεν πωλούνται λόγω έλλειψης ζήτησης, φαινόμενο που με τη σειρά του οδηγεί σε διαρκή συρρίκνωση των τιμών. Οι επιχειρήσεις μη πωλώντας τα αδιάθετα αγαθά, σταματούν την παραγωγή νέων. Συνέπεια η ανεργία και το πάγωμα επενδύσεων. Οι τράπεζες, παρά την ρευστότητα, που διασφάλισαν, διστάζουν και πολύ προσεκτικά προβαίνουν σε δανεισμό. Αλλά και οι επιχειρήσεις δεν επιδιώκουν να αναλάβουν εύκολα ρίσκα. Και οι καταναλωτές περιορίζουν επί πλέον τη ζήτηση. Έτσι η συνολική οικονομία «παγώνει», έστω πλέον και με επιτόκια που αγγίζουν το μηδέν.
Ήδη από τις αρχές του φθινοπώρου η Συνομοσπονδία των Ευρωπαϊκών Συνδικάτων(ΣΕΣ) εξέπεμψε σήμα κινδύνου για την πραγματική οικονομία.
Οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες έσπευσαν να σώσουν το χρηματοπιστωτικό κομμάτι της οικονομίας στηρίζοντας ευθέως την τραπεζική δραστηριότητα και μειώνοντας τα επιτόκια. Όμως η πραγματική οικονομία έχει άμεση ανάγκη διοχέτευσης των όποιων διαθεσίμων πόρων. Η οικονομική δραστηριότητα, η συνολική ζήτηση και η απασχόληση απαιτούν μια άμεση στήριξη.
Αν δεν υπάρξει στήριξη, η επιβράδυνση της πραγματικής οικονομίας θα καταστρέψει μεγάλο τμήμα των κεφαλαίων που κατευθύνονται για τη διάσωση των τραπεζών και θα οδηγήσει σε γρήγορη πτώση του πληθωρισμού ενισχύοντας το ρίσκο να γίνει αρνητικός ο πληθωρισμός και η οικονομία να πέσει στην παγίδα του αποπληθωρισμού.
Πριν η σπειροειδής έλικα με την καθοδική φορά ξεκινήσει, απαιτούνται πολιτικές πρωτοβουλίες, σε πανευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, ώστε να αποφευχθούν πολιτικά λάθη, με βάση και την Ιαπωνική εμπειρία, ώστε:
- να πέσουν τα επιτόκια τάχιστα πριν ο πληθωρισμός φτάσει στο σημείο μηδέν.
- να ανατραπούν οι πιέσεις απομείωσης των μισθών και συντάξεων πάραυτα. Η συνολική ενεργός ζήτηση να αυξηθεί με κάθε πρόσφορο μέσο(μισθολογικές αυξήσεις, φορολογικές ελαφρύνσεις, κοινωνικές υπηρεσίες, νέες θέσεις εργασίας)
- να προωθηθούν πολιτικές ραγδαίας αύξησης των δημοσίων επενδύσεων και επεκτατικές πολιτικές για επενδύσεις στο περιβάλλον, στην ενέργεια και στις νέες τεχνολογίας.
Για την ελληνική κυβέρνηση όλα αυτά σημαίνουν κάτι;