Οχι βία στη βία

Βρέθηκα στην πλατεία Συντάγματος, σε μια καθιστική διαμαρτυρία πολύ νέων ανθρώπων, για την εν ψυχρώ δολοφονία του Αλέξη από τον ειδικό φρουρό. Καθόντουσαν ήρεμοι και θλιμμένοι και είχαν στα μάτια τους μια ειρηνική οργή. Μίλησα με κάποιους από αυτούς και έδειξαν τη χαρά τους που κάποιος μεγάλος άνθρωπος καθόταν μαζί τους στην άσφαλτο. Τους ρώτησα αν σε άλλες περιπτώσεις φορούν κουκούλα και αν συγκρούονται με τους αστυνομικούς υπαλλήλους. Μου απάντησαν «ναι» και μου εξήγησαν πως το κάνουν για να αποφύγουν τα χειρότερα. Και σαν απόδειξη μια κοπέλα μού έδειξε τα χέρια της που ήταν μπλαβιά από τις κλομπιές. Τους είπα γιατί δεν το καταγγέλλουν. Υπάρχουν εφημερίδες, κόμματα, Δικαιοσύνη. Μου απάντησαν πως γι’ αυτούς δεν υπάρχει τίποτα και πρέπει οι ίδιοι να προφυλάξουν τον εαυτό τους από την αυθαίρετη αστυνομική βία.

Λίγο αργότερα, στην οδό Φιλελλήνων, πέφτω πάνω σε μια κλούβα των ΜΑΤ και απ’ έξω ήταν κάποιοι αστυνομικοί που τρώγαν ένα σάντουιτς. Ηταν αξύριστοι και ταλαιπωρημένοι. Κάποιος με γνώρισε και μου απηύθυνε το λόγο. Το αίτημά τους το έχω ακούσει πολλές φορές. Γιατί δεν κάνετε κάτι και για μας. Και εμείς είμαστε είκοσι ένα χρόνων και μεις είμαστε και η γενιά των 700 ευρώ. Ενας μάλιστα μου έδειξε και ένα σημάδι που είχε στο πρόσωπο από μια πετριά. Τον συμπόνεσα με τον ίδιο τρόπο που συμπόνεσα την κοπέλα. Σκέφθηκα πως θεωρητικά θα μπορούσε να ήταν ο ίδιος άνθρωπος που χτύπησε την κοπέλα ή μπορεί η ίδια η κοπέλα να ήταν αυτή που του έριξε την πετριά.

Και υπάρχει πάντα το ακροδεξιό στερεότυπο που λέει πως καταδικάζουμε τη βία από όπου και αν προέρχεται και που στην ουσία σημαίνει πως νόμιμη άμυνα και άδικη επίθεση είναι το ίδιο πράγμα. ΕΑΜ και Ναζί κατακτητές ήταν το ίδιο πράγμα; Οι ψευτορουκέτες των Παλαιστινίων είναι το ίδιο με τα F16, τα ελικόπτερα Απάτσι και τα τεθωρακισμένα; Το πρόβλημα για μένα είναι πολύ βαθύτερο και εξαιρετικά πολύπλοκο. Γιατί ακόμα η ανθρωπότητα να μην έχει διδαχτεί από τον 20ό αιώνα, το φονικότερο αιώνα όλων των εποχών, και ακόμα η βία και ο πόλεμος να είναι η τρέχουσα εξωτερική πολιτική των ισχυρών αυτού του πλανήτη; Πιστεύω πως ακόμα η εποχή της βαρβαρότητας δεν έχει τελειώσει και η βία είναι η μόνη γλώσσα που γνωρίζει. Μεγάλοι άνθρωποι του Πολιτισμού, όπως ο Γκάντι, ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και πολλοί άλλοι λιγότερο γνωστοί, δεν μπόρεσαν με τη φιλοσοφία τους να καθιερώσουν ένα άλλο τρόπο σκέψης, που θα στηρίζεται στο επιχείρημα και στον διάλογο. Και αυτό είναι δουλειά της Αριστεράς, όχι μόνο της πολιτικής, αλλά κυρίως της κοινωνικής.

Η βία δεν είναι ποτέ αριστερή. Είναι η αποσαφήνιση της εξουσίας που έχει δικαίωμα στη ζωή και στον θάνατο του άλλου. Και είναι αλήθεια πως το αναρχικό και το κομμουνιστικό κίνημα είχαν θεσμοθετήσει την «επαναστατική βία» ήδη από τον 19ο αιώνα. Αλλά ο αναρχισμός αν έγινε παγκόσμιο κίνημα (θα επανέλθουμε σε αυτό, φέτος έτος Προυντόν) δεν ήταν για τη βία του, αλλά για τον πλούτο των ιδεών του και που σήμερα είναι πιο επίκαιρες από ποτέ. Και μπορεί τα κομμουνιστικά καθεστώτα να κέρδισαν την εξουσία με τα όπλα, αλλά την κράτησαν και με τα όπλα, και δημιούργησαν ολοκληρωτικά καθεστώτα. Είναι χαρακτηριστικό πως ακόμα και ο σημερινός «Ριζοσπάστης» (28.12.08) υπερασπίζεται τον φόνο διαδηλωτών από αστυνομικούς έστω και με τη μορφή διηγήματος, γιατί αυτό είναι στο πλαίσιο του σταλινισμού του.

Αλλά η ελπίδα πεθαίνει τελευταία. Στη χθεσινή «Ε», η Κάτια Αντωνιάδη δίνει τα καλά νέα από το Διαδίκτυο. Χιλιάδες άνθρωποι συμπαρίστανται στον νεαρό Διαμαντή, με τον ίδιο τρόπο που είχαν κλάψει τον Αλέξη. Ισως να είναι καιρός να διεκδικήσουμε με συλλαλητήρια τη μη βία και τη σύσταση κοινοβουλευτικής επιτροπής για την αστυνομία, όπως πρότεινε η ΠΟΑΣΥ και υιοθέτησε ο Αλ. Αλαβάνος και την πρότεινε με επιστολή του στον πρόεδρο της Βουλής, κ. Δ. Σιούφα.