«Η ταχεία ανάδυση της Ομάδας της Φραγκφούρτης γυρνά πίσω τους δείκτες στο ρολόι της δημοκρατίας. Τα εκλογικά σώματα παραμερίζονται, καθώς η εντεινόμενη λιτότητα εγκλωβίζει τις πιο αδύναμες χώρες σε μια ατέρμονη βουτιά θανάτου».

Η εκτίμηση ανήκει στην ομάδα των οικονομικών συντακτών και αναλυτών της βρετανικής The Guardian και αποτυπώθηκε, αυτή την εβδομάδα, στο blog της εφημερίδας. Ως «Ομάδα της Φραγκφούρτης» ορίζει δε τους οκτώ ανθρώπους που, κατά τη γνώμη της, λαμβάνουν σήμερα όλες τις σημαντικές αποφάσεις, αγνοώντας και παρακάμπτοντας τους θεσμούς: Λαγκάρντ, Μέρκελ, Σαρκοζί, Ντράγκι, Μπαρόζο, Γιούνκερ, Βαν Ρομπάι και Ρεν.

Στο ίδιο κείμενο, η ομάδα της Guardian σημειώνει τα εξής: «Η Ε.Ε. αντιμετώπιζε πάντοτε προβλήματα με τη δημοκρατία (...) Όταν η Ιρλανδία είπε όχι στη Συνθήκη της Νίκαιας, αναγκάστηκε να φέρει το σωστό αποτέλεσμα σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα.

Όσο για την ΕΚΤ, η οποία διαθέτει τεράστια δύναμη, κανείς δεν γνωρίζει πώς ψηφίζουν τα μη εκλεγμένα μέλη της διοίκησής της, επειδή δεν δημοσιοποιούνται τα πρακτικά των συνεδριάσεων. Σ’ αυτή δε τη φάση που έχει εισέλθει η κρίση χρέους (...) οι άνθρωποι που τελικά θα υποστούν όλο το βάρος των προγραμμάτων λιτότητας, ανακαλύπτουν ότι χειραγωγούνται από τις πολιτικές ελίτ».

ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ

Όποιος νομίζει ότι η συζήτηση για το μέλλον της δημοκρατίας στην ήπειρο όπου αυτή γεννήθηκε έχει να κάνει με μια «βρετανική εξαίρεση», πέφτει έξω.

Ο Γκέοργκ Βάτσλαβεκ, συντάκτης της γερμανικής Ηandelsblatt, σε σχόλιό του με τίτλο «τα όρια της δημοκρατίας», δηλώνει ότι συμμερίζεται τις ανησυχίες που διατυπώνονται - αν και μάλλον προσπαθεί να... τετραγωνίσει τον κύκλο, γράφοντας χαρακτηριστικά: «Οι παράγοντες της αγοράς αποδεικνύουν ότι δεν είναι οι νεκροθάφτες της δημοκρατίας, αλλά τα στηρίγματά της. Κι αυτό διότι έχουν την τύχη να ψηφίζουν κάθε μέρα - και όχι, όπως οι ψηφοφόροι, κάθε τέσσερα χρόνια». Πώς, όμως, ενισχύει η καθημερινή ψήφος των αγορών -και όχι των πολιτών- τη δημοκρατία; Σύμφωνα με τον αρθρογράφο της Handelsblatt, «όταν οι αγορές βγάζουν από το τραπέζι το ένα μετά το άλλο τα πακέτα διάσωσης των υπερχρεωμένων χωρών, όπως συμβαίνει με την Ελλάδα και την Ιταλία, τότε στην πραγματικότητα μπαίνουν στο παιχνίδι οι ψηφοφόροι (...)

Διότι όταν μια κυβέρνηση καταρρέει, πρέπει να εκλεγεί μια νέα». Ο ίδιος θεωρεί ότι αυτό ακριβώς έγινε στην Ιρλανδία και την Πορτογαλία, όχι όμως στην Ελλάδα και την Ιταλία, όπου αναλαμβάνουν τα ηνία οι τεχνοκράτες. «Μπορεί να έχουν πλειοψηφία στα κοινοβούλια, όχι όμως και στην κοινωνία», γράφει, προσθέτοντας ότι «σε χώρες όπως η Ελλάδα, ναι μεν αποτυπώνεται μια αίσθηση του αναγκαίου όσον αφορά τη λιτότητα, αυτό όμως επ’ ουδενί δεν σημαίνει ότι υπάρχει και συναίνεση γύρω από το συγκεκριμένο στόχο».

ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ

Πρακτικά, σε αυτό το σκεπτικό στηρίχθηκε η στήριξη που παρείχε το σύνολο σχεδόν των γερμανικών (και όχι μόνο) ΜΜΕ στην απόφαση του Γ. Παπανδρέου να προκηρύξει δημοψήφισμα - μη δίνοντας παρά ελάχιστη σημασία στα περί «αιφνιδιασμού» των εταίρων της Ελλάδας. Και μπορεί τα δημοψηφίσματα να μην «ισοφαρίζουν» την κυριαρχία των αγορών, σίγουρα όμως δίνουν μια διέξοδο και προσφέρουν μια ευκαιρία δημοκρατικής νομιμοποίησης. Μόνο που, μετά τα αλλεπάλληλα στραπάτσα που έχουν πάθει, οι ευρωπαϊκές ελίτ μάλλον επιχειρούν να τα αποφύγουν, όπως ο διάολος το λιβάνι.