Δύσκολα θα αποφύγουμε τις πρόωρες εκλογές τον Μάρτιο

Μετά τη συνάντηση Σαμαρά-Μέρκελ, εκτιμάτε ότι μπορεί η κυβέρνηση να αλλάξει πολιτική;

Τα αποτελέσματα της συνάντησης της Γερμανίδας Καγκελαρίου με τον κ. Σαμαρά διαψεύδουν τις προσδοκίες που καλλιέργησε η ίδια η κυβέρνηση. Οι όποιες θετικές αναφορές στην πορεία της ελληνικής οικονομίας – φειδωλές, θα έλεγα κι αυτές – δεν μετριάζουν την άρνηση να χαλαρώσει το σύμφωνοσταθερότητας και να περιορισθούν έστω οι πολιτικές λιτότητας. Δεν βλέπω αλλαγή της ασκούμενης πολιτικής.

Να υποθέσουμε, συνεπώς, κύριε Πρόεδρε, ότι η ΔΗΜΑΡ κλίνει στο να μην ψηφίσει Πρόεδρο της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή;

Η Δημοκρατική Αριστερά θα επιμείνει στη γραμμή που χάραξε από την αρχή: θα εκδηλώσει τη θέση της για την προεδρική εκλογή στον συνταγματικά προβλεπόμενο χρόνο. Σε κάθε περίπτωση, η προεδρική εκλογή συναρτάται με τις ασκούμενες πολιτικές, με την έννοια ότι δεν μπορεί να περιμένουμε να υπάρξουν συναινέσεις και συμπτώσεις αν οι πολιτικές συνεχίζουν να διευρύνουν τα κοινωνικά ρήγματα.

Εκτιμάτε ότι κάποιοι έριξαν το όνομά σας για την Προεδρία για να «κάψουν» τυχόν πρόταση; Και μήπως καθυστερήσατε να πείτε «δεν με ενδιαφέρει η Προεδρία»;

Όταν κάποιοι δεν επιθυμούν να ακούσουν, δεν ακούουν. Επαναλαμβάνω από τις αρχές του χρόνου ότι είμαι Πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς και με ενδιαφέρει να είμαι παρών στη διαδικασία ανασυγκρότησης του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Το ίδιο υπογράμμισα και από τη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Όσο για το εάν κάποιοι έριξαν το όνομά μου στο ανακυκλωτή της προεδρολογίας για να το «κάψουν», όπως λέτε, ειλικρινά δεν το γνωρίζω.

Για πολλούς, η ΔΗΜΑΡ μοιάζει να είναι το κόμμα κλειδί για την ανάδειξη ή όχι Προέδρου της Δημοκρατίας από την παρούσα Βουλή. Είστε έτοιμοι να σηκώσετε το βάρος των εξελίξεων;

Δεν διστάσαμε ποτέ να σηκώσουμε το βάρος των εξελίξεων και το γνωρίζετε. Θα το κάναμε και τώρα με μοναδικό γνώμονα το συμφέρον της χώρας και της κοινωνίας. Η Δημοκρατική Αριστερά είναι δύναμη ουσιαστικής σταθερότητας.

Ανεξαρτήτως τι θα συμβεί με την Προεδρία της Δημοκρατίας, κάλπες πότε εκτιμάτε ότι θα στηθούν;

Η μία περίπτωση είναι να οδηγηθούμε σε πρόωρη προσφυγή σε σχέση με την εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας. Η δεύτερη είναι η ίδια η κυβέρνηση να θελήσει να προκαλέσει εκλογές με την επίκληση μείζονος εθνικού λόγου, προοπτική που φαίνεται να την απομακρύνει το «βατερλώ» του ΕΝΦΙΑ και η γενικότερη κατάσταση της κοινωνίας. Με δεδομένη την κοινωνική και πολιτική πόλωση, η εκτίμησή μου είναι ότι δύσκολα θα αποφύγουμε τις πρόωρες εκλογές τον Μάρτιο.

Συμφωνείτε με την πρόταση να καταργηθεί το bonus των 50 εδρών;

Υποστηρίζουμε παγίως την απλή αναλογική ως το μόνο εκλογικό σύστημα που αποτυπώνει γνήσια τους κοινωνικοπολιτικούς συσχετισμούς και διασφαλίζει την ισότητα της ψήφου. Από τον Οκτώβριο του 2013 έχουμε καταθέσει μάλιστα σχετική πρόταση στη Βουλή, με την οποία εισηγούμαστε την κατάργηση του bonus των 50 εδρών. Η θέση μας είναι ότι πρέπει να καταργηθεί κάθε τι που παραμορφώνει την βούληση των εκλογέων. Και δεν είναι μόνο το bonus. Πρέπει να καταργηθεί επίσης το κατώφλι του 3%, το όριοεισόδου στη βουλή, και να κατατμηθούν οι μεγάλες εκλογικές περιφέρειες.

Βρίσκεστε στην τελική ευθεία για το Συνέδριο της ΔΗΜΑΡ. Θα είστε υποψήφιος για Πρόεδρος;

Έχω δηλώσει και με άλλη ευκαιρία ότι το τρίτο συνέδριο της Δημοκρατικής Αριστεράς μπορεί και πρέπει να αποδειχθεί εφαλτήριο μιας νέας πορείας. Η επιδίωξή μας είναι συγκεκριμένη: η ολική επαναφορά της ΔΗΜΑΡ στην κοινωνία και την πολιτική ζωή του τόπου. Όλη η εξουσία ανήκει στους συνέδρους. Αυτοί θα κρίνουν πού λαθέψαμε, αυτοί θα αποφασίσουν για την πολιτική των συμμαχιών, αυτοί θα πουν από ποια θέση θεωρούν πως πρέπει ο καθένας μας να δώσει τη μάχη.

Κι αν πουν ότι πρέπει να διεκδικήσετε πάλι την Προεδρία;

Θα την διεκδικήσω.

Η ΔΗΜΑΡ θα κατέβει στις εκλογές αυτόνομα κύριε Πρόεδρε; Και με ποιες συμμαχίες;

Χωρίς να θέλω να προκαταλάβω τις αποφάσεις του συνεδρίου, θεωρώ ότι η θέση όλων μας είναι υπέρ της πολιτικής και οργανωτικής αυτοτέλειας του κόμματός μας. Η Δημοκρατική Αριστερά ούτε θα διαλυθεί ούτε θα διαχυθεί σε άλλα κόμματα. Θα ανασυγκροτηθεί και θα συμβάλει με τις δυνάμεις της ανανεωτικής αριστεράς, του δημοκρατικού σοσιαλισμού και της πολιτικής οικολογίας στη διαμόρφωση ενός εναλλακτικού σχεδίου, που θα οδηγήσει στην προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου.

«Κυβέρνηση με προοδευτικό πρόσημο» προτείνει ο Ευ.Βενιζέλος. Πώς το σχολιάζετε; Και πού θα τοποθετούσατε πολιτικά το ΠΑΣΟΚ υπό την σημερινή του ηγεσία;

Το ΠΑΣΟΚ βιώνει την αντίφαση να είναι ταυτόχρονα κυβερνητικός εταίρος – άρα, να συνυπογράφει και υπό αυτή την έννοια να νομιμοποιεί τις ασκούμενες πολιτικές – και ταυτόχρονα να διεκδικεί το ρόλο της αντιπολιτευόμενης δύναμης. Πρόκειται για μια δύσκολη ισορροπία, η έκβαση της οποίας θα σφραγίσει και την πολιτική φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ.

Θεωρείτε ότι το ΠΑΣΟΚ έχει θέση στην προοδευτική διακυβέρνηση που προτείνετε;

Αν το ΠΑΣΟΚ μεταβάλλει τη στάση του, αν απεγκλωβιστεί δηλαδή από τις ασκούμενες πολιτικές που σήμερα συνυπηρετεί, μπορεί να γίνει μέρος της προοδευτικής διακυβέρνησης. Υπάρχουν άλλωστε δυνάμεις στο εσωτερικό του που υπογραμμίζουν αυτήν ακριβώς την ανάγκη.

Ο Σταύρος Θεοδωράκης ζητάει και από εσάς –μαζί και από τον Ευ.Βενιζέλο- να εγκαταλείψετε την ηγεσία ώστε να ανασυγκροτηθεί ο χώρος.

Όχι, δεν λέει αυτό ακριβώς. Ο χώρος, κατά δήλωσή του, δεν τον ενδιαφέρει.Λέει κάτι ακόμα πιο ευφάνταστο. Υποστηρίζει ότι δεν συνομιλεί με ηγεσίες κομμάτων, αλλά απευθείας με τη βάση τους. Ενδιαφέρον, ομολογουμένως, και…υπερβατικό.

Υπό ποιες προϋποθέσεις μπορεί να ανασυγκροτηθεί η Κεντροαριστερά, κύριε Πρόεδρε;

Αν και δεν θα επέλεγα τον όρο «κεντροαριστερά» – καθώς τον θεωρώ εξαιρετικά σχηματικό για να αποδώσει τις σύνθετες κοινωνικές συνθήκες που διαμόρφωσε η κρίση – θα έλεγα ότι ο χώρος αυτός δεν μπορεί να ανασυγκροτηθεί παρά μόνο σε αντιπαράθεση με τις νεοφιλελεύθερες ιδέες.Στην προοδευτική διακυβέρνηση του τόπου δεν χωρούν οι συντηρητικές πολιτικές και η ΝΔ.

Το τελευταίο διάστημα, παρατηρείται μία στροφή στις πολιτικές του Αλέξη Τσίπρα. Σε τι βαθμό σας ικανοποιεί;

Ο ΣΥΡΙΖΑ επιχειρεί μια μετατόπιση ανάμεσα σε θέσεις ρεαλιστικές, θέσεις μετριοπαθέστερες από το παρελθόν, και σε θέσεις που εξακολουθούν να είναι ανεφάρμοστες. Στη ΔΕΘ, ο Πρόεδρός του επιχείρησε να επικοινωνήσει και με το ευρύτερο ακροατήριο, το ακροατήριο που αποζητά αλλαγές με μέτρο και υπευθυνότητα, αλλά δοκίμασε να καλύψει και την εσωκομματική κοινή γνώμη. Σε όλη την παρουσία του κ. Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη, η συνύπαρξη των δύο αυτών στοιχείων θεωρώ πως ήταν εμφανής. Ταυτόχρονα, η προσκόλληση σε θέσεις δογματικές εξακολουθεί να είναι παρούσα.

Εξακολουθείτε να αποκλείετε την κυβερνητική συνεργασία μαζί του;

Για μας, μοναδικό εργαλείο για τη συγκρότηση κυβερνήσεων συνεργασίας παραμένει η δυνατότητα ή μη σύναψης προγραμματικών συμφωνιών. Σ’ αυτό το πλαίσιο και στην προοπτική της προοδευτικής διακυβέρνησης, που παραμένει ο διακηρυγμένος στόχος μας, θα αναζητήσουμε συμπτώσεις με τις δυνάμεις του δημοκρατικού σοσιαλισμού, τις συλλογικότητες της πολιτικής οικολογίας και τη ριζοσπαστική αριστερά.

Λίγο μετά την αποχώρησή του από τη ΔΗΜΑΡ, ο Σπύρος Λυκούδης προανήγγειλε την συγκρότηση νέου χώρου. Πώς κρίνετε την κίνησή του;

Καθένας επιλέγει το δρόμο του. Κάλεσα κατ’ επανάληψη τα μέλη της «Μεταρρυθμιστικής Τάσης» και τον Σπύρο να συμμετάσχουν στο συνέδριό μας και να καταθέσουν τις απόψεις τους. Έχω επαναλάβει πολλές φορές ότι στα ανοιχτά δημοκρατικά κόμματα – και τέτοιο επιλέγει να είναι το δικό μας – ο μόνος τρόπος επίλυσης των πολιτικών διαφωνιών είναι ο κανόνας της πλειοψηφίας και η προσφυγή στη βάση. Στη δημοκρατία οι διαφωνίες επιλύονται με δημοκρατικά μέσα. Με πλειοψηφίες, μειοψηφίες, συνέδρια. Δεν επιλύονται ούτε στα τηλεπαράθυρα ούτε στα ραδιόφωνα…

Τι λύση πρέπει να δοθεί για το χρέος κ.Πρόεδρε;

Το χρέος πρέπει να καταστεί βιώσιμο. Και θα καταστεί αν αναδιαρθρωθεί. Στόχος πρέπει να είναι η μείωση της ετήσιας επιβάρυνσης στον προϋπολογισµό και η ομαλοποίηση της µέσης ετήσιας πληρωµής. Σ’ αυτό το πλαίσιο θα μπορούσε να δει κανείς την χρονική µετακύληση των οµολόγων που διακατέχει η ΕΚΤ , την επιστροφή των κερδών που αποκόµισαν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και οι κρατικές τράπεζες, καθώς και τη µείωση των επιτοκίων. Πρέπει να προχωρήσει, ωστόσο, και η αναδροµική εγγραφή του ποσού της ανακεφαλαιοποίησης των Τραπεζών στον Ευρωπαϊκό Μηχανισµό Σταθερότητας (ESM). Χρειάζεται, επίσης, να ξεκινήσει η συζήτηση για την αµοιβαιοποίηση µέρους του χρέους σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ενόψει της διαπραγμάτευσης για το χρέος, μήπως πρέπει να εξαντληθούν τα περιθώρια εθνικής συνεννόησης; Και ποιος εκτιμάτε ότι μπορεί να αναλάβει σχετική πρωτοβουλία;

Υποστηρίζω – το έχω ήδη δηλώσει – να υπάρξει άμεσα μια πρωτοβουλία εθνικής συνεννόησης, προκειμένου ο πολιτικός κόσμος να διεκδικήσει, στη βάση μιας μίνιμουμ συμφωνίας, την επωφελέστερη για τη χώρα αναδιάρθρωση του χρέους. Πώς να γίνει όμως αυτό κυρία Ζαφειριάδου με το ακραίο διπολικό σκηνικό που καλλιεργείται; Στις δημοκρατίες για να υπάρξουν συνεννοήσεις δεν αρκούν ούτε οι ευχές ούτε οι διαπιστώσεις. Απαιτείται πολιτική βούληση. Κι αυτή, εν προκειμένω, δυστυχώς απουσιάζει.

Για λόγους ιστορικούς κ.Πρόεδρε, αλλά θα ήθελα μία απάντηση. Όταν αποχωρήσατε από την κυβέρνηση, είχε συμφωνήσει μαζί σας για αποχώρηση και ο Ευ.Βενιζέλος;

Όχι, δεν υπήρξε καμία τέτοια συμφωνία.