Η φύλαξη των συνόρων

Π.Κ. Ιωακειμίδης, Τα Νέα, Δημοσιευμένο: 2016-02-03

Η Ελλάδα μπορεί de facto να οδηγηθεί εκτός «καθεστώτος Σένγκεν» για την ελεύθερη διακίνηση ατόμων (τυπικά έξοδος χώρας δεν προβλέπεται) λόγω παραλείψεων και αδυναμίας να υλοποιήσει δεσμεύσεις (π.χ. κέντρα υποδοχής – hotspots) αλλά και αποτυχίας να διαμορφώσει μια συνολική στρατηγική πάνω στο θέμα η οποία, μεταξύ άλλων, θα έθετε την Ευρώπη «ενώπιον των ευθυνών της». Και ένας λόγος που δεν έκανε αυτό συνδέεται με παρωχημένες ιδεοληπτικές αντιλήψεις που χαρακτηρίζουν πολιτικές συμπεριφορές και προσεγγίσεις. Η περίπτωση της φύλαξης των συνόρων – μια κύρια πτυχή του προβλήματος και θέμα για το οποίο η χώρα δέχεται τη σκληρότερη κριτική – είναι εξόχως χαρακτηριστική. Είναι αυτονόητο ότι καμιά χώρα δεν θα μπορούσε να φυλάξει αποτελεσματικά τόσο εκτεταμένα θαλάσσια σύνορα και να αναχαιτίσει τη μαζική εισροή προσφύγων χωρίς να παραβιάσει βασικούς κανόνες του διεθνούς και ενωσιακού δικαίου. Πολύ περισσότερο δεν θα μπορούσε να το πράξει η Ελλάδα με τόσο εγγενή διοικητικά προβλήματα και αδυναμίες. Αλλά τα ελληνικά θαλάσσια σύνορα είναι ταυτόχρονα και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και επομένως η φύλαξή τους δεν είναι μόνο ευθύνη της Ελλάδας αλλά ταυτόχρονα και ευθύνη της Ευρώπης.

Πέρα όμως από την (μάλλον ανεπαρκή) συμβολή της Frontex στη σχετική διαδικασία, η Ελλάδα απέφυγε «να εμπλέξει» πλήρως την Ευρώπη στη διαδικασία της φύλαξης αξιοποιώντας όλες τις σχετικές ρυθμίσεις των Συνθηκών. Η Συνθήκη της Λισσαβώνας π.χ. (άρθ. 77) αναφέρεται σε «ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό σύστημα διαχείρισης των εξωτερικών συνόρων.. Η Ελλάδα θα έπρεπε στο πλαίσιο μιας συνολικής στρατηγικής να καλέσει την Ευρώπη να συμμετάσχει πλήρως στη φύλαξη των συνόρων. Θα μπορούσε να επικαλεσθεί στην ολότητά της τη ρήτρα αλληλεγγύης (άρθ. 222 Συνθήκης Λισσαβώνας). Ακόμη η άποψή μου είναι ότι θα μπορούσε να επικαλεσθεί και τη ρήτρα «αμοιβαίας συνδρομής» (του άρθ. 42,7 της ίδιας Συνθήκης ). Μια σωστή ανάγνωση του εν λόγω άρθρου στο πρωτότυπο κείμενό του και όχι στην κακή ελληνική μετάφρασή επιτρέπει την επίκλησή του. Θα μπορούσε με άλλα, πολιτικά λόγια, να πει στου Ευρωπαίους εταίρους μας: «έχετε ευθύνη για τη φύλαξη των εξωτερικών συνόρων, ελάτε να τα φυλάξετε μαζί μας». Και βεβαίως με μια τέτοια στρατηγική η Ευρώπη δεν θα είχε πολλά περιθώρια να κατηγορεί την Ελλάδα για «αποτυχία στη φύλαξη». Δεν ακολουθήσαμε τη στρατηγική αυτή επικαλούμενοι λόγους και ευαισθησίες κυριαρχίας και άλλα ηχηρά παρόμοια. Και φθάσαμε εδώ που φθάσαμε. Αλήθεια, η (ενδεχόμενη) έξοδός μας από το Σένγκεν δεν πλήττει πολύ περισσότερο την κυριαρχία και το κύρος της χώρας;

Θέματα επικαιρότητας: Προσφυγικό-μεταναστευτικό

Τα χαμένα ηχητικά

Πάσχος Μανδαρβέλης, 2025-02-15

Ας μην ανησυχεί ο Συνήγορος του Πολίτη. Σε δύο χρόνια θα...

Περισσότερα

Η πραγματικότητα της μετανάστευσης

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, 2024-01-09

Η μετανάστευση παραμένει πολύ ψηλά στην πολιτική ατζέντα...

Περισσότερα

«Να σηκώσουμε τείχος απέναντι στον λαϊκισμό και στα άκρα»

Μαρία Βασιλείου, 2023-10-01

Η Ελλάδα δεν πρέπει να αφεθεί μόνη της απέναντι στην κλιματική...

Περισσότερα

Ακόμη μία πληγή

Πάσχος Μανδραβέλης, 2023-09-02

Δεν θέλουμε να φανταστούμε τι κλίμα οδύνης και οργής θα...

Περισσότερα

Οι μετανάστες ήταν αθώοι, αλλά η δουλίτσα είχε γίνει

Γιάννης Αλμπάνης, 2023-08-30

Προχτές με σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα αφέθησαν...

Περισσότερα

Η αλήθεια είναι πατριωτικό καθήκον

Ξένια Κουναλάκη, 2023-06-22

Οσοι µετά το ναυάγιο στην Πύλο ζητούν επίμονα απαντήσεις...

Περισσότερα

Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων: η διαφύλαξη της ανθρώπινης ζωής να μπει στο επίκεντρο

Στέλλα Νάνου, 2023-06-20

Η σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων τιμάται στη σκιά του...

Περισσότερα

Η συμφωνία για το μεταναστευτικό στην ΕΕ κι ένα ακόμη ναυάγιο

Λευτέρης Παπαγιαννάκης, 2023-06-15

Είναι η συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το Σύμφωνο...

Περισσότερα

Άρθρα/ Πολιτική

Σωκράτης Φάμελλος

Κυβερνητική πρόταση από το Συνέδριο

Σωκράτης Φάμελλος, 2025-06-08

Η Ιστορία, όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει δείξει ότι οι πολιτικές...

Ποιά εκεχειρία και για πόσο στη Μέση Ανατολή;

Λουκάς Τσούκαλης, 2025-06-25

Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ άνοιξε τις πύλες της κολάσεως...

Στέργιος Καλπάκης

Ισχυρός ΣΥΡΙΖΑ - ΠΣ, καταλύτης για την προοδευτική αλλαγή

Στέργιος Καλπάκης, 2025-06-18

Οι αρνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Αριστεράς στην ειλικρινή...

Θόδωρος Τσίκας

Το αδιέξοδο με το Ιράν και η Συμφωνία του Ομπάμα

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-18

Το 2015 ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, έφτασε μετά...

Κώστας Καλλίτσης

Προεκλογική περίοδος

Κώστας Καλλίτσης, 2025-06-08

Κάτι μάλλον ασυνήθιστο (ακόμα και) για τα ελληνικά δεδομένα...

Η “έσχατη προδοσία” έλειπε από την χορηγία της αντιπολίτευσης προς τον Μητσοτάκη

Γιάννης Τριάντης, 2025-06-07

...Τι εισπράττει η κοινωνία όταν ακούει ότι εγκαλείται κάποιος...

Τα Τέμπη επιστρέφουν

Αγγελική Σπανού, 2025-06-05

Με τέσσερις προτάσεις για τη σύσταση Προανακριτικής, δύο...

Γιάννης Μεϊμάρογλου

Κυβερνητικό μπασκετικό αλαλούμ

Γιάννης Μεϊμάρογλου, 2025-06-04

...Όσο η κυβέρνηση θα συνεχίσει να κλείνει τα μάτια σε μια...

Θόδωρος Τσίκας

Έχει χάσει η Ουκρανία τον πόλεμο;

Θόδωρος Τσίκας, 2025-06-01

Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τη ηθική και γεωπολιτική...

Γιάννης Βούλγαρης

Η Ευρώπη στην εποχή των πολέμων

Γιάννης Βούλγαρης, 2025-05-31

Από τις εκλογές που έγιναν τελευταία στον ευρωπαϊκό χώρο,...

Εχει ο καιρός γυρίσματα;

Τάσος Παππάς, 2025-05-26

Αλλάζουν οι καιροί; Αλλάζουν. Αυτό που χθες αποδοκίμαζες,...

Η κοινή λογική

Μιχάλης Μητσός, 2025-05-23

Oι νέοι στρέφονται προς την Ακροδεξιά. Ακόμη κι αν δεν ψηφίζουν...

×
×