Σχέδιο Άμεσης Διακυβέρνησης της Χώρας. 7 θέσεις της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Την άλλη Κυριακή θα πάμε, σε διάστημα μικρότερο των 45 ημερών, για δεύτερη φορά στις κάλπες. Αυτόν τον μήνα που πέρασε, η ούτως η άλλως δύσκολη κατάσταση στην οποία είχε περιέλθει η χώρα επιδεινώθηκε. Και μαζί κορυφώθηκε η αγωνία των πολιτών για την αυριανή μέρα. Θέλω λοιπόν ευθύς εξ αρχής να σας διαβεβαιώσω ότι η Δημοκρατική Αριστερά και εγώ προσωπικά θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να μην πάει η χώρα για τρίτη φορά στις κάλπες και να υπάρξει κυβέρνηση προοδευτική, σταθερή και αποτελεσματική, που θα αναλάβει να κρατήσει την Ελλάδα στην Ευρώπη και το ευρώ, με την κοινωνία όρθια. Σας το λέω καθαρά : Θα κάνουμε ό,τι είναι δυνατό να μη μείνει η χώρα ακυβέρνητη.

Συναντηθήκαμε με χιλιάδες πολίτες αυτές τις μέρες. Και ακούσαμε την αγωνία τους: Πώς θα ξεφύγουμε από το Μνημόνιο και την κρίση ; Πώς θα κρατηθούμε στο ευρώ; Πώς θα έχουμε κυβέρνηση στις 18 ; Και στα τρία ερωτήματα η Δημοκρατική Αριστερά απαντά συγκεκριμένα και με υπευθυνότητα.

Το αποδείξαμε στις διερευνητικές εντολές.

Εκεί πήραμε πρωτοβουλίες πολύ μεγαλύτερες από αυτές που επέτρεπε το 6%. Σηκώσαμε την διερευνητική εντολή και με την πρότασή μας για συγκρότηση κυβέρνησης ευρείας λαϊκής κοινοβουλευτικής στήριξης, φέραμε τα πράγματα ένα βήμα πριν τη λύση. Προτάξαμε το συμφέρον του τόπου. Άλλοι προτάξανε το κομματικό. Τώρα όμως δεν υπάρχουν περιθώρια για κομματικές σκοπιμότητες.

Η ΔΗΜΑΡ είναι το κόμμα που δεν χρειάζεται να μετακινήσει τη βασική πολιτική της γραμμή. Γιατί είπε από την αρχή την αλήθεια στο λαό και του έδειξε τη ρεαλιστική και συνάμα μαχητική διέξοδο από την κρίση.

Όταν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ θεωρούσαν απαραβίαστο και αδιαπραγμάτευτο το μνημόνιο και ο ΣΥΡΙΖΑ καλούσε σε άλμα στο κενό με την μονομερή καταγγελία του μνημονίου, εμείς προβάλαμε το διπλό στόχο: παραμονή της χώρας στο ευρώ και σταδιακή αποδέσμευση από τις δυσμενείς ρυθμίσεις του μνημονίου. Τότε οι οπαδοί του μνημονίου μας είπαν ότι αυτά τα πράγματα δεν γίνονται, ενώ οι οπαδοί του «όλα η τίποτε» θεώρησαν την πρόταση μας όχι αρκούντως επαναστατική. Σήμερα κάθε καλοπροαίρετος πολίτης εύκολα διαπιστώνει ότι όλη η σοβαρή συζήτηση στον τόπο μας γίνεται ακριβώς πάνω στους δύο άξονες που εξαρχής θέσαμε.

Εμείς ξέραμε ότι η πρόταση μας είναι ρεαλιστική γιατί είχαμε συνυπολογίσει τις θετικές εξελίξεις στην Ευρώπη και το δυνάμωμα των φωνών που αμφισβητούν το μονόδρομο της λιτότητας και τονίζουν την επιταγή της ανάπτυξης και της δίκαιης κατανομής των βαρών.

Αυτή τη θετική για τα ελληνικά συμφέροντα εξέλιξη είχα την δυνατότητα να διαπιστώσω και στο πρόσφατο ταξίδι μου στις Βρυξέλλες. Εκεί είχα την ευκαιρία να συναντηθώ με Ευρωπαίους θεσμικούς παράγοντες και εκπροσώπους πολιτικών δυνάμεων στο Ευρωκοινοβούλιο. Μετέφερα την φωνή του περήφανου και μαχόμενου λαού μας, μίλησα για τις δυσκολίες που περνάμε και για τις δυνατότητες που υπάρχουν για αντιστροφή της κατάστασης. Μετέφερα την απόφαση μας να προχωρήσουμε στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα έπρεπε να δρομολογήσουμε εδώ και χρόνια και ζήτησα την αλληλεγγύη των εταίρων μας.

Προσπάθησα να συμβάλω ώστε να κερδίσει η χώρα μας περισσότερους φίλους και συμμάχους, να βρει μεγαλύτερη κατανόηση, να αρθούν δυσπιστίες και προκαταλήψεις. Και θέλω να σας πω το πολιτικό συμπέρασμα στο οποίο κατέληξα : υπάρχει έδαφος για συζήτηση, για συνεννόηση, τελικά για διαπραγμάτευση . Αυτός είναι ο μόνος δρόμος που πρέπει να περπατήσουμε. Και σ’ αυτόν τον δρόμο δεν είμαστε μόνοι. Μπορούμε; Ναι , μπορούμε.

Όπως όλοι αντιλαμβάνονται το πρώτο που πρέπει να γίνει είναι να σχηματιστεί κυβέρνηση. Το ερώτημα που κυριαρχεί και απευθύνεται προς όλους, αφού δεν θα υπάρχει αυτοδυναμία , είναι « με ποιόν θα συνεργαστείτε».

Εμείς πιστεύουμε ότι το ερώτημα είναι εύλογο. Προηγείται όμως ένα άλλο. Πάνω σε ποιες συγκεκριμένες θέσεις μπορείτε να συμφωνήσετε για να κυβερνήσετε; Και πιστεύουμε ότι αυτό το ερώτημα πρέπει να απαντηθεί τώρα , προεκλογικά και να μην αναζητείται η - ακόμα χειρότερα – να κατασκευάζεται κοινή προγραμματική βάση πρόχειρα κατά την διάρκεια των διερευνητικών εντολών.

Αναλαμβάνουμε λοιπόν σήμερα την πολιτική πρωτοβουλία να παρουσιάσουμε ενώπιον των πολιτών το Σχέδιο Άμεσης Διακυβέρνησης, την προγραμματική μας πρόταση για την προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας. Την απευθύνουμε στους πολίτες και στις πολιτικές δυνάμεις. Παρουσιάζουμε δημόσια, πριν από τις εκλογές όσα θα διαπραγματευτούμε με τα άλλα κόμματα μετά τις εκλογές στο πλαίσιο των διερευνητικών εντολών.

Όσα παρουσιάζουμε, σήμερα, βασίζονται στη συστηματική μελέτη της κατάστασης της πορείας της ελληνικής οικονομίας και των βαρύτατων συνεπειών της στη ζωή των πολιτών.

Σήμερα είναι σαφές Τί μπορούμε να διεκδικήσουμε, Πώς μπορούμε να το πετύχουμε , σε Ποιούς μπορούμε να στηριχτούμε.

Οι θέσεις μας είναι :

Πρώτον, η απόρριψη μονομερούς ενέργειας καταγγελίας του μνημονίου, είτε αυτή προέρχεται από το εσωτερικό είτε , και παρακαλώ την προσοχή σας στο σημείο αυτό, από το εξωτερικό. Το ευρώ είναι αμετάκλητο κεκτημένο.

Δεύτερον, η αποδέσμευση από το Μνημόνιο σταδιακά με διαπραγματεύσεις.

Σταθμίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης της χώρας και την ανάγκη η Ελλάδα να αποκτήσει κυβέρνηση στις 18 Ιουνίου με προοδευτικό πρόγραμμα, Κυβέρνηση ισχυρή για να διαπραγματευτεί με την Ευρωπαϊκή Ένωση, Κυβέρνηση ικανή για να εμπνεύσει εμπιστοσύνη στους πολίτες, Κυβέρνηση σταθερή για να κρατήσει την κοινωνία όρθια, εκπονήσαμε το Σχέδιο Άμεσης Διακυβέρνησης, με συγκεκριμένες προτεραιότητες, στόχους , ρήτρες και δεσμεύσεις. Συγκεκριμένα:

1ον. Κάθαρση στο Πολιτικό Σύστημα.

Ψήφιση νόμου για αναδρομικό έλεγχο των περιουσιακών στοιχείων όσων διετέλεσαν υπουργοί, υφυπουργοί, Γ.Γ Υπουργείων, ανώτεροι κρατικοί λειτουργοί, οι οποίοι διαχειρίστηκαν δημόσιο χρήμα από το 1974 μέχρι σήμερα. Ο νόμος να προβλέπει και να εξασφαλίζει διοικητικά την επιβολή ποινών και τη δήμευση περιουσιών για όσους τα περιουσιακά τους στοιχεία δεν δικαιολογούνται από τα νόμιμα εισοδήματά τους.

Κατάργηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών και υπαγωγή των οικονομικών εγκλημάτων των υπουργών στις διατάξεις του νόμου για τους καταχραστές του Δημοσίου και της καταπολέμησης του ξεπλύματος μαύρου χρήματος. Κατάργηση της βουλευτικής ασυλίας. Δραστική μείωση των βουλευτικών αποζημιώσεων και κατάργηση της αποζημίωσης για συμμετοχή στις επιτροπές της Βουλής. Κατάργηση της βουλευτικής σύνταξης και συνταξιοδότηση των βουλευτών μόνον από τον ασφαλιστικό τους φορέα, όπως ο κάθε πολίτης και εφόσον βέβαια θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Μείωση στο μισό της κρατικής επιχορήγησης των πολιτικών κομμάτων. Δραστικός περιορισμός του αριθμού των ειδικών συμβούλων και συνεργατών των υπουργών και βουλευτών, καθώς και των ατελειών που απολαμβάνουν. Πλήρης έλεγχος των οικονομικών των κομμάτων και των βουλευτών από ανεξάρτητο θεσμικό όργανο, χωρίς συμμετοχή πολιτικών προσώπων.

Αλλαγή του εκλογικού νόμου με καθιέρωση της απλής αναλογικής.

2ον. Αποδέσμευση από το Μνημόνιο

• Επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής έως και το 2017. Αλλαγή της ρύθμισης του μνημονίου, σύμφωνα με την οποία δεσμεύονται όλα τα έσοδα στην εξυπηρέτηση του χρέους, ώστε να υπάρξουν δυνατότητες για κοινωνικές και αναπτυξιακές πολιτικές.

Πάγωμα των περικοπών του Ιουνίου σε μισθούς και συντάξεις. Κατάργηση της Πράξης για τη μείωση του κατώτατου μισθού, που συμπαρέσυρε προς τα κάτω το σύνολο των αμοιβών. Επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και της μετενέργειας. Προοδευτική φορολογική μεταρρύθμιση και πάταξη της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς και της παραοικονομίας, με την άμεση σύνταξη περιουσιολογίου και την ηλεκτρονική διασύνδεση των εφοριών με όλους τους εμπλεκομένους φορείς. Καθολική εφαρμογή του «πόθεν έσχες». Λιγότερους φόρους από τους αδύναμους-Περισσότερους από τους ισχυρούς. Αύξηση του αφορολογήτου. Φορολόγηση της ακίνητης Εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας.

3ον .Παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας.

Αναπτυξιακό Πρόγραμμα 30 δισεκατομμυρίων ευρώ για να δώσουμε δουλειά σε νέους και ανέργους. Επενδύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας με ενσωμάτωση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Επενδύσεις Έντασης Εργασίας. Ανάπτυξη με όρους προστασίας του περιβάλλοντος και αειφορίας. Εξαίρεση των Δημοσίων Επενδύσεων από τον υπολογισμό του ελλείμματος. Παροχή άμεσης ρευστότητας από τις Τράπεζες στις επιχειρήσεις τουλάχιστον του 25% των κεφαλαίων της ανακεφαλαιοποίησης. Ευρωπαϊκή εγγύηση των καταθέσεων. Ρυθμίσεις δανείων για ανέργους και φτωχούς. Ισχυρός ρόλος του Δημοσίου στις διοικήσεις των τραπεζών με τριετή επιχειρηματικά σχέδια, με στόχο την επιστροφή στο Κράτος των κεφαλαίων της ανακεφαλαιοποίησης.

Μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας: σπάσιμο των καρτέλ, σπάσιμο των ολιγοπωλιακών αγορών και των εναρμονισμένων πρακτικών, μείωση του ΦΠΑ σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, ενίσχυση καταναλωτικών συνεταιρισμών και άμεση σύνδεση παραγωγού-καταναλωτή.

4ον . Αγροτική Ανάπτυξη και ανασυγκρότηση της υπαίθρου.

Ενεργή συμμετοχή στις διαπραγματεύσεις για τη νέα ΚΑΠ διεκδικώντας :

• την αύξηση του προϋπολογισμού , σε σχέση με την τελική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

• Δικαιότερη κατανομή των πόρων της ΚΑΠ, βάσει κοινωνικά δίκαιων κριτηρίων, όπως το μερίδιο του γεωργικού εισοδήματος στο ΑΕΠ και το ποσοστό απασχόλησης στο γεωργικό τομέα.

• Άμεση Επιστροφή ΦΠΑ στους αγρότες. Χρηματοδότηση 2,3 δις ευρώ από τις Κοινοτικές Επιδοτήσεις στον πρωτογενή τομέα.

• Παροχή γης και κατάρτισης σε αγρότες και νέους για να κερδίσουμε τη μάχη στο εμπορικό ισοζύγιο των τροφίμων.

• Δημιουργία Τοπικών Συμφώνων Ανάπτυξης με έμφαση στη σύζευξη Ποιοτικής Γεωργίας-Τουρισμού-Πολιτισμού.

5ον. Μετανάστευση -Ασφάλεια των πολιτών.

Ανασυγκρότηση των πόλεων και των υποβαθμισμένων γειτονιών με δημόσια έργα και κίνητρα για ιδιωτικά έργα, με στόχο την επανακατοίκηση των πόλεων και την αναβάθμιση των περιουσιακών στοιχείων των κατοίκων. Χρηματοδότηση των έργων μέσω της ένταξης των επτά μεγάλων δήμων της χώρας στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανασυγκρότησης Πόλεων. Αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης με αναθεώρηση της Συμφωνίας Δουβλίνο ΙΙ. .Εγγύηση της Νομιμότητας και της Ασφάλειας ως ατομικού δικαιώματος και ως δημόσιου αγαθού για όλους: Έλληνες και νόμιμους μετανάστες. Εφαρμογή του νόμου για τους παράνομους μετανάστες.

6ον. Υπεράσπιση και Διεύρυνση του Κοινωνικού Κράτους.

Προώθηση νομοθετικών ρυθμίσεων που υλοποιούν το δίχτυ κοινωνικής προστασίας ανέργων και φτωχών. Καθιέρωση επιδόματος για τους φτωχούς. Αύξηση και επιμήκυνση των επιδομάτων ανεργίας. Ενεργητικές πολιτικές καταπολέμησης της φτώχειας και της ανεργίας. Κατοχύρωση των κοινωνικών αγαθών της Εκπαίδευσης και της Υγείας, με άμεση αντιμετώπιση των χρηματοδοτικών προβλημάτων στα Πανεπιστήμια , τα Σχολεία, τα Νοσοκομεία και τον ΕΟΠΥΥ.

7ον. Εξωτερική Πολιτική

Πρωτοβουλίες για την υπογραφή με την Τουρκία moratorium ώστε να παγώσουν με ασφάλεια οι εξοπλιστικές δαπάνες για μια πενταετία.

Ενεργητική προώθηση των διαπραγματέυσεων με τη FYROM για την επίλυση το ζητήματος της ονομασίας.

Αυτές τις 7 θέσεις προτείνουμε στις πολιτικές δυνάμεις της χώρας.

Εμείς σε κάθε περίπτωση με αυτές θα προσέλθουμε.

Για να ξέρουν οι πολίτες τι θα πράξουμε.

Οι πολίτες κρατάνε το κλειδί της λύσης στα χέρια τους.

Τους ζητάμε να ενισχύσουν τη ΔΗΜΑΡ.

Τη μεταρρυθμιστική, ευρωπαϊκή, την αριστερά του δημοκρατικού σοσιαλισμού, τη μόνη που σήμερα μπορεί να αντισταθεί στον ψευδεπίγραφο δικομματισμό που προσπαθούν να στήσουν.

Τους λέμε : μας γνωρίσατε και ξέρετε ότι μπορείτε να μας εμπιστευτείτε. Μην διστάσετε λοιπόν αυτή την φορά να μας δώσετε την ψήφο σας.

Θα την τιμήσουμε και θα την αξιοποιήσουμε. Θα πιάσει τόπο.

Δώστε μας εντολή για λύση. Ακόμα περισσότερο, δώστε μας την τρίτη και καθοριστική εντολή για λύση.

Αναδείξτε τη ΔΗΜΑΡ σε ισχυρή, ρυθμιστική δύναμη.

Ακολουθούν οι ερωτήσεις και οι απαντήσεις από τη διακαναλική συνέντευξη τύπου του προέδρου της ΔΗΜ.ΑΡ. Φώτη Κουβέλη:

Γ. ΠΟΛΥΜΕΡΟΣ («ΝΕΤ»): Πρόεδρε σας άκουγα τις προηγούμενες ημέρες, σας άκουσα και σήμερα, αναπτύξατε αυτά τα 7 σημεία για τη διακυβέρνηση, όπως είπατε, χαρακτηριστικά, μάλιστα το αναφέρατε ως άμεσο σχέδιο για τη διακυβέρνηση της χώρας.

Κάτι παρόμοιο είχε κάνει και ο Αντώνης Σαμαράς με 18 σημεία, 18 προτάσεις και ο κ. Βενιζέλος με άλλες 6 προτάσεις. Πού μπορεί να βρίσκουν μεταξύ τους αυτές οι τρεις διαφορετικές θέσεις κοινά σημεία στο ενδεχόμενο που αύριο κληθείτε να συμμετάσχετε σε μια κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας – ΠΑΣΟΚ;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Η αναζήτηση των κοινών σημείων βεβαίως είναι μια υπόθεση η οποία μπορεί να υπάρξει. Αλλά πρέπει να σας πω ότι εμείς προτείνουμε σχέδιο διακυβέρνησης ενώ ουσιαστικά οι άλλες δυο προτάσεις είναι παράθεση συγκεκριμένων αιτημάτων. Και κατά τούτο η διαφορά.

Όμως το σχέδιο άμεσης διακυβέρνησης που προτείνει η ΔΗΜΑΡ, αναδεικνύει τη δυνατότητα εφ’ όσον το θελήσουν οι άλλες πολιτικές δυνάμεις, να υπάρξει κοινός πολιτικός τόπος. Βεβαίως πάντοτε με ειδική επισήμανση και αναφορά τους δυο όρους στους οποίους επιμένουμε: Σταθερή πολιτική που κρατάει τη χώρα στην Ευρωζώνη και στο ευρώ και άμεση έναρξη διαπραγματεύσεων για τη σταδιακή αποδέσμευση από τους όρους και τις ρυθμίσεις του μνημονίου.

Χ. ΤΣΙΓΟΥΡΗΣ («MEGA»): Κύριε Πρόεδρε, φαίνεται να κλείνετε την πόρτα στο ΣΥΡΙΖΑ καθώς απορρίπτετε σ’ ένα από τα δυο σημεία, κάθε μονομερή ενέργεια καταγγελίας του μνημονίου την ώρα που ο ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι η κατάργηση του μνημονίου, ακύρωση ίσως με νόμο στη Βουλή, θα είναι ιδιωτική πράξη μιας κυβέρνησης όπως την οραματίζεται.

Παράλληλα στο σημείο 2 της διαδικασίας αποδέσμευσης από το μνημόνιο μιλάτε για κατάργηση της πράξης για μείωση του κατώτατου μισθού που συμπαρέσυρε προς τα κάτω το σύνολο των αμοιβών. Αν αυτό δεν είναι σε συμφωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους, δεν αποτελεί μονομερή ενέργεια;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Σε ό,τι αφορά το πρώτο μέρος του ερωτήματός σας κ. Τσιγουρή πρέπει να σας πω ότι εμείς ήδη από τη δεύτερη εντολή, διερευνητική εντολή, όταν η εντολή ήταν στα χέρια του ΣΥΡΙΖΑ, προσήλθαμε και είπαμε προχωρήστε, συγκροτήστε κυβέρνηση και στο πλαίσιο ενός κοινού προγράμματος θα έχετε τη στήριξή μας.

Κατά συνέπεια όχι μόνο δεν αποκλείσαμε το ΣΥΡΙΖΑ αλλά αντίθετα τον προτρέψαμε να συγκροτηθεί εκείνη τη στιγμή στο πλαίσιο της δεύτερης διερευνητικής εντολής κυβέρνηση και μάλιστα προοδευτικού χαρακτήρα και με πρόσημο, με σφραγίδα της Αριστεράς. Δεν το θέλησε, διότι επέλεξε την προσφυγή στις δεύτερες εκλογές, αυτές της 17ης Ιουνίου, προφανώς υπολογίζοντας ότι αυτό εξυπηρετούσε το κομματικό εκλογικό συμφέρον του.

Ο ΣΥΡΙΖΑ βεβαίως έχει μία κυμαινόμενη θέση αναφορικά με το μνημόνιο, ξεκινώντας από τη μονομερή καταγγελία του μνημονίου, μετατοπιζόμενος στην τριετή παύση πληρωμών λίγο αργότερα, μετά στην τριετή στάση πληρωμών, εντέλει με την επιστολή προς Μπαρόζο και Ρομπάι για τη γενική επανεξέταση του συνολικού στρατηγικού πλαισίου και προσφάτως ομιλεί για μορφή καταγγελίας του μνημονίου και μάλιστα επιλέγει να λέει πολιτική καταγγελία.

Η επόμενη ημέρα κ. Τσιγουρή είναι κρίσιμη ημέρα για όλους. Και μετατοπίσεις μπορούν να υπάρξουν μέσα από το εκλογικό αποτέλεσμα αναμφισβήτητα και κυρίως κάτω από τη μεγάλη πίεση των πραγμάτων και της κοινωνίας και κάτω από την αδήριτη ανάγκη η χώρα να έχει μία προοδευτική κυβέρνηση.

Ακριβώς γι’ αυτό και από σήμερα εμείς μιλάμε για ένα σχέδιο άμεσης διακυβέρνησης. Έχουμε τη βεβαιότητα, όσο και την πολιτική εκτίμηση, ότι πρόκειται για ένα σχέδιο προοδευτικής διακυβέρνησης του τόπου και βεβαίως με προφανή το ρεαλισμό της πρότασής μας.

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα στο οποίο αναφερθήκατε, πρέπει να σας πω ότι και αυτό είναι ζήτημα που πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο διαπραγμάτευσης και στο πλαίσιο αυτής της διαπραγμάτευσης το θέμα είναι τι προτάσεις, και εμείς ένα από εκείνα που προτάσσουμε είναι και αυτό.

Όπως επίσης προτάσσουμε την επαναφορά των πραγμάτων αναφορικά με τις συλλογικές συμβάσεις όπως ίσχυαν προτού εφαρμοστεί ο μνημονιακός νόμος, ο νόμος ακριβέστερα σε εκτέλεση του μνημονίου.

Μιλάω για τις συλλογικές συμβάσεις, για την κατάργηση της μετενέργειας και το λέω κι αυτό ως ζήτημα προτεραιότητας, πολύ δε περισσότερο από τη στιγμή που όπως αποδεδειγμένα πια προκύπτει, ήταν αν θέλετε και πρόταση η οποία υπεβλήθη από το εσωτερικό της χώρας για να επιβληθεί εν συνεχεία από τους εταίρους μας.

Γι’ αυτό και όχι τυχαία λίγο πριν σας μίλησα για έναν βαθύτατο ρεαλισμό με αναφορά προοδευτική που έχει στο σχέδιο άμεσης διακυβέρνησης που προτείνουμε, που προτείνει η Δημοκρατική Αριστερά.

Π. ΜΠΙΤΣΙΚΑ («ΤΟ ΒΗΜΑ»): Αναφέρατε κ. Κουβέλη ότι απορρίπτετε μονομερή ενέργεια καταγγελίας του μνημονίου είτε αυτή προέρχεται από το εσωτερικό είτε από το εξωτερικό. Η αναφορά σας σε ενέργεια μονομερή από το εξωτερικό από πού προκύπτει ή τι θέλετε να πείτε να μας εξηγήσετε.

Και κάτι ακόμα. Μιλάμε συχνά με εικοτολογία. Δηλαδή αν τη διαχείριση της κρίσης την αναλάβει η κυβέρνηση, ο Σαμαράς ή ο ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί αυτό να οδηγήσει σε έξοδο από το ευρώ. Υπάρχουν αντικειμενικές συνθήκες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε άτακτη χρεοκοπία ή κούρεμα; Αντικειμενικά, αν βλέπετε ότι υπάρχει αυτό το ενδεχόμενο.

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κυρία Μπίτσικα, αναμφισβήτητα δεν είναι μία εύκολη υπόθεση η καταγγελία από το εξωτερικό των συμβάσεων που έχει υπογράψει η Ευρώπη με την Ελλάδα.

Όμως θα πρέπει, την ώρα που συνυπολογίζουμε το ευνοϊκότερο πολιτικό τοπίο που έχει αρχίσει να διαμορφώνεται στην Ευρώπη, να μη λησμονούμε ότι είναι δυνατόν μία μονομερή καταγγελία να αποτελέσει ένα δυναμικό, τυπικό πλέον πτωχευτικό γεγονός, το οποίο θα σημάνει αλυσιδωτά διαδικασίες και λειτουργίες που εκ των πραγμάτων θα θέτουν την Ελλάδα είτε μπροστά στην οικειοθελή αναχώρηση από την Ευρωζώνη είτε και στην εν τοις πράγμασι αποπομπή της από την Ευρωζώνη.

Γ. ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ («ΑΝΤ1»): Κύριε Πρόεδρε, το προεκλογικό σας αφήγημα τόσο πριν την αναμέτρηση της 6ης Μαΐου, όσο και σε αυτήν την προεκλογική περίοδο είχε ως προμετωπίδα του την εξής πολιτική πρόταση, για σταδιακή αποδέσμευση από το μνημόνιο.

Επίσημα τουλάχιστον το μνημόνιο στην Ελλάδα θα υπάρχει μέχρι το 2020. Μπορείτε να μας πείτε, να μας την προσδιορίσετε, να μας την οριοθετήσετε χρονικά αυτή τη σταδιακή αποδέσμευση;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Ήδη σας είπα τα πρώτα βήματα τα οποία πρέπει να γίνουν αναφορικά με τα στοιχεία που πρέπει να αποδεσμεύονται, στοιχεία ρυθμίσεων και όρων, και το κρίσιμο για μας χρονικό σημείο είναι τα τέλη του 2017, αρχές του 2018, χρονικό σημείο για το οποίο ζητάμε να φτάσει η επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Όταν παραταθεί η χρονική επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής, αυτονόητο είναι ότι δεν θα υπάρχουν τα μέτρα και μάλιστα με την αμεσότητα τα οποία επιβάλλονται από το μνημόνιο και τα οποία στην κυριολεξία καθηλώνουν τον ελληνικό λαό, μέτρα - η επανάληψη είναι χρήσιμη - όχι μόνον άδικα, όχι άνισα, αλλά και αναποτελεσματικά και την αναποτελεσματικότητα των μέτρων δεν την καταγράφει μόνο η Δημοκρατική Αριστερά, δεν την καταγράφει μόνον ο ελληνικός λαός.

Την αναποτελεσματικότητα αυτών των αδυσώπητων μέτρων την αναγνωρίζουν πια και οι εταίροι. Γι’ αυτό και λένε ότι η Ελλάδα είναι η χώρα στην οποία επεβλήθησαν τα πιο σκληρά μέτρα. Κατά συνέπεια το κρίσιμο σημείο για όλα αυτά τα οποία περιέχει το ερώτημά σας είναι η επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Β. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ («ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ ΝΕΤ - ΕΠΕΝΔΥΤΗΣ»): Κύριε Πρόεδρε, γνωρίζω ότι είστε οπαδός της λογικής και θα μου επιτρέψετε να χρησιμοποιήσω κι εγώ ένα λογικό επιχείρημα ή μάλλον το επιχείρημα του εξ αντιθέτου, αν το θυμάστε από εκείνα τα μαθηματικά μας βιβλία. Θέλω να πω δηλαδή…

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Εγώ το θυμάμαι και αργότερα. Είναι το a contrario όπως λέγαμε στη νομική επιστήμη.

Β. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ: Έχετε δίκιο. Εφόσον λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η πολιτική δύναμη εκείνη, καταρχήν είναι λογικό και φαντάζομαι το δέχεστε ότι ή η Νέα Δημοκρατία ή ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι πρώτο κόμμα.

Εφόσον λοιπόν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι η δύναμη εκείνη που με το οικονομικό του πρόγραμμα μας οδηγεί στον γκρεμό και στην επιστροφή στη δραχμή, άρα δεν είναι μία προοδευτική δύναμη, η προοδευτική κυβέρνηση που λέτε, είναι με τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Η προοδευτική κυβέρνηση που εμείς θέλουμε να συγκροτηθεί δεν θα αναζητήσει την προοδευτικότητά της στην ετικέτα. Την προοδευτικότητά της θα την αναζητήσει, εμείς τουλάχιστον την αναζητούμε και κυρίως τη διεκδικούμε, αυτό είναι το πολιτικό ζητούμενο, στο περιεχόμενο της πολιτικής που πρέπει να ασκηθεί.

Επομένως με το σχέδιο άμεσης διακυβέρνησης, με άλλα λόγια με την προγραμματική μας πρόταση, πρόταση προγραμματικού περιεχομένου, απευθυνόμαστε στις πολιτικές δυνάμεις, προφανέστατα και στον ΣΥΡΙΖΑ και λέμε, ελάτε στη βάση αυτών των προτάσεων να συζητήσουμε, να διαπραγματευθούμε και βεβαίως να λάβετε υπόψη σας, έτσι λέω απευθυνόμενος στις άλλες πολιτικές δυνάμεις, ότι η πρότασή μας έχει δύο αναγκαίους όρους, έχει δύο κόκκινες γραμμές. Και οι κόκκινες γραμμές είναι - πίσω από τις οποίες δεν μπορούμε να πάμε - η πολιτική που υπηρετεί την παραμονή της χώρας στην Ευρώπη και στην Ευρωζώνη και η πολιτική η οποία ξεκινάει από αύριο το πρωί τη διαπραγμάτευση για τη σταδιακή αποδέσμευση από όρους και ρυθμίσεις του μνημονίου.

Δ. ΑΛΕΙΦΕΡΟΠΟΥΛΟΣ («ALPHA»): Κύριε Πρόεδρε, αφού η προοδευτικότητα μιας κυβέρνησης, όπως είπατε, δεν βρίσκεται στην ετικέτα και να υποθέσω ακούγοντάς σας και σήμερα και βλέποντας το πρόγραμμά σας, βρίσκεστε πιο κοντά στις θέσεις της Ν.Δ., θέλω να μου πείτε εάν θέλετε να είναι κάποιος άλλος πρωθυπουργός, ή να είναι ο Αντώνης Σαμαράς που ενδεχομένως να είναι πρώτος ή δεύτερος στις εκλογές. Εάν θέλετε να είναι η κυβέρνηση αυτή κυβέρνηση τεχνοκρατών ή να συμμετάσχουν πολιτικά πρόσωπα;

Και το δεύτερο σχόλιο που θέλω να μου κάνετε κ. Πρόεδρε είναι όλα αυτά τα φαινόμενα βίας από εκπροσώπους και οπαδούς συγκεκριμένου κόμματος.

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Την εκτίμησή σας ότι το σχέδιο διακυβέρνησης που προτείνει η Δημοκρατική Αριστερά βρίσκεται πλησιέστερα προς τη Ν.Δ. δεν τη συμμερίζομαι, αλλά δικαίωμά σας να το εκτιμάτε έτσι. Η πρότασή μας, το σχέδιο για την άμεση διακυβέρνηση της χώρας λίγο πριν το ανέλυσα και το παρουσίασα πολύ συστηματικά και θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι έχει μεγάλες διαφορές, έχει αποστάσεις από εκείνα που προτείνει η Ν.Δ.

Κατά συνέπεια το ζητούμενο είναι ποια θα είναι η ανταπόκριση των άλλων κομμάτων την επόμενη των εκλογών. Καταλαβαίνω ότι σήμερα οι πολιτικές δυνάμεις δεν θα απαντήσουν σε αυτό το οποίο προτείνει η Δημοκρατική Αριστερά και προφανώς θα το πράξουν, αντιλαμβάνομαι ερμηνεύω ακριβέστερα την τακτική τους, επειδή έχουν την αγωνία του εκλογικού αποτελέσματος και αυτό διεκδικούν.

Εμείς με άλλη πολιτική αντίληψη το καταθέσαμε σήμερα για να το ξέρει ο ελληνικός λαός. Θα δούμε την επόμενη ημέρα για όλα αυτά και βεβαίως θα συνυπολογίσουμε και τη φερεγγυότητα των προσώπων. Και τη φερεγγυότητα των προσώπων κυριαρχικά και με έναν πρωτογενή τρόπο θα την κρίνει ο ίδιος ο ελληνικός λαός με την ψήφο του στην κάλπη της 17ης Ιουνίου.

Σε ό,τι αφορά τη βιαιότητα της συμπεριφοράς της Χρυσής Αυγής, πρέπει να σας πω ότι είναι όχι μόνο απερίφραστη η καταδίκη μας, πρέπει να σας πω ότι όχι μόνο ζητάμε τη δημοκρατική εγρήγορση από όλες τις πολιτικές δυνάμεις του δημοκρατικού τόξου, αλλά ταυτόχρονα θέτουμε και το ζήτημα κατά πόσο αυτή η συμπεριφορά, αυτή η ιδεολογία –παρακαλώ η λέξη σε εισαγωγικά- που μετατρέπεται σε εγκληματική πράξη, βρίσκεται μέσα στην ανοχή των συνταγματικών παραδοχών του κοινοβουλευτισμού και της δημοκρατίας.

Α. ΜΠΕΛΤΕΓΡΗΣ («ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ»): Κύριε Πρόεδρε, πριν δυο ημέρες η κα Διαμαντοπούλου μιλώντας για το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ έγραψε ένα άρθρο, όπου εκεί αναφέρει ότι αυτοί οι χώροι οφείλουν άμεσα να συνδέσουν μια πολιτική συμφωνία που θα οδηγεί και στην κομματική ενοποίηση. Θα μπορούσε η ΔΗΜΑΡ να συζητήσει να μπει σε αυτή τη συζήτηση για μια κομματική ενοποίηση κάποιων χώρων μετά τις εκλογές;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Όχι. Η Δημοκρατική Αριστερά συγκροτεί το χώρο του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Με τη συμμετοχή προφανώς πολιτών που αναφέρονται στη σοσιαλδημοκρατία, στο σοσιαλισμό, στην πολιτική οικολογία, αναφέρεται σε πολίτες προοδευτικούς που στο προηγούμενο χρονικό διάστημα, ίσως και το μακρινότερο είχαν επιλέξει διαφορετική κάλπη από εκείνη που επέλεξα εγώ και η Δημοκρατική Αριστερά. Και συγκροτείται στη βάση συγκεκριμένου προγραμματικού όσο και ιδεολογικού πλαισίου.

Και απάντησα κατηγορηματικά στο πρώτο μέρος του ερωτήματός σας για να έχω τη δυνατότητα να σας πω τι αναδεικνύει ως τρίτο πόλο, τι διεκδικεί ως τρίτο πόλο η Δημοκρατική Αριστερά.

Ν. ΤΣΙΤΣΑΣ («ΕΘΝΟΣ»): Κύριε Πρόεδρε μια ερώτηση με δυο σκέλη. Στο σχέδιο διακυβέρνησης που παρουσιάσατε λίγο πριν υπάρχουν μια σειρά από μέτρα τα οποία βοηθούν τις κοινωνικές ομάδες που πλήττονται αυτή τη στιγμή από την κρίση. Ένα εκατομμύριο άνεργοι, περίπου 500.000 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα που έχουν να πληρωθούν από δύο μέχρι έξι μήνες και οι δημόσιοι υπάλληλοι που ζουν αυτή τη στιγμή με μεγάλες περικοπές από τα εισοδήματά τους. Το πρόγραμμά σας είναι κοστολογημένο; Δηλαδή λεφτά υπάρχουν για να γίνουν όλες αυτές οι ενέργειες και οι δράσεις έτσι όπως τις παρουσιάσατε στο σχέδιο διακυβέρνησης πριν από λίγο; Αυτό είναι το πρώτο σκέλος.

Και το δεύτερο. Υπάρχει και το ενδεχόμενο ο ΣΥΡΙΖΑ να μην δεχτεί να συμμετέχει σε ένα σχήμα κυβέρνησης που μπορεί να δημιουργηθεί την επόμενη ημέρα των εκλογών στις 18 του Ιούνη. Πώς αντιμετωπίζετε το ενδεχόμενο συνεργασία σας με το ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ., προφανώς στο πλαίσιο των σημείων που έχετε βάλει για συνεργασία;

Και μάλιστα πώς αντιμετωπίζετε το ενδεχόμενο να επανέλθει η «καταγγελία» από πλευράς του ΣΥΡΙΖΑ όπου είχε αναφέρει και προεκλογικά ότι τα δυο μεγάλα κόμματα αναζητούν τον Καρατζαφέρη της Αριστεράς για να εφαρμόσουν το μνημόνιο;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Δεν θα παρακολουθήσω τους χαρακτηρισμούς οι οποίοι διατυπώθηκαν από το ΣΥΡΙΖΑ στο προηγούμενο χρονικό διάστημα. Εκείνο που θα πω είναι ότι η βασιμότητα των χαρακτηρισμών τους αυτοαναιρείται και αυτοαναιρείται από όλα εκείνα τα οποία σήμερα λένε για τη Δημοκρατική Αριστερά, αλλά και για τον τρόπο με τον οποίο προσβλέπουν στη Δημοκρατική Αριστερά.

Ξέρω πάρα πολύ καλά και για τον εαυτό μου και για τη Δημοκρατική Αριστερά ότι τέτοιοι χαρακτηρισμοί το μόνο που υπηρετούν είναι μια παλιά γνωστή, όσο και ξεπερασμένη μιζέρια μιας αριστεράς η οποία δεν μας αφορά.

Σε ό,τι αφορά την κοστολόγηση των θέσεών μας βεβαίως είναι κοστολογημένα και σας λέω χαρακτηριστικά ότι για το πακέτο των 14,5 δισεκατομμυρίων που έρχεται μετά τον Ιούνιο, εμείς κοστολογημένα είπαμε ότι είναι δυνατόν αυτό να αντιμετωπιστεί χωρίς επιβάρυνση των πολιτών, χωρίς περαιτέρω λιτότητα. Πώς; Πρώτον, με τον έλεγχο της παραοικονομίας όχι συνολικά, πέρα από την διεκδίκησή μας να παταχθεί συνολικά η παραοικονομία, η οποία λεηλατεί το 30% του ΑΕΠ, όπως είναι γνωστό, σε ποσοστό 5%.

Μείωση της διαφθοράς και πάλι πέρα από την πολιτική μας διεκδίκηση να τσακιστεί η διαφθορά σε ποσοστό 1%, διότι αυτή λεηλατεί επίσης το 10% του ΑΕΠ.

Περιορισμός των περιττών δημοσίων δαπανών που αφορούν στη νοσοκομειακή και φαρμακευτική δαπάνη και είναι προφανές ότι αναφέρομαι στις δαπάνες της μαύρης τρύπας, όχι στην ανημποριά, στην κατάντια του ΕΟΠΠΥ που αφήνει χωρίς φάρμακα τον ελληνικό λαό.

Και σε περιορισμό της δαπάνης η οποία αφορά, όχι σε μισθούς, στα λειτουργικά έξοδα του δημόσιου τομέα. Το ποσό που θα προκύψει από αυτούς τους περιορισμούς είναι τουλάχιστον ισόποσο με τα 14,5 δισεκατομμύρια που είναι το περιεχόμενο, το χρηματικό περιεχόμενο του νέου πακέτου μέτρων.

Α. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ («STAR»): Κύριε Πρόεδρε, ο Ντάνιελ Κον Μπεντίτ σήμερα σε συνέντευξή του σε κυριακάτικη εφημερίδα δηλώνει ότι η μονομερής καταγγελία του μνημονίου θα προκαλέσει χάος. Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα είναι χωρισμένοι σε μνημονιακούς και αντιμνημονιακούς. Θα ήθελα να μου πείτε πώς αποτιμάτε αυτή την κατάσταση και τέλος αν θα επιμείνετε στις γραπτές διαβεβαιώσεις που θα ζητήσετε από τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς την πιθανότητα μιας συνεργασίας.

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Εξακολουθεί να εγείρετε και να προβάλετε ως διαφορά το μνημονιακοί και αντιμνημονιακοί. Αλλά σήμερα όλοι έχουν έρθει στα δικά μας λόγια. Έχουν έρθει στις δικές μας θέσεις. Με διάφορους τρόπους όλοι μιλάνε για την ανάγκη επανεξέτασης, αναδιαπραγμάτευσης, επανασυζήτησης του μνημονίου.

Εμείς, όπως είναι γνωστό, η Δημοκρατική Αριστερά, όχι μόνο καταψηφίσαμε το πρώτο, το δεύτερο μνημόνιο, το μεσοπρόθεσμο πλαίσιο, τους εφαρμοστικούς νόμους, αλλά είχαμε ταυτόχρονα καταθέσει τότε και την πρότασή μας για τα λεγόμενα ισοδύναμα. Τότε οι ζηλωτές του μνημονίου, ο κ. Σαμαράς και ο κ. Βενιζέλος μας έλεγαν, μα αυτά που λέτε είναι ουτοπίες, δεν είναι ρεαλιστικά. Το μνημόνιο είναι αδιαμφισβήτητο.

Σήμερα έρχονται στην δική μας αντίληψη και ο κ. Βενιζέλος και ο κ. Σαμαράς αναζητούν εκείνες τις ρυθμίσεις που είναι δυνατόν να οδηγούν, τουλάχιστον σε μια αναδιαπραγμάτευση. Και άλλοι και ακόμη κι εκείνοι που έλεγαν ή όλα ή τίποτα, σήμερα συζητάνε με τις ποικίλες εκδοχές γι’ αυτό το ζήτημα. Δεν το θέλω το μνημόνιο.

Θεώρησα ότι το μνημόνιο είναι συμφορά για τον τόπο, αλλά σήμερα στο πλαίσιο μιας πολιτικής υπεύθυνης, μιας πολιτικής ευθύνης απέναντι στη χώρα και την κοινωνία τι λέω; Ότι η μονομερής καταγγελία θα οδηγήσει στο άνοιγμα της πόρτας για την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη. Θα οδηγήσει στην επιστροφή στη δραχμή που θα μας στείλει σε πολύ μακρινές 10ετίες από σήμερα, με ένα πληθωρισμό να καλπάζει με φρενήρη ρυθμό, με περαιτέρω μείωση των σήμερα απαράδεκτων κατά τα άλλα μισθών και συντάξεων. Μισθοί και συντάξεις ντροπής είναι και γι’ αυτό λέω ότι, η σταδιακή αποδέσμευση από τους όρους του μνημονίου, βεβαίως και με την αναγκαία μεταρρυθμιστική πολιτική που πρέπει να γίνει στο εσωτερικό της χώρας, είναι ο δρόμος που πρέπει ν’ ακολουθήσει η Ελλάδα.

Και αυτό δεν είναι μόνο προοδευτικό, δεν είναι μόνο ρεαλιστικό, είναι και προοδευτικό και ρεαλιστικό.

Β. ΝΙΕΡΗ («ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ»): Κύριε Πρόεδρε, υποστηρίζετε ότι υπάρχει μια θετική κινητικότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ένας νέος αέρας που η Ελλάδα θα μπορούσε να αξιοποιήσει προς όφελός της. Ωστόσο οι τελευταίες εξελίξεις δεν επιβεβαιώνουν μια τέτοια εκτίμηση. Ήδη γίνεται λόγος για Ευρωπαϊκή Ένωση δυο ταχυτήτων, ήδη υπάρχουν σχέδια για μεγαλύτερο και αυστηρότερο έλεγχο σε πλευρές και της εσωτερικής και της εξωτερικής πολιτικής των κρατών – μελών, για παράδειγμα στην κατάρτιση των προϋπολογισμών, στην φορολογική πολιτική κλπ.

Ήθελα να σας ρωτήσω κ. Κουβέλη μήπως τελικά και μ’ αυτά τα δεδομένα, στο πλαίσιο αυτής της πορείας προς την αντίδραση της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον λαό μας τον περιμένουν θύελλες και όχι ανακουφιστικά μελτεμάκια;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Αντιλαμβάνομαι ότι η αναφορά σας γίνεται σ’ αυτά που η κα Μέρκελ διετύπωσε χθες και προχθές αναφορικά και με το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας Ευρώπης δυο ταχυτήτων. Όμως στην Ευρώπη δεν είναι μόνον η κα Μέρκελ. Άλλωστε η πολιτική της όπως σας είναι γνωστό ηττάται στο εσωτερικό της Γερμανίας. Και έχουμε διαφοροποιημένους, προοδευτικά διαφοροποιημένους και τους πολιτικούς συσχετισμούς στη Γαλλία. Και κυρίως τι έχουμε; Έχουμε την σε μέγιστο βαθμό παραδοχή πολλών ευρωπαϊκών χωρών και πολλών πολιτικών της Ευρώπης, ότι η Ευρώπη την κρίση χρέους που υπάρχει αυτή την ώρα ιδιαίτερα στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, πρέπει να την αντιμετωπίσει με στοιχεία διαφορετικά από εκείνα που χρησιμοποίησε μέχρι τώρα, για ποιο λόγο;

Διότι αυτή η κρίση χρέους μπορεί να γενικευθεί και κυρίως, η ύφεση και η απουσία της ανάπτυξης η οποία κατ’ εξοχήν παρατηρείται στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, μπορεί να γίνει καθολικό φαινόμενο για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Και βεβαίως υπάρχει η πολιτική συνείδηση, όσο και η πολιτική αξιολόγηση των ευρωπαίων στην συντριπτική τους πλειονότητα.

Μια Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία δεν θ’ ασκήσει την οικονομική διακυβέρνηση με όρους και στοιχεία πολιτικής ενοποιημένης Ευρώπης, εκτός από τα αρνητικά αποτελέσματα που θα υπάρξουν για τα κράτη – μέλη της Ένωσης, θα υπάρξει συνολικά για την Ευρώπη το μεγάλο αρνητικό, θα έχει από ελάχιστη έως μηδενική συμμετοχή στην παγκόσμια κατανομή της οικονομικής δραστηριότητας.

Και νομίζω ότι αυτή η πολιτική εκτίμηση ότι η Ευρώπη πρέπει να κινηθεί προς τα μπροστά, η Δημοκρατική Αριστερά λέει ταχύτατα να αποκτήσει ενοποιητικά στοιχεία, είναι εκείνο το οποίο νομίζω ότι αποκρούει αυτό που η κα Μέρκελ είπε και εκτός από την κα Μέρκελ και άλλοι παράγοντες κυρίως από την Γερμανία και που ανέδειξε το δικό σας ερώτημα, όσο και η επισήμανση. Σας ευχαριστώ.

Ν. ΑΡΜΕΝΗΣ («ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟ ΕΙΔΗΣΕΩΝ»): Κύριε Πρόεδρε, για σας προφανώς το δίλημμα ευρώ ή δραχμή είναι υπαρκτό και ήθελα να ρωτήσω μετά και τις τελευταίες εξελίξεις σε ότι αφορά την Ισπανία μήπως αλλάζουν και τα δεδομένα ενόψει και της εκλογικής αναμέτρησης την επόμενη εβδομάδα στη χώρα μας; Επίσης ένα δεύτερο ερώτημά μου, μιλήσατε για προώθηση των διαπραγματεύσεων με την FYROM για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας. Σε ποια βάση; Στη βάση της εθνικής θέσης της χώρας στο Βουκουρέστι υπέρ μιας σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό έναντι όλων;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Σε ότι αφορά τις εξελίξεις στην Ισπανία πρέπει να σας πω ότι, δεν είναι τίποτα άλλο, παρά ένα στοιχείο που μαρτυρά και επιβεβαιώνει αυτά που λίγο πριν ανέφερα απαντώντας στο ερώτημα της συναδέλφου σας. Σε ότι αφορά το ζήτημα της FYROM η εθνική στρατηγική η οποία υπάρχει, αυτή πρέπει να υπηρετηθεί αναφορικά με το όνομα. Απλώς εμείς λέμε ότι πρέπει να υπάρξει μια επιτάχυνση των διαδικασιών, να σταματήσει αυτή η εκκρεμότητα και βεβαίως γνωρίζω ότι για την επίλυση του συγκεκριμένου ζητήματος δεν αρκεί η επιταχυνόμενη από την μεριά της Ελλάδας εξωτερική πολιτική, χρειάζεται και η ανταπόκριση από την πλευρά της FYROM. Αλλά είναι ένα ζήτημα στο οποίο πρέπει να πάρει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες η εξωτερική πολιτική της Ελλάδας.

Κ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ («ΑΥΓΗ»): Κύριε Πρόεδρε, ζητάτε από το ΣΥΡΙΖΑ να αλλάξει την θέση του για ακύρωση του μνημονίου, θεωρώντας ότι κάτι τέτοιο μπορεί να οδηγήσει την χώρα εκτός Ευρωζώνης. Παρ’ όλα αυτά εσείς υποστηρίζετε ότι η δική σας άποψη είναι ότι δεν χρειάζεται να αλλαχθεί επειδή είναι σωστή. Ήθελα να ρωτήσω τι θα γίνει σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ έρθει πρώτο κόμμα, αυτό δεν θα είναι μια επιβεβαίωση της θέσης του; Και κατά πόσο εσείς θα μπορέσετε να μπείτε σ’ αυτό το πράγμα. Δηλαδή εάν αυτή η επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ εγκριθεί από τους πολίτες εσείς δεν θα μπορέσετε να αποτρέψετε μια τέτοια κυβέρνηση;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κύριε Παπαγιάννη, το πρώτο που ζητώ από τον ΣΥΡΙΖΑ με την έννοια του αναγκαίου συνομιλητή για την αναζήτηση μιας προοδευτικής κυβέρνησης είναι να σταθεροποιήσει και να αποσαφηνίσει τη θέση του. Και κάπου πρέπει να την προσδιορίσει. Γιατί για παράδειγμα διάβαζα σήμερα το πρωί προτού έρθω εδώ, μια συνέντευξη του Προέδρου της Κοινοβουλευτικής Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ που τελείως διαφορετικά μιλάει αναφορικά με την αντιμετώπιση του μνημονίου απ’ ότι έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ λίγες ημέρες πριν.

Επομένως είναι αναγκαίο πολιτικά. Είναι αναγκαίο πολιτικά ενόψει αυτού που σας είπα, να αποσαφηνίσει και να σταθεροποιήσει την θέση του.

Το δεύτερο. Εάν επιμείνει στη μονομερή καταγγελία, βεβαίως θα επικαλεστεί ότι πήρε - εάν έρθει πρώτο κόμμα όπως το λέτε – την ψήφο του ελληνικού λαού. Αλλά και εμείς η Δημοκρατική Αριστερά, από σχέση εμπιστοσύνης έναντι της ψήφο που μας εδόθη και με δεδομένη την εκτίμησή μας και την πολιτική μας άποψη για το τι θα σημάνει έχομε όχι μόνο το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση να διαφωνήσουμε.

Αντ. ΓΚΙΟΚΑΣ («Ραδ. Σταθμός ΒΗΜΑ»): Κύριε Πρόεδρε θα μου επιτρέψετε να επιστρέψω λίγο στα ευρωπαϊκά ζητήματα και αφού μιλήσατε πλέον για τις θετικές εξελίξεις στην Ευρώπη και για τις φωνές που αμφισβητούν αυτή την πολιτική γυρίσατε και πρόσφατα από ένα τέτοιο ταξίδι στις Βρυξέλες, παρ’ όλα αυτά μόλις την Παρασκευή, μόλις προχθές ο Γάλλος Υπουργός Οικονομικών ο σοσιαλιστής του Ολάντ ανακοίνωσε έκτακτα μέτρα, ενώ βλέπουμε και άλλες χώρες ευρωπαϊκές τις ισχυρές κυρίως να ασκούν πολιτικές λιτότητας. Για την Ελλάδα πόσο ρεαλιστική είναι η διαπραγμάτευση του μνημονίου και πόσο ρεαλιστική μπορεί να είναι;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Είναι εξαιρετικά ρεαλιστική κ. Γκιόκα, πολύ δε περισσότερο όταν λίγο πριν σας είπα, ότι υπάρχει η παραδοχή και από την μεριά των ευρωπαίων ότι η λιτότητα δεν μπορεί άλλο να ενταχθεί στην Ελλάδα. Ότι τα μέτρα τα οποία έχουν επιβληθεί στην Ελλάδα είναι αδυσώπητα και πέρα από το ότι είναι αδυσώπητα είναι και αναποτελεσματικά. Και αυτό αποτελεί και εκτίμηση και για πολλούς βεβαιότητα μέσα στο χώρο της Ευρώπης.

Κ. ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΣ («Ραδ. Σταθμός ΣΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ»): Κύριε Πρόεδρε μαζί με αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις προβάλατε ως κεντρικό άξονα την ανάγκη της χρονικής επιμήκυνσης της δημοσιονομικής προσαρμογής ως το τέλος του 2017 προκειμένου να δοθεί μια ανάσα στην ελληνική κοινωνία. Ωστόσο σύμφωνα με εκτιμήσεις και αναλύσεις μια παράταση του ελληνικού προγράμματος θα απαιτούσε και την πρόσθετη χρηματοδότηση από την πλευρά των εταίρων μας μετά από σχετική απόφαση του Συμβουλίου Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και Κοινοβουλίων χωρών – μελών της Ευρωζώνης.

Αν λοιπόν μας δοθεί μια παράταση, μήπως θα συνοδεύεται από πιέσεις των εταίρων μας για την πιστή εφαρμογή των καταστροφικών μνημονιακών δεσμεύσεων, ή στην χειρότερη περίπτωση να ζητηθούν νέα επώδυνα υφεσιακά ανταλλάγματα από την μεριά μας με αποτέλεσμα ο στόχος της σταδιακής απαγκίστρωσης από το μνημόνιο να μην υλοποιηθεί. Ευχαριστώ.

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Πρέπει να σας πω ότι πρόκειται για μια εκτίμηση την οποία δεν συμμερίζομαι, κατά συνέπεια δεν μπορώ να παρακολουθήσω με την απάντησή μου αυτό που η εκτίμηση που θέτετε αναδεικνύει. Εκείνο όμως που μπορώ να σας πω είναι ότι, είναι εξαιρετικά ρεαλιστικό για παράδειγμα, να διεκδικήσει η Ελλάδα, δεν έχουν αρνηθεί την ρεαλιστικότητά τους ένα 5ετές αναπτυξιακό πρόγραμμα στηριγμένο στην δανειοδότηση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, της τάξεως των 20 έως 30 δισεκατομμυρίων ευρώ, το συζητάνε, σε συνεργασία και σύμπραξη με μέρος του ΕΣΠΑ, δηλαδή με χρήματα τα οποία υπάρχουν, αλλά βρίσκονται σε βαθύ ύπνο, δεν έχει εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη απορροφητικότητα από 40% με την εγκληματική πολιτική που άσκησε και στο θέμα αυτό το ΠΑΣΟΚ, αλλά αργότερα και το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Δημοκρατία. Και λέω ότι αυτό είναι πολύ ρεαλιστικό και είναι ρεαλιστικό γιατί αναδεικνύεται ως δυνατότητα, όπως ως δυνατότητα αναδεικνύεται να αναζητήσεις – εγώ το έπραξα το ανεζήτησα – ένα πρόγραμμα από το Κοινωνικό Ταμείο της Ευρώπης για την προώθηση ενός προγράμματος το οποίο θα στηρίξει την απασχόληση, την εργασία των νέων ανδρών και των νέων γυναικών. Και βεβαίως σ’ αυτή την υπόθεση της διαπραγμάτευσης για τη σταδιακή αποδέσμευση από τους όρους του μνημονίου προσέρχεσαι, οφείλει να προσέρχεται η χώρα συστηματικά, επίμονα και με ολοκληρωμένο σχέδιο.

Σ. ΓΚΑΝΤΟΝΑ («KONTRA», «ΠΑΡΟΝ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ»): Καλημέρα σε όλους. Κύριε Πρόεδρε, αν την επομένη των εκλογών σας προταθεί να ηγηθείτε σε κάποιο κυβερνητικό σχήμα θα δεχθείτε; Κι αν ναι, με ποιους όρους; Ευχαριστώ πολύ.

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Έχω πει ήδη μετά το αποτέλεσμα και της 6ης Μαΐου ότι ούτε η ΔΗΜΑΡ ούτε εγώ προσωπικά διεκδικούμε τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο από το να έχουμε την πολιτική ικανοποίηση ότι προωθήσαμε και στηρίξαμε λύση για την Ελλάδα και την κοινωνία. Τίποτε πέραν αυτού για να γίνω για άλλη μια φορά, πιστεύω το ίδιο σαφής όπως και στην προηγούμενη φορά.

Μ. ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΥ («ΠΟΝΤΙΚΙ»): Κύριε Κουβέλη, είπατε ότι διεκδικείτε την τρίτη καθοριστική εντολή για λύση, έχετε αναφερθεί στη διεκδίκηση της διερευνητικής εντολής. Είναι σαφής εκλογικός σας στόχος η υπερσκέλιση του ΠΑΣΟΚ; Και τι σημαίνει αυτό; Σας θέτει μετεκλογικά σε ανταγωνιστική τροχιά με το ΠΑΣΟΚ δεδομένου ότι κι εκείνο διεκδικεί την ανάδειξή του σε τρίτο πόλο;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Όλα τα κόμματα διεκδικούμε ένα καλύτερο εκλογικό αποτέλεσμα από εκείνο το οποίο είχαν στις εκλογές της 6ης Μαΐου. Η ΔΗΜΑΡ διεκδικεί να είναι η τρίτη δύναμη. Όχι για ν’ ανταγωνιστεί τον οποιονδήποτε, αλλά για να έχει τη δύναμη και τη δυνατότητα να συμβάλλει αποφασιστικά στο να υπάρξει πολιτική λύση και να προωθηθεί μια πολιτική προς όφελος του ελληνικού λαού.

Γι’ αυτό και έχω πει, απευθυνόμενος στους Έλληνες πολίτες, δώστε μας δύναμη για να την κάνουμε ενέργεια, θετική πολιτική ενέργεια προς όφελος της χώρας και της κοινωνίας. Αυτή είναι η διεκδίκησή μας και γι’ αυτό ζητάμε με τον ελληνικό λαό με τη σχέση εμπιστοσύνης που έχουμε διαμορφώσει και όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα, να μας αναδείξει τρίτη δύναμη.

Γ. ΛΑΟΥΤΑΡΗΣ («ΠΡΙΝ»): Επιτρέψτε μου κ. Πρόεδρε να σας πάω λίγο στο παρελθόν, όχι το μακρινό. Τον Απρίλιο του 2010, στο συνέδριο διάσπασης με το Συνασπισμό, εξηγήσατε την πρόθεσή σας να προχωρήσετε σε δημιουργία νέου πολιτικού φορέα αποδίδοντας στο ΣΥΡΙΖΑ ατζέντα αριστερισμού, αντισυστημικές θέσεις και ακραίο αντιευρωπαϊσμό, από την ανακοίνωση τότε της ανανεωτικής πτέρυγας.

Μετά τη μετακίνηση του ΣΥΡΙΖΑ σε θέσεις υπεράσπισης του ευρώ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με κυβερνητικές και όχι αντισυστημικές απόψεις, πιστεύετε στρατηγικά ότι ο χώρος αυτοτελούς έκφρασης της ΔΗΜΑΡ έχει συρρικνωθεί;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Αντιθέτως. Πρέπει να σας πω ότι η ΔΗΜΑΡ σε λίγες ημέρες θα έχει και τα γενέθλιά της, θα συμπληρώσει δυο χρόνια ζωής. Εγώ δε γνωρίζω από την εμπειρία μου την πολιτική να υπάρχει κόμμα που μέσα σε χρονικό διάστημα δυο ετών, κατάφερε όχι μόνο να εξασφαλίσει αυτό το συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα, αλλά να συγκροτηθεί ως πολιτική και ιδεολογική άποψη.

Και νομίζω ότι αυτό μου επιτρέπει να λέω, όχι αυτάρεσκα, ότι όχι μόνο δεν έχει συρρικνωθεί η πολιτική, οι ιδέες, οι διεκδικήσεις και στο ιδεολογικό επίπεδο της ΔΗΜΑΡ, αντίθετα έχουν μεγαλώσει. Και, επιτρέψτε μου την εκτίμηση, θα μεγαλώνουν κάθε μέρα και περισσότερο, και μάλιστα στο πλαίσιο των συγκεκριμένων πολιτικών μας παρεμβάσεων για τη συγκρότηση και τη σύνθεση του χώρου του δημοκρατικού σοσιαλισμού.

Θ. ΤΣΑΤΣΗΣ («ΧΡΗΜΑ PLUS»): Κύριε Πρόεδρε, το γεγονός ότι μετά τις εκλογές της 6ης Μαΐου δε σχηματίστηκε κυβέρνηση, πιστεύετε ότι ήταν θέμα μόνο πολιτικών διαφορών; Ή υπάρχει γενικότερα και μια έλλειψη κουλτούρας συνεργασίας μεταξύ των κομμάτων; Και με βάση αυτό πιστεύετε ότι υπάρχει πιθανότητα να έχουμε και πάλι εκλογές;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Τίποτε δε θεωρώ δεδομένο. Γι’ αυτό άλλωστε έχω πει ότι δε δίνει η ΔΗΜΑΡ ούτε λευκή επιταγή ούτε λευκή εξουσιοδότηση. Εκείνο το οποίο λέει η ΔΗΜΑΡ είναι αυτό που αναδεικνύει με το σχέδιο της άμεσης διακυβέρνησης του τόπου στη βάση συγκεκριμένων θέσεων. Θετικών, όπως πιστεύουμε, δεσμεύσεων για το συμφέρον της κοινωνίας και της χώρας.

Η έλλειψη πολιτικής κουλτούρας συνθέσεων είναι υπαρκτή, αλλά επειδή γυρίσατε πίσω στην περίοδο μετά την 6η Μαΐου, μετά τις εκλογές, πρέπει να σας πω ότι εκεί, εκείνο που κυρίως πρυτάνευσε ήταν το κομματικό συμφέρον. Αυτό δηλαδή που εμπόδισε μαζί με τους υπολογισμούς που εξυπηρετούσαν το κομματικό συμφέρον στο να συγκροτηθεί μια κυβέρνηση και μάλιστα με τα χαρακτηριστικά που την είχα προτείνει και κατά τη δεύτερη διερευνητική εντολή, όταν ήταν στα χέρια του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και στην τελική συζήτηση υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Και νομίζω ότι τα σχετικά πρακτικά της Προεδρίας της Δημοκρατίας αποτελούν τον αδιάψευστο μάρτυρα των προσπαθειών που έκανε η ΔΗΜΑΡ όχι γενικά και αόριστα, αλλά στη βάση συγκεκριμένων στοιχείων που θα μπορούσαν να ενοποιούν στο πλαίσιο μιας οικουμενικής κυβέρνησης. Δεν κατέστη δυνατό διότι δεν υπήρξαν αυτά τα οποία και το ερώτημά σας ανέδειξε.

ΑΙΜ. ΠΕΡΔΙΚΑΡΗΣ («capital.gr»): Κύριε Πρόεδρε, με δεδομένες τις αποστάσεις που τηρείτε από το ΣΥΡΙΖΑ και το όχι το οποίο λέτε σε τρίτες εκλογές, αν ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πρώτο κόμμα μπορεί αν δεν τα βρείτε να δώσετε ψήφο εμπιστοσύνης να δώσετε μια ψήφο ανοχής; Ή αντίστροφα, αν η Νέα Δημοκρατία είναι πρώτη να δώσετε μια ψήφο ανοχής σε μια συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ ή θα προτείνετε οικουμενική;

Και κάτι ακόμα: Μιλήσατε για μετακινήσεις και ότι βρισκόμαστε σ’ ένα κρίσιμο σημείο. Βλέπετε μήπως αυτή η ανασύνθεση του πολιτικού σκηνικού και μετά τις εκλογές να γίνεται με μετακινήσεις ασύντακτες, οριζόντιες μετακινήσεις Βουλευτών;

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Απαντώντας στο πρώτο ερώτημά σας, πρέπει να σας πω και πάλι εκείνο που προανέφερα. Δε δίνουμε λευκή επιταγή. Ούτε λευκή εξουσιοδότηση. Κατά συνέπεια, πώς είναι δυνατό σήμερα να σας πω εάν θα δώσουμε ψήφο ανοχής ή ψήφο εμπιστοσύνης, όταν το κρίσιμο για τον τόπο στοιχείο, είναι ποια πολιτική θα ασκηθεί; Θα είναι η πολιτική που εμείς πιστεύουμε ότι πρέπει να υπάρξει; Θα είναι προοδευτική;

Κατά συνέπεια το ερώτημά σας παραλείπει τη συνεκτίμηση της σαφήνειας των πολιτικών θέσεων που θα έχουν τα κόμματα και όπως αυτά καταταγούν την επόμενη ημέρα των εκλογών.

Σε ό,τι αφορά το δεύτερο ζήτημα που θέσατε, δεν αποκλείω ότι αυτή η κινητικότητα που υπάρχει στο πολιτικό πεδίο να έχει και εκφάνσεις και εκδοχές σαν κι αυτές που αναφέρατε. Θα σας έλεγα όμως κ. Περδικάρη ότι άλλο είναι το κρίσιμο: Η κοινωνία ανακαθορίζει τους συσχετισμούς της, τους έχει ανακαθορίσει. Η μεσαία τάξη δε συρρικνώνεται, εξαφανίζεται, μεγάλα στρώματα του ελληνικού λαού, το 30% ζει κάτω από το όριο της φτώχιας, η επίσημη ανεργία χωρίς να λογαριάζουμε κι άλλους ανέργους που δεν εγγράφονται στους καταλόγους των ανέργων, ξεπερνάει το 23%.

Αυτά είναι τα έντονα στοιχεία ανακαθορισμού της κοινωνίας. Κι όταν μια κοινωνία ανακαθορίζεται, είναι προφανές ότι διεκδικεί και επιζητεί ν’ ανακαθορίσει και τους συσχετισμούς στο επίπεδο της κεντρικής πολιτικής σκηνής. Εκεί κατά συνέπεια αναζητείται από εμάς όχι η ερμηνεία, αλλά και η εκτίμηση των όσων συντελούνται σήμερα στο πολιτικό πεδίο της Ελλάδας.

Θ. ΠΕΤΡΑΣ («lay-out.gr»): Κύριε Πρόεδρε, στο σχέδιο άμεσης διακυβέρνησης μας μιλήσατε για το κοινωνικό κράτος. Παρ’ όλα αυτά τα τελευταία δυο χρόνια έχουμε δει πρωτοφανή κοινωνικά φαινόμενα στη χώρα, τα φαινόμενα αυτά βέβαια έχουν οδηγήσει κάποια κυρίως ξένα Μέσα Ενημέρωσης στο συμπέρασμα ότι η οικονομική κρίση έχει μετουσιαστεί ουσιαστικά σε ανθρωπιστική κρίση στη χώρα.

Αυτό λοιπόν που θέλω να μου πείτε, είναι τι θα κάνει η ΔΗΜΑΡ, το βήμα που θα κάνει, για να επέλθει ουσιαστικά ξανά κοινωνική ισορροπία στη χώρα. Ευχαριστώ.

Φ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ: Κι εγώ σας ευχαριστώ. Ήδη έχω μιλήσει πολύ διεξοδικά για την ανάγκη να υπάρξει ένα δίχτυ κοινωνικής προστασίας. Και έχουμε ακριβώς προς την κατεύθυνση στήριξης της κοινωνίας που σήμερα κονιορτοποιείται, έχει ήδη κονιορτοποιηθεί σε μεγάλο βαθμό, έχουμε συγκεκριμένα μέτρα τα οποία προτείνουμε και την ανεργία και για τη στήριξη των φτωχών.

Θα διαπιστώσατε ότι υπάρχει μια διάκριση μεταξύ ανέργων και φτωχών. Οι άνεργοι μπορεί να γίνουν φτωχοί. Και γίνονται. Αλλά υπάρχει και η κατηγορία των φτωχών, των αόρατων ανθρώπων που σήμερα δε ζουν κάτω από το όριο της φτώχιας, ζουν σε κατάσταση φτώχιας. Και γι’ αυτά έχουμε συγκεκριμένα μέτρα και προτάσσουμε την ανάγκη να στηριχθούν τα κοινωνικά αδύναμα στρώματα.