Ας γυρίσουμε μερικά χρόνια πίσω. Οταν η διένεξη για το θρήσκευμα στις ταυτότητες μας είχε χωρίσει σε δύο στρατόπεδα, μερικοί δημοσιολογούντες εναντιώθηκαν στην απόφαση της κυβέρνησης Σημίτη αλλά, αντί να επικαλεστούν το δίκαιο της πλειοψηφίας ή να ισχυριστούν ότι αποτελεί δικαίωμα του κάθε χριστιανού να δηλώνει την πίστη του, αμφισβήτησαν τα κίνητρα και το ύφος όσων τάχθηκαν κατά της αναγραφής. Πρόκειται για μια ελίτ, είπαν, η οποία αρνούμενη την ενστικτώδη ταύτιση του Ελληνα με την Ορθοδοξία και την παράδοση, επιπλέον δε προσβάλλοντας τον απλό λαό, άνοιξε το θέμα για να κάνει επίδειξη ανωτερότητας και ορθολογισμού. Παρόμοια επιχειρήματα ακούστηκαν όταν ο Νίκος Δήμου επέκρινε τις τελετές με το Αγιο Φως και αποδόμησε τους μύθους περί το ’21. Οπως είχε δηλώσει πρότινος κάποιος «παραδοσιακός»: εγώ προτιμώ την Ιστορία όπως μου την έμαθε η γιαγιά μου.

Επιτυχία ή αποτέλεσμα της απουσίας αναγκαίων μεταρρυθμίσεων το πρωτογενές πλεόνασμα;

Η Ιρλανδία μπήκε σε πρόγραμμα προσαρμογής τον Νοέμβριο 2010, που συνοδευόταν από χρηματοδότηση 85 δισ. ευρώ – ίση με το 58% του ΑΕΠ. Στα τέλη του 2013 βγήκε από το πρόγραμμα. Στα τρία χρόνια εφαρμογής του προγράμματος, το ιρλανδικό ΑΕΠ αυξήθηκε 1,7%, οι επενδύσεις αυξήθηκαν 8,3%, η ανεργία μειώθηκε από το 14,7% στο 13,1% και οι ιρλανδικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 12,6%. Η Πορτογαλία μπήκε σε πρόγραμμα τον Απρίλιο 2011, με χρηματοδότηση 78 δισ. ευρώ –ί ση με το 46% του ΑΕΠ. Στις 5 Μαΐου θα βγει από το πρόγραμμα. Στα τρία χρόνια εφαρμογής του, το ΑΕΠ μειώθηκε 3,4%, οι επενδύσεις 19,2%, η ανεργία αυξήθηκε 4,5 μονάδες από το 12% στο 16,5% αλλά οι εξαγωγές αυξήθηκαν 24,6%. Οι δύο λαοί πέρασαν δύσκολες ώρες αλλά τα κατάφεραν. Οι οικονομίες τους ανασυγκροτήθηκαν, δεν σωριάστηκαν σε ερείπια. Οι δύο χώρες στάθηκαν στα πόδια τους.

Κάπως ανόρεχτη, απρόθυμη, διστακτική, η Ελλάδα προσγειώθηκε απότομα, μέσω Ξάνθης, από την πασχαλινή ανάπαυλα στην τελική εκλογική ευθεία. Μας χωρίζουν τρεις εβδομάδες από τον πρώτο γύρο των αυτοδιοικητικών, τέσσερις από τις ευρωεκλογές. Και όμως, κάθε πρόβλεψη μοιάζει ακόμη επισφαλής και αβέβαιη. Δεν είναι μόνον οι βασικές εκλογικές τάσεις, οι νικητές και οι χαμένοι, η συμμετοχή, η αποχή και τα κυρίαρχα εκλογικά ρεύματα που μοιάζουν ακόμη ερωτήματα δίχως οριστική απάντηση.

Το κόμμα μας έγκαιρα και με μεγάλη πλειοψηφία έχει εξηγήσει με ποια αντίληψη προσέρχεται στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Στον πρώτο βαθμό – ας το επαναλάβω – στηρίζουμε σχήματα με όραμα και τοπικό προοδευτικό αναπτυξιακό σχέδιο, που δεν εντάσσονται σε λογικές κομματικών εξουσιοδοτήσεων. Στις περιφερειακές και στις εκλογές στις μεγάλες πόλεις, όπου εκπέμπονται ευρύτερα μηνύματα, τα κριτήρια μας εκτός από αυτοδιοικητικά είναι και πολιτικά. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, στις περιπτώσεις αυτές δεν στηρίζουμε στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ ή άλλων κομμάτων.

Γνωρίζουμε ότι η χώρα μας διατηρεί το θλιβερό πρωτείο του υψηλότερου ποσοστού ανεργίας στην Ευρωζώνη το οποίο προσεγγίζει το 30%. Δεν χρειάζεται, επίσης, να επιχειρηματολογήσουμε επί μακρόν για το ότι δεν υπάρχει οικονομία που να θεωρείται σταθεροποιημένη με τόσο υψηλό ποσοστό ανεργίας.

Παρά ταύτα, τα μέτρα που προτείνονται από την κυβέρνηση για την καταπολέμηση της ανεργίας δεν διαφέρουν σε τίποτα από όσα εφαρμόζονται τα τελευταία 15 χρόνια, δηλαδή δεν ανταποκρίνονται στην κατάσταση έκτακτης ανάγκης στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία και αγορά εργασίας.

Αναρωτιέμαι γιατί σ’ αυτή τη χώρα, η μάχη ανάμεσα στο φως –όχι το άγιο, το άλλο- και στο σκοτάδι χάνεται. Και όχι μόνον χάνεται αλλά κάθε φορά που ανοίγει ένα παράθυρο για να μπει φως κλείνει με τέτοιο πάταγο που ενδέχεται να περάσουν χρόνια για να ξανανοίξει.

Μπορείς να μιλάς για μεταρρυθμίσεις, χωρίς να περιγράφεις το περιεχόμενό τους. Να ζητάς νέο ήθος στην πολιτική και να ακολουθείς την πεπατημένη. Να καταδικάζεις τη διαφθορά της κομματοκρατίας και να συνομιλείς με τη διαπλοκή. Να εισηγείσαι μια διαφορετική σχέση επικοινωνίας με τους πολίτες και να επιστρατεύεις τις γνωστές εκμαυλιστικές τακτικές. Στα μεγάλα και τα γενικά μπορείς να ψαρέψεις συναίνεση με τεχνικές αποσιώπησης, ρητορική επιδεξιότητα και μεγαλόστομες τιποτολογίες.

Με αφορμή την «έξοδο» της χώρας στις αγορές, ήρθαν στο προσκήνιο και πάλι οι δύο διαφορετικές αφηγήσεις για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα. Η αφήγηση της κυβέρνησης εστίασε στη δικαίωση των «θυσιών» του ελληνικού λαού και με αμετροεπείς πανηγυρισμούς έσπευσε να πουλήσει και πάλι στην πολιτική αγορά το γνωστό «success story». Η αξιωματική αντιπολίτευση, από την άλλη μεριά, χαρακτήρισε την έξοδο στις αγορές ως «προεκλογικό έγκλημα κατά του ελληνικού λαού», φροντίζοντας παράλληλα να ανοίξει με χαοτικό τρόπο το θέμα του περίφημου δημοψηφίσματος για το «ευρώ» και την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη. Η πρώτη αφήγηση επενδύει στο φόβο∙ η δεύτερη στη μιζέρια. Και οι δύο ισορροπούν πάνω στο τεντωμένο σκοινί ενός πολωτικού διπολισμού, που, εδώ και καιρό, πολιτεύεται με διάφορες «σημαίες ευκαιρίας»

Το ζήτημα του χρέους

Είναι κοινή πλέον παραδοχή ότι η υφιστάμενη δομή του ελληνικού χρέους δεν είναι βιώσιμη. Αφενός διότι απαιτούνται πολύ υψηλές δαπάνες εξυπηρέτησης για τα επόμενα δύο έτη (2014-2015), αφετέρου διότι προβλέπονται υπέρογκες δαπάνες για την περίοδο μετά το 2020 (βλ. πίνακα 1). Τα παραπάνω οδηγούν στην κοινή παραδοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων ότι απαιτείται κάποιου τύπου αναδιάρθρωση του χρέους. Εάν θα είναι κούρεμα, μετακύλιση ή ό,τι άλλο, είναι μια σημαντική πλην όμως τεχνική συζήτηση.

Το 1993 από τα δεκατέσσερα κράτη - μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μόλις τα πέντε είχαν σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1998, ο πολιτικός χάρτης είχε μεταβληθεί θεμελιακά. Σε σύνολο δεκατεσσάρων κρατών - μελών, τα δώδεκα είχαν σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις και μόλις δύο κυβερνούταν από συντηρητικά κόμματα. Ήταν μια νέα, βραχύβια, όπως αποδείχτηκε, άνοιξη της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας. Προς στιγμή όμως, φάνηκε να επαναπολιτικοποιείται η διαδικασία της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αυτό αποτυπώθηκε τόσο στο κινηματικό όσο και στο θεσμικό επίπεδο.

Η ΔΗΜΑΡ παραμένει η Αριστερά των λύσεων και της ευθύνης, στοχεύοντας σε κυβερνητικές συνεργασίες με προοδευτικό πρόσημο. Σας παραπέμπω στην ομιλία μου της περασμένης Κυριακής, στην παρουσίαση του ευρωψηφοδελτίου του σχήματος «Δημοκρατική Αριστερά - Προοδευτική Συνεργασία», όπου εξήγησα αναλυτικά πώς αντιλαμβανόμαστε τον κυβερνητικό μας ρόλο. Εκεί επανέλαβα ότι το κόμμα μας διεκδικεί ισχυρή πολιτική εντολή για να διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στη μελλοντική συγκρότηση κυβερνήσεων προγραμματικής συνεργασίας. Καλούμε τους πολίτες να υποστηρίξουν τον προοδευτικό πόλο που συγκροτήσαμε για να ισχυροποιηθεί μια πρόταση που υπερβαίνει τη συντηρητική πολιτική και τον αριστερό λαϊκισμό. Στόχος μας είναι να συμμετέχουμε σε κυβερνητικές λύσεις με ξεκάθαρους όρους και διακριτές πολιτικές. Πολιτικές που θα ανακουφίσουν τους πολίτες και θα δημιουργήσουν βάσιμες ελπίδες ανάκαμψης.

Την κοινή κάθοδο με την υποψηφιότητα της Μαρίας Γιαννακάκη για την Περιφέρεια Αττικής αποφάσισαν η Παρέμβαση για την Αττική και η Αττική Οικολογική Απάντηση με επικεφαλής τον Κώστα Διάκο.

Η «Αττοικα» ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Παρέμβασης για συνεργασία με δυνάμεις της οικολογίας και της κοινωνίας των πολιτών με στόχο την κατάθεση μιας εναλλακτικής πρότασης για την Περιφέρεια.

«Η συμπόρευση των δύο συνδυασμών σηματοδοτεί και πραγματώνει την αναγκαία συνάντηση του ευρύτερου δημοκρατικού χώρου με εκείνον της πολιτικής οικολογίας. Απέναντι σε λογικές που καθιστούν την Αυτοδιοίκηση λεπτομέρεια μπροστά σε κομματικούς σχεδιασμούς και σε μια ξεπερασμένη νοοτροπία διοίκησης, ενώνουμε τις δυνάμεις μας για να φέρουμε την περιφέρεια στο κέντρο των εξελίξεων.