Χρειαζόμαστε περισσότερη Ευρώπη

Oχι, δεν αναπολώ την «Ευρώπη των 15». Το να αναπολείς το παρελθόν είναι κατά κανόνα ένδειξη αμηχανίας ή και αδυναμίας να αντιμετωπίσεις τις προκλήσεις του παρόντος και του μέλλοντος. Δεν αναπολώ λ.χ. την εποχή που η Ευρώπη ήταν διαιρεμένη, στο ανατολικό της τμήμα επικρατούσαν ανελεύθερα καθεστώτα που κατέρρευσαν μόλις οι πολίτες μπόρεσαν να εκφραστούν, ενώ επικρέμαται σε όλους μας ο κίνδυνος του πυρηνικού ολέθρου. Δεν αναπολώ μιαν «Ευρώπη των 12» ή και «των 15» που παρακολουθούσε επί χρόνια τη σφαγή στα γειτονικά της Βαλκάνια. Η τελευταία μεγάλη διεύρυνση (και η απαραίτητη ολοκλήρωσή της

με τα Δυτικά Βαλκάνια) ήταν φυσική συνέπεια των κοσμοϊστορικών γεγονότων των ετών 1989-91.

Επιβαλλόταν όχι μόνο γιατί χωρίς αυτήν θα δημιουργείτο ένα επικίνδυνο κενό ασφαλείας στην Κεντρική και Νοτιο- ανατολική Ευρώπη, αλλά και επειδή η Ένωση εξ ορισμού ανήκει σε όλους τους Ευρωπαίους που την επιθυμούν και είναι έτοιμοι να ζήσουν με τους κανόνες της. Η προσθήκη των δώδεκα νέων κρατών-μελών πλούτισε σημαντικά την Ε.Ε.: πολιτιστικά, σε ανθρώπινο και σε οικονομικό δυναμικό. Το βάρος της στη διεθνή σκηνή μεγάλωσε. Εξάλλου, ως Έλληνας, αισθάνομαι πολύ άνετα που πλάι στους Φινλανδούς, Άγγλους και Ισπανούς εταίρους μας έχουμε τώρα και Βούλγαρους, Ρουμάνους, Σλοβένους και Κύπριους.

Η «Ευρώπη των 27» λειτουργεί ασφαλώς διαφορετικά από την «Ευρώπη των 15» και αυτό αποτελεί μια

πρόκληση, ιδιαίτερα για όσους από μας οραματίζονται μιαν ισχυρή, πολιτική, αυτόνομη και αλληλέγγυα

Ένωση. Ας μην αποδίδουμε όμως στη διεύρυνση όσα δεν της «ανήκουν». Οι οικονομικές, κοινωνικές

και πολιτιστικές προκλήσεις της παγκοσμιοποίησης υπάρχουν ανεξάρτητα από τη διεύρυνση. Η άνθηση

του διακυβερνητισμού, οι δρακόντειοι περιορισμοί του κοινοτικού προϋπολογισμού, η παράλυση της

κοινής εξωτερικής πολιτικής στον πόλεμο του Ιράκ, προηγήθηκαν όλα της διεύρυνσης. Η απάντηση στα πράγματι μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ευρώπη δεν είναι η νοσταλγία του παρελθόντος, αλλά η συνειδητοποίηση της ανάγκης για «περισσότερη Ευρώπη» και για σύγχρονες εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές που να προωθούν το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Το «χρώμα» της διεύρυνσης, παρελθούσας και επόμενης, καθορίζεται από τις πολιτικές αυτές, όχι αντίστροφα. Μια Ένωση που θα αναδιπλωνόταν στον εαυτό της θα ήταν καταδικασμένη.

Ο . Σ. Βαλντέν εργάζεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γ.Δ. Διεύρυνσης.