Η δήλωση του πρωθυπουργού της Γαλλίας Ντομινίκ ντε Βιλπέν στο ραδιοφωνικό σταθμό «Europe One», ότι είναι αδιανόητο να αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις Τουρκίας - Ε.Ε., ενόσω η χώρα αυτή δεν αναγνωρίζει την Κύπρο, έβαλε ξανά στην ατζέντα ένα θέμα που θεωρείτο κλειστό, τόσο για τη Λευκωσία όσο και για την Αθήνα: το ενδεχόμενο ενός κυπριακού βέτο με την υποστήριξη και άλλων κρατών, στην έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων Τουρκίας - Ε.Ε.

Η δήλωση του Γάλλου πρωθυπουργού, καθώς και η προτροπή του επικεφαλής της ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Χανς Γκερτ Πέτερινγκ για ένα Κυπριακό βέτο στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Τουρκίας, μάλλον δυσκολεύει παρά διευκολύνει τον Τάσσο Παπαδόπουλο, διότι αυξάνει κατακόρυφα τις πιέσεις που δέχεται από το εσωτερικό για βέτο στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Ας υποθέσουμε ότι ο Τ. Παπαδόπουλος απαιτήσει από την Τουρκία το αυτονόητο: την πληρή διπλωματική αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας πριν από τις 3 Οκτωβρίου. Η Τουρκία θα έχει δύο επιλογές:

1. Να συμβιβαστεί.

2. Να εγκαταλείψει την προσπάθεια για ένταξη στην Ε.Ε.

Εάν επιλέξει το συμβιβασμό, ύστερα και από την κατηγορηματική διακήρυξη ότι δεν πρόκειται να αναγνωρίσει την Κυπριακή Δημοκρατία, η κυβέρνηση Ερντογάν θα υποστεί τέτοιο εξευτελισμό στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, που δεν θα μπορεί να παραμείνει στην εξουσία περισσότερο από 24 ώρες. Εάν αρνηθεί και εγκαταλείψει την πορεία προς την Ε.Ε., θα ακολουθήσει οικονομική κρίση και εσωτερική αποσταθεροποίηση, ενώ η Κύπρος θα χάσει ολοκληρωτικά την όποια επιρροή μπορεί να ασκεί στην τουρκική πολιτική, μέσω της Ε.Ε.

Η Λευκωσία και η Αθήνα εκτιμούν ότι μια κρίση στην Τουρκία, που θα οδηγήσει τη χώρα σε αποσταθεροποίηση και θα επαναφέρει τους κεμαλιστές στην εξουσία, δεν είναι προς το συμφέρον της Κύπρου και της Ελλάδας. Είναι γι’ αυτόν το λόγο που δεν επεξίωξαν συμμαχίες για ένα βέτο στην Τουρκία, όταν της δόθηκε η ημερομηνία στις 17 Δεκεμβρίου.

Ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Γιάννης Βαλινάκης χαρακτήρισε την άρνηση της Τουρκίας να αναγνωρίσει την Κύπρο «παραδοξότητα». Για την παραδοξότητα αυτή ευθύνη έχουν και τα 25 κράτη-μέλη της Ε.Ε. που αποφάσισαν να δοθεί ημερομηνία στην Τουρκία, χωρίς να αναγνωρίσει την Κύπρο και χωρίς καμία αναφορά στην παρουσία τουρκικών στρατευμάυτων στο νησί. Ωστόσο, η μη διασύνδεση της έναρξης διαπραγματεύσεων Τουρκίας - Ε.Ε. με τη λύση του Κυπριακού, υπήρξε στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης της Κύπρου. Ο Τ. Παπαδόπουλος δεν ήγειρε με επιμονή, στις 17 Δεκεμβρίου, τα ζητήματα της αναγνώρισης και των στρατευμάτων, διότι γνώριζε πως θα προκαλούσε κρίση, η οποία θα μπορούσε να ξεπεραστεί με δύο τρόπους:

*Μπλοκάρισμα της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας με συνέπεια ανεπιθύμητες και επικίνδυνες παρενέργειες.

*Πιέσεις για λύση του Κυπριακού το συντομότερο δυνατόν, στη βάση του σχεδίου Ανάν, που δεν είναι στις επιδιώξεις του.

Ο Τ. Παπαδόπουλος για ν’ αποφύγει τους πιο πάνω σκοπέλους, συναίνεσε στην ημερομηνία. Το τίμημα της απόφασης αυτής ήταν μια σειρά από συμβιβασμούς, όπως η ανοχή της κατοχής και της μη αναγνώρισης. Αυτοί οι συμβιβασμοί ονομάζονται σήμερα «παραδοξότητες». Τόσο η Αθήνα όσο και η Λευκωσία είναι προετοιμασμένες να ζήσουν για πολύ καιρό ακόμη με αυτές τις παραδοξότητες, ενώ η Τουρκία θα διαπραγματεύεται την ένταξή της στην Ε.Ε., θα διατηρεί τα στρατεύματά της στην Κύπρο και θα συντηρεί το καθεστώς στον Βορρά.

Οπως δήλωσε ο κ. Βαληνάκης, «η παράταση αυτού του παραδόξου θα σκιάζει εκ των πραγμάτων τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της Τουρκίας» που -σε ό,τι αφορά την Αθήνα- θα αρχίσουν στις 3 Οκτωβρίου. Αν δεν αρχίσουν, αυτό δεν θα οφείλεται στο Κυπριακό, έστω κι αν η διαδικασία μπλοκαριστεί με αφορμή τη μη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο,τι κι αν συμβεί στο τέλος είναι η Κύπρος που θα πληρώσει το λογαριασμό και το τίμημα θα είναι η ευρωδιχοτόμηση.