Στην ευρωπαϊκή ιστορία των δύο προηγούμενων αιώνων, το συνδικάτο συνδέθηκε με τη συλλογική πάλη των εργαζομένων για την κοινωνική χειραφέτηση, με τη βαθμιαία συνειδητοποίηση των δικαιωμάτων τους, με την ιστορική διαδικασία που οδήγησε στη διεύρυνση της ελευθερίας, την ενίσχυση της αλληλεγγύης και τη διεκδίκηση της ισότητας.

Χρόνια τώρα κυριαρχεί ένα ερώτημα στις πολιτικές συζητήσεις. Γιατί σήμερα δεν υπάρχει ένας Σαρλ Ντε Γκωλ, ένας Χέλμουτ Κολ, ένας Κωνσταντίνος Καραμανλής ή ένας Ζακ Ντελόρ; Γιατί το πολιτικό σύστημα ή ακόμη και οι κοινωνίες δεν παράγουν μεγάλους ηγέτες όπως παλιά;