Τουριστική επένδυση μαμούθ στη Σητεία
Αντώνης Ανηψητάκης, Κυριακάτικη Αυγή, 10/12/2006

"Ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ κ. Γιώργος Σουφλιάς ενέκρινε σήμερα τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), με την οποία ανοίγει ο δρόμος για την πραγματοποίηση, στο Νομό Λασιθίου, μιας πολύ μεγάλης τουριστικής επένδυσης.
Πρόκειται για έργο ολοκληρωμένης τουριστικής ανάπτυξης σε έκταση του Ιδρύματος "Παναγιά η Ακρωτηριανή" της Μονής Τοπλού με φορέα υλοποίησης την εταιρία "LOYALWARD Ltd" με έδρα το Λονδίνο. Το έργο αναπτύσσεται στην περιοχή "Κάβο Σίδερο", στα διοικητικά όρια των Δήμων Σητείας και Ιτάνου."
Ανακοίνωση Τύπου ΥΠΕΧΩΔΕ, 6.11.06
Η έγκριση της ΜΠΕ γι αυτή την τεράστια επένδυση 1,2 δις ευρώ προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις λόγω μεγέθους, ιδιαιτερότητας τής περιοχής και της εμπλοκής τής Εκκλησίας. Το διακύβευμα είναι σύνθετο. Είναι δυνατόν η συγκεκριμένη επένδυση να δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και την κοινωνία;
Απαντώ όσο αντικειμενικά μου επιτρέπει η θέση μου. Ως κάτοικος Σητείας, επαγγελματίας μηχανικός, με ενδιαφέρει να υπάρχουν δουλειές, ως γονιός νοιάζομαι για το μέλλον των παιδιών μου, ως οικολόγος οραματίζομαι την αειφόρο ανάπτυξή της περιοχής και ως αριστερός προσπαθώ για την πρόοδο των πολλών. Εσχάτως δε, ως επικεφαλής της Νομαρχιακής Κίνησης "το Λασίθι στην Πλώρη" με το 9,7% τόνωσα την πίστη μου, ότι τα παραπάνω είναι διεκδικήσιμα και εφικτά, αν υπάρξει ένα κίνημα με μια μεταρρυθμιστική λογική, που ξεπερνάει τόσο την καταγγελία όσο και τη διεκπεραίωση.
Ο τόπος, το Λασίθι, η Σητεία, το Τοπλού
Το Λασίθι, ο ανατολικότερος νομός της Κρήτης, είναι πολιτικά ο πιο αδύναμος, που όμως διασώζει καλύτερα την ψυχή και το τοπίο της. Η πολιτική αδυναμία εξηγείται απ την ιδιαιτερότητά του να μην έχει ένα κέντρο, όπως το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο ή τα Χανιά, αλλά τρία ισοδύναμα, τον Άγιο Νικόλαο, την Ιεράπετρα και τη Σητεία. Η διαιωνιζόμενη τριπολική αντιδικία και το έλλειμμα νομαρχιακής συνεννόησης συνέτειναν στην εξοργιστική υστέρηση του Λασιθίου σε επιθυμητά έργα, όπως οι Πανεπιστημιακές Σχολές, που στο Λασίθι δεν χωροθετήθηκαν ποτέ. Η ασυνεννοησία αυτή εξηγεί και τον αναπτυξιακό παραλογισμό του Λασιθίου, που αποτυπώνεται στα 4 νομαρχιακά νοσοκομεία και στην διεκδίκηση 2 διεθνών αεροδρομίων.
Ουδέν κακό όμως αμιγές καλού. Η αδυναμία αυτή δεν επέτρεψε στο Λασίθι να πάρει μέρος στο φαγοπότι που οδήγησε στη στρεβλή ανάπτυξη της Κρήτης μεταπολεμικά. Το Λασίθι δεν ακούστηκε για Κουρουπητούς, χασισοφυτείες, αυθαίρετα, ούτε και μεγάλωσε η έκτασή του με πανωγραψίματα ελαιώνων και αμπελιών. Το Λασίθι και ιδιαίτερα η Σητεία μοιάζει με κιβωτό μιας Κρήτης που χάνεται.
Η Σητεία, η ανατολικότερη επαρχία του, νησί μέσα στο νησί λόγω του ισθμού Παχειάς Αμμου - Ιεράπετρας, αποτελεί μια διακριτή ανθρωπογεωγραφική ενότητα. H γεωγραφική απομόνωση, η Αρχαιολογική Υπηρεσία, η μεγάλη μοναστηριακή περιουσίας συνολικά την προστάτευσαν. Τόπος φιλικός, κλίμα ήπιο, μοναδικός φυσικός και πολιτιστικός πλούτος, η αρχαιοβριθέστερη περιοχή της Κρήτης. Οι Στειακοί ήπιοι, φιλόξενοι, εξοικειωμένοι με το χωριό και την πόλη, τη θάλασσα και το βουνό, προτιμούν τις μαντινιάδες απ τα ριζίτικα, αποστρεφόμενοι τα άγρια έθιμα, οπλοφορία, ζωοκλοπή, βεντέτα. Πολιτικά συντηρητικοί, ατομιστές, σπάνια καταφεύγουν σε συλλογικές διεκδικήσεις. Κοινωνία συνεκτική χωρίς κραυγαλέες ανισότητες. Ανεργία, φαινόμενα διαφθοράς, εγκληματικότητας περιορισμένα. Οικονομία ισορροπημένη με σχετική αυτάρκεια εξηγήσιμη από τη φυσική της απομόνωση. Συνυπάρχουν γεωργία, υπηρεσίες, εμπόριο, τουρισμός, βιοτεχνία.
Η επίμαχη περιοχή των 26000 στρεμμάτων στον Κάβο Σίδερο, δίπλα από τη Μονή Παναγία Ακρωτηριανή, γνωστότερη ως Τοπλού, είναι παρθένα, αν παραβλέψουμε την υπερβόσκηση, με σπάνιες ομορφιές, το φοινικόδασος Βάι, με το οποίο γειτνιάζει, είναι απλώς η πιο γνωστή και μ ένα μοναδικό επίσης αρχαιολογικό και ιστορικό πλούτο. Στην κυνική γλώσσα της κτηματαγοράς θεωρείται το καλύτερο οικόπεδο της Μεσογείου. Η περιούσια γη ανήκε στην Μονή, και δωρήθηκε στο Ίδρυμα "Παναγία Ακρωτηριανή" που συστήθηκε το 1992 με σκοπό την αξιοποίησή της. Αμέσως προσκαλούνται εταιρείες για εκδήλωση ενδιαφέροντος. Από τρεις ενδιαφερθείσες εταιρείες επιλέγεται η επί τούτου συσταθείσα Loyalward Ltd.
Από τότε η επένδυση πέρασε από σαράντα κύματα. Το 1995 υπογράφονται οι αρχές συμφωνίας και 14.7.1998 η σύμβαση. Υπήρξε μακρόχρονη δικαστική εμπλοκή για την κυριότητα τής έκτασης ανάμεσα στη Μονή και το Ελληνικό Δημόσιο που τελεσιδίκησε υπέρ της Μονής, πλην ενός τμήματος, που αμφισβητείται ως δασικό. Υπήρξαν και άλλες εμπλοκές σχετιζόμενες με την νομιμότητα της ανάθεσης τού έργου, την αξιοπιστία του αναδόχου, που ενέσπειραν αμφισβητήσεις και προκάλεσαν κρίσεις στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος. Πρόσθετες καθυστερήσεις προέκυψαν από τον θάνατο του πρώτου προέδρου του Ιδρύματος επισκόπου Φιλοθέου Βουζουνεράκη το 1993 σε τροχαίο, από την απουσία, έως πρόσφατα, χωροταξικού σχεδίου και από το χαρακτηρισμό της περιοχής ως natura, προστατευόμενης δηλαδή.
Οι πρωταγωνιστές
Εκκλησία. Συνέστησε το Ίδρυμα "Παναγία Ακρωτηριανή"για να έχει την αποκλειστική διαχείριση της μεγάλης περιουσίας της Μονής, φοβούμενη το νόμο Τρίτση που πρόβλεπε το 30% να παραχωρείται στο Δημόσιο. Στόχος της τα κοινωφελή έργα, με τα οποία θα απέσειε και την κριτική για ελλειμματική κοινωνική δράση, ίσως και η βοήθεια στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, όπου υπάγεται. Το 7μελές Διοικητικό Συμβούλιο έχει πρόεδρο τον Επίσκοπο Ιεραπύτνης και Σητείας Ευγένιο, αντιπρόεδρο τον ηγούμενο της Μονής Φιλόθεο Σπανουδάκη, γραμματέα κληρικό και τέσσερις λαϊκούς, όλοι διορισμένοι από τον επίσκοπο.
Ο ηγούμενος, ιδιαίτερα δημοφιλής είναι ο ιθύνων νους της όλης υπόθεσης. Το υψηλό κύρος το κατέκτησε με το έργο της ζωής του, την πρότυπη αποκατάσταση της ερειπωμένης Μονής, αλλά και με τις φιλοπεριβαλλοντικές αναπτυξιακές του πρωτοβουλίες (βιολογικές καλλιέργειες, αιολικό πάρκο). Το ότι η τόσο αμφιλεγόμενη επένδυση ξεμπλοκαρίστηκε και έχει κατ αρχήν την αποδοχή τής τοπικής κοινωνίας οφείλεται κυρίως στον ηγούμενο.
Η Εκκλησία με αυτό το εγχείρημα διακυβεύει πολλά. Οι κοσμικοί πειρασμοί για ματαιόδοξους στόχους και παιχνίδια εξουσίας είναι μεγάλοι και η κοινωνία την έχει ήδη χρεώσει για την μεροληπτική της στάση στις τοπικές εκλογές, παλιότερα στο Παλαίκαστρο, τώρα στη Σητεία.
Επενδυτές. Loyalward Ltd, θυγατρική πλέον της Minoan Group. Η εταιρεία συστήθηκε για να πάρει το συγκεκριμένο έργο και το πήρε, δίνοντας την καλύτερη οικονομική προσφορά, χωρίς όμως να έχει εμπειρία και οικονομική επιφάνεια. Η επιλογή προκάλεσε αμφισβητήσεις. Φιλοδοξεί να πραγματώσει μια "διεθνούς επιπέδου ήπια και αειφορική τουριστική ανάπτυξη".
Στόχος το κέρδος. Ενδιάμεσος στόχος να κερδίσουν την κοινή γνώμη, τους φορείς, να μηδενίσουν τις αντιδράσεις. Οι φόβοι πολλοί, το αποθαρρυντικό επενδυτικό κλίμα της Ελλάδας, οι καιροφυλαχτούντες ανταγωνιστές, το ενδεχόμενο δικαστικής αναζωπύρωσης, ο σκόπελος του Natura, οι πιθανές προσφυγές. Έδωσαν βάρος στη σύνταξη της ΜΠΕ προσφεύγοντας σε επιστήμονες καταξιωμένους, ορισμένοι γνωστά ονόματα του οικολογικού χώρου και της ανανεωτικής αριστεράς.
Η παρουσίαση του έργου στην τοπική κοινωνία παραμυθένια. 7000 κλίνες σε 5 χωριά, τα 4 παραθαλάσσια με 3 γήπεδα γκολφ διεθνών προδιαγραφών. Θέλουν να "πουλήσουν" κυρίως γκολφ, 12 μήνες το χρόνο, αλλά και περιβάλλον και κρητική διατροφή. Δυο τρεις χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, θα προτιμηθούν οι ντόπιοι, κατανάλωση τοπικών βιολογικών, ποιοτικών προϊόντων, βοτανικός κήπος προς επίδειξη και περιβαλλοντική εκπαίδευση, όχι περίφραξη, όχι φρουροί, όχι βραχιολάκια, προστασία των ενδημικών ειδών, πληρέστερη κι απ το Natura, ο πιο σύγχρονος ενεργειακός σχεδιασμός, ανακύκλωση απορριμμάτων, αφαλάτωση παρά την "αποδεδειγμένη" επάρκεια ύδατος, ελάχιστη έκταση για γκολφ που θα είναι ΑΑ κατηγορίας, ελάχιστο και το νερό, ελάχιστα και τα φυτοφάρμακα. Περιορισμένη η νέα οδοποιία, αυστηρές και οι προδιαγραφές για σκόνη, θόρυβο κατά τη δεκαετή φάση κατασκευής του έργου. Αρχιτεκτονική και πολεοδομία θα συνάδουν πλήρως με το παραδοσιακό κρητικό σπίτι και χωριό, θα σέβονται ρέματα και μισγάγγειες. Μελλοντικές επεκτάσεις αποκλείονται. Ένα παράθυρο μονάχα για μια μαρίνα, αν χρειαστεί, αλλά και αυτή πολύ διακριτική με νέα ΜΠΕ.
Το να γίνουν όμως όλα αυτά έτσι, δεν είναι παρά ένα παραδείσιο σενάριο, δηλαδή ελάχιστα πιθανό, και άλλα σενάρια δεν έχουν συζητηθεί. Το Ίδρυμα και οι επενδυτές το αποφεύγουν. Η τοπική κοινωνία όμως οφείλει αυτή την έρευνα στον εαυτό της. Της είναι εξ άλλου πρόσφατη η εμπειρία με τον οικισμό Διόνυσο του κ. Τροχανά, δίπλα στην συζητούμενη περιοχή, που έγινε με ανάλογες τυμπανοκρουσίες και αυτή τη στιγμή είναι ο πλέον φθίνων οικισμός της περιοχής.
Πολιτεία. Χαρακτηρίζεται από την ανικανότητα διαχείρισης των Κοινών και επαφίεται στους ιδιώτες, τους οποίους πριμοδοτεί ελπίζοντας ότι παράλληλα με το κέρδος τους θα μπαλώσουν και το ρημαγμένο δημόσιο χώρο. Η ιδεολογική έκπτωση πλήρης, το "δεν θα γίνουμε γκαρσόνια της Ευρώπης", σε τρεις δεκαετίες υπέστη ολοκληρωτική αντιστροφή.
Η συζητούμενη περίπτωση χαρακτηριστική. Εγκρίνει 5 χωριά όταν οι υπηρεσίες της δεν μπορούν να ολοκληρώσουν πολεοδομικά σχέδια στην περιοχή που εκκρεμούν δεκαετίες. Επιδοτεί οπές γκολφ την ώρα που οι θησαυροί της Κρήτης εγκαταλείπονται. Χθες εξαρθρώθηκε άλλη μια σπείρα αρχαιοκαπήλων στην περιοχή και προχθές λίγο πιο πέρα στο Οροπέδιο Καθαρού ασυνείδητοι όργωναν ανενόχλητοι τον οριοθετημένο χώρο με τα περίφημα παλαιοντολογικά οστά των νάνων ιπποπόταμων.
Το ΥΠΕΧΩΔΕ, πριν από 10 χρόνια, παρήγγειλε "ειδικό διαχειριστικό σχέδιο" για την ευαίσθητη περιοχή στο Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων. Σ αυτό στηρίχθηκε, 2 χρόνια αργότερα, η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη και το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, βάσει των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία. Η περιοχή βρίσκεται εντός των ορίων του Τόπου Κοινοτικής Συνοχής (ΤΚΣ) με κωδικό GR 4320006, του Εθνικού Καταλόγου για το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 (Οδηγία 92/43/EOK). Το έργο καταλαμβάνει περίπου το 20% της περιοχής του εν λόγω οικοτόπου. Ταυτόχρονα, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) "Βορειοανατολικό Άκρο Κρήτης". Η Μελέτη έμεινε στο συρτάρι, το Προεδρικό Διάταγμα παρέμεινε Σχέδιο για να επισπευσθεί από τον Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. μόνο η έγκριση της ΜΠΕ του έργου που λογικά θα έπρεπε να έπεται.
Τοπική κοινωνία. Βλέπει στην πλειοψηφία της θετικά την επένδυση. Όλοι κρύβουμε ένα παιδί μέσα μας, που του αρέσουν τα παραμύθια. Φαντασιωνόμαστε ιδανικά το μέλλον υποτιμώντας το παρόν. Υπάρχουμε βέβαια και οι ανησυχούντες, οι επιφυλαχτικοί, οι φοβισμένοι.
Ο επί 8 χρόνια δήμαρχος Ιτάνου Γιάννης Περάκης χειρίστηκε με επάρκεια το θέμα προτάσσοντας το συμφέρον των δημοτών του παρά την επιδεικτική ορισμένες φορές αντιπαλότητα τού Ιδρύματος, το οποίο δεν τον είχε μέλος στο συμβούλιό του, ενώ είχε τον αντίπαλό του, δεν τον καλούσε στις συνεδριάσεις του, αλλά τον έτρεχε και στα δικαστήρια για ήσσονος σημασίας θέματα. Αναδεικνύει ως κομβικό θέμα για να αποδεχτεί την επένδυση την δημιουργία φορέα διαχείρισης της περιοχής, το οποίο ζητά από την πολιτεία και έχει κάνει σχετική τεκμηριωμένη πρόταση για τη βιωσιμότητα του φορέα στην οποία αποφεύγουν να απαντήσουν τόσο το Ίδρυμα όσο και οι επενδυτές. Ο δήμαρχος επίσης κατέληξε με τους Εγγλέζους μετά από μακρά διαπραγμάτευση σε μια συμφωνία για την παροχή νερού από το δήμο. Την συμφωνία αυτή την άδειασε το Νομαρχιακό Συμβούλιο δίνοντας το δικαίωμα στους μεγαλοεπενδυτές να κάνουν γεωτρήσεις κατά το δοκούν. Ο πρόεδρος του Νομαρχιακού Συμβουλίου Θεόδωρος Πατεράκης, βασιλικότερος του βασιλέως κατηγορεί ως όργανα ξένων οικονομικών συμφερόντων, όσους αντιτίθενται στην συγκεκριμένη επένδυση. Απ τα πυρά του δεν γλίτωσε ούτε ο Γιάννης Δραγασάκης γιατί "τόλμησε" να κάνει ερώτηση στον κ. Σουφλιά. Σε ανάλογο μήκος κύματος και ο τέως αλλά και άρτι επανεκλεγείς δήμαρχος Σητείας Νίκος Κουρουπάκης, διορισμένο μέλος του Ιδρύματος, που όμως δεν ενέκρινε την υπογραφή της σύμβασης με τους επενδυτές χωρίς ως σήμερα να εξηγήσει τους λόγους. Οι βουλευτές του Νομού Γιάννης Πλακιωτάκης (Ν.Δ.) και Μιχάλης Καρχιμάκης (ΠΑΣΟΚ) στηρίζουν την επένδυση με μια σχετική αποστασιοποίηση ο πρώτος, ένθερμα ο δεύτερος. Οι τοπικές κομματικές οργανώσεις δεν έχουν εκφραστεί, ενώ ο τοπικός τύπος πλην της εφημερίδας του κ. Κουρουπάκη αντιμετωπίζει με περίσκεψη την επένδυση, παρουσιάζοντας όλες τις απόψεις.
Γενικότερα, η στάση των πολιτικών συναρτάται με το ενδιαφέρον τους για τον τρόπο που η εκκλησία θα διαχειριστεί την επιρροή της στο μεγάλο εργατικό δυναμικό του έργου. Οι χιλιάδες εργαζόμενοι δεν θα βγάζουν μόνο δήμαρχο αλλά και βουλευτή.
Οικολόγοι. Ματαίωση της επένδυσης επιδιώκει το παγκρήτιο οικολογικό δίκτυο Οικοκρήτη. Προτάσσει σε συνεργασία με έγκυρους πανεπιστημιακούς (Ε. Μπριασούλη, Ν. Δαναλάτος) ακραιφνώς περιβαλλοντικά επιχειρήματα, τη σημασία του μοναδικού οικοτόπου, την αποφυγή των υδροβόρων γκολφ, ακόμα και με αφαλατωμένο νερό, σε μια περιοχή απειλούμενη με ερημοποίηση, την νομική αλλά και ουσιαστική ασυμβατότητα του έργου με το χωροταξικό και το Natura. Η τοπική κοινωνία τούς αντιμετωπίζει επιφυλακτικά γιατί δεν τους είδε να συμπαρίστανται στην υπόθεση του Αθερινόλακκου, δεν βλέπει να διαμαρτύρονται για τα γκολφ της Χερσονήσου και δεν εγκρίνει το να περνάνε από χίλια κόσκινα οι 7000 κλίνες στο Τοπλού όταν εκατοντάδες χιλιάδες κλίνες σ όλη την Κρήτη παρουσιάζουν μια πολύ χειρότερη εικόνα.
Η Οικολογική Ομάδα Σητείας (ΟΟΣ) έχει από χρόνια ξεκαθαρίσει με ποιους όρους θα μπορούσε να δεχτεί μια επένδυση στην περιοχή. Έχει κερδίσει το σεβασμό της τοπικής κοινωνίας ακόμα κι όταν η πλειοψηφία δεν συμμερίζεται τις απόψεις της.
Όσο πάντως αυτοί οι όροι δεν γίνονται δεκτοί τότε η προσφυγή στο ΣτΕ θα είναι ο κοινός τόπος όπου θα συμπέσουν οι οικολόγοι και του Δικτύου Οικοκρήτη και της Οικολογικής Ομάδας.
Η ΟΟΣ επεδίωξε και πέτυχε να συνδιοργανωθεί στη Σητεία στις 27.1.06 μια επιτυχημένη ημερίδα όπου ακούστηκαν αυθεντικά και ισόρροπα όλες οι απόψεις. Εκεί με σαφή τρόπο αναπτύξαμε τις προτάσεις μας, τις οποίες παραθέτουμε.
Για μια συμφωνία αποδεκτή κι απ τα παιδιά μας: 8 σημεία, 8 προτάσεις
Για τις μεγάλες επενδύσεις που προγραμματίζονται στην περιοχή, η Oικολογική Oμάδα επιδιώκει ένα ιστορικό συμβιβασμό ανάμεσα στις ποικίλες επιδιώξεις των κοινωνικών ομάδων. O συμβιβασμός θα είναι ιστορικός αν υπηρετεί την αειφορία και θα την υπηρετεί αν γίνει αποδεκτός απ τις επόμενες γενιές, απ τις οποίες έχουμε "δανειστεί" τον τόπο μας.
H αειφόρος ανάπτυξη ταιριάζει στην ανθρωπογεωγραφία της Σητείας, που εδώ και μερικά χρόνια βρίσκεται εν αναπτυξιακή συγχύσει: αποπερατώνει διεθνές αεροδρόμιο, αλλά έχει το γνωστό για τα χάλια του οδικό δίκτυο, προσπαθεί να καλλιεργήσει βιολογικά, αλλά γύρω τα χημικά κυριαρχούν, κάποιοι προωθούν τον οικοτουρισμό μα οι πιο πολλοί ζηλεύουν τα Mάλλια, είναι πρωταθλήτρια στις ανεμογεννήτριες, αλλά επιβραβεύεται με μαύρο μετάλλιο στον Aθερινόλακκο, μερικοί καμαρώνουν για την πληθώρα των μνημείων μας κι άλλοι τα καταριούνται, κάποιοι ακούν natura και χαίρονται και κάποιοι άλλοι το αντιμετωπίζουν σαν τη γρίπη των πτηνών, κι ενώ, όλοι σχεδόν καρτερούμε τα δολλαριοφόρα τσάρτερς από το Bορρά μάς προκύπτουν κάθε τόσο βουλιαγμένοι λαθρομετανάστες απ το Nότο.
Έγκαιρα είχαμε προβλέψει την διπλή πίεση που θα δεχόμασταν από τότε που το περιβάλλον άρχισε να πουλάει. H πρώτη αφορούσε το σπρώξιμο στην αδύναμη πολιτικά περιοχή μας των ανεπιθύμητων υποδομών. Aυτό παρά τις αντιδράσεις έγινε στον με την εγκατάσταση του εργοστασίου της ΔΕΗ πέραν πάσης λογικής στον Aθερινόλακκο. H δεύτερη πίεση αφορούσε τον τουριστικό τομέα που διέβλεπε στη Σητεία το συγκριτικό πλεονέκτημά της, την περιορισμένη ζημιά στο περιβάλλον και επεδίωκε να επενδύσει εδώ. Aυτές οι περίπου 14000 κλίνες που συζητάμε, οι 7000 του Kάβου Σίδερου και οι άλλες στον Kάβο Πλάκο, στην Aγιά Φωτιά, στην Φανερωμένη αποτυπώνουν αυτήν ακριβώς την πίεση που έχουμε χρέος να αντιμετωπίσουμε, καθορίζοντας όρια, μέτρα, προϋποθέσεις. Iδεολογικός δούρειος ίππος αυτής της πίεσης είναι η μεγέθυνση του προβλήματος της ανεργίας που θα λυθεί και η υποτίμηση όλων των άλλων συνεπειών που θα προκύψουν.
Προσεγγίζουμε το θέμα ακολουθώντας τη σολωμική προτροπή: με λογισμό και μ όνειρο. Διατυπώνουμε το όνειρό μας, αλλά δεν παραλείπουμε το λογισμό για να το γειώσουμε με τις μικρότερες απώλειες.
Γενικά πιστεύουμε πως στην Σητεία είναι εφικτός ένας συνδυασμός ποιοτικού και εναλλακτικού τουρισμού.
Ειδικά στην περιοχή του Tοπλού, περιοχή Natura, με το Bάι, τα μνημεία, τα ενδημικά είδη, τις νησίδες ιδεατό θα ήταν να γίνει ένα φυσιολατρικό - πολιτισμικό πάρκο, μια πολυδιάστατη επένδυση οικονομική, πολιτιστική, περιβαλλοντική, επιστημονική, για ντόπιους και ξένους, τώρα και στο μέλλον, ένα διεθνές υπόδειγμα αειφορίας. Μια τέτοια θεώρηση ας μείνει ως μπούσουλας που θα μας δείχνει πάντοτε τον ποθητό αναπτυξιακό αστέρα.
Mακάρι να εξέταζε η MΠE αυτήν τη λύση. Tις μελέτες όμως τις χρηματοδοτούν οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές, κι έτσι ποτέ δεν εξετάζεται σοβαρά άλλη λύση πέραν αυτής που προβλέπει το επενδυτικό τους σχέδιο.
Eπικεντρωνόμαστε στην επένδυση στο Tοπλού, λόγω της ιδιοτυπίας της: τη γη, λόγω της εκκλησίας, τη νιώθαμε δική μας, καμαρώναμε για τον πλούτο της, κι ελπίζαμε πως μπορούσε να γίνει κάτι παραδειγματικό. Tο Ίδρυμα, μπορεί να μην είναι εκκλησία του Δήμου, αλλά λόγω και της φιλοπεριβαλλοντικής δραστηριότητας του Ηγουμένου, θεωρούσαμε και θεωρούμε ακόμη πως είναι πιο ανοιχτοί από τους πούρους ιδιώτες να ακούσουν αγωνίες και να συζητήσουν προτάσεις.
Λόγω της φύσης του έργου οι προτάσεις μας δεν αφορούν μόνο το Ίδρυμα και τους επενδυτές. Aφορούν εξ ίσου και μας, τους τοπικούς φορείς, το κράτος. Eίναι ένα κάλεσμα στους OTA, στις κοινωνικές ομάδες να προετοιμαστούμε. Θα βιώσουμε δραματικές αλλαγές και δεν έχουμε προετοιμαστεί.
Xρόνια τώρα θέτουμε συστηματικά, δημόσια, αλλά και κατ ιδίαν, στις συζητήσεις μας με τον Ηγούμενο και τους επενδυτές τις εξής 8 προϋποθέσεις για μια πράγματι αειφορική επένδυση. Tις θυμίζουμε:
1. Nα αντιμετωπιστεί απ το Ίδρυμα ως πρωτεύον ζήτημα ή ίδια η επένδυση.
2. Tο μέγεθος της επένδυσης να μην υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής.
3. Nα μη γίνουν γκολφ.
4. Nα είναι συμβατή με Natura
5. Nα μη γίνει γκέτο πολυτελείας.
6. Nα περιοριστεί η διάρκεια της σύμβασης.
7. Nα αλλάξει το καταστατικό του ιδρύματος.
8. Nα εφαρμοστούν οι περιβαλλοντικά βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές.
Ήρθε η στιγμή να εξετάσουμε πώς σχετίζεται η μελέτη μ αυτά τα 8 σημεία.
1. H μέγιστη προσφορά του Iδρύματος είναι να βοηθήσει ώστε αυτό τούτο το έργο να συμβάλει στην αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής. Έπεται το ύψος της προσόδου που θα του επιτρέψει να κάνει κοινωφελή έργα. Για μας αειφόρος ανάπτυξη είναι η αργή ανάπτυξη, τόσο αργή ώστε να είναι αφομοιώσιμη από την κοινωνία και το περιβάλλον. H συγκεκριμένη ανάπτυξη στις κύριες της επιπτώσεις, μάλλον άγρια μπορεί να χαρακτηρισθεί, αφού μιλάμε για τη δημιουργία μιας άλλης Σητείας και για τριπλασιασμό του μόνιμου πληθυσμού του Δήμου Iτάνου σε ελάχιστα χρόνια μόνον απ αυτό το έργο και δεν έχουμε συνυπολογίσει τις επιπτώσεις των άλλων μεγάλων επενδύσεων που προγραμματίζονται.
Πρόταση: Zητάμε να διαπραγματευτεί το Ίδρυμα μείωση των απαιτήσεων του από το 10% επί των ακαθάριστων εσόδων, με αντίστοιχη μείωση του έργου.
2. H φέρουσα ικανότητα της περιοχής, περιβαλλοντικά, κοινωνικά δεν έχει καθοριστεί. H MΠE δεν πείθει όταν μιλά για 7000 κλίνες. Tο ίδιο νούμερο είχε ακουστεί και πριν περίπου 12 χρόνια, όταν έγινε η συμφωνία, χωρίς τότε να υπήρχε μελέτη φέρουσας ικανότητας. Όμως πέρα απ τις πολυσέλιδες μελέτες υπάρχει ο κοινός νους. Σκεφτείτε τα επιχειρήματα του Δήμου σε σχέση με τη διαθεσιμότητα του νερού, την χωρητικότητα του XYTA, την κατάσταση των δρόμων. Kαι απαντήστε μας στο απλό ερώτημα: Λένε πως θα δημιουργηθούν 3000 θέσεις εργασίας. Nα υποθέσουμε ότι οι 500 θα καλυφθούν από ανέργους της περιοχής. Oι υπόλοιποι 2500 που θα μείνουν; Kάποιοι θα ρθουν με τις οικογένειές τους. Σε ποια σχολεία θα πάνε τα χιλιάδες παιδιά τους; Kι αν πολλοί είναι οικονομικοί μετανάστες πόσο εύκολα θα ενταχθούν στην τοπική κοινωνία;
Πρόταση: Zητάμε από το Nομαρχιακό Συμβούλιο να συναρτήσει στο όνομα της φέρουσας ικανότητας της περιοχής την έγκριση των MΠE των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων με τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών. Όλοι συμφωνούμε ότι υστερούν στο Λασίθι. Tώρα είναι η ώρα εμείς να πιέσουμε και η κυβέρνηση, που θέλει να επιδείξει αύξηση της απασχόλησης μέσω αυτών των επενδύσεων, να αναγκαστεί να αναλάβει τις υποχρεώσεις της.
3. Για τα γκόλφ. Eίναι προτιμότερο η Kρήτη να αναδείξει τα μοναδικά της θέλγητρα αντί να σκηνοθετεί άλλα. Tα υδροβόρα γκολφ σε μια περιοχή απειλούμενη με ερημοποίηση είναι επικίνδυνα. Σημειώνουμε επίσης ότι η αφαλάτωση είναι ενεργοβόρα και έχει επιπτώσεις στη θαλάσσια οικολογία.
Πρόταση: Zητάμε να μην εγκριθούν τα γκολφ. Aν εγκριθούν, να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις τους με θέσπιση περιοριστικών προδιαγραφών για την έκταση, την ποικιλία γρασιδιού (μη μεταλλαγμένο, ανθεκτικό στο ξηροθερμικό κλίμα), την χωροθέτησή και κυρίως με έλεγχο της διαχείρισης τους, ώστε να υπάρχει περιορισμός κατανάλωσης νερού και χημικών.
4. Για το Natura. Καταγράφουμε την προσπάθεια της MΠE να σεβαστεί το περιβάλλον. Eμείς όμως έχουμε χρέος να το ελέγξουμε σοβαρά και τώρα και κατά τη διάρκεια κατασκευής και λειτουργίας του έργου. Δεν αρκεί το σχέδιο αειφορικής διαχείρισης που προτείνουν οι επενδυτές για να ελέγχουν εαυτούς.
Πρόταση: Zητάμε να συσταθεί ο φορέας διαχείρισης, όπως τον περιγράφει ο Δήμος Iτάνου, να δοθεί η εισφορά σε γή στην θέση που ο Δήμος ζητάει για να γίνει αυτή η έκταση η προίκα του, ώστε να είναι βιώσιμος.
5. Για να μη γίνει η περιοχή γκέτο πολυτελείας και να λειτουργήσει ως μοχλός αειφόρου ανάπτυξης όλης της επαρχίας απαιτείται οι καλές προθέσεις των επενδυτών να γίνουν δεσμεύσεις, να αποφευχθούν τα βραχιολάκια και οι φρουροί, να ενθαρρύνονται οι ένοικοι να επισκέπτονται την ευρύτερη περιοχή, να καταναλώνονται μέσα στα χωριά ποιοτικά προϊόντα της Kρητικής γης. Aυτό όμως αφορά εξ ίσου κι εμάς που πρέπει να ελκύσουμε τους επισκέπτες και που από τώρα πρέπει να προγραμματίσουμε την παραγωγή αυτών των προϊόντων.
Πρόταση: Zητάμε απ τους φορείς να προετοιμαστούν γι αυτή την πρόκληση. Oι Δήμοι να αναδείξουν τα θέλγητρά τους, οι γεωργικές ενώσεις να προσανατολιστούν σε βιολογικές καλλιέργειες, οι επιχειρηματίες να κάνουν τις κατάλληλες κινήσεις.
6. Για τη σύμβαση. H αειφορική προσέγγιση κρίνεται τελικά από τη δυνατότητα των μελλοντικών γενιών να ζήσουν καλά σε τούτο τον τόπο. Mια σύμβαση 40+40 χρόνων τους δεσμεύει.
Πρόταση: Zητάμε στο όνομα της αειφορίας να δοθεί στην επόμενη γενιά η δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης.
7. Για το καταστατικό του Iδρύματος. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος θεωρούμε θετικό ότι η περιοχή παρέμεινε ενιαία και σε μεγάλο βαθμό προστατεύτηκε. H δημιουργία του Iδρύματος δεν μας βρήκε αντίθετους. Aντίθετους μάς βρίσκει ο θεσμικός αποκλεισμός της τοπικής κοινωνίας.
Πρόταση: Zητάμε τροποποίηση του καταστατικού ώστε να συμμετέχουν στο Ίδρυμα οι εκπρόσωποι του λαού και πάντως οπωσδήποτε ο εκάστοτε δήμαρχος Iτάνου. Kαι λιγότερα προβλήματα θα δημιουργούνται και ευκολότερα θα λύνονται.
H ισορροπία εκλεγμένων κληρικών που θα προκύψει θα βοηθήσει να ξορκιστούν οι πολιτικοί πειρασμοί που εκ των πραγμάτων γεννά η δυνατότητα χιλιάδων προσλήψεων.
8. Για το σχεδιασμό του έργου. Σε επιμέρους ενότητες που αφορούν την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού πλούτου, την χωροθέτηση των εγκαταστάσεων και οικισμών, την αρχιτεκτονική τους, την αισθητική του τοπίου, την πυκνότητα δόμησης, τον ενεργειακό σχεδιασμό, τις μεθόδους εξοικονόμησης και διαχείρισης πόρων έγινε σοβαρή δουλειά που κάνει τη συγκεκριμένη MΠE να ξεχωρίζει από τις τρέχουσες. Yπάρχουν σημεία απ όπου το ελληνικό δημόσιο θα μπορούσε να αντλήσει προδιαγραφές. Aυτά τα θετικά όμως δεν αναιρούν τη συνολικά αρνητική εικόνα που σχετίζεται κυρίως με τον όγκο του έργου, την ταχύτητα υλοποίησής του και την ανυπαρξία υποδομών.
Πρόταση: Zητάμε τον έλεγχο εφαρμογής της μελέτης από τον Φορέα Διαχείρισης που ήδη προτείναμε και βεβαίως τις υπηρεσίες της νομαρχίας που για το σκοπό αυτό πρέπει κατάλληλα να στελεχωθούν και οργανωθούν. Προτείνουμε τέλος εναλλακτικά να σχεδιαστούν κάποιες γειτονιές πιο οικολογικά, αποφεύγοντας τον κλιματισμό. Έτσι θα τονιζόταν η αειφορικότητα του έργου δείχνοντας ότι η ποιότητα δεν ταυτίζεται με τον πλούτο και την πολυτέλεια.
Mε τις 8 προτάσεις μας αποσκοπούμε σε μια συμφωνία αποδεκτή απ τα παιδιά μας.
Τελειώνω με μια ευχή. Oι πολυπληθείς μαγατζέδες^1^ της περιοχής μας απεικονίζουν ανάγλυφα την γοητευτική ιδιοτυπία του γλεντζέ και νοικοκύρη Σητειακού, τον τρόπο ζωής του. Eυχόμαστε το 2046, αν τότε το Ίδρυμα επαναδιαπραγματεύεται τη σύμβαση, τα εγγόνια μας όταν ακούν τη λέξη μαγατζέ να μην πηγαίνει ο νους τους μόνο στον οικισμό Mαγατζέ του Kάβο Σίδερο.
1. Ταπεινοί αγροτικοί οικίσκοι όπου οι ντόπιοι γλεντούν καζανεύοντας τη ρακί τους.
Πρόκειται για έργο ολοκληρωμένης τουριστικής ανάπτυξης σε έκταση του Ιδρύματος "Παναγιά η Ακρωτηριανή" της Μονής Τοπλού με φορέα υλοποίησης την εταιρία "LOYALWARD Ltd" με έδρα το Λονδίνο. Το έργο αναπτύσσεται στην περιοχή "Κάβο Σίδερο", στα διοικητικά όρια των Δήμων Σητείας και Ιτάνου."
Ανακοίνωση Τύπου ΥΠΕΧΩΔΕ, 6.11.06
Η έγκριση της ΜΠΕ γι αυτή την τεράστια επένδυση 1,2 δις ευρώ προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις λόγω μεγέθους, ιδιαιτερότητας τής περιοχής και της εμπλοκής τής Εκκλησίας. Το διακύβευμα είναι σύνθετο. Είναι δυνατόν η συγκεκριμένη επένδυση να δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον και την κοινωνία;
Απαντώ όσο αντικειμενικά μου επιτρέπει η θέση μου. Ως κάτοικος Σητείας, επαγγελματίας μηχανικός, με ενδιαφέρει να υπάρχουν δουλειές, ως γονιός νοιάζομαι για το μέλλον των παιδιών μου, ως οικολόγος οραματίζομαι την αειφόρο ανάπτυξή της περιοχής και ως αριστερός προσπαθώ για την πρόοδο των πολλών. Εσχάτως δε, ως επικεφαλής της Νομαρχιακής Κίνησης "το Λασίθι στην Πλώρη" με το 9,7% τόνωσα την πίστη μου, ότι τα παραπάνω είναι διεκδικήσιμα και εφικτά, αν υπάρξει ένα κίνημα με μια μεταρρυθμιστική λογική, που ξεπερνάει τόσο την καταγγελία όσο και τη διεκπεραίωση.
Ο τόπος, το Λασίθι, η Σητεία, το Τοπλού
Το Λασίθι, ο ανατολικότερος νομός της Κρήτης, είναι πολιτικά ο πιο αδύναμος, που όμως διασώζει καλύτερα την ψυχή και το τοπίο της. Η πολιτική αδυναμία εξηγείται απ την ιδιαιτερότητά του να μην έχει ένα κέντρο, όπως το Ηράκλειο, το Ρέθυμνο ή τα Χανιά, αλλά τρία ισοδύναμα, τον Άγιο Νικόλαο, την Ιεράπετρα και τη Σητεία. Η διαιωνιζόμενη τριπολική αντιδικία και το έλλειμμα νομαρχιακής συνεννόησης συνέτειναν στην εξοργιστική υστέρηση του Λασιθίου σε επιθυμητά έργα, όπως οι Πανεπιστημιακές Σχολές, που στο Λασίθι δεν χωροθετήθηκαν ποτέ. Η ασυνεννοησία αυτή εξηγεί και τον αναπτυξιακό παραλογισμό του Λασιθίου, που αποτυπώνεται στα 4 νομαρχιακά νοσοκομεία και στην διεκδίκηση 2 διεθνών αεροδρομίων.
Ουδέν κακό όμως αμιγές καλού. Η αδυναμία αυτή δεν επέτρεψε στο Λασίθι να πάρει μέρος στο φαγοπότι που οδήγησε στη στρεβλή ανάπτυξη της Κρήτης μεταπολεμικά. Το Λασίθι δεν ακούστηκε για Κουρουπητούς, χασισοφυτείες, αυθαίρετα, ούτε και μεγάλωσε η έκτασή του με πανωγραψίματα ελαιώνων και αμπελιών. Το Λασίθι και ιδιαίτερα η Σητεία μοιάζει με κιβωτό μιας Κρήτης που χάνεται.
Η Σητεία, η ανατολικότερη επαρχία του, νησί μέσα στο νησί λόγω του ισθμού Παχειάς Αμμου - Ιεράπετρας, αποτελεί μια διακριτή ανθρωπογεωγραφική ενότητα. H γεωγραφική απομόνωση, η Αρχαιολογική Υπηρεσία, η μεγάλη μοναστηριακή περιουσίας συνολικά την προστάτευσαν. Τόπος φιλικός, κλίμα ήπιο, μοναδικός φυσικός και πολιτιστικός πλούτος, η αρχαιοβριθέστερη περιοχή της Κρήτης. Οι Στειακοί ήπιοι, φιλόξενοι, εξοικειωμένοι με το χωριό και την πόλη, τη θάλασσα και το βουνό, προτιμούν τις μαντινιάδες απ τα ριζίτικα, αποστρεφόμενοι τα άγρια έθιμα, οπλοφορία, ζωοκλοπή, βεντέτα. Πολιτικά συντηρητικοί, ατομιστές, σπάνια καταφεύγουν σε συλλογικές διεκδικήσεις. Κοινωνία συνεκτική χωρίς κραυγαλέες ανισότητες. Ανεργία, φαινόμενα διαφθοράς, εγκληματικότητας περιορισμένα. Οικονομία ισορροπημένη με σχετική αυτάρκεια εξηγήσιμη από τη φυσική της απομόνωση. Συνυπάρχουν γεωργία, υπηρεσίες, εμπόριο, τουρισμός, βιοτεχνία.
Η επίμαχη περιοχή των 26000 στρεμμάτων στον Κάβο Σίδερο, δίπλα από τη Μονή Παναγία Ακρωτηριανή, γνωστότερη ως Τοπλού, είναι παρθένα, αν παραβλέψουμε την υπερβόσκηση, με σπάνιες ομορφιές, το φοινικόδασος Βάι, με το οποίο γειτνιάζει, είναι απλώς η πιο γνωστή και μ ένα μοναδικό επίσης αρχαιολογικό και ιστορικό πλούτο. Στην κυνική γλώσσα της κτηματαγοράς θεωρείται το καλύτερο οικόπεδο της Μεσογείου. Η περιούσια γη ανήκε στην Μονή, και δωρήθηκε στο Ίδρυμα "Παναγία Ακρωτηριανή" που συστήθηκε το 1992 με σκοπό την αξιοποίησή της. Αμέσως προσκαλούνται εταιρείες για εκδήλωση ενδιαφέροντος. Από τρεις ενδιαφερθείσες εταιρείες επιλέγεται η επί τούτου συσταθείσα Loyalward Ltd.
Από τότε η επένδυση πέρασε από σαράντα κύματα. Το 1995 υπογράφονται οι αρχές συμφωνίας και 14.7.1998 η σύμβαση. Υπήρξε μακρόχρονη δικαστική εμπλοκή για την κυριότητα τής έκτασης ανάμεσα στη Μονή και το Ελληνικό Δημόσιο που τελεσιδίκησε υπέρ της Μονής, πλην ενός τμήματος, που αμφισβητείται ως δασικό. Υπήρξαν και άλλες εμπλοκές σχετιζόμενες με την νομιμότητα της ανάθεσης τού έργου, την αξιοπιστία του αναδόχου, που ενέσπειραν αμφισβητήσεις και προκάλεσαν κρίσεις στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ιδρύματος. Πρόσθετες καθυστερήσεις προέκυψαν από τον θάνατο του πρώτου προέδρου του Ιδρύματος επισκόπου Φιλοθέου Βουζουνεράκη το 1993 σε τροχαίο, από την απουσία, έως πρόσφατα, χωροταξικού σχεδίου και από το χαρακτηρισμό της περιοχής ως natura, προστατευόμενης δηλαδή.
Οι πρωταγωνιστές
Εκκλησία. Συνέστησε το Ίδρυμα "Παναγία Ακρωτηριανή"για να έχει την αποκλειστική διαχείριση της μεγάλης περιουσίας της Μονής, φοβούμενη το νόμο Τρίτση που πρόβλεπε το 30% να παραχωρείται στο Δημόσιο. Στόχος της τα κοινωφελή έργα, με τα οποία θα απέσειε και την κριτική για ελλειμματική κοινωνική δράση, ίσως και η βοήθεια στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, όπου υπάγεται. Το 7μελές Διοικητικό Συμβούλιο έχει πρόεδρο τον Επίσκοπο Ιεραπύτνης και Σητείας Ευγένιο, αντιπρόεδρο τον ηγούμενο της Μονής Φιλόθεο Σπανουδάκη, γραμματέα κληρικό και τέσσερις λαϊκούς, όλοι διορισμένοι από τον επίσκοπο.
Ο ηγούμενος, ιδιαίτερα δημοφιλής είναι ο ιθύνων νους της όλης υπόθεσης. Το υψηλό κύρος το κατέκτησε με το έργο της ζωής του, την πρότυπη αποκατάσταση της ερειπωμένης Μονής, αλλά και με τις φιλοπεριβαλλοντικές αναπτυξιακές του πρωτοβουλίες (βιολογικές καλλιέργειες, αιολικό πάρκο). Το ότι η τόσο αμφιλεγόμενη επένδυση ξεμπλοκαρίστηκε και έχει κατ αρχήν την αποδοχή τής τοπικής κοινωνίας οφείλεται κυρίως στον ηγούμενο.
Η Εκκλησία με αυτό το εγχείρημα διακυβεύει πολλά. Οι κοσμικοί πειρασμοί για ματαιόδοξους στόχους και παιχνίδια εξουσίας είναι μεγάλοι και η κοινωνία την έχει ήδη χρεώσει για την μεροληπτική της στάση στις τοπικές εκλογές, παλιότερα στο Παλαίκαστρο, τώρα στη Σητεία.
Επενδυτές. Loyalward Ltd, θυγατρική πλέον της Minoan Group. Η εταιρεία συστήθηκε για να πάρει το συγκεκριμένο έργο και το πήρε, δίνοντας την καλύτερη οικονομική προσφορά, χωρίς όμως να έχει εμπειρία και οικονομική επιφάνεια. Η επιλογή προκάλεσε αμφισβητήσεις. Φιλοδοξεί να πραγματώσει μια "διεθνούς επιπέδου ήπια και αειφορική τουριστική ανάπτυξη".
Στόχος το κέρδος. Ενδιάμεσος στόχος να κερδίσουν την κοινή γνώμη, τους φορείς, να μηδενίσουν τις αντιδράσεις. Οι φόβοι πολλοί, το αποθαρρυντικό επενδυτικό κλίμα της Ελλάδας, οι καιροφυλαχτούντες ανταγωνιστές, το ενδεχόμενο δικαστικής αναζωπύρωσης, ο σκόπελος του Natura, οι πιθανές προσφυγές. Έδωσαν βάρος στη σύνταξη της ΜΠΕ προσφεύγοντας σε επιστήμονες καταξιωμένους, ορισμένοι γνωστά ονόματα του οικολογικού χώρου και της ανανεωτικής αριστεράς.
Η παρουσίαση του έργου στην τοπική κοινωνία παραμυθένια. 7000 κλίνες σε 5 χωριά, τα 4 παραθαλάσσια με 3 γήπεδα γκολφ διεθνών προδιαγραφών. Θέλουν να "πουλήσουν" κυρίως γκολφ, 12 μήνες το χρόνο, αλλά και περιβάλλον και κρητική διατροφή. Δυο τρεις χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, θα προτιμηθούν οι ντόπιοι, κατανάλωση τοπικών βιολογικών, ποιοτικών προϊόντων, βοτανικός κήπος προς επίδειξη και περιβαλλοντική εκπαίδευση, όχι περίφραξη, όχι φρουροί, όχι βραχιολάκια, προστασία των ενδημικών ειδών, πληρέστερη κι απ το Natura, ο πιο σύγχρονος ενεργειακός σχεδιασμός, ανακύκλωση απορριμμάτων, αφαλάτωση παρά την "αποδεδειγμένη" επάρκεια ύδατος, ελάχιστη έκταση για γκολφ που θα είναι ΑΑ κατηγορίας, ελάχιστο και το νερό, ελάχιστα και τα φυτοφάρμακα. Περιορισμένη η νέα οδοποιία, αυστηρές και οι προδιαγραφές για σκόνη, θόρυβο κατά τη δεκαετή φάση κατασκευής του έργου. Αρχιτεκτονική και πολεοδομία θα συνάδουν πλήρως με το παραδοσιακό κρητικό σπίτι και χωριό, θα σέβονται ρέματα και μισγάγγειες. Μελλοντικές επεκτάσεις αποκλείονται. Ένα παράθυρο μονάχα για μια μαρίνα, αν χρειαστεί, αλλά και αυτή πολύ διακριτική με νέα ΜΠΕ.
Το να γίνουν όμως όλα αυτά έτσι, δεν είναι παρά ένα παραδείσιο σενάριο, δηλαδή ελάχιστα πιθανό, και άλλα σενάρια δεν έχουν συζητηθεί. Το Ίδρυμα και οι επενδυτές το αποφεύγουν. Η τοπική κοινωνία όμως οφείλει αυτή την έρευνα στον εαυτό της. Της είναι εξ άλλου πρόσφατη η εμπειρία με τον οικισμό Διόνυσο του κ. Τροχανά, δίπλα στην συζητούμενη περιοχή, που έγινε με ανάλογες τυμπανοκρουσίες και αυτή τη στιγμή είναι ο πλέον φθίνων οικισμός της περιοχής.
Πολιτεία. Χαρακτηρίζεται από την ανικανότητα διαχείρισης των Κοινών και επαφίεται στους ιδιώτες, τους οποίους πριμοδοτεί ελπίζοντας ότι παράλληλα με το κέρδος τους θα μπαλώσουν και το ρημαγμένο δημόσιο χώρο. Η ιδεολογική έκπτωση πλήρης, το "δεν θα γίνουμε γκαρσόνια της Ευρώπης", σε τρεις δεκαετίες υπέστη ολοκληρωτική αντιστροφή.
Η συζητούμενη περίπτωση χαρακτηριστική. Εγκρίνει 5 χωριά όταν οι υπηρεσίες της δεν μπορούν να ολοκληρώσουν πολεοδομικά σχέδια στην περιοχή που εκκρεμούν δεκαετίες. Επιδοτεί οπές γκολφ την ώρα που οι θησαυροί της Κρήτης εγκαταλείπονται. Χθες εξαρθρώθηκε άλλη μια σπείρα αρχαιοκαπήλων στην περιοχή και προχθές λίγο πιο πέρα στο Οροπέδιο Καθαρού ασυνείδητοι όργωναν ανενόχλητοι τον οριοθετημένο χώρο με τα περίφημα παλαιοντολογικά οστά των νάνων ιπποπόταμων.
Το ΥΠΕΧΩΔΕ, πριν από 10 χρόνια, παρήγγειλε "ειδικό διαχειριστικό σχέδιο" για την ευαίσθητη περιοχή στο Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων - Υγροτόπων. Σ αυτό στηρίχθηκε, 2 χρόνια αργότερα, η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη και το Σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος, βάσει των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την εθνική και κοινοτική νομοθεσία. Η περιοχή βρίσκεται εντός των ορίων του Τόπου Κοινοτικής Συνοχής (ΤΚΣ) με κωδικό GR 4320006, του Εθνικού Καταλόγου για το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 (Οδηγία 92/43/EOK). Το έργο καταλαμβάνει περίπου το 20% της περιοχής του εν λόγω οικοτόπου. Ταυτόχρονα, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα της Ζώνης Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) "Βορειοανατολικό Άκρο Κρήτης". Η Μελέτη έμεινε στο συρτάρι, το Προεδρικό Διάταγμα παρέμεινε Σχέδιο για να επισπευσθεί από τον Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. μόνο η έγκριση της ΜΠΕ του έργου που λογικά θα έπρεπε να έπεται.
Τοπική κοινωνία. Βλέπει στην πλειοψηφία της θετικά την επένδυση. Όλοι κρύβουμε ένα παιδί μέσα μας, που του αρέσουν τα παραμύθια. Φαντασιωνόμαστε ιδανικά το μέλλον υποτιμώντας το παρόν. Υπάρχουμε βέβαια και οι ανησυχούντες, οι επιφυλαχτικοί, οι φοβισμένοι.
Ο επί 8 χρόνια δήμαρχος Ιτάνου Γιάννης Περάκης χειρίστηκε με επάρκεια το θέμα προτάσσοντας το συμφέρον των δημοτών του παρά την επιδεικτική ορισμένες φορές αντιπαλότητα τού Ιδρύματος, το οποίο δεν τον είχε μέλος στο συμβούλιό του, ενώ είχε τον αντίπαλό του, δεν τον καλούσε στις συνεδριάσεις του, αλλά τον έτρεχε και στα δικαστήρια για ήσσονος σημασίας θέματα. Αναδεικνύει ως κομβικό θέμα για να αποδεχτεί την επένδυση την δημιουργία φορέα διαχείρισης της περιοχής, το οποίο ζητά από την πολιτεία και έχει κάνει σχετική τεκμηριωμένη πρόταση για τη βιωσιμότητα του φορέα στην οποία αποφεύγουν να απαντήσουν τόσο το Ίδρυμα όσο και οι επενδυτές. Ο δήμαρχος επίσης κατέληξε με τους Εγγλέζους μετά από μακρά διαπραγμάτευση σε μια συμφωνία για την παροχή νερού από το δήμο. Την συμφωνία αυτή την άδειασε το Νομαρχιακό Συμβούλιο δίνοντας το δικαίωμα στους μεγαλοεπενδυτές να κάνουν γεωτρήσεις κατά το δοκούν. Ο πρόεδρος του Νομαρχιακού Συμβουλίου Θεόδωρος Πατεράκης, βασιλικότερος του βασιλέως κατηγορεί ως όργανα ξένων οικονομικών συμφερόντων, όσους αντιτίθενται στην συγκεκριμένη επένδυση. Απ τα πυρά του δεν γλίτωσε ούτε ο Γιάννης Δραγασάκης γιατί "τόλμησε" να κάνει ερώτηση στον κ. Σουφλιά. Σε ανάλογο μήκος κύματος και ο τέως αλλά και άρτι επανεκλεγείς δήμαρχος Σητείας Νίκος Κουρουπάκης, διορισμένο μέλος του Ιδρύματος, που όμως δεν ενέκρινε την υπογραφή της σύμβασης με τους επενδυτές χωρίς ως σήμερα να εξηγήσει τους λόγους. Οι βουλευτές του Νομού Γιάννης Πλακιωτάκης (Ν.Δ.) και Μιχάλης Καρχιμάκης (ΠΑΣΟΚ) στηρίζουν την επένδυση με μια σχετική αποστασιοποίηση ο πρώτος, ένθερμα ο δεύτερος. Οι τοπικές κομματικές οργανώσεις δεν έχουν εκφραστεί, ενώ ο τοπικός τύπος πλην της εφημερίδας του κ. Κουρουπάκη αντιμετωπίζει με περίσκεψη την επένδυση, παρουσιάζοντας όλες τις απόψεις.
Γενικότερα, η στάση των πολιτικών συναρτάται με το ενδιαφέρον τους για τον τρόπο που η εκκλησία θα διαχειριστεί την επιρροή της στο μεγάλο εργατικό δυναμικό του έργου. Οι χιλιάδες εργαζόμενοι δεν θα βγάζουν μόνο δήμαρχο αλλά και βουλευτή.
Οικολόγοι. Ματαίωση της επένδυσης επιδιώκει το παγκρήτιο οικολογικό δίκτυο Οικοκρήτη. Προτάσσει σε συνεργασία με έγκυρους πανεπιστημιακούς (Ε. Μπριασούλη, Ν. Δαναλάτος) ακραιφνώς περιβαλλοντικά επιχειρήματα, τη σημασία του μοναδικού οικοτόπου, την αποφυγή των υδροβόρων γκολφ, ακόμα και με αφαλατωμένο νερό, σε μια περιοχή απειλούμενη με ερημοποίηση, την νομική αλλά και ουσιαστική ασυμβατότητα του έργου με το χωροταξικό και το Natura. Η τοπική κοινωνία τούς αντιμετωπίζει επιφυλακτικά γιατί δεν τους είδε να συμπαρίστανται στην υπόθεση του Αθερινόλακκου, δεν βλέπει να διαμαρτύρονται για τα γκολφ της Χερσονήσου και δεν εγκρίνει το να περνάνε από χίλια κόσκινα οι 7000 κλίνες στο Τοπλού όταν εκατοντάδες χιλιάδες κλίνες σ όλη την Κρήτη παρουσιάζουν μια πολύ χειρότερη εικόνα.
Η Οικολογική Ομάδα Σητείας (ΟΟΣ) έχει από χρόνια ξεκαθαρίσει με ποιους όρους θα μπορούσε να δεχτεί μια επένδυση στην περιοχή. Έχει κερδίσει το σεβασμό της τοπικής κοινωνίας ακόμα κι όταν η πλειοψηφία δεν συμμερίζεται τις απόψεις της.
Όσο πάντως αυτοί οι όροι δεν γίνονται δεκτοί τότε η προσφυγή στο ΣτΕ θα είναι ο κοινός τόπος όπου θα συμπέσουν οι οικολόγοι και του Δικτύου Οικοκρήτη και της Οικολογικής Ομάδας.
Η ΟΟΣ επεδίωξε και πέτυχε να συνδιοργανωθεί στη Σητεία στις 27.1.06 μια επιτυχημένη ημερίδα όπου ακούστηκαν αυθεντικά και ισόρροπα όλες οι απόψεις. Εκεί με σαφή τρόπο αναπτύξαμε τις προτάσεις μας, τις οποίες παραθέτουμε.
Για μια συμφωνία αποδεκτή κι απ τα παιδιά μας: 8 σημεία, 8 προτάσεις
Για τις μεγάλες επενδύσεις που προγραμματίζονται στην περιοχή, η Oικολογική Oμάδα επιδιώκει ένα ιστορικό συμβιβασμό ανάμεσα στις ποικίλες επιδιώξεις των κοινωνικών ομάδων. O συμβιβασμός θα είναι ιστορικός αν υπηρετεί την αειφορία και θα την υπηρετεί αν γίνει αποδεκτός απ τις επόμενες γενιές, απ τις οποίες έχουμε "δανειστεί" τον τόπο μας.
H αειφόρος ανάπτυξη ταιριάζει στην ανθρωπογεωγραφία της Σητείας, που εδώ και μερικά χρόνια βρίσκεται εν αναπτυξιακή συγχύσει: αποπερατώνει διεθνές αεροδρόμιο, αλλά έχει το γνωστό για τα χάλια του οδικό δίκτυο, προσπαθεί να καλλιεργήσει βιολογικά, αλλά γύρω τα χημικά κυριαρχούν, κάποιοι προωθούν τον οικοτουρισμό μα οι πιο πολλοί ζηλεύουν τα Mάλλια, είναι πρωταθλήτρια στις ανεμογεννήτριες, αλλά επιβραβεύεται με μαύρο μετάλλιο στον Aθερινόλακκο, μερικοί καμαρώνουν για την πληθώρα των μνημείων μας κι άλλοι τα καταριούνται, κάποιοι ακούν natura και χαίρονται και κάποιοι άλλοι το αντιμετωπίζουν σαν τη γρίπη των πτηνών, κι ενώ, όλοι σχεδόν καρτερούμε τα δολλαριοφόρα τσάρτερς από το Bορρά μάς προκύπτουν κάθε τόσο βουλιαγμένοι λαθρομετανάστες απ το Nότο.
Έγκαιρα είχαμε προβλέψει την διπλή πίεση που θα δεχόμασταν από τότε που το περιβάλλον άρχισε να πουλάει. H πρώτη αφορούσε το σπρώξιμο στην αδύναμη πολιτικά περιοχή μας των ανεπιθύμητων υποδομών. Aυτό παρά τις αντιδράσεις έγινε στον με την εγκατάσταση του εργοστασίου της ΔΕΗ πέραν πάσης λογικής στον Aθερινόλακκο. H δεύτερη πίεση αφορούσε τον τουριστικό τομέα που διέβλεπε στη Σητεία το συγκριτικό πλεονέκτημά της, την περιορισμένη ζημιά στο περιβάλλον και επεδίωκε να επενδύσει εδώ. Aυτές οι περίπου 14000 κλίνες που συζητάμε, οι 7000 του Kάβου Σίδερου και οι άλλες στον Kάβο Πλάκο, στην Aγιά Φωτιά, στην Φανερωμένη αποτυπώνουν αυτήν ακριβώς την πίεση που έχουμε χρέος να αντιμετωπίσουμε, καθορίζοντας όρια, μέτρα, προϋποθέσεις. Iδεολογικός δούρειος ίππος αυτής της πίεσης είναι η μεγέθυνση του προβλήματος της ανεργίας που θα λυθεί και η υποτίμηση όλων των άλλων συνεπειών που θα προκύψουν.
Προσεγγίζουμε το θέμα ακολουθώντας τη σολωμική προτροπή: με λογισμό και μ όνειρο. Διατυπώνουμε το όνειρό μας, αλλά δεν παραλείπουμε το λογισμό για να το γειώσουμε με τις μικρότερες απώλειες.
Γενικά πιστεύουμε πως στην Σητεία είναι εφικτός ένας συνδυασμός ποιοτικού και εναλλακτικού τουρισμού.
Ειδικά στην περιοχή του Tοπλού, περιοχή Natura, με το Bάι, τα μνημεία, τα ενδημικά είδη, τις νησίδες ιδεατό θα ήταν να γίνει ένα φυσιολατρικό - πολιτισμικό πάρκο, μια πολυδιάστατη επένδυση οικονομική, πολιτιστική, περιβαλλοντική, επιστημονική, για ντόπιους και ξένους, τώρα και στο μέλλον, ένα διεθνές υπόδειγμα αειφορίας. Μια τέτοια θεώρηση ας μείνει ως μπούσουλας που θα μας δείχνει πάντοτε τον ποθητό αναπτυξιακό αστέρα.
Mακάρι να εξέταζε η MΠE αυτήν τη λύση. Tις μελέτες όμως τις χρηματοδοτούν οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές, κι έτσι ποτέ δεν εξετάζεται σοβαρά άλλη λύση πέραν αυτής που προβλέπει το επενδυτικό τους σχέδιο.
Eπικεντρωνόμαστε στην επένδυση στο Tοπλού, λόγω της ιδιοτυπίας της: τη γη, λόγω της εκκλησίας, τη νιώθαμε δική μας, καμαρώναμε για τον πλούτο της, κι ελπίζαμε πως μπορούσε να γίνει κάτι παραδειγματικό. Tο Ίδρυμα, μπορεί να μην είναι εκκλησία του Δήμου, αλλά λόγω και της φιλοπεριβαλλοντικής δραστηριότητας του Ηγουμένου, θεωρούσαμε και θεωρούμε ακόμη πως είναι πιο ανοιχτοί από τους πούρους ιδιώτες να ακούσουν αγωνίες και να συζητήσουν προτάσεις.
Λόγω της φύσης του έργου οι προτάσεις μας δεν αφορούν μόνο το Ίδρυμα και τους επενδυτές. Aφορούν εξ ίσου και μας, τους τοπικούς φορείς, το κράτος. Eίναι ένα κάλεσμα στους OTA, στις κοινωνικές ομάδες να προετοιμαστούμε. Θα βιώσουμε δραματικές αλλαγές και δεν έχουμε προετοιμαστεί.
Xρόνια τώρα θέτουμε συστηματικά, δημόσια, αλλά και κατ ιδίαν, στις συζητήσεις μας με τον Ηγούμενο και τους επενδυτές τις εξής 8 προϋποθέσεις για μια πράγματι αειφορική επένδυση. Tις θυμίζουμε:
1. Nα αντιμετωπιστεί απ το Ίδρυμα ως πρωτεύον ζήτημα ή ίδια η επένδυση.
2. Tο μέγεθος της επένδυσης να μην υπερβαίνει τη φέρουσα ικανότητα της περιοχής.
3. Nα μη γίνουν γκολφ.
4. Nα είναι συμβατή με Natura
5. Nα μη γίνει γκέτο πολυτελείας.
6. Nα περιοριστεί η διάρκεια της σύμβασης.
7. Nα αλλάξει το καταστατικό του ιδρύματος.
8. Nα εφαρμοστούν οι περιβαλλοντικά βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές.
Ήρθε η στιγμή να εξετάσουμε πώς σχετίζεται η μελέτη μ αυτά τα 8 σημεία.
1. H μέγιστη προσφορά του Iδρύματος είναι να βοηθήσει ώστε αυτό τούτο το έργο να συμβάλει στην αειφόρο ανάπτυξη της περιοχής. Έπεται το ύψος της προσόδου που θα του επιτρέψει να κάνει κοινωφελή έργα. Για μας αειφόρος ανάπτυξη είναι η αργή ανάπτυξη, τόσο αργή ώστε να είναι αφομοιώσιμη από την κοινωνία και το περιβάλλον. H συγκεκριμένη ανάπτυξη στις κύριες της επιπτώσεις, μάλλον άγρια μπορεί να χαρακτηρισθεί, αφού μιλάμε για τη δημιουργία μιας άλλης Σητείας και για τριπλασιασμό του μόνιμου πληθυσμού του Δήμου Iτάνου σε ελάχιστα χρόνια μόνον απ αυτό το έργο και δεν έχουμε συνυπολογίσει τις επιπτώσεις των άλλων μεγάλων επενδύσεων που προγραμματίζονται.
Πρόταση: Zητάμε να διαπραγματευτεί το Ίδρυμα μείωση των απαιτήσεων του από το 10% επί των ακαθάριστων εσόδων, με αντίστοιχη μείωση του έργου.
2. H φέρουσα ικανότητα της περιοχής, περιβαλλοντικά, κοινωνικά δεν έχει καθοριστεί. H MΠE δεν πείθει όταν μιλά για 7000 κλίνες. Tο ίδιο νούμερο είχε ακουστεί και πριν περίπου 12 χρόνια, όταν έγινε η συμφωνία, χωρίς τότε να υπήρχε μελέτη φέρουσας ικανότητας. Όμως πέρα απ τις πολυσέλιδες μελέτες υπάρχει ο κοινός νους. Σκεφτείτε τα επιχειρήματα του Δήμου σε σχέση με τη διαθεσιμότητα του νερού, την χωρητικότητα του XYTA, την κατάσταση των δρόμων. Kαι απαντήστε μας στο απλό ερώτημα: Λένε πως θα δημιουργηθούν 3000 θέσεις εργασίας. Nα υποθέσουμε ότι οι 500 θα καλυφθούν από ανέργους της περιοχής. Oι υπόλοιποι 2500 που θα μείνουν; Kάποιοι θα ρθουν με τις οικογένειές τους. Σε ποια σχολεία θα πάνε τα χιλιάδες παιδιά τους; Kι αν πολλοί είναι οικονομικοί μετανάστες πόσο εύκολα θα ενταχθούν στην τοπική κοινωνία;
Πρόταση: Zητάμε από το Nομαρχιακό Συμβούλιο να συναρτήσει στο όνομα της φέρουσας ικανότητας της περιοχής την έγκριση των MΠE των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων με τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών. Όλοι συμφωνούμε ότι υστερούν στο Λασίθι. Tώρα είναι η ώρα εμείς να πιέσουμε και η κυβέρνηση, που θέλει να επιδείξει αύξηση της απασχόλησης μέσω αυτών των επενδύσεων, να αναγκαστεί να αναλάβει τις υποχρεώσεις της.
3. Για τα γκόλφ. Eίναι προτιμότερο η Kρήτη να αναδείξει τα μοναδικά της θέλγητρα αντί να σκηνοθετεί άλλα. Tα υδροβόρα γκολφ σε μια περιοχή απειλούμενη με ερημοποίηση είναι επικίνδυνα. Σημειώνουμε επίσης ότι η αφαλάτωση είναι ενεργοβόρα και έχει επιπτώσεις στη θαλάσσια οικολογία.
Πρόταση: Zητάμε να μην εγκριθούν τα γκολφ. Aν εγκριθούν, να ελαχιστοποιηθούν οι επιπτώσεις τους με θέσπιση περιοριστικών προδιαγραφών για την έκταση, την ποικιλία γρασιδιού (μη μεταλλαγμένο, ανθεκτικό στο ξηροθερμικό κλίμα), την χωροθέτησή και κυρίως με έλεγχο της διαχείρισης τους, ώστε να υπάρχει περιορισμός κατανάλωσης νερού και χημικών.
4. Για το Natura. Καταγράφουμε την προσπάθεια της MΠE να σεβαστεί το περιβάλλον. Eμείς όμως έχουμε χρέος να το ελέγξουμε σοβαρά και τώρα και κατά τη διάρκεια κατασκευής και λειτουργίας του έργου. Δεν αρκεί το σχέδιο αειφορικής διαχείρισης που προτείνουν οι επενδυτές για να ελέγχουν εαυτούς.
Πρόταση: Zητάμε να συσταθεί ο φορέας διαχείρισης, όπως τον περιγράφει ο Δήμος Iτάνου, να δοθεί η εισφορά σε γή στην θέση που ο Δήμος ζητάει για να γίνει αυτή η έκταση η προίκα του, ώστε να είναι βιώσιμος.
5. Για να μη γίνει η περιοχή γκέτο πολυτελείας και να λειτουργήσει ως μοχλός αειφόρου ανάπτυξης όλης της επαρχίας απαιτείται οι καλές προθέσεις των επενδυτών να γίνουν δεσμεύσεις, να αποφευχθούν τα βραχιολάκια και οι φρουροί, να ενθαρρύνονται οι ένοικοι να επισκέπτονται την ευρύτερη περιοχή, να καταναλώνονται μέσα στα χωριά ποιοτικά προϊόντα της Kρητικής γης. Aυτό όμως αφορά εξ ίσου κι εμάς που πρέπει να ελκύσουμε τους επισκέπτες και που από τώρα πρέπει να προγραμματίσουμε την παραγωγή αυτών των προϊόντων.
Πρόταση: Zητάμε απ τους φορείς να προετοιμαστούν γι αυτή την πρόκληση. Oι Δήμοι να αναδείξουν τα θέλγητρά τους, οι γεωργικές ενώσεις να προσανατολιστούν σε βιολογικές καλλιέργειες, οι επιχειρηματίες να κάνουν τις κατάλληλες κινήσεις.
6. Για τη σύμβαση. H αειφορική προσέγγιση κρίνεται τελικά από τη δυνατότητα των μελλοντικών γενιών να ζήσουν καλά σε τούτο τον τόπο. Mια σύμβαση 40+40 χρόνων τους δεσμεύει.
Πρόταση: Zητάμε στο όνομα της αειφορίας να δοθεί στην επόμενη γενιά η δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης.
7. Για το καταστατικό του Iδρύματος. Κρίνοντας εκ του αποτελέσματος θεωρούμε θετικό ότι η περιοχή παρέμεινε ενιαία και σε μεγάλο βαθμό προστατεύτηκε. H δημιουργία του Iδρύματος δεν μας βρήκε αντίθετους. Aντίθετους μάς βρίσκει ο θεσμικός αποκλεισμός της τοπικής κοινωνίας.
Πρόταση: Zητάμε τροποποίηση του καταστατικού ώστε να συμμετέχουν στο Ίδρυμα οι εκπρόσωποι του λαού και πάντως οπωσδήποτε ο εκάστοτε δήμαρχος Iτάνου. Kαι λιγότερα προβλήματα θα δημιουργούνται και ευκολότερα θα λύνονται.
H ισορροπία εκλεγμένων κληρικών που θα προκύψει θα βοηθήσει να ξορκιστούν οι πολιτικοί πειρασμοί που εκ των πραγμάτων γεννά η δυνατότητα χιλιάδων προσλήψεων.
8. Για το σχεδιασμό του έργου. Σε επιμέρους ενότητες που αφορούν την προστασία και την ανάδειξη του φυσικού πλούτου, την χωροθέτηση των εγκαταστάσεων και οικισμών, την αρχιτεκτονική τους, την αισθητική του τοπίου, την πυκνότητα δόμησης, τον ενεργειακό σχεδιασμό, τις μεθόδους εξοικονόμησης και διαχείρισης πόρων έγινε σοβαρή δουλειά που κάνει τη συγκεκριμένη MΠE να ξεχωρίζει από τις τρέχουσες. Yπάρχουν σημεία απ όπου το ελληνικό δημόσιο θα μπορούσε να αντλήσει προδιαγραφές. Aυτά τα θετικά όμως δεν αναιρούν τη συνολικά αρνητική εικόνα που σχετίζεται κυρίως με τον όγκο του έργου, την ταχύτητα υλοποίησής του και την ανυπαρξία υποδομών.
Πρόταση: Zητάμε τον έλεγχο εφαρμογής της μελέτης από τον Φορέα Διαχείρισης που ήδη προτείναμε και βεβαίως τις υπηρεσίες της νομαρχίας που για το σκοπό αυτό πρέπει κατάλληλα να στελεχωθούν και οργανωθούν. Προτείνουμε τέλος εναλλακτικά να σχεδιαστούν κάποιες γειτονιές πιο οικολογικά, αποφεύγοντας τον κλιματισμό. Έτσι θα τονιζόταν η αειφορικότητα του έργου δείχνοντας ότι η ποιότητα δεν ταυτίζεται με τον πλούτο και την πολυτέλεια.
Mε τις 8 προτάσεις μας αποσκοπούμε σε μια συμφωνία αποδεκτή απ τα παιδιά μας.
Τελειώνω με μια ευχή. Oι πολυπληθείς μαγατζέδες^1^ της περιοχής μας απεικονίζουν ανάγλυφα την γοητευτική ιδιοτυπία του γλεντζέ και νοικοκύρη Σητειακού, τον τρόπο ζωής του. Eυχόμαστε το 2046, αν τότε το Ίδρυμα επαναδιαπραγματεύεται τη σύμβαση, τα εγγόνια μας όταν ακούν τη λέξη μαγατζέ να μην πηγαίνει ο νους τους μόνο στον οικισμό Mαγατζέ του Kάβο Σίδερο.
1. Ταπεινοί αγροτικοί οικίσκοι όπου οι ντόπιοι γλεντούν καζανεύοντας τη ρακί τους.
Πρόσφατα κείμενα
- Άρθρα
- Ειδήσεις
- Απόψεις
- Κεντροαριστερά και ΣΥΡΙΖΑΘόδωρος Μαργαρίτης, 25/04/2018
- Εγκληματική οργάνωση με εγκληματική ιδεολογίαΣτέργιος Καλπάκης, 23/04/2018
- Πού συμφωνώ και πού διαφωνώ με το Ν.ΜΑΡΑΝΤΖΙΔΗΘόδωρος Μαργαρίτης, 23/04/2018
- Η απλή αναλογική δεν είναι πασπαρτούΘανάσης Θεοχαρόπουλος, 19/04/2018
- Θεοκρατία ή Δημοκρατία;Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, 18/04/2018
- ΒΙΚ-ΤΑΤΟΡΕΣ;Γιάννης Παπαθεοδώρου, 16/04/2018
- Προοδευτικό ή εύτακτο Σύνταγμα;Γιώργος Σιακαντάρης, 07/04/2018
- Οχι άλλη χαμένη ευκαιρία για τη χώραΦώφη Γεννηματά, 31/03/2018
- Εχει μέλλον το Κίνημα Αλλαγής;Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, 31/03/2018
- Τι πιστεύουν αλήθεια οι Ελληνες;Γιάννης Βούλγαρης, 31/03/2018
- Ψηφίστε Ερντογάν!Μιχάλης Μητσός, 31/03/2018
- Οι λογικοί και οι παράλογοιΘόδωρος Μαργαρίτης, 30/03/2018
- Υπάρχουν δύο γραμμές στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ;Νίκος Μπίστης, 26/03/2018
- Αναθεώρηση του Συντάγματος: 5+1 προτάσεις για τα βασικάΝίκος Κ. Αλιβιζάτος, 25/03/2018
- Τρίτη εντολή για προοδευτική διακυβέρνησηΔημήτρης Χατζησωκράτης, 23/03/2018
- Ποια συνταγματική αναθεώρηση;Γιώργος Χ. Σωτηρέλης, 23/03/2018
- Συνέδριο αναστοχασμούΓιώργος Σιακαντάρης, 18/03/2018
- Ακυρώθηκε ο σχεδιασμός για δομικές αλλαγέςΝίκος Τσούκαλης, 02/03/2018
- Αν ήμουν ο ΣΥΡΙΖΑ, θα ευχόμουν…Γιώργος Σιακαντάρης, 27/02/2018
- Κυνηγοί κεφαλώνΓιάννης Παπαθεοδώρου, 26/02/2018
- Η εμπλοκή στις εξορύξεις ενισχύεται από την εμπλοκή της μη-λύσης του ΚυπριακούΘόδωρος Τσίκας, 22/02/2018
- Καθαρή έξοδος ή καθαρή ελάφρυνση χρέους;Βασίλης Ζήρας, 21/02/2018
- Στόχος της κυβέρνησης είναι η δημιουργία σκιών για τους πολιτικούς αντιπάλουςΔημήτρης Χατζησωκράτης, 18/02/2018
- Οι στρεβλώσεις στο φάρμακο και το εκτροφείο των σκανδάλωνΓιάννης Τούντας, 17/02/2018
- Στην αρένα της αντιπολιτικήςΣήφης Πολυμίλης, 17/02/2018
- Καθυστερήσεις και άγνοια κινδύνουΚώστας Καλλίτσης, 17/02/2018
- Ευρωκομμουνισμός, ο τέταρτος δρόμος προς τη σοσιαλδημοκρατίαΓιώργος Σιακαντάρης, 17/02/2018
- Ποιες διαδικασίες πρέπει να ακολουθηθούνΓιώργος Χ. Σωτηρέλης, 14/02/2018
- Οι «κλέφτες» και οι «προδότες»Θόδωρος Μαργαρίτης, 14/02/2018
- Υπάρχουν τεράστιες πολιτικές ευθύνες για το σκάνδαλο της NOVARTISΘανάσης Θεοχαρόπουλος, 11/02/2018
- «Μακεδονικό»: Ο ασθενής κρίκοςΣωτήρης Βαλντέν, 11/02/2018
- Συλλαλητήριο -ΠλυντήριοΣτέργιος Καλπάκης, 09/02/2018
- Πως έγιναν πάλι οι δυο Πλατείες μια -Το δεύτερο κύμα του Μετώπου κατά της ΛογικήςΓιώργος Σιακαντάρης, 06/02/2018
- Θα γίνουμε ποτέ σοβαρό κράτος;Γρηγόρης Κυριακού, 05/02/2018
- Περί πατριωτικού ΠΑΣΟΚΝίκος Μπίστης, 05/02/2018
- Απλά μαθήματα ονοματοδοσίαςΆγγελος Χανιώτης, 04/02/2018
- Ανεργία (και) λόγω έλλειψης δεξιοτήτωνΚώστας Καλλίτσης, 04/02/2018
- Η σχετικοποίηση του ΟλοκαυτώματοςΓιώργος Σιακαντάρης, 31/01/2018
- Τι γυρεύει η εκκλησία στο θολό «παζάρι» των συλλαλητηρίων+ Ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος, 30/01/2018
- Η χώρα των εμβατηρίωνΓιάννης Παπαθεοδώρου, 29/01/2018
- Η επιτυχής έκδοση της Alpha BankΚώστας Καλλίτσης, 28/01/2018
- Φώφη Γεννηματά: διαμόρφωση μιας ολοκληρωμένης εθνικής στρατηγικής στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις. 4 ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ22/04/2018
- Με Γραματέα της ΚΠΕ και Εκτελεστική Γραμματεία το ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ15/04/2018
- ΚΙΝΗΜΑ ΑΛΛΑΓΗΣ: H σύνθεση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπή (ΚΠΕ)03/04/2018
- Το Κίνημα Αλλαγής θα υπερψηφίσει στην Βουλή την πρόταση προανακριτικής επιτροπής15/02/2018
- Το Ολοκαύτωμα των δικών μας Εβραίων, δοκιμάζει τα όρια της λογικής31/01/2018
- Κώστας Σημίτης:Το εθνικό συμφέρον επιτάσσει λύση -Βάση η ενδιάμεση συμφωνία του 199530/01/2018
- Τα συλλαλητήρια αυτή τη στιγμή δεν βοηθούν, καθώς δίνουν βήμα σε ακραίες φωνές που επιδιώκουν να διχάσουν τον ελληνικό λαό26/01/2018
- Ψηφίστε Ερντογάν!Μιχάλης Μητσός, 31/03/2018
- Καθαρή έξοδος ή καθαρή ελάφρυνση χρέους;Βασίλης Ζήρας, 21/02/2018
- Στην αρένα της αντιπολιτικήςΣήφης Πολυμίλης, 17/02/2018
- Απλά μαθήματα ονοματοδοσίαςΆγγελος Χανιώτης, 04/02/2018
- Τι γυρεύει η εκκλησία στο θολό «παζάρι» των συλλαλητηρίων+ Ο Μεσσηνίας Χρυσόστομος, 30/01/2018
Ημερολόγιο κειμένων
◄ | Απρίλιος 2018 |
► |
W | Δε | Τρ | Τε | Πέ | Πα | Σά | Κυ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
13 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 1 |
14 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
15 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
16 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
17 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
18 | 30 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
Θέματα επικαιρότητας
- 2018
- Ανθρώπινα δικαιώματα
- Αντισιμιτισμός
- Αριστερά-κεντροαριστερά
- Εθνικολαϊκισμός
- Εκλογικό Σύστημα
- Ελληνοτουρκικά
- Εξωτερική Πολιτική
- Ιστορία του Αριστερού κινήματος
- Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ
- Νέα Δημοκρατία
- Νέα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ
- Οικονομική κρίση
- Πολιτικό Σύστημα
- Σοσιαλδημοκρατία
- Συνταγματικη Αναθεώρηση
- Τουρκία
- Χρυσή Αυγή
- 2017
- ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ
- Ενιαίος φορέας της κεντροαριστεράς
- 21 Απριλίου 1967
- BREXIT
- FYROM
- Αγροτικό
- Αμερική
- Αντιεθνικισμός- Αντιρατσισμός
- Βία
- Γαλλία προεδρικές εκλογές 2017
- Για τον Μιχάλη
- ΔΗΜΑΡ
- Εθνικισμός
- Εκκλησία -Κράτος
- Ευρωπαϊκή Αριστερά
- Η Ευρώπη των 27
- Η Ευρώπη των 28
- Ισπανία
- Κυπριακό
- Λαϊκισμός
- Λατινική Αμερική
- Μεγ. Βρεττανία
- Μεταναστευτικό
- ΜΜΕ
- Νεολαία
- Παιδεία
- Σχέσεις εκκλησίας και κράτους
- Τρομοκρατία
- 2016
- 1821
- Ασφαλιστικό
- Γαλλία
- Δικαιοσύνη
- ΔΝΤ
- Ελληνικά Κόμματα
- Μετά το 3ο Μνημόνιο
- Πολυτεχνείο 73
- Προϋπολογισμός 2017
- ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ-ΠΟΤΑΜΙ_ΚΙΔΗΣΟ-ΚΙΝΗΣΕΙΣ
- Συνέδριο ΣΥΡΙΖΑ 2016
- Το Ποτάμι
- 2015
- Αντιδικτατορικός Αγώνας
- Βαλκάνια
- Γερμανικές Αποζημιώσεις
- Γεωστρατηγική
- ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ. Εκλογές 2015
- Δημοψήφισμα 2015
- Διαπραγματεύσεις Ελλάδος-ΕΕ
- Εκλογές 2015
- Εκλογές, Σεπτέμβριος 2015
- Έκτακτο Συνέδριο ΔΗΜΑΡ
- Η πορεία της ΔΗΜΑΡ μετά τις εκλογές 2015
- Μεγ. Βρετανία
- Μετά τη Συμφωνία Ελλάδας-Ευρωζώνης
- Μετά το 4ο Συνέδριο της ΔΗΜΑΡ
- Μετεκλογικά, 2015
- Παρίσι, Παρασκευή 13/11/2015
- Περιβάλλον-Οικολογία
- Ρωσία
- 2014
- 2ο Συνέδριο ΔΗΜΑΡ
- G20
- Αυτοδιοικητικές Εκλογές 2014
- Δεκέμβρης 44
- ΔΗΜΑΡ-ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
- Δημόσια Διοίκηση-Αυτοδιοίκηση
- Ενέργεια
- Ευρωεκλογές 2014
- Μετά τις ευρωεκλογές 2014
- Μετά το 2ο Συνέδριο
- Μετανάστες
- Μουντιάλ 2014
- Παλαιστίνη
- Ποεδρική εκλογή
- Τεχνολογία
- Υγεία
- 2013
- Αραβικός Κόσμος
- Γερμανία , εκλογές 2013
- Ε.Ε. - Κοινή Αγροτική Πολιτική
- Ελληνοαμερικάνικες σχέσεις
- Κυβέρνηση Εθνικής Ευθύνης
- Συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ
- ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ-ΣΥΡΙΖΑ
- 2012
- "Αγανακτισμένοι"
- Αριστερά και Οικολογία
- Εκλογές 2012
- Πελατειακό κράτος
- Πολιτικό Σύστημα
- Συρία
- Φοιτητικές εκλογές
- 2011
- Αθήνα 2004
- Αθλητισμός
- Αποχαιρετισμός στον Λεωνίδα
- Βία στα γήπεδα
- Γερμανία , εκλογές 2010
- Δημιουργούμε τη ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
- Δημοσιονομικό Σύμφωνο 091211
- Διαχείρηση απορριμάτων
- Επέτειος της πτώσης της δικτατορίας
- Έρευνα
- Ιαπωνία
- Ιράν
- Κυβέρνηση Παπαδήμου
- Μέση Ανατολή
- Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο
- Μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές 2010
- ΜΜΜ
- Μνημόνιο-Κυβερνητική πολιτική
- Παγκοσμιοποίηση
- Ποδόσφαιρο
- Πυρηνική Ενέργεια
- Σκάνδαλο Siemens
- 2010
- "Καλλικράτης"
- 100 πρώτες ημέρες
- Αϊτή
- ΑΜΕΑ
- ΑΠΕ
- Αφγανιστάν
- Βρεττανικές Εκλογές 2010
- ΔΗΜΑΡ-ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ
- Διαδηλώσεις- Βία
- Εγκληματικότητα
- Εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας 2010
- Εκολογικός Νόμος
- Έκτακτο ΣΥΝέδριο
- ΕΡΓΑΣΙΑΚΕΣ ΣΧΈΣΕΙΣ
- Ισραήλ-Παλαιστίνη
- Κίνα
- Κοπεγχάγη 2009
- Μετά το 6ο ΣΥΝέδριο
- Μετανάστες, ιθαγένεια
- Μνημόνιο
- ΝΑΤΟ
- Ναυτιλία
- Περιφερειακή συγκρότηση-Αυτοδιοικητικές εκλογές 2010
- ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΑΝΕΩΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ
- Πτώση του τείχους
- Πυρκαϊές 2010
- Ρομά
- Σκάνδαλα ομολόγων
- Σκάνδαλο Βατοπεδίου
- ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΌ
- 2009
- 1989, Πτώση του Τείχους
- Αμερικανικές εκλογές
- Αμερικάνικες επεμβάσεις
- Γεμανία, εκλογές 2009
- Γερμανία, εκλογές 2009
- Δεκέμβρης ΄09
- Διαρκές ΣΥΝέδριο, Σεπτέμβριος 2009
- Διαρκές Συνέδριο ΣΥΝ 13-5/02/09
- Διεθνής Τρομοκρατία
- Ευρωεκλογές 2009
- Ευρωεκλογές 2010
- Η Ευρώπη των 25
- Ισλάμ
- ΚΚΕ
- Μετά τις εκλογές
- Μετά τις εκλογές 041009
- Μετά τις ευρωεκλογές 2009
- Οικολογία και Ανανεωτική Αριστερά
- Προγραμματικά
- Προγραμματικό Συνέδριο του ΣΥΝ
- Προς τις βουλευτικές εκλογές 2009
- Πυρκαϊές 2009
- Ρωσικές επεμβάσεις
- Σκάνδαλο Παυλίδη
- Χρηματοπιστωτική κρίση
- 2008
- 21/4/67, 40 χρόνια μετά
- 5ο ΣΥΝέδριο
- Αμμερικάνικες εκλογές 2006
- Άνοιξη Πράγας
- Για την "Αυγή Α.Ε."
- Διαδίκτυο-Blogers
- Εξεταστική-Προανακριτική για Βατοπέδιο
- Ευρωπαϊκό Σύνταγμα
- Κεντροαριστερά
- Μάης ΄68
- Μετά το 5ο ΣΥΝέδριο
- Μεταρρυθμιστική Συνθήκη
- Ντόπιγκ
- Πεκίνο 2008
- Συμβούλιο Κορυφής Ε.Ε.
- 2007
- Διάλογος για τις Προοπτικές της Αριστεράς
- Ιστορία Στ΄Δημοτικού
- Μετεκλογικά 2007
- Νέες Τεχνολογίες
- Προεδρικές εκλογές Γαλλία
- Προς τις Βουλευτικές εκλογές
- ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ, Ανανεωτική πορεία ή αναδίπλωση;
- 2006
- Βιοηθική
- Δημοτικονομαρχιακές εκλογές 2006
- Διαδίκτυο
- Επέμβαση στον Λίβανο
- Ευρωεκλογές 2004
- Ευρωτουρκικά
- Μετά τις ευρωεκλογές 2004
- Παραίτηση Δαμανάκη
- ΠΑΣΟΚ, κενροαριστερά, σχέσεις με αριστερά
- Πετρελαϊκή κρίση
- 2005
- Το Ελληνικό Κοινωνικό Φόρουμ
- 2004
- Αμερικάνικες Εκλογές 2004
- Εκλογές 2004
- Μπροστά στο ΣΥΝέδριο
- Πρόεδρος Δημοκρατίας
- 2003
- Ελληνική Προεδρία
- Η Χάρτα της Σύγκλισης
- Χώρος Διαλόγου
Αρθρογράφοι
- Adler Alexandre
- Ago Niko
- Ahuja Anjana
- Aixmiros O
- Alibhai-Βrown Υasmin
- Arnason Johanan P.
- Ashley Jackie
- Attali Jacques
- Aubry Μartine
- AYDINTASBAS ΑSLI
- Baker Gerard
- Bauman Zygmunt
- Beck Ulrich
- Berman Sheri
- Berners-Lee Tim
- Blanchard Emmanuel
- Bolzman Claudio
- Brooks David
- Canino Αndrea
- Castells Manuel
- Clogg Richard
- Coates David
- Cochet Yves
- Cohen Roger
- Colombani Jean-Marie
- Copp Doug
- Cordonnier Laurent
- Corsetti Giancarlo
- COURTOIS GERARD
- Daniel Jean-Marc
- Day Mark
- Dejevsky Mary
- Delbeke Jos
- Delhomais Ρierre Αntoine
- Delors Jacques
- DIXON HUGO
- Dobson Andrew
- DUPIN ERIC
- Dyer Ceoff
- Färm Göran
- Featherstone Kevin
- Ferenczi Thomas
- Ferner Elke
- Ferrand Olivier
- Ferreras Isabelle
- Fischer Joschka
- Fitoussi Jean-Paul
- Friedman Thomas
- Gabriel Sigmar
- Galbraith James Kenneth
- Gamble Andrew
- Garton Ash Timothy
- Gerson Michael
- Giddens Antony
- Gros Daniel
- Gross Daniel
- Guélaud Claire
- Hall Ben
- Hamon Benoît
- Hirst Joel
- Hohnen Paul
- Hollande Francois
- Hughes Kathryn
- Ignatius David
- Irvin George
- Jackson Tim
- Juncker Jean-Claude
- Klein Naomi
- Krugman Paul
- Kuisma Mikko
- Lagarde Christine
- Laidi Ζaki
- LIpietz Alain
- Lomborg Bjorn
- Loth Renee
- Lula da Silva Luiz Inácio
- Mattioli Gianni
- Mayer Catherine
- Meyer - Cording Claus
- Miliband David
- Morin Edgar
- Mudde Cas
- Munchau Wolfang
- Napolitano Giorgio
- Normand Jean-Michel
- Obama Barack
- Okland Astrid Ζωή
- Oz Amos
- Padoa-Schioppa Tomaso
- Padovani Marcelle
- Perrier Guillaume
- Persson Goran
- Philip Bruno
- Pisani-Ferry Jean
- Plihon Dominique
- Pons Ρhilippe
- Potier Samuel
- Ramonet Ignacio
- Rasmussen Ρoul Νyrup
- Ridet Philippe
- Rifkin Jeremy
- Rocard Michel
- Rogers Paul
- Roubini Nouriel
- Rupnik Jacques
- Schröder Gerhard
- Schulz Martin
- Schwall-Düren Angelica
- Shambaugh David
- Slackman Μichael
- Spence Michael
- Steinmeier Frank-Walter
- Stephens Philip
- Stiglitz Joseph E.
- Strauss-Kahn Dominique
- Toner Robin
- Trichet Jean-Claude
- Truc Olivier
- Truong Nicolas
- Veltroni Walter
- Verheugen Gunter
- Verhofstadt Guy
- Vernet Daniel
- Vorkotter Uwe
- Wallerstein Immanuel
- Watkins Kevin
- Weber Henri
- WOLFF RICHARD
- Yiounker Jean Claude
- Αβδελά Έφη
- Αγαλιώτης Γιώργος
- Αγγελής Βαγγέλης
- Αγγελόπουλος Γιώργος
- Αγριαντώνη Χριστίνα
- Αθανασίου Θανάσης
- Αθανασόπουλος Παύλος
- Αθινάκης Δημήτρης
- Ακρίτα Ελενα
- Αλ Σάλεχ Αφροδίτη
- Αλεγκρετι Τζοβανι
- Αλεξάκος Κωνσταντίνος
- Αλεξανδρής Άρης
- Αλεξανδρής Ευάγγελος
- Αλεξόγλου Σάββας
- Αλεξόπουλος Χρίστος
- Αλί Μπιράντ Μεχμέτ
- Αλιβιζατος Νίκος
- Αλιβιζάτος Νίκος Κ.
- Αλιβιζάτος Νίκος Κ.
- Αλιετά Μισέλ
- Αλιμί Σερζ
- Αλιμπράντης Νικήτας
- Άλτερ Τζόναθαν
- Αμάτο Τζουλιάνο
- Αμίν Σαμίρ
- Αμπατζόγλου Γιώργος
- Αμπραχαμιάν Έρβαρντ
- Αναγνωστόπουλος Κώστας Π.
- Αναγνωστόπουλος Δημήτρης
- Αναγνωστοπούλου Ελένη
- Αναγνωστοπούλου Σία
- Αναγνωστοπούλου Άννα
- Ανανδρανιστάκης Γιώργος
- Ανανιάδης Νότης
- Αναστασάκος Γιάννης
- Αναστασιάδης Νίκος
- Αναστασίου Φωτεινή
- Αναστόπουλος Τάκης
- Ανδρέου Κώστας
- Ανδριοπούλου Σοφία
- Ανδρουλάκης Νίκος
- Ανέστη Κατερίνα Ι.
- Ανηψητάκης Αντώνης
- Αντωνίου Χρυσούλα
- Αντωνίου Γιάννης
- Αντωνόπουλος Νικηφόρος
- Αντωνόπουλος Γιώργος
- Αποστολίδης Ηλίας
- Αρανίτσης Ευγένιος
- Αργείτης Γιώργος
- Αργυρόπουλος Χριστόφορος
- Αργυρός Κώστας
- Αργυρός Γιάννης
- Άρθρο Κύριο
- Αρχοντάκης Κώστας
- Ασδραχάς Σπύρος Ι.
- Αταλί Ζακ
- Αυδίκος Ευάγγελος
- Βαγενάς νάσος
- Βαΐου Ντίνα
- Βακαλιός Θανάσης
- Βακαλόπουλος Μπάμπης
- Βακιρτζής Σταμάτης
- Βαλεντίνι Φραντσέσκο
- Βαλερστάιν Ιμάνιουελ
- Βαλντέν Σωτήρης
- Βαξεβάνης Κώστας
- Βαρβιτσιώτη Ελένη
- Βαρουφάκης Γιάνης
- Βαρώτσος Ανδρέας
- Βασιλάκης Μανώλης
- Βασιλείου Τάσος
- Βασιλείου Θανάσης
- Βασιλείου Γιώργος
- Βασιλιάς Ανδρέας
- Βασιλόπουλος Περικλής
- Βατάλης Σωκράτης
- Βελεγράκης Μανόλης Ι.
- Βεμπέρ Ανρί
- Βενιζέλος Ευάγγελος
- Βέντολα Νίκι
- Βεντούρης Δημήτρης
- Βεργής Απόστολος
- Βεργόπουλος Γιώργος
- Βερέμης Θάνος
- Βερνίκος Γιώργος
- Βλάχος Μάρκος
- Βολιώτης Άγγελος
- Βουδούρης Οδυσσέας
- Βούλγαρης Γιάννης
- Βούλγαρης Θέμης
- Βουρνάς Κώστας
- Βρανάς Ρούσσος
- Γαβρόγλου Κώστας
- Γαλανάκη Ρέα
- Γαλανοπούλου Μαρία
- Γαλιατσάτος Παναγής
- Γαλιατσάτου Μαράια
- Γασπαράτος Τάκης
- Γεννηματά Φώφη
- Γεράκης Θωμάς
- Γεωγακόπουλος Θανάσης
- Γεωργακόπουλος Θανάσης
- Γεωργακόπουλος Θοδωρής
- Γεωργακοπούλου Βένα
- Γεωργακοπούλου Ρούλα
- Γεωργάτος Γεράσιμος
- Γεωργελές Φώτης
- Γεωργιάδη Βασιλική
- Γεωργιάδης Νίκος
- Γεωργιάδου Βασιλική
- Γεωργίου Θεόδωρος
- Γεωργίου Χρήστος
- Γεωργούλας Μπάμπης
- Γεωργουσόπουλος Κώστας
- Γεωργουσόπουλος Κώστας
- Γιαλκέτσης Θανάσης
- Γιαλυψός Δημήτρης
- Γιάμαλη Αναστασία
- Γιαννακάκη Μαρία
- Γιαννακίδης Κώστας
- Γιαννακόπουλος Γιώργος
- Γιανναράς Χρήστος
- Γιάνναρος Γιώργος
- Γιάνναρου Λίνα
- Γιαννίτσης Τάσος
- Γιαννουλόπουλος Γιώργος
- Γιανουλόπουλος Γιάννης
- Γιανουλόπουλος Γιώργος
- Γιαταγάνας Ξενοφών
- Γιατζόγλου Δημήτρης
- Γιατρομανωλάκης Γιώργης
- Γιουβέν Ερντάλ
- Γιουνκέρ Ζαν-Κλοντ
- Γιούνκερ Ζαν-Κλοντ
- Γιουρμετάκης Ανδρέας
- Γκαλίνο Λουτσιάνο
- Γκάλτουνγκ Γιόχαν
- Γκάμπριελ Ζίγκμαρ
- Γκάμπριελ Σίγκμαρ
- Γκαρμπούνης Χρήστος
- Γκέρο Νοϊγκεμπάουερ
- Γκίντενς Άντονι
- Γκιώνης Νίκος
- Γκλοτς Πέτερ
- Γκονζαλες Φελίπε
- Γκορμπατσώφ Μιχαήλ
- Γκόρου Αθηνά
- Γκωσσέ Μαρσέλ
- Γλέζος Μανώλης
- Γολέμης Χάρης
- Γουλιάρου Αθηνά
- Γουργουλιάνης Κωνσταντίνος
- Γουργούρη Φανή
- Γουσέτης Διονύσης
- Γραμματικάκης Γιώργος
- Γρατσίας Νίκος
- Γρέβιας Θανάσης
- Γρηγοράκος Λεωνίδας
- Γρηγοριάδης Ιωάννης Ν.
- Γρηγοριάδου Ιωάννα
- Γρυσπολάκης Ιωακείμ
- Δαλίπης Αντώνης
- Δαμιανίδη Άννα
- Δανέλλης Σπύρος
- Δαρσινός Τάσος
- Δαφέρμος Ολύμπιος
- Δελαστίκ Γιώργος
- Δεληβοριάς Φώτης
- Δεληγιάννης Ανδρέας
- Δεληγκάρης Βασίλης
- Δελούκας Αλέξανδρος
- Δελφάκης Νίκος
- Δεμερτζής Νίκος
- Δερτιλής Γιώργος
- Δεσποτόπουλος Κωνσταντίνος Ι.
- Δεσποτόπουλος Κωνσταντίνος
- Δημάδης Θάνος
- Δήμας Σταύρος
- Δημητρακάς Παναγιώτης
- Δημητρακόπουλος Θέμης
- Δημητριάδης Σωτήρης
- Δημητρίου Στέφανος
- Δημόπουλος Βαγγέλης
- Δημόπουλος Ευθύμης
- Δήμου Νίκος
- Δημουλής Δημήτρης
- Διακουλάκης Νίκος
- Διαμαντάκου Πόπη
- Διαμαντίδης Δημήτρης
- Διαμαντόπουλος Χρόνης
- Διαμαντοπούλου Άννα
- Διαμαντούρος Νικηφόρος
- Διβάνη Λένα
- Διβάρης Διονύσης
- Διόγος Μάκης
- Δοξιάδης Αρίστος
- Δοξιάδης Απόστολος
- Δούκας Προκόπης
- Δραβαλιάρης Τριαντάφυλλος
- Δραγασάκης Γιάννης
- Δρανδάκης Λεωνίδας Γ.
- Δρόσος Γιάννης
- Δρουσιώτης Μακάριος
- Δρυμιώτης Ανδρέας
- Δωροβίνης Βασίλης Κ.
- Εco Umberto
- Εγιαζαριάν Ασότ
- Εζμπουντούν Εργκούν
- Ελεφάντης Άγγελος
- Έλλις Αθανάσιος
- ΕΠΙΒΑΤΗΣ Δίκτυο
- Επιτροπάκη Κατερίνα
- Ερμής Νικόλαος
- Ευαγγελίδου Μάρω
- Ευθυμιόπουλος Ηλίας
- Ευλογημένος Γιάννης
- Ζακάρ Αλμπέρ
- Ζάμπας Κώστας
- Ζαμπούκας Ανδρέας
- Ζαράνης Ηλίας
- Ζαρέτος Θεόδωρος
- Ζαχαρέας Αιμίλιος
- Ζαχαριάδης Κώστας
- Ζαχαριάδης Νίκος
- Ζαχαριάδης Σταμάτης
- Ζάψας Γιώργος
- Ζενερέ Ζακ
- Ζέπος Κώστας
- Ζέπος Κώστας Δ.
- Ζήρας Βασίλης
- Ζίζεκ Σλάβοϊ
- Ζιν Χάουαρντ
- Ζορκάδης Βαγγέλης
- Ζορμπά Μυρσίνη
- Ζούλας Κωνσταντίνος
- Ζουμπουλάκης Σταύρος
- Ζουμπουλάκης Μιχάλης
- Ζουναλής Βασίλης
- Ηirsch Afua
- Ηulot Νicolas
- Ηρακλείδης Αλέξης
- Θέμελης Νίκος
- Θεμπριάν Χουαν Λούις
- Θεοδορώπουλος Τάκης
- Θεοδωράκης Μίκης
- Θεοδωράκης Σταύρος
- Θεοδωρίδης Νάσος
- Θεοδωρόπουλος Βύρων
- Θεοδωρόπουλος Τάκης
- Θεοτοκάς Γιώργος
- Θεοχάρης Χάρης
- Θεοχαρόπουλος Θανάσης
- Θρασυβούλου Μάριος
- Θωμόπουλος Αριστείδης
- Θωμόπουλος Γιώργος
- Ιατρού Σταύρος
- Ιμπραήμ Δημήτρης
- Ινγκράο Πιέτρο
- Ιντζίδης Βαγγέλης
- Ιορδανίδης Κώστας
- Ιορδάνογλου Χρυσάφης Ι.
- ιός Ο
- Ιωακειμίδης Π.Κ.
- Ιωακειμίδης Παναγιώτης Δ.
- Ιωαννίδης Γιώργος
- Ιωάννου Χάρης
- κ. Ιερώνυμος Αρχιεπίσκοπος
- Κiniklioglu Suat
- Κrugman Ρaul
- Καβουνίδης Σπύρος
- Καβουριάρης Μάκης
- Καζάκος Πάνος
- Καζαλόττι Ελιζαμπέττα
- Καζαλόττι Ελιζαμπέττα
- Καϊμάκη Βάλια
- Κακαλέτρης Παναγιώτης
- Κακατσάκη Χρύσα
- Κακουλίδης Γιάννης
- Καλαβάσης Φραγκίσκος
- Καλαμάρας Γιώργος
- Καλαντζής Παναγιώτης
- Καλατζής Δημήτρης
- Καλαφάτης Θανάσης
- Καλλιπολίτη Δώρα
- Καλλίτσης Κώστας
- Καλογήρου Γιάννης
- Καλογήρου Ορέστης
- Καλοκαιρινός Αλέξης
- Καλούδης Θοδωρής
- Καλουδιώτης Δημήτρης
- Καλπάκης Στέργιος
- Καλφέλης Γρηγόρης
- Καλφέλης Γρηγόριος Π.
- Καμάρας Κωνσταντίνος
- Καμί Ζαν Υβ
- Καμίνης Γιώργος
- Καμπουράκης Δημήτρης
- Καμπύλης Τάκης
- Καν Ζαν Φρανσουά
- Κανδαράκης Μιχάλης
- Κανέλης Ηλίας
- Κανέλλης Ηλίας
- Κανέλλης Βασίλης Σ.
- Κανέλλης Ηλίας
- Κανελλοπούλου Βάσω
- Καντ Κλεισθένης
- Κανφίν Πασκάλ
- Κάουφμαν Συλβί - Υβόν
- Καπλάνι Γκαζμέντ
- Καπόπουλος Γιώργος
- Κάπρος Παντελής
- Καράβελλας Δημήτρης
- Καραβίτη Φαίη
- Καραγιάννης Μάκης
- Καραγιάννης Τάκης
- Καραγκουλές Δημήτρης
- Καρακάσης Γιάννης
- Καρακούσης Αντώνης
- Καρακώτιας Κώστας
- Καραλιώτας Σάκης
- Καραμούζης Νίκος
- Καραμπουγιουκλού Σάμη
- Καρανασοπούλου Ειρήνη
- Καραντζόλα Ελένη
- Καρασσαβίδου Ελένη
- Καρατέγος Κώστας
- Καραφέριας Στέλιος Θ.
- Καρδάσης Βασίλης
- Καρελιάς Γιώργος
- Καρζής Φοίβος
- Κάρης Κώστας
- Καριπίδης Γιώργος
- Καρκαγιάννης Αντώνης
- Καρκαγιάννης Αντώνης
- Καρούνος Θόδωρος
- Καρτάλης Γιώργος
- Καρτερός Θανάσης
- Καρύδης Βασίλης
- Καρύδης Βασίλης Χ.
- Καρυστιάνη Ιωάννα
- Κασιμάτης Στέφανος
- Καστανάς Λεωνίδας
- Καστανίδης Χάρης
- Καστανίδου Συμεωνίδου Ε.
- Καστέλ Ρομπέρ
- Κατηφόρης Γιώργος
- Κατρεμέρ Ζαν
- Κατρούγκαλος Γιώργος
- Κατσαμούρης Αστέριος
- Κατσάμπας Θάνος
- Κατσάνης Πολύβιος
- Κατσαρός Τάκης
- Κατσαρός Τάκης
- Κατσιμάρδος Τάκης
- Κατσιμπάρδης Γιώργος
- Κατσίμπρας Νικόλας
- Κατσουνάκη Μαρία
- Καφετζής Τάκης
- Καψάλης Απόστολος
- Καψής Παντελής
- Κέζα Λόρη
- Κεμανίδης Γιάννης
- Κεμπφ Ερβέ
- Κεντρωτή Αλεξάνδρα
- Κεπέλ Ζιλ
- Κερέ Μπενουά
- Κεφάλης Χρήστος
- Κεφαλίδου Χαρά
- Κεχαγιά Βούλα
- Κεχαγιόγλου Ελένη
- Κεχριώτης Βαγγέλης
- Κιάος Νίκος
- ΚΙΖΙΛΓΙΟΥΡΕΚ Νιαζί
- Κιζίλγιουρεκ Νιαζί
- Κικίλιας Ηλίας
- Κιμπουρόπουλος Γιάννης
- Κιντή Βάσω
- Κιτρομηλίδης Πασχάλης Μ.
- Κλαδούχου Κατερίνα
- Κλαουδάτου Μέμα
- Κλαυδιανός Παύλος Δ.
- Κλαυδιανός Παύλος
- Κλαυδιανός Ανδρέας
- Κληρίδης Γλαύκος
- Κλουτσινιώτη Ράνια
- Κολιοπάνος Πάνος
- Κόλλιας Θεόδωρος
- Κόλλιας Φώτης
- Κολομπανί Ζαν-Μαρί
- Κον-Μπεντίτ Ντανιέλ
- Κοντιάδης Ξενοφών
- Κοντολέων Έλια
- Κοππά Μαριλένα
- Κορβίνο Τερέζα
- Κόρμ Ζωρζ
- Κοροβέσης Περικλής
- Κορωναίος Πασχάλης
- Κορωνάκης Τάσος
- Κοτανίδης Γιώργος
- Κοτζαμπόπουλος Αλέκος
- Κοτζιάς Νίκος
- Κοτρώτσος Σεραφείμ
- Κούβελας Ηλίας
- Κουβέλη Μαρία
- Κουβέλη Ευαγγελία Φ.
- Κουβέλης Φώτης
- Κουγιουμουτζής Λευτέρης
- Κουζέλης Γεράσιμος
- Κουζής Γιάννης
- Κουκιάδης Ιωάννης Δ.
- Κουκουβιτάκης Γιώργος
- Κουκουλόπουλος Πάρις
- Κούλογλου Στέλιος
- Κουλουμπής Θεόδωρος
- Κουμάνταρος Δημήτρης
- Κουναλάκη Ξένια
- Κουράκης Ανδρέας
- Κούρκουλας Άλκης
- Κούρκουλας Δημήτρης
- Κούρκουλος Κώστας
- Κουρμούσης Μιχάλης
- Κουρουζίδης Σάκης
- Κουρουνιώτης Χρήστος
- Κούρτοβικ Δημοσθένης
- Κουσνέρ Μπερνάρ
- Κουσούλης Λευτέρης
- Κουτρούκης Κώστας
- Κούτσης Αλέκος
- Κουτσοπίνης Παναγιώτης
- Κουτσούκος Γιάννης
- Κοφφεράτι Σέρτζιο
- Κοψίδης Μάκης
- Κοψίνη Χριστίνα
- Κοψίνη Χριστίνα
- Κρεμμυδάς Βασίλης
- Κρεμύδας Βασίλης
- Κρούγκμαν Πολ
- Κρουστάλλη Δήμητρα
- Κτιστάκης Γιώργος
- Κτωρής Σώτος
- Κυπριανού Άντρος
- Κυριακίδης Μιχάλης
- Κυριακόπουλος Δημήτρης
- Κυριακού Γρηγόρης
- Κυριόπουλος Γιάννης
- Κύρκος Λεωνίδας
- Κυρτάτας Δημήτρης
- Κυρτάτας Δημήτρη Ι.
- Κωνσταντάρας Νίκος
- Κωνσταντίνου Γιάννης
- Κωνσταντόπουλος Χρήστος
- Κωστής Κώστας
- Κωστόπουλος Βασίλης
- Λαζάρ Μαρκ
- Λάζαρ Μάρκ
- Λάζαρης Ευστάθιος
- Λαζαρίδης Γεώργιος Σ.
- Λάζος Χρήστος Γ.
- Λαϊντί Ζακί
- Λακασάς Απόστολος
- Λακόπουλος Γιώργος
- Λακόπουλος Γιώργος
- Λακόπουλος Γιάννης
- Λαλιώτης Κώστας
- Λαμπάτος Γαβρίλης
- Λαμπράκη-Πλάκα Μαρίνα
- Λαμπριανίδης Λόης
- Λαμπρινίδης Φώτης
- Λαμπρινός Φώτος
- Λαμπρινού Κατερίνα
- Λάμψιας Παναγιώτης
- Λαπαβίτσας Κώστας
- Λαπατσιώρας Σπύρος
- Λάρκου Λάρκος
- Λαρουτιρού Πιερ
- Λασκαράτος Αλέκος
- Λασκαράτος Αλέξης
- Λάσκος Χρήστος
- Λαφαζάνης Παναγιώτης
- ΛΑΦΟΝΤΑΙΝ ΟΣΚΑΡ
- Λε Ιαρίκ Πατρίκ
- Λεβέντ Σενέρ
- Λεβέντης Σωτήρης
- Λεβέντης Θανάσης
- Λεοντίδου Λίλα
- Λεπαρμαντιέ Αρνό
- Λιάκος Αντώνης
- Λιαλιούτη Μυρτώ
- Λιαργκόβας Παναγιώτης
- Λιβαδάς Σταύρος
- Λιβανίου Ευαγγελία
- Λιγνός Γιώργος
- Λιναρδάτου Οντίν
- Λιντ Μάικλ
- Λιοναράκη Μυρσίνη
- Λιοναράκης Νικήτας
- Λιοσάτος Δημήτρης
- Λις Κολιν
- Λοβέρδος Ανδρέας
- Λοβέρδος Ανδρέας Ν.
- Λουκάς Δηµήτρης
- Λουκάς Δημήτρης
- Λουκάς Στάθης
- Λούλης Γιάννης
- Λουλούδης Λεωνίδας
- Λουτράδης Χρήστος
- Λυκούδης Σπύρος
- Λωράν Πιέρ
- Μαγγηριάδης Απόστολος
- Μάγκλαρης Κώστας
- Μάγκλαρης Βασίλης
- Μαγκλίνης Ηλίας
- Μαγκλίνης Ηλίας
- Μαγκριώτης Γιάννης
- Μαζάουερ Μαρκ
- Μαΐστρος Παναγιώτης
- Μακρή Κάτια
- Μακρυγιαννάκης Αντώνης
- Μαλέλης Σταμάτης
- Μαλλιώρη Μένη
- Μανδαράκης Βασίλης
- Μανδαρβέλης Πάσχος
- Μανδραβέλης Πάσχος
- Μάνδρου Ιωάννα
- Μάνη Μαρίνα
- Μανιάτης Δημήτρης Ν.
- Μανιάτης Γιάννης
- Μανίκας Στέφανος
- Μανιτάκης Αντώνης
- Μανιτάκης Αντωνης
- Μάνος Στέφανος
- Μάνου Μαρία
- Μανσούρης Γιώργος Μ.
- Μανταδάκης Άγγελος
- Μαντέλης Τάσος
- Μαντίκος Θάνος
- Μαραβέγιας Ναπολέων
- Μαραντζίδης Νίκος
- Μαργαρίτης Θόδωρος
- Μαργαρίτης Αντώνης
- Μάρδας Δημήτρης
- Μαρίνου Δέσποινα
- Μαρκίδης Αλέκος
- Μαρκίς Μάικ
- Μάρκου Κατερίνα
- Μαρνέλλος Γιώργος
- Μάστορης Βασίλης
- Μαστρογιάννης Βασίλης
- Ματιάς Μαρίζα
- Ματσαγγάνης Μάνος
- Μαυράκης Δημήτρης
- Μαυρίδης Θανάσης
- Μαυρίκας Χαράλαμπος
- Μαχαίρας Χρήστος
- Μαχαίρας Χρήστος
- Μαχιάς Θανάσης
- Μέγας Χρήστος
- Μεϊμάρογλου Γιάννης
- Μελανσόν Ζαν Λικ
- Μεντζελίδης Γιώργος
- Μετζιολάρο Μάουρο
- Μηλιός Γιάννης
- Μηλιώνης Γιώργος
- Μήλλας Ηρακλής
- Μηταφίδης Τριαντάφυλλος
- Μητρόπουλος Κώστας Σ.
- Μητρόπουλος Δημήτρης
- Μητσός Αχιλλέας
- Μητσός Μιχάλης
- Μίλερ Γιαν-Βέρνερ
- Μίλιμπαντ Ντέιβιντ
- Μίνχαου Βόλφγκανγκ
- Μίρσχαϊμερ Τζον
- Μισλό Βενσάν
- Μιχαήλ Μιχάλης
- Μιχαηλίδης Αντώνης
- Μιχαηλίδης Χρήστος
- Μιχαλακέα Αθηνά
- Μιχαλάκης Αντώνης
- Μίχας Τάκης
- Μοιρασγεντής Σεβαστιανός
- Μοκεφί Μανσουριά
- Μοναστηριώτης Βαγγέλης
- Μοναστηριώτης Γιώργος
- Μορέιρα Ροτζέριο
- Μορέν Εντγκάρ
- Μορώνης Μιχάλης
- Μόσιαλος Ηλίας
- Μοσκοβισί Πιέρ
- Μοσχονάς Γεράσιμος
- Μουζέλης Νίκος
- Μούσης Νίκος
- Μούσι Φάμπιο
- Μπαγεώργος Στέφανος
- Μπαγιώργος Στέφανος
- Μπαζιάνα Μπέττυ
- Μπαϊράμογλου Αλί
- Μπακουνάκης Νίκος
- Μπαλαμπανίδης Γιάννης
- Μπαλάνος Κώστας
- Μπαλαούρας Μάκης
- Μπαλάφας Γιάννης
- Μπαλή Κάκη
- Μπάλιας Γιώργος
- Μπαλλή Κάκη
- Μπαλτάς Αριστείδης
- Μπαντιού Αλέν
- Μπαργιώτας Κώστας
- Μπάρμπερ Μπένζαμιν
- Μπαρτζινόπουλος Ερρίκος
- ΜΠΑΣΑΝΙΝΙ ΦΡΑΝΚΟ
- Μπασιάκος Γιάννης
- Μπασιάκος Γιάννης Κ.
- Μπεζανσενό Ολιβιέ
- Μπέης Κώστας
- Μπέης Κώστας
- Μπεκ Ούλριχ
- Μπελιμπασάκης Ανδρέας
- Μπερτινότι Φάουστο
- Μπερτινόττι Φάουστο
- Μπιράντ Μεχμέτ Αλί
- Μπίρμπας Δημήτρης
- Μπίσκι Λόταρ
- Μπισκίνης Κωστής
- Μπισκίνης Κώστας
- Μπίστης Νίκος
- Μπιτζάνης Κώστας
- Μπιτζάνης Κωστής
- Μπιτούνη Νικολέττα
- Μπιτσάκης Ευτύχης
- Μπλερ Τόνι
- Μπογδάνος Κωνσταντίνος
- Μπογιατζής Βασίλης
- Μπογιόπουλος Νίκος
- Μπόκα Τζόρτζιο
- Μποτόπουλος Κώστας
- Μποτόπουλος Κώστας
- Μποτόπουλος Κώστας Β.
- Μπούζας Γιώργος
- Μπουκάλας Παντελής
- Μπουλμπασάκος Γιώργος
- Μπουλουμπασάκος Γιώργος
- Μπουρδάρας Γιώργος
- Μπούρης Γιάννης
- Μπουρνάζος Στρατής
- Μπουρνόβα Ευγενία
- Μπουτάρης Γιάννης
- Μπόφινγκερ Πέτερ
- Μπράμος Γιώργος
- Μπρεδήμας Αντώνης
- Μυλόπουλος Γιάννης
- Μυλόπουλος Γιάννης Α.
- Μυταφίδης Τριαντάφυλλος
- Μυτιληναίος Βαγγέλης
- Μωραϊτης Θάνος
- Μώρου Ισμήνη
- Νάντσου Θεοδότα
- Ναυπλιώτης Δημήτρης
- Νεόφυτος Μητροπολίτης Μόρφου
- Νεράτζης Παύλος
- Νέτας Βίκτωρ
- Νεφελούδης Ανδρέας
- Νικολαϊδης Γρηγόρης
- Νικολαϊδης Ευάγγελος
- Νικολαϊδου Λαμπρινή
- Νικολακόπουλος Ηλίας
- Νικολάου Γιάννης
- Νιώτη Στέλλα
- Νοταράκης Διονύσης
- Νούτσος Παναγιώτης
- Ντ Αλέμα Μάσιμο
- Νταγλιούδης Αντώνης
- Ντάλεκ Ρόμπερτ
- Ντάλης Σωτήρης
- Νταλυαντζί Νιγιαζί
- Ντάρεντορφ Ραλφ
- ντε Σούζα Σάντος Μποαβεντούρα
- Ντεκαγιόν Ζοέλ
- Ντελόρ Ζακ
- Ντιαμέλ Αλάν
- Ντιμιτρόφ Νικολά
- Ντόκος Θάνος
- Ντουμανλί Εκρέμ
- Ντούτσκε Ρούντυ
- Ντράγκι Μάριο
- Ντράρεντορφ Ραλφ
- ντυ Ρουά Ιβάν
- Ντ’ Ελια Σέρτζιο
- Ξεκαλάκης Στέφανος Μ.
- Ξενάκη Κίττυ
- Ξηρόκωστας Κων/νος
- Ξηροτύρη Ασημίνα
- Ξυδάκης Νίκος Γ.
- Ξυδάκης Νίκος
- ΞΥΘΑΛΗΣ Παναγιώτης
- Ξυθάλης Παναγιώτης
- Οζ Άμος
- Όζμεντ Στέβεν
- Οικονομίδης Αλέξης
- Οικονομίδης Ρωμανός
- Οικονομίδης Δημήτρης
- Οικονόμου Θανάσης
- Οικονόμου Γιώργος Ν.
- Οικονόμου Βασίλης
- Οικονόμου Παντελής
- Οικονονομίδης Ρωμανός
- Οκρέν Κριστίν
- Ολιβερ Τιμ
- Όστρομ Έλινορ
- Ουρανός Μάνος
- Όφε Κλάους
- Πάγκαλος Θεόδωρος
- Παγκάλου Έφη
- Παγουλάτος Γιώργος
- Πάικος Βασίλης
- Παλαιολογόπουλος Δημήτρης
- Παλαιολογοπούλου Ρούλα
- Παλαιολόγος Χρήστος
- Παλαμαριτζής Γιώργος
- Παλαμίδης Αλέξης
- Παλλήκαρης Ευτύχης
- Πάλλης Θάνος
- Παναγιωτόπουλος Νίκος
- Παναγιωτόπουλος Τάκης
- Παναγιωτόπουλος Βασίλης
- Παναγιωτόπουλος Παναγής
- Παναγιωτόπουλος Χρήστος
- Παναγιώτου Παναγιώτης
- Παναγιώτου Παναγιώτης Δ.
- Παναγόπουλος Κώστας
- Παναγόπουλος Θανάσης
- Παναρέτου Σούλα
- Πανούσης Γιάννης
- Πανταζόπουλος Ανδρέας
- Παντελάκης Γιάννης
- Πάντζαλης Νίκος
- Παξινού-Βαφειάδου Ειρήνη
- Πάουερ Νίνα
- Παπαβασιλόπουλος Γιώργος
- Παπαγεωργίου Μενέλαος
- Παπαγιαννάκης Λευτέρης
- Παπαγιαννάκης Μιχάλης
- Παπαγιαννίδης Αντώνης
- Παπαδάκη Ελίζα
- Παπαδάτου Σοφία Αράβου
- Παπαδημητρίου Ευθύμης
- Παπαδημητρίου Μπάμπης
- Παπαδημητρίου Γιώργος
- Παπαδημητρίου Στράτος
- Παπαδημητρόπουλος Δαμιανός
- Παπαδημούλης Δημήτρης
- Παπαδογιάννης Νίκος
- Παπαδόπουλος Ανδρέας Γ.
- Παπαδόπουλος Θάνος
- Παπαδόπουλος Νότης
- Παπαδόπουλος Ανδρέας Ε.
- Παπαδόπουλος Ανδρέας
- Παπαδόπουλος Παύλος
- Παπαδόπουλος Αλέκος
- Παπαδόπουλος Ανδρέας Ε.
- Παπαδόπουλος Πάνος
- Παπαδόπουλος- Τετράδης Γιώργος
- Παπαδοπούλου Τέτα
- Παπαδοπούλου Χριστίνα
- Παπάζογλου Μάνος
- Παπαθανασίου Σάκης
- Παπαθανασόπουλος Στέλιος
- Παπαθανασόπουλος Θάνος
- Παπαθεοδωρόπουλος Τάκης
- Παπαθεοδωρόπουλος Παναγιώτης
- Παπαθεοδωροπουλος Παναγιώτης
- Παπαθεοδώρου Γιάννης
- Παπαθεοδώρου Θεόδωρος
- Παπαθεόδώρου Γιάννης
- Παπαθεωδορώπουλος Παναγιώτης
- Παπαιωάννου Γιώργος
- Παπαϊωάννου Χαρά
- Παπαϊωάννου Κωστής
- Παπαϊωάννου Γιώργος
- Παπανδρέου Περικλής
- Παπαπέτρου Μιχάλης
- Παπασαραντόπουλος Πέτρος
- Παπασίμος Γιώργος
- Παπασπηλιόπουλος Σπήλιος
- Παπασπυρόπουλος Γιώργος
- Παπαστάθης Αργύρης
- Παπατόλιας Απόστολος
- Παπαχελάς Αλέξης
- Παπαχελάς Αλέξης
- Παπούλιας Δημήτρης
- Παπούλιας Μάκης
- Παπουτσής Αλέξανδρος
- Παππάς Τάσος
- Παππάς Στέλιος
- Παππάς Ανδρέας
- Παππάς Γιώργος
- Παππούς Γιώργος
- Παραλίκας Αποστόλης
- Παρασκευόπουλος Νίκος
- Παρασκευόπουλος Γιάννης
- Παρασύρης Αντώνης
- Πασσάς Αργύρης
- Πατέστος Κωνσταντίνος Γ.
- Παυλόπουλος Τάκης
- Παυλόπουλος Γιώργος
- Πελαγίδης Θοδωρής
- Πελαγίδης Θεόδωρος
- Πελώνη Αριστοτελία
- Πεπελάσης Αδαμάντιος
- Περουλάκης Άρης
- Περπέρας Νίκος
- Πεσμαζόγλου Βασίλης
- Πεσμαζόγλου Στέφανος
- Πετράκης Παναγιώτης Ε.
- Πετρουλάκης Ανδρέας
- Πετσίνης Ανδρέας
- Πήττας Γιώργος
- Πιζάνιας Πέτρος
- Πικετί Τομά
- Πιτέλα Τζάνι
- Πιτσιόρλας Στέργιος
- Πληθάρας Αχιλλέας
- Πολίτης Σεραφείμ
- Πολίτης Αλέξης
- Πολυδώρου Μιχάλης
- Πολυμίλης Σήφης
- Πορτάλιου Ελένη
- Πορφυργένη Κατερίνα Μιλτ.
- Πουλάκης Κώστας
- Πουλίδου Χριστίνα
- Πράνγκερ Ρόμπερτ Τζ.
- Πρετεντέρης Γιάννης Κ.
- Προβατάς Φώτης
- Προκοπάκης Γιώργος
- Πρόντι Ρομάνο
- Πρωτοπαπάς Μπάμπης
- Πρωτοπαπάς Χαράλαμπος
- Πρωτοπαππάς Μπάμπης
- Ραγκούσης Γιάννης
- Ραμπίνι Φρεντερίκο
- Ράμφος Στέλιος
- Ραντάν Πιέρ
- Ράπανος Βασίλης Θ.
- Ράπτης Νίκος
- Ράσελ Τζένι
- Ραυτόπουλος Δημήτρης
- Ρεβέλι Μάρκο
- Ρέγκλινγκ Κλάους
- Ρενιέρης Αντώνης
- Ρεπούση Μαρία
- Ρεσβάνης Κώστας
- ΡΗΓΑ ΑΝΝΑ Π.
- Ρήγα Άννα Π.
- Ρήγας Παναγιώτης
- Ρηγόπουλος Δημήτρης
- Ρίκο Σαντιάγκο Αλμπα
- Ρινόπουλος Λουκάς
- Ριτζούλης Γιώργος Β.
- Ρίφκιν Τζέρεμι
- Ροζάκης Χρήστος
- Ροζανβαλόν Πιερ
- Ροκάρ Μισέλ
- Ρομπόλης Σάββας
- Ρομπόλης Σάββας Γ.
- Ροντρίγκεζ Γκρέγκορι
- Ροσανβαλόν Πιερ
- Ροσάντα Ροσάνα
- Ρουµπίνι Νουριέλ
- Ρουπακιώτης Αντώνης
- Ρούφαλο Τζόρτζιο
- Ρουφόλο Τζόρτζιο
- Ρούφολο Τζόρτζιο
- Σαββίδης Φίλιππος
- Σακελαρόπουλος Θόδωρος
- Σακελλάρης Ιωάννης
- Σακελλαρόπουλος Θεόδωρος
- Σακελλίων Σταμάτης
- Σακελλίωνας Σταμάτης
- Σακιώτης Γιάννης
- Σακκά Ιλεάνα
- Σακς Τζέφρι
- Σάλβανο Ρομπέρτο
- Σαλβαντόρι Μάσιμο
- Σαλβατόρι Μάσιμο
- Σαμαντάς Τέλης
- Σάμουελσον Ρόμπερτ
- Σαμπατακάκης Μιχάλης
- Σαρδελιάνος Δημήτρης
- Σαριλάκη Βασιλίκα
- Σαρτόριους Νικολάς
- Σαχινίδης Φίλιππος
- Σβορώνος Νίκος
- Σεβαστάκης Δημήτρης
- Σεβαστάκης Νικόλας
- Σεβαστάκης Δημήτρης Α.
- Σεβαστάκης Νίκος
- Σεϊτανίδης Διαμαντής
- Σελλά Όλγα
- Σεν Αμάρτια
- Σένετ Ρίτσαρντ
- Σεραφείμ Πολίτης
- Σερέτη Κατερίνα
- Σημίτης Κώστας
- Σημίτης Σπύρος
- Σιακαντάρης Ηλίας
- Σιακαντάρης Γιώργος
- Σιδέρης Νίκος
- Σιδέρης Γιάννης
- Σιούτη Βασιλική
- Σκαμπαρδώνης Γιώργος
- Σκανδαλίδης Κώστας
- Σκιαδάς Νίκος
- Σκοπούλη Φωτεινή
- Σκοτινιώτης Πάνος
- Σκουλαρίκη Αθηνά
- Σκουνάκη Ιουλία
- Σµιτ Χέλµουτ
- Σμυρλής Κώστας
- Σολταρίδης Συμών
- Σουλιώτης Μίμης
- Σούλτσε Ίνγκο
- Σοφούλης Κωνσταντίνος
- Σοφούλης Κώστας
- Σπάκοβιτζ Ανέτ
- Σπανού Αγγελική
- Σπηλιόπουλος Τάκης
- Σπίγκος Χρήστος
- Σπιλάνης Γιάννης
- Σπινέλλι Μπάρμπαρα
- Σπινθουράκης Μανώλης
- Σπιτσέρης Νίκος
- Σπυρόπουλος Κώστας
- Σπυρόπουλος Ροβέρτος
- Σρέντερ Γκέρχαρντ
- Σρικί Φιλίπ
- Στάγκος Άγγελος
- Στάη Ελλη
- Σταθάκης Γιώργος
- Σταθόπουλος Πάνος
- Σταθόπουλος Μιχάλης
- Στάικος Χρήστος
- Σταϊνμάιερ Φρανκ Βάλτερ
- Σταματόπουλος Γιώργος
- Στάμου Δημήτρης
- Στασινός Ανδρέας
- Στασινού Νατάσσα
- Σταυρόπουλος Χρήστος
- Σταυρόπουλος Στάθης
- Στεφανίδης Μάνος
- Στεφανόπουλος Κωστής
- Στεφάνου Στέφανος
- Στίγκλιτζ Τζόζεφ
- Στιγκλιτς Τζοζεφ
- Στίγκλιτς Τζόζεφ
- Στογιάννος Αλέκος
- Στούπας Κώστας
- Στραγαλινός Αποστόλης
- Στραγαλινός Απόστολος
- Στρατόπουλος Γιώργος
- Στρός Καν Ντομινίκ
- Στυλιανίδης Στέλιος
- Συνοδινός Τζούλιος
- Συρίγος Φίλιππος
- Συρμαλένιος Νίκος
- Σφοίνη Αλεξάνδρα
- Σχίζας Γιάννης
- Σχινάς Θόδωρος
- Σχινάς-Παπαδόπουλος Ιάσων
- Σώκος Πάνος
- Σωμερίτης Ριχάρδος
- Σωτηρέλη Γιώργου Χ.
- Σωτηρέλης Γιώργος Χ.
- Σωτηρέλης Γιώργος
- Σωτηρέλης Γιώργος X.
- Σωτηρίου Διδώ
- Ταγιάνι Αντόνιο
- Τάκης Ανδρέας
- Ταλαμάγκας Βασίλης
- Ταμήλος Μιχάλης
- Ταμπούκι Αντόνιο
- Τάσιος Θεοδόσης
- Τάσσιος Θ.Π.
- Ταχιάου Χριστίνα
- Τέλλογλου Τάσος
- Τέλογλου Τάσος
- Τζανάκης Στέφανος
- Τζήκας Γιάννης Π.
- Τζιαμπάζης Κυριάκος
- Τζιαντζή Μαριάννα
- Τζιάς Γιώργος Θ.
- Τζιάς Παύλος
- Τίρμαν Τζον
- Τοθ Μπάρμπαρα
- Τόλιος Διομήδης
- Τόλιος Άρης
- Τομπάζος Σταύρος
- Τοπάλη Μαρία
- Τούντας Γιάννης
- Τουρέν Αλέν
- Τραϊφόρος Βασίλης
- Τρεμόπουλος Μιχάλης
- Τριανταφυλλίδης Μιχάλης Γ.
- Τριανταφύλλου Ελίζα
- Τριανταφύλλου Σώτη
- Τριάντης Γιάννης
- Τριφύλλης Αντώνης
- Τσακνής Διονύσης
- Τσακνιάς Γιώργος
- Τσακόπουλος Χρήστος
- Τσακυράκης Σταύρος
- Τσαλίκογλου Φωτεινή
- Τσαμουργκέλης Γιάννης
- Τσάρτας Πάρις
- Τσάτσης Θωμάς
- Τσάτσος Δημήτρης
- Τσέκος Θεόδωρος
- Τσεκούρα Έλσα
- Τσεκούρας Θανάσης
- Τσελεπής Τουμάζος
- Τσεμπελής Γιώργος
- Τσερεζόλε Ελένη
- Τσιακνής Διονύσης
- Τσικαρδάνη Ντόρα
- Τσικαρδάνη Δώρα
- Τσίκας Θόδωρος
- Τσίμας Παύλος
- Τσιμεράκης Αντρέας
- Τσιντσίνης Μιχάλης
- Τσιόδρας Δημήτρης
- Τσιρώνης Γιάννης
- Τσιτήλου Σόνια Γ.
- Τσιτήλου Σόνια
- Τσιτσελίκης Κωνσταντίνος
- Τσιχλιάς Σωκράτης
- Τσόλης Ζώης
- Τσορμπατζόγλου Πάνος
- Τσουκαλάς Γιώργος
- Τσουκαλάς Κωνσταντίνος
- Τσούκαλης Λουκάς
- Τσούκαλης Νίκος
- Τσούκας Χαρίδημος Κ.
- Τσούκας Χαρίδημος
- Τσουκνίδας Άρης
- Τσουκνίδας Λάμπρος Αθ.
- Τσουκνίδας Λάμπρος
- Τσουκόνι Βιτόριο
- Τσουπαρόπουλος Κώστας
- Τσούρος Σιδερής
- Τσώλης Ζώης
- Φανουράκης Μιχάλης
- Φάντης Ανδρέας
- Φαράκος Γρηγόρης
- Φασίνο Πιέρο
- Φασούλας Γιάννης
- Φελέκης Νίκος
- Φερέτος Δημήτρης
- Φέρχοφστατ Γκυ
- Φίλης Γιάννης
- Φίλης Κωνσταντίνος
- Φιλίνη Άννα
- Φίλιος Φίλιππας
- Φιλιππίδης Νίκος
- Φιντάλγο Χοσέ-Μαρία
- Φίσερ Γιόσκα
- Φιτσανάκης Σήφης
- Φούντα Νίκη
- Φουντής Αντώνης
- Φουρτούνης Γιώργος
- Φραγκάκη Μαρίκα
- Φραγκουδάκη Άννα
- Φύσας Δημήτρης
- Φύσσας Δημήτρης
- Φωτίου Νίκος
- Φωτόπουλος Νίκος
- Χαζαναβίσιους Μισέλ
- Χαϊνάς Κώστας
- Χαλαζωνίτης Δημήτρης
- Χάλαρης Μιχάλης
- Χαλικιά Δήμητρα
- Χάμπερμας Γιούργκεν
- Χανδάνος Γιώργος
- Χανιώτης Άγγελος
- Χάουαρντ Ντικ
- Χαραλαμπίδης Νίκος
- Χάρης Γιάννης Η.
- Χαρτουλάρη Μικέλα
- Χασάπης Δημήτρης
- Χασαπλαδάκης Δημήτρης
- Χατζάκος Λυκούργος
- Χατζηβασιλείου Βαγγέλης
- Χατζηγεωργίου Τάκης
- Χατζηγεωργίου Παναγιώτης
- Χατζηδημητρίου Τάκης
- Χατζηµπίρος Κίμων
- Χατζημπίρος Κίµων
- Χατζημπίρος Κίμων
- Χατζηπαντελής Θεόδωρος
- Χατζής Αριστείδης
- Χατζησάββας Παναγιώτης Η.
- Χατζησωκράτης Δημήτρης
- Χατζόπουλος Χρήστος
- Χειμωνάς Θανάσης
- Χελάκης Γιώργος
- ΧΕΛΙΔΩΝΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ Ν.
- Χελιδώνης Αντώνης
- Χελμ Ντίτερ
- Χερτσογκ Νταγκμαρ
- Χιλ Τζορτζ
- Χίλσαμ Λίντσεϊ
- Χλύκας Νίκος
- Χλωμούδης Κώστας
- Χομπσμπάουμ Έρικ
- Χόμπσμπομ Έρικ
- Χόμπσμπωμ Έρικ
- ΧΟΣΚΙΝ ΡΕΜΠΕΚΑ
- Χούκλη Μαρία
- Χρήστου Δημήτρης
- Χριστοδουλάκης Νίκος
- Χριστοδουλίδου Αστέρω
- Χριστοδουλοπούλου Τασία
- Χριστόπουλος Δημήτρης
- Χριστουδουλάκης Νίκος
- Χριστόφιας Δημήτρης
- Χριστοφιλόπουλος Δημήτρης
- Χριστοφιλόπουλου Δημήτρη Γ.
- Χριστοφιλοπούλου Εύη
- Χρυσόγελος Νίκος
- Χρυσόγονος Κώστας
- Χρυσολωρά Ειρήνη
- Χρυσολωράς Νίκος
- Χρυσοστομίδης Ανταίος
- Χρυσοστομίδης Σοφιανός
- Χρυσόστομος + Ο Μεσσηνίας
- Χρυσοχοϊδης Μιχάλης
- Χωμενίδης Χρήστος
- Χωμενίδης Χρήστος Α.
- Χωμενίδης Χρήστος
- Ψαριανός Γρηγόρης
- Ψαρουδάκης Γεώργιος Μ.
- Ψαρράκης Δημήτρης
- Ψαρράς Δημήτρης
- Ψύρρας Θωμάς
- Ψυχογιός Δημήτρης
- Ψυχογιός Δημήτρης Κ.