Η δημόσια συζήτηση για τη θέση του ισλάμ και των μουσουλμανικών πληθυσμών στις ευρωπαϊκές κοινωνίες παίρνει μια όλο και πιο υστερική τροπή. Ελλείψει πληροφοριών και συγκεκριμένων ερευνών, χρησιμοποιούμε γεγονότα που είναι δραματικά μεν, αλλά δεν αφορούν παρά ένα ελάχιστο ποσοστό των πληθυσμών αυτών (επιθέσεις στο Παρίσι, σεξουαλικές παρενοχλήσεις στην Κολωνία), για να βγάζουμε γενικότερα συμπεράσματα για τη δυνατότητα δεκάδων εκατομμυρίων ανθρώπων να ζήσουν μαζί.

Η συμφωνία στην οποία κατέληξαν Ευρωπαϊκή Eνωση και Τουρκία για τη διαχείριση του προσφυγικού/μεταναστευτικού ζητήματος - και που τυπικά ισχύει από την προηγούμενη Κυριακή - εκτιμάται ευρύτερα ότι δεν πρόκειται να εφαρμοσθεί τουλάχιστον στην ολότητά της. Αλλά κι αν ακόμη εφαρμοσθεί δεν πρόκειται να λύσει το περίπλοκο πρόβλημα. Για μια ακόμη φορά δηλαδή η ΕΕ καταφεύγει ουσιαστικά σε μια επίφαση λύσης για να βγει εντελώς πρόσκαιρα από ένα αδιέξοδο.

Το σκηνικό που σκηνοθετούν οι δραματικές εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων είναι οφθαλμοφανές. Η χώρα πορεύεται χωρίς πυξίδα και σε κενό στρατηγικής σε ένα κόσμο τρικυμίας και σε μια περιοχή που έρχεται ξανά στο επίκεντρο διεθνών εξελίξεων με αβέβαιο και άδηλο μέλλον. Η Κυβέρνηση δείχνει ανίκανη έστω και να διαχειριστεί το μέγεθος των προβλημάτων που καθημερινά τη ξεπερνούν . Η Αξιωματική Αντιπολίτευση στη βιασύνη της να μετατρέψει τον νέο της αρχηγό σε «Τσίπρα της Δεξιάς» αρνείται κάθε δυνατότητα αναζήτησης εναλλακτικής κυβερνητικής λύσης την οποία επίσης εξορκίζει ο Πρωθυπουργός. Η εικόνα δυο μονομάχων του νέου και εξακολουθητικά μικρού δικομματισμού που μονομαχούν σε ολοένα και πιο άδεια αρένα διαλύει και τα λιγοστά ίχνη εθνικής συνεννόησης και επιτείνει το αδιέξοδο.

Μετά την αρχική αμφίπλευρη ευφορία για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας ακολουθεί ο αναπόφευκτος σκεπτικισμός για το περιεχόμενο και τη βιωσιμότητά της
Τα συμβαλλόμενα μέρη κινήθηκαν από την ανάγκη του «κράτα με να σε κρατώ..» και με διαφορετική αφετηριακή βάση το καθένα.
Η μεν Τουρκία από την άφευκτη ανάγκη να προσεγγίσει – έστω προσχηματικά – το μοναδικό πλέον διεθνές έρεισμά της, την Ευρώπη.
Η δε Ευρώπη από την ασφυκτική ανάγκη να κατευνάσει προσωρινά και όπως – όπως το διογκούμενο κύμα του εθνικισμού και ευρωσκεπτικισμού που κλονίζει, πλέον, ορατά το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.