Σταυρόλεξο

Ας υποθέσουμε ότι προσπαθούμε να λύσουμε ένα σταυρόλεξο. Δεν χρειάζεται να είμαστε τόσο δυνατοί λύτες όσο υπήρξε ο πολύγλωσσος Μιχάλης Παπαγιαννάκης, ο οποίος όταν ταξίδευε με το αεροπλάνο για Βρυξέλλες, συμμετείχε σε συνεδριάσεις ή όταν άκουγε προσεκτικά κάποιον (συν)ομιλητή, έλυνε σταυρόλεξα, κατά προτίμηση γαλλικά ή ισπανικά. Στο 1 οριζοντίως διαβάζουμε: «Ιστορική πτέρυξ ευρωπαϊκού αριστερού κόμματος με μαζοχιστικές τάσεις - δέκα γράμματα». Πού πάει το μυαλό σας;

Θυμάμαι πολύ τελευταίως το χρονικό διάστημα των τελευταίων έξι ετών. Το θυμάμαι πολιτικά και προσωπικά διότι καλύπτει τα έξι μου χρόνια στην Ελλάδα από εκείνη τη στιγμή που μαζί με το Μιχάλη Παπαγιαννάκη πήραμε εκόντες άκοντες το δρόμο της επιστροφής από τις Βρυξέλλες, τα έξι χρόνια ΣΥΡΙΖΑ και τα έξι χρόνια που από πολύ κοντά έζησα το δράμα της ανανεωτικής αριστεράς.

Δεν αναλώνω την ενέργειά μου σκεπτόμενος τα εκ γενετής «κακά» του ΣΥΡΙΖΑ, παρότι, ομολογώ, στην αρχή δεν έβλεπα το εγχείρημα κατ’ ανάγκη αρνητικά. Χιλιοειπωμένα είναι και δεν θα διεκδικήσω δάφνες πρωτοτυπίας προσθέτοντας αφορισμούς και κουράζοντας με αναλύσεις. Θυμάμαι όμως την αλγεινή εντύπωση που εξαρχής είχαν προκαλέσει στον παρθένο οργανισμό μου η ίντριγκα, η μηχανορραφία και οι βυζαντινισμοί μέσα στο σύστημα ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Και μάλιστα οι μέχρι εξόντωσης πολιτικής – για να μην πω τίποτε άλλο βαρύτερο για την περίπτωση του Μιχάλη – λοιδορίες και εκκαθαρίσεις του εσωκομματικού αντιπάλου, της άλλης, εν προκειμένω, της ανανεωτικής φωνής.

Αυτή φυσικά η διαπίστωση κλόνισε άπαξ και δια παντός τις εγχώριες ευρωαριστερές μου αυταπάτες – ευτυχώς όχι και τις πολιτικές μου και άλλες αρχές - καθώς στα ιστορικά βιβλία ανέκαθεν διάβαζα παρωχημένους διθυράμβους περί «ηθικού πλεονεκτήματος της αριστεράς μας που μας κάνει περήφανους για την πολιτική μας καταγωγή», περί πλουραλισμού, σεβασμού της άλλης άποψης, περί φιλοευρωπαϊσμού, ανθρωπιάς κλπ.

Στα έξι αυτά χρόνια, πρόλαβα να γίνω αυτόπτης μάρτυρας της οργανωμένης αποπομπής του Μιχάλη Παπαγιαννάκη από τις εκλόγιμες θέσεις του ψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ το 2004, το άθλιο τόσο ως προς τη σύλληψη όσο και ως προς την εκτέλεση σαμποτάρισμα της υποψηφιότητας του Μιχάλη για το Δήμο της Αθήνας έναν χρόνο αργότερα, τον αποκεφαλισμό του Παπαδημούλη το 2009 από τις εκλόγιμες θέσεις του ευρωψηφοδελτίου, την επί μήνες δημόσια διαπόμπευση και τελικά την εκδίωξη του άξιου κοινοβουλευτικού διευθυντή Δημήτρη Χατζησωκράτη από την Κ/Ο του ΣΥΡΙΖΑ. Φέτος το μενού της ανθρωποφαγίας έχει Κουβέλη, διότι μόνο αυτός έχει παραμείνει όρθιος. Έχουμε και λέμε: Έγερση θέματος καταστατικού, προ 15μήνου, για τις κοινοβουλευτικές θητείες με σκοπό να πληγούν αποκλειστικά Λεβέντης και Κουβέλης. Κατόπιν, θέμα συμβατότητας των όσων δήλωσε ο Κουβέλης για τη δημαρχία Θεσσαλονίκης και την εκλογή Παπούλια και προγράμματος ΣΥΡΙΖΑ. Θέμα Κουβέλη για τη συμμετοχή στο Ζάππειο. Να καθαιρεθεί από κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος είχαν ζητήσει ΚΟΕ και Πιλάλης, επωνύμως, άλλοι το διατύπωσαν πιο συγκαλυμμένα, άλλοι πιο μουλωχτά. Και τώρα πάλι η αριστερά «του ηθικού πλεονεκτήματος και των αγώνων» μεθόδευσε τη μη εκλογή Κουβέλη στο συνέδριο του ΣΥΝ. Είναι προφανές ότι έπεται συνέχεια, όσο ο μαζοχισμός και η παθητικότητα καθηλώνουν την πτέρυγα εντός ενός σχήματος που πολιτικά και ιδεολογικά έχει πεθάνει προ δεκαετιών και με το οποίο υποθέτω είτε διαφωνεί, είτε στα περισσότερα διαφοροποιείται (και ευτυχώς).

Ενόψει του συνεδρίου, η ηγεσία της πτέρυγας, συνεχιστής και εκπρόσωπος της βαθιά δημοκρατικής πολιτικής κουλτούρας της ανανεωτικής αριστεράς των αγώνων, των γραμμάτων και των ιδεών, έχει την υποχρέωση να απεμπλέξει τον κόσμο της από το παρακμιακή και περιθωριακή εμπειρία της συντηρητικής αναδίπλωσης του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ (αρκεί το γεγονός ότι εν μέσω οικονομικής κρίσης ο ΣΥΡΙΖΑ δεν απαντά με περισσότερη Ευρώπη και πολιτική ενοποίηση, αλλά με τις ακραίες απόψεις Λαφαζάνη και Αλαβάνου για έξοδο από την Ευρώπη, στάση πληρωμών, αναδιάρθρωση χρέους κλπ. μ’ ό,τι αυτό συνεπάγεται). Ακόμη και ο πιο διστακτικός ανανεωτικός θα συμφωνούσε ότι η περίοδος χάριτος τελείωσε (την παρείχαμε από το…προ-προηγούμενο συνέδριο) κι ότι άλλα περιθώρια δεν υπάρχουν, όταν εδώ και αρκετό καιρό η παραδεκτή πολιτική αντιπαράθεση έχει εκφυλιστεί σε καμπάνιες εκκαθαρίσεων και κατασυκοφάντησης του «άλλου», ενώ τα πιο προβεβλημένα στελέχη της ανανεωτικής αριστεράς έχουν μετατραπεί, το ένα μετά το άλλο, κινούμενοι στόχοι σε σαλούν του φαρ-ουέστ.

Θυμάμαι το Μιχάλη να συντάσσει εκείνη τη συνέντευξη για την εφημερίδα «Ημερησία» στο γραφείο του στις Βρυξέλλες, τότε προεκλογικά το 2004, όταν είχε πει το περίφημο «θα είμαι ο τελευταίος που θα κλείσω την πόρτα του ΣΥΝ». Δεν ήθελε να αφήσει το κοινό μας σπίτι σε όλους εκείνους εσωκομματικούς και μη, νοσταλγούς του ΚΚΕ, οι οποίοι με όχημα του ΣΥΡΙΖΑ ανακάλυψαν το νήμα για την επιστροφή τους στα χρόνια του σταλινισμού και του ιδεολογικού παλιμπαιδισμού. «Πολλοί στο Σύριζα είναι συμπαθέστατοι, έλεγε. Πολιτικά όμως και πολιτιστικά, τι το κοινό έχουμε; Οι περισσότεροι είναι αντιευρωπαίοι, πολλοί απ΄ αυτούς είναι εθνικιστές και κρατιστές». Έβλεπε μπροστά ο Μιχάλης και έβλεπε σωστά. Μας έμαθε να βλέπουμε κι εμείς όσο καλύτερα μπορούμε. Σήμερα όμως, τολμώ να πω, ότι ο Μιχάλης δεν θα καθόταν με σταυρωμένα χέρια. Δεν θα έμενε άλλο. Θα συνεχίζαμε να έχουμε σπίτι. Κοινό για εμάς τους πρώην ενοίκους, κοινό και για χιλιάδες άλλους «άστεγους». Ένα σπίτι κοινό με κήπο πρότεινε ο Μιχάλης πολύ συγκεκριμένα τα τελευταία χρόνια. Και δεν είναι άσχετο ότι η ύστατη απάντηση στην τελευταία του συνέντευξη στις 17 Μαΐου του 2009 ήταν για το χώρο της πολιτικής οικολογίας. Μια από τις μεγάλες παρακαταθήκες του…

«Η ανανεωτική αριστερά ξεκίνησε αμφισβητώντας τον φιλοσοβιετισμό και τον σταλινισμό και επεχείρησε την «κομμουνιστική ανανέωση. Συνεχώς αγωνιζόμενη και εμπλουτιζόμενη από τις εμπειρίες της και από τις εξελίξεις στον κόσμο διεκδίκησε και διεκδικεί πάντοτε να είναι δημοκρατική, μεταρρυθμιστική, συμμετοχική, εκσυγχρονιστική, οικολογική, ευρωπαϊστική και βέβαια κινηματική». Πού είναι αυτή η ανανεωτική αριστερά σήμερα; Τη διακρίνουμε; Κάθε σύνεδρος της Ανανεωτικής Πτέρυγας που θα συμμετάσχει στο συνέδριο του Συνασπισμού ας κρατήσει στο μυαλό του τα παραπάνω λόγια του Μιχάλη Παπαγιαννάκη και θα λύσει το σταυρόλεξο.

Απόστολος Στραγαλινός