Το μυστικό της επικοινωνιακής επιτυχίας των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ δεν είναι ούτε τα ψέματά τους («εμείς δεν είπαμε ποτέ ότι θα καταργήσουμε τον ΕΝΦΙΑ») ούτε η επιθετικότητα των στελεχών προς τους αντιπάλους («πώς τολμάτε να αμφισβητείτε το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς;»). Είναι η ασυναρτησία τους.

Δεκατέσσερις μήνες από την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου - το οποίο υπερψήφισαν στη Βουλή ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΝΔ, ΠαΣοΚ και Ποτάμι - τον Αύγουστο του 2015, με την άφιξη των θεσμών στην Αθήνα ξεκινά η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος. Και, όπως προβλεπόταν, όλοι έχουν λάβει θέσεις.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει σε βάθος αξιολόγηση και δεσμεύσεις για υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, ώστε κάποτε να βγούμε από τα μνημόνια.

Από την αρχή της κρίσης και έως το 2013-14, όταν η Ελλάδα κατάφερε να ισορροπήσει και να επιστρέψει πρόσκαιρα στις αγορές, οι Ευρωπαίοι ύψωναν «τείχη» γύρω από τη χώρα για να αποφύγουν τυχόν «μόλυνση». Αρχικά αποχώρησαν από το Χρηματιστήριο και κάθε ελληνικό ρίσκο, σταμάτησαν να χορηγούν ρευστότητα στις τράπεζες, οι πολυεθνικές μετέφεραν κάθε βράδυ τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό

Ο ρόλος του διανοούμενου ως μαχητικού κριτή της εξουσίας διαμορφώθηκε ουσιαστικά τον 19ο αιώνα με τη δράση του Εμίλ Ζολά στην υπόθεση Ντρέιφους. Σύμφωνα με τον Ζιλιέν Μπεντά, ο οποίος στο κλασικό του δοκίμιο για την «Προδοσία των διανοουμένων» κωδικοποίησε τον ιδεατό ρόλο τους, πρέπει να συνδυάζουν ελευθερία σκέψης, ανεξαρτησία κρίσης, ηθική ακεραιότητα, και να περιφρονούν κάθε ατομικό ή συλλογικό συμφέρον.

Στέκομαι στο βασικό: Το ελληνικό πρόγραμμα λήγει στο τέλος Ιουνίου 2018. Τότε, η χώρα θα πρέπει να μπορεί να αντλήσει από τις διεθνείς αγορές κεφάλαια για το σύνολο των χρηματοδοτικών αναγκών της. Αν αυτή η ικανότητά της δεν είναι διασφαλισμένη, θα αναγκαστεί να ζητήσει πιστωτική γραμμή από την τρόικα, ως δίχτυ ασφαλείας – αν κάτι «στραβώσει». Δεν θα της δοθεί εν λευκώ, αλλά με σύναψη νέου μνημονίου.

Αν θέλουμε να τελειώσουμε με τα μνημόνια, θα πρέπει να αρχίσουμε να βγαίνουμε στις αγορές σταδιακά εντός του 2017, με ομόλογα με διαφορετικές διάρκειες, χτίζοντας μια πλήρη καμπύλη επιτοκίων με την έκδοση νέων προϊόντων, συστηματικά. Με άλλα λόγια, αν και ο Ιούλιος 2018 ημερολογιακά είναι σε 20 μήνες, οικονομικά είναι αύριο.

Σήμερα λήγει το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Κάνουν μια προσπάθεια να πείσουν για το πόσο αριστεροί είναι ακόμη. Μάλλον αυτό που θα έπρεπε να κάνουν είναι εντατικά μαθήματα εφαρμοσμένου νεοφιλελευθερισμού, γιατί πολλά ξέρουν απ’ αυτόν, αλλά όχι όλα, όπως η χαμηλή φορολογία και ο flat tax. Θα τα μάθουν και αυτά, πού θα πάει.

Σε πρόσφατο άρθρο μου στο «Βήμα» (25.9.2016) αναφέρθηκα στις υποκειμενικές προϋποθέσεις που κάνουν «θελκτικές» στα μεσαία στρώματα τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού. Στο ίδιο φύλλο υπήρξε μια διεισδυτική ανάλυση του Αντώνη Καρακούση σχετικά με τις αντικειμενικές προϋποθέσεις για την πρώτη φορά εφαρμογή στη χώρα μας νεοφιλελεύθερων πολιτικών με αριστερό πρόσημο.