Ο κύβος ερρίφθη. Η απόφαση να χρηματοδοτηθεί η Ελλάδα με δάνεια από τις χώρες της Ευρωζώνης και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο φαίνεται πλέον οριστική στο ανώτατο πολιτικό επίπεδο. Δεν αποκλείεται κάτι να στραβώσει στις διαδικασίες, κοινοβουλευτικές και άλλες, των επομένων ημερών. Τα πρώτα δέκα δις όμως αναμένεται να εκταμιευθούν πριν από τις 19 Μαΐου, η άμεση κήρυξη της χώρας σε χρεοκοπία θα έχει αποσοβηθεί.

Δεν θα πάει στη Βουλή η σύμβαση δανεισμού της ελληνικής κυβέρνησης; Είναι δυνατόν να υπογραφεί τόσο σημαντική συμφωνία για τη ζωή των πολιτών και το μέλλον τους χωρίς την έγκριση της εθνικής αντιπροσωπείας; Έτσι φαίνεται να επιδιώκει η κυβέρνηση. Με διάφορα επιχειρήματα για την τυπική εξουσιοδότηση υπογραφής δανεισμού, επιχειρεί η κυβέρνηση της διαφάνειας να παρακάμψει την κοινοβουλευτική πολιτική διαδικασία. Η παράκαμψη της Βουλής θα είναι ένας αντιδημοκρατικός ελιγμός με στόχο να παρακαμφθούν οι αντιδράσεις. Να διευκολυνθούν όσοι βουλευτές προτιμούν τις υπεκφυγές.

Είναι άκρως παρακινδυνευμένη οποιαδήποτε πρόβλεψη για τις επιπτώσεις στο πολιτικό σύστημα από τις εξελίξεις στην οικονομία και την εμπλοκή του ΔΝΤ. Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, από την έκρηξη του «συστήματος», λόγω σοβαρών κοινωνικών εντάσεων, μέχρι την παράδοξη, από μια πρώτη προσέγγιση, διαιώνιση, με οριακές διαφοροποιήσεις, του γνωστού συσχετισμού μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων, έστω αποδυναμωμένων.

Συνηθίζουμε να λέμε όταν πεθαίνει κάποιος διακεκριμένος άνθρωπος ότι είναι αναντικατάστατος. Εκφράζουμε έτσι τη λύπη μας και υπογραμμίζουμε το κενό που άφησε η απώλειά του. Ύστερα γυρίζουμε σελίδα και καλύπτουμε όπως-όπως το κενό. Όμως για τους ανθρώπους σαν τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη τα πράγματα είναι διαφορετικά. Εδώ ο χρόνος που μεσολαβεί μεγεθύνει την απώλεια και δίνει καινούργιες διαστάσεις στο κενό. Γιατί ο Μιχάλης υπήρξε πράγματι αναντικατάστατος. Ήρθε ως ανανεωτής και άνοιξε νέα κεφάλαια στην ατζέντα μιας ιστορικής παράταξης που έδειχνε ήδη σημάδια κόπωσης: της αριστεράς.

Όταν έσκασαν οι φούσκες του “καπιταλισμού καζίνο” και της απληστίας, απλώθηκε πανικός και μετά ήρθε η ύφεση. Μας διαβεβαίωνε τότε ο κ. Αλογοσκούφης, πως η κρίση αφορά μόνον ή κυρίως το πιστωτικό σύστημα -και το δικό μας είναι θωρακισμένο, επειδή δεν έχει εκτεθεί στα τοξικά προϊόντα.

«Δεν μπορούμε να δεχθούμε τη νομοτέλεια του δημόσιου χρέους ενός κράτους της ευρωζώνης ούτε την αποχώρηση ενός μέλους από τη ζώνη αυτή. Γι΄ αυτό ας κρατήσουμε μαζί με τα δυο χέρια το πηδάλιο της σωστικής λέμβου». Την παρατήρηση αυτή, η οποία απευθυνόταν προς τη Γερμανία της Ανγκελα Μέρκελ, έκανε στο περιοδικό «Le Ρoint» ο Βαλερί Ζισκάρ ντ΄ Εστέν.

Στο απομακρυσμένο λιμανάκι του Καστελόριζου κάλεσε τελικά ο πρωθυπουργός το νέο συγκυβερνήτη να επιβιβαστεί για βοήθεια στο πολύπαθο νεοελληνικό σκάφος, μετά τις τρικυμίες και τους κινδύνους ναυαγίου του τελευταίου καιρού.

Το πώς και γιατί βρέθηκε σ’ αυτό το απώτατο άκρο της χώρας με σχισμένα πανιά, μισοκατεστραμμένο τιμόνι και μπάζοντας από παντού νερά το πλοίο, όταν ο προορισμός του -η Ιθάκη- απαιτούσε αντίθετη ρότα, είναι μια μεγάλη συζήτηση που πρέπει οπωσδήποτε να γίνει. Έστω και στο λιγοστό διατιθέμενο πλέον φώς και παρά τα πολλά μποφόρ της παρατεταμένης κακοκαιρίας που προβλέπεται μπροστά μας.

Είναι περιττό να πει κανείς ότι η χώρα δίνει μάχη επιβίωσης. Σε τόσο κρίσιμες συνθήκες, ο ρόλος της Αριστεράς – και λόγω της παράδοσής της – είναι καθοριστικός και οι ευθύνες της μεγάλες. Οι δυσβάσταχτες μειώσεις των μισθών στον δημόσιο τομέα, αλλά και ο επαπειλούμενος κίνδυνος να υποστεί ανάλογο πλήγμα και ο ιδιωτικός τομέας, συνιστούν αδικίες που επιφέρουν δυσαλγείς συνέπειες, ιδίως αν σκεφθούμε ότι με τα αποκομιζόμενα από αυτές τις μειώσεις πλουτίζουν ακόμη περισσότερο τα τοκογλυφικά κυκλώματα της διεθνούς κερδοσκοπίας. Τα τελευταία δύο χρόνια της κυβέρνησης της Δεξιάς επέφεραν ολετήρια αποτελέσματα.

H κορύφωση της οικονομικής κρίσης στη χώρα μας επιβεβαιώνει την παντελή έλλειψη συναγερμού από οποιοδήποτε αξιόπιστο θεσμικό παράγοντα εδώ και χρόνια στην Eλλάδα. Oι πρώτες εικόνες χρεοκοπίας αφορούν το ίδιο το μοντέλο των δήθεν ισχυρών αυτοδύναμων κυβερνήσεων του δικομματισμού που οδήγησε στη σημερινή κατάσταση αλλά και το «αναπτυξιακό πρότυπο» που εμπεδώθηκε στην πατρίδα μας. Eίναι πια πράγματα γνωστά και μάλλον χιλιοειπωμένα.

Δανεισμός για την κατανάλωση. Aπό το ατομικό νοικοκυριό έως το ίδιο το κράτος.

Μωραίνει κύριος ον βούλεται απωλέσαι; Οι κομματικοί παράγοντες συμπεριφέρονται σαν να θέλουν να επιβεβαιώσουν τις πιο εύκολες, λαϊκίστικες και «αντιπολιτικές» ερμηνείες της παρούσας κρίσης: «Όλοι φταίτε», «νύχτα θα φύγετε», «είστε κλέφτες», «που πήγαν τα λεφτά;». Πως αλλιώς να εξηγήσεις τα μαθήματα ελαφρότητας και ανευθυνότητας που δίνουν;

Τις ημέρες του Πάσχα, ο Γιώργος Παπανδρέου είχε πει «τα χειρότερα πέρασαν». Το πίστευε; Ηθελε να μας εμψυχώσει; Εστελνε ένα μήνυμα αυτοπεποίθησης στους δύστροπους δανειστές μας, που έμεινε (κι αυτό, όπως όλα τα άλλα) ανεπίδοτο; Το βέβαιο είναι ότι στα μισά του δρόμου από το Πάσχα στην Πεντηκοστή και χειρότερα είδαμε και χειρότερα περιμένουμε. Τα χειρότερα είναι μπροστά μας.

Το πολλά βαρύ όνομα του Καλλικράτη, μʼ όλο το κάλλος και τη δύναμη που αντηχεί, μοιάζει ευφημισμός, αφού αναφέρεται στο σημερινό τρύπιο κράτος, κεντρικό και αυτοδιοικητικό, το οποίο φιλοδοξεί να συμμαζέψει. Ίσως γι αυτό ο αναρχικός άρχων των συνειρμών μου ανακάλεσε, ελέω και του παλιού άσματος του Κώστα Χατζή, τον Στρατή.