Το μυστικό της επικοινωνιακής επιτυχίας των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ δεν είναι ούτε τα ψέματά τους («εμείς δεν είπαμε ποτέ ότι θα καταργήσουμε τον ΕΝΦΙΑ») ούτε η επιθετικότητα των στελεχών προς τους αντιπάλους («πώς τολμάτε να αμφισβητείτε το ηθικό πλεονέκτημα της Αριστεράς;»). Είναι η ασυναρτησία τους.

Δεκατέσσερις μήνες από την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου - το οποίο υπερψήφισαν στη Βουλή ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΝΔ, ΠαΣοΚ και Ποτάμι - τον Αύγουστο του 2015, με την άφιξη των θεσμών στην Αθήνα ξεκινά η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος. Και, όπως προβλεπόταν, όλοι έχουν λάβει θέσεις.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέλει σε βάθος αξιολόγηση και δεσμεύσεις για υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, ώστε κάποτε να βγούμε από τα μνημόνια.

Από την αρχή της κρίσης και έως το 2013-14, όταν η Ελλάδα κατάφερε να ισορροπήσει και να επιστρέψει πρόσκαιρα στις αγορές, οι Ευρωπαίοι ύψωναν «τείχη» γύρω από τη χώρα για να αποφύγουν τυχόν «μόλυνση». Αρχικά αποχώρησαν από το Χρηματιστήριο και κάθε ελληνικό ρίσκο, σταμάτησαν να χορηγούν ρευστότητα στις τράπεζες, οι πολυεθνικές μετέφεραν κάθε βράδυ τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό

Ο ρόλος του διανοούμενου ως μαχητικού κριτή της εξουσίας διαμορφώθηκε ουσιαστικά τον 19ο αιώνα με τη δράση του Εμίλ Ζολά στην υπόθεση Ντρέιφους. Σύμφωνα με τον Ζιλιέν Μπεντά, ο οποίος στο κλασικό του δοκίμιο για την «Προδοσία των διανοουμένων» κωδικοποίησε τον ιδεατό ρόλο τους, πρέπει να συνδυάζουν ελευθερία σκέψης, ανεξαρτησία κρίσης, ηθική ακεραιότητα, και να περιφρονούν κάθε ατομικό ή συλλογικό συμφέρον.

Στέκομαι στο βασικό: Το ελληνικό πρόγραμμα λήγει στο τέλος Ιουνίου 2018. Τότε, η χώρα θα πρέπει να μπορεί να αντλήσει από τις διεθνείς αγορές κεφάλαια για το σύνολο των χρηματοδοτικών αναγκών της. Αν αυτή η ικανότητά της δεν είναι διασφαλισμένη, θα αναγκαστεί να ζητήσει πιστωτική γραμμή από την τρόικα, ως δίχτυ ασφαλείας – αν κάτι «στραβώσει». Δεν θα της δοθεί εν λευκώ, αλλά με σύναψη νέου μνημονίου.

Αν θέλουμε να τελειώσουμε με τα μνημόνια, θα πρέπει να αρχίσουμε να βγαίνουμε στις αγορές σταδιακά εντός του 2017, με ομόλογα με διαφορετικές διάρκειες, χτίζοντας μια πλήρη καμπύλη επιτοκίων με την έκδοση νέων προϊόντων, συστηματικά. Με άλλα λόγια, αν και ο Ιούλιος 2018 ημερολογιακά είναι σε 20 μήνες, οικονομικά είναι αύριο.

Σήμερα λήγει το Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ. Κάνουν μια προσπάθεια να πείσουν για το πόσο αριστεροί είναι ακόμη. Μάλλον αυτό που θα έπρεπε να κάνουν είναι εντατικά μαθήματα εφαρμοσμένου νεοφιλελευθερισμού, γιατί πολλά ξέρουν απ’ αυτόν, αλλά όχι όλα, όπως η χαμηλή φορολογία και ο flat tax. Θα τα μάθουν και αυτά, πού θα πάει.

Σε πρόσφατο άρθρο μου στο «Βήμα» (25.9.2016) αναφέρθηκα στις υποκειμενικές προϋποθέσεις που κάνουν «θελκτικές» στα μεσαία στρώματα τις πολιτικές του νεοφιλελευθερισμού. Στο ίδιο φύλλο υπήρξε μια διεισδυτική ανάλυση του Αντώνη Καρακούση σχετικά με τις αντικειμενικές προϋποθέσεις για την πρώτη φορά εφαρμογή στη χώρα μας νεοφιλελεύθερων πολιτικών με αριστερό πρόσημο.

Πρόωρες εκλογές μπορεί να προκληθούν από την ίδια την κυβέρνηση για να αποφύγει τα χειρότερα που θα έχει προκαλέσει με την πολιτική της. Το πιο πιθανό είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας εντός του 2017 θα δραπετεύσει προκαλώντας εκλογές όπως ακριβώς ο Κώστας Καραμανλής το 2009. Από την άλλη σήμερα η ΝΔ νομίζει ότι είναι το κόμμα της υπευθυνότητας και του αστικού πνεύματος. Ένα υπεύθυνο όμως αστικό κόμμα δεν ζητάει κάθε μέρα εκλογές, αλλά καταθέτει την πρότασή του για μια άλλη πολιτική. Ας το καταλάβουν όλοι και προπάντων οι κ. Τσίπρας και Μητσοτάκης, λύση για την χώρα δεν είναι ένας νέος γύρος ψευδαισθήσεων. Λύση είναι η εθνική συνεννόηση.

Σέβομαι, αν και διαφωνώ πλήρως, τις επιλογές παλιών φίλων και συντρόφων/ισσών να συμπορευτούν ή και να ενταχθούν στον ΣΥΡΙΖΑ, που κυβερνάει με ένα νέο μνημόνιο επί 20 μήνες τη χώρα.

Για την ιδεολογικοπολιτική βάση που καταφεύγουν για να δικαιολογήσουν, σε τελευταία ανάλυση, την επιλογή τους θα ήθελα να υπογραμμίσω.

Η θέση: «Υπάρχουν σήμερα δύο μεγάλοι πόλοι: ΑΡΙΣΤΕΡΑ - ΔΕΞΙΑ. Σε αυτούς ξεκάθαρα θα πρέπει να πάρουμε θέση. Και τι κάναμε τόσα χρόνια; Είμαστε με την αριστερά. Ό,τι άλλο κάναμε, συγκροτήσαμε, επιχειρήσαμε πολιτικά η… ζωή έδειξε ότι δεν ήταν… σωστό. Αφού… δεν τελεσφόρησε».

Από το τελευταίο συνέδριο πολιτικού κόμματος στην Ελλαδα που είχε καθηλώσει μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης έχουν περάσει 20 χρόνια. Ηταν το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ του 1996, στο οποίο κρινόταν η πρωθυπουργία. Και, όπως αποδείχτηκε εκ των υστέρων, η χώρα απέφυγε τότε μεγάλο διεθνές κάζο με την ήττα του Ακη Τσοχαζόπουλου.

Όταν ένας αποδεδειγμένα σοβαρός κοινωνικός επιστήμονας αντιμετωπίζει την πολιτική επικαιρότητα με αφελή σκέψη, δύο πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: Είτε κάτι σημαντικό έχασε από την επιστημονική επάρκειά του, είτε βρίσκεται σε αμηχανία επειδή δεν θέλει να ομολογήσει μια αυθαίρετα υποκειμενική προτίμηση που ξέρει ότι δεν στηρίζεται σε γερά τεκμηριωμένες βάσεις.

Μειώσεις χρέους στην ιστορία έχουν υπάρξει πάρα πολλές. Χονδρικά, είναι τριών ειδών. Η μία κατηγορία μείωσης χρέους είναι αυτή η οποία γίνεται με απόφαση του ίδιου του ενδιαφερόμενου κράτους, όταν δεν μπορεί πια να πληρώσει την εξυπηρέτηση του χρέους και κηρύσσει μονομερή χρεοκοπία. Η δεύτερη περίπτωση είναι να συμφωνηθεί μια μείωση του χρέους με τους πιστωτές, είτε απευθείας είτε μέσω διεθνών οργανισμών και προεχόντως του Δ.Ν.Τ.. Η τρίτη περίπτωση είναι να γίνει μια βελούδινη μείωση του χρέους, η οποία δεν συνοδεύεται από ειδικά προγράμματα προσαρμογής.

 

Το πλήρες κείμενο

...Η ανασυγκρότηση του δημοκρατικού σοσιαλισμού και η συμπόρευση προοδευτικών, αριστερών, σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων γίνεται όμως μόνο στη βάση συλλογικών διαδικασιών και αποφάσεων και όχι με την λογική των ατομικών προσχωρήσεων. Το ίδιο εξάλλου ορθώς θεωρούσε παλαιότερα και ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου, ότι με τις ατομικές προσχωρήσεις στο κυρίαρχο τότε ΠΑΣΟΚ δεν επηρεάζονται αποφασιστικά οι πολιτικές και δεν οικοδομούνται στέρεες συμμαχίες. Εμείς σταθερά θεωρούμε ότι πρέπει αυτές οι διαδικασίες να γίνονται με συλλογικούς όρους στη βάση συγκεκριμένης προγραμματικής ατζέντας. Αλλιώς το αποτέλεσμα είναι αρνητικό για την κοινωνία.