Αν παρακολουθήσουμε την οικονομία της χώρας μεταπολιτευτικά, αναδεικνύεται μια εξαιρετική εικόνα περιοδικότητας, που αφορά τις δαπάνες και τα σταθεροποιητικά προγράμματα, τις σπατάλες και τη λιτότητα. Ο ίδιος ο Α.Παπανδρέου από το 1985 ήδη διαπίστωνε «δαπανάμε περισσότερα απ’ ότι παράγουμε». Η χώρα εγκλωβισμένη σε αυτήν την περιοδικότητα, δεν προχώρησε ποτέ σε ρυθμίσεις που θα ενίσχυαν την παραγωγική αποδοτικότητα και επιδιδόταν μόνιμα σε λογιστικές τακτοποιήσεις κλείνοντας τα μάτια στις απαραίτητες δομικές ρυθμίσεις.
Θυμάμαι από τη δεκαετία του ‘90 ο Γρηγόρης Γιάνναρος στον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ φώναζε: «τα σταθεροποιητικά μέτρα πρέπει να ολοκληρωθούν με αναπτυξιακές πολιτικές. Από μόνα τους δεν αρκούν για την ανάπτυξη.

Ως Βορειοελλαδίτης σκέφτομαι ότι πλέον έχει παρέλθει ήδη το ένα τεταρτημόριο του αιώνα, ζώντας με το ηρωικό «το όνομα μας είναι η ψυχή μας» στην υπόθεση του μακεδονικού. Τρεις γενιές περίπου μεγάλωσαν με αυτό. Αναρωτιέμαι αν πρέπει να αναζητήσουμε κάτι πιο σύγχρονο και κοντά στην πραγματικότητα. Ας πούμε, θα μου άρεσε «για το όνομα, πουλάμε και την ψυχή μας».

Παρακολουθώντας τις τηλεοπτικές εκπομπές, έχω βάσιμες υποψίες ότι και αυτοί οι δοσίλογοι που μας κυβερνούν, ετοιμάζονται να κόψουν τις συντάξεις. Από την άλλη, είδα την κυρία Θεανώ Φωτίου να επιτίθεται σε υψηλούς τόνους στον Παπαδάκη ρωτώντας «ξέρετε εσείς κανέναν άλλο τρόπο;» και μου φάνηκε πειστική. Τα ίδια ακριβώς, άλλωστε, έλεγαν και όλοι οι υπουργοί των προηγούμενων κυβερνήσεων γερμανοτσολιάδων.

Για να αποτιμήσει κανείς νηφάλια και σε βάθος το αποτέλεσμα των εκλογών της 20ής Σεπτεμβρίου, πρέπει κατά την άποψή μου να ανατρέξει στις διπλές εκλογές του Μαΐου και Ιουνίου του 2012. Και τούτο διότι θεωρώ –και το είχα επισημάνει από τότε με σχετική αρθρογραφία– ότι οι εκλογές εκείνες σηματοδότησαν την νέα κυρίαρχη αντίθεση στην ελληνική κοινωνία, που δεν είναι η αντίθεση «μνημόνιο – αντιμνημόνιο», της οποίας η σημασία είχε εξ αρχής υπερτιμηθεί, αλλά η αντίθεση «καθεστωτισμός – αντικαθεστωτισμός», σε όλες τις παραλλαγές της.

Ένας από τους λίγους νικητές αυτών των εκλογών είναι αναμφισβήτητα και η Συμπαράταξη ΠΑΣΟΚ – ΔΗΜΑΡ, όχι μόνον γιατί αύξησε αισθητά τη δύναμή της (και μάλιστα όχι μόνο σε ποσοστά αλλά και σε αριθμό ψήφων) αλλά και γιατί αναδείχθηκε σε βασική έκφραση των πολιτών που αυτοπροσδιορίζονται μεν ως «προοδευτικοί» ή «κεντροαριστεροί» ή και «αριστεροί» αλλά δεν πείθονται από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Υπήρξαν αρκετoί επί μέρους παράγοντες που οδήγησαν σε αυτήν την άνοδο. Η συνεργασία των δύο χώρων, η αλλαγή της ηγεσίας τους και η απογοήτευση κάποιων ψηφοφόρων (ιδίως από τον πολιτικά αντιφατικό και κυβερνητικά προβληματικό ΣΥΡΙΖΑ και από το πολιτικά ερμαφρόδιτο και βαθύτατα αρχηγικό Ποτάμι), φαίνεται να είναι οι σημαντικότεροι.

Ας σοβαρευτούμε, λοιπόν, όπως ζήτησε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, κι ας βάλουμε τα πράγματα στη σειρά. Το δημοκρατικό Σύνταγμα της χώρας δεν αναφέρει πουθενά όσα είπε ο κ. Ιερώνυμος, ψέγοντας την αναπληρώτρια υπουργό Παιδείας. Δεν λέει ότι «η Παιδεία μας πρέπει να είναι εθνική, ελληνοχριστιανική Παιδεία». Αυτά περί ελληνοχριστιανικής Παιδείας τα έλεγε το χουντικό Σύνταγμα του 1968 και ουχί το δημοκρατικό του 1974.

Τα επικοινωνιακά παιχνίδια με το μάθημα των θρησκευτικών και η κυβερνητική αναδίπλωση κατόπιν των αντιδράσεων, δείχνουν ότι στόχος δεν είναι ούτε ο σεβασμός των προσωπικών δεδομένων των πολιτών ούτε μια μεταρρυθμιστική αλλαγή στον κατηχητικό και ομολογιακό χαρακτήρα του μαθήματος, αλλά η θορυβώδης παρουσία κυβερνητικών στελεχών από «τηλεοπτικού άμβωνος». Το πρόβλημα παραμένει στη μονόπλευρη παρουσίασή του μαθήματος αντί μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης της ιστορίας των θρησκειών.

Η ΔΗΜΑΡ θεωρεί ότι το μείζον είναι η επανατοποθέτηση των σχέσεων εκκλησίας κράτους με τον αναγκαίο διαχωρισμό τους. Αυτή είναι μια προοδευτική μεταρρύθμιση με ορίζοντα τον εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας.

Πριν καλά-καλά ανοίξει η νέα Βουλή, η εύθραυστη κυβερνητική πλειοψηφία βρίσκεται σε αντίστροφη μέτρηση. Η καρατόμηση του κ. Δημ. Καμμένου για τα ρατσιστικά, ομοφοβικά και αντισημιτικά του «τιτιβίσματα» καθώς και η αυξανόμενη δυσαρέσκεια του κ. Νίκου Νικολόπουλου για τη μη εκπροσώπηση των «Ελλήνων Χριστιανοδημοκρατών» στο νέο κυβερνητικό σχήμα είναι πιθανόν να μειώσουν, αργά ή γρήγορα, την κοινοβουλευτική στήριξη των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Αν λάβει μάλιστα κανείς υπόψη του ότι η «ομάδα των 53» θα καταστήσει ακόμη πιο εμφανή στο μέλλον την εσωκομματική αντιπολίτευση στον ΣΥΡΙΖΑ, καταλαβαίνουμε ότι η μακροημέρευση αυτής της κυβέρνησης δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη.

H έκκληση του Αλέξη Τσίπρα κατά τη σύντομη προεκλογική περίοδο εισακούστηκε: ένα πολύ συρρικνωμένο εκλογικό σώμα έδωσε εν τέλει τη δεύτερη ευκαιρία για μια κυβέρνηση με τη σφραγίδα του αρχηγού του «μετά τη διάσπαση» ΣΥΡΙΖΑ.

Κάθε πρωθυπουργός, ωστόσο, στο δικό μας πολιτικό σύστημα τουλάχιστον, είναι φορέας πολιτικών πρωτοβουλιών.

Ο κ. Τσίπρας πουλώντας το πρόσωπό του αντί της ιδεολογίας του κόμματός του νίκησε ακόμη και το ίδιο του το κόμμα. Ακόμη και αν δεχθούμε ότι στη σύγκρουση «Μνημόνιο – Αντιμνημόνιο» υπήρχε μια μικρή δόση ιδεολογίας, στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση του «νέου» με το «παλιό» επικράτησε η απόλυτη αποϊδεολογικοποίηση της πολιτικής. Αυτή και ο κ. Τσίπρας είναι οι μεγάλοι νικητές των εκλογών.

Κεντρικό σύνθημα του ΣΥΡΙΖΑ, εκτός από το απολίτικο «ξεμπερδεύουμε με το παλιό – κερδίζουμε το αύριο», ήταν και το «συμφέρον όλων μας είναι να μην υπάρχουν συμφέροντα»

Στην επικαιρότητα της οικονομικής πολιτικής κυριαρχούν τα θέματα της βαθιάς ύφεσης και του εκρηκτικού δημόσιου χρέους. Και τα δύο είναι όντως απειλητικά, αλλά κανένα δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτοτελώς γιατί και τα δύο αποτελούν παράγωγα ενός άλλου προβλήματος ακόμα πιο επικίνδυνου: της παραγωγικής κατάρρευσης της χώρας με τη μαζική ανεργία του εργατικού δυναμικού και τη μαζική αποεπένδυση κεφαλαίου.
Η δημόσια συζήτηση για αυτές τις γενεσιουργές αιτίες και για το πώς είναι δυνατόν να θεραπευθούν είναι ελάχιστη ή εντελώς ανύπαρκτη. Οι μεν άνεργοι αναφέρονται μόνο ως ένα στατιστικό νούμερο κάθε τρίμηνο

Δεν έχουν περάσει παρά λίγες μέρες από τις βουλευτικές εκλογές του Σεπτέμβρη 2015.

Η αναγκαιότητα των βουλευτικών εκλογών, ως μια διαδικασία προβολής από τη βάση εκείνων των παρατάξεων, προσώπων και προγραμμάτων που θα υπηρετούσαν τη λύση των περισσότερων προβλημάτων που συνδέονται με την καθημερινότητα του πολίτη και την υπόσταση της χώρας, έχω την αίσθηση ότι βούλιαξε σ’ αυτές τις εκλογές. Φαίνεται μάλιστα σαν να συντρίφτηκε οριστικά μέσα από τις ακατάπαυστα λειτουργούσες συμπληγάδες που στήθηκαν.